Vísir - 08.12.1954, Síða 6
▼isis
Miðvikudag'inn 8. desömber 1954
DAGBL&Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson,
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstoíur: Ingólisstræti S.
Otgefandi. BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.P.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
MINNINGARORÐ
Þorgeir Pálsson
utger^srmakír.
Einmgartákn vinstri
,ins og skýrt hefur verið frá í Vísi og öðrum blöðum, urðu
þau endalok aðalfundar Norræna félagsins, sem haldinn
var seint í síðustu viku, að kjörinn var nýr formaður, hinn fyrri,
Guðlaugur Rósinkranz, náði ekki endurkosningu. Hefur þetta
vakið nokkurn úlfaþyt í blöðum, og hafa Alþýðublaðið, Tíminn
•og Þjóðviljinn k.omizt að þeirri niðurstöðu, að ,,íhaldið“ hafi
verið að ‘Jeggja undir sig Norræna félagið og hafi verið kosin
,,hrein flokksstjórn.“
Hér í blaðinu hefur verið á það bent, að meðal þeirra, er
tóku þátt í „samfylkingunni“ gegn hinum fráfarandi formanni
Norræna félagsins hafi verið þeir Sigurður Magnússon og
Erling Ellingsen, en þeir munu ekki hafa verið sérstaklega
bendlaðir við samvinnu við „íhaldið" fram að þessu. En nú
hafa þeir fengið stimpilinn, og verða þeir að gæta sín að blaka
ekki við þjóðleikhússtjóranum öðru sinni’, því að þá er hætt við,
að þeim gangi i”a a, losna við eyrnamarkið, og mundi þeim
vafalaust þykja það illt hlutskipti.
Nú bregður svo við í gær, að Tíminn slær því föstu, að
árásarliðið gegn formanni Norræna félagsins hafi verið ólöglegt,
þvi að bækur félagsins sýni, að einungis þrír þeirra manna,
sem voru honum mótsnúnir, hafi verið löglegir félagsmenn,
aðrir hafi verið vanskilagemsar og því ekki átt að hafa
atkvæðisrétt. Er það heldur leiðinlegur vitnisburður um glögg-
skyggni hins ástfólgna uppgjafaformanns, að hann skuli ekki
hafa aðgætt þetta á fundinum, því að þá hefði hann gert hina
löðurmannlegu tangarsókn íhaldsins að engu í einu vettvangi.
En ekki verður feigum forðað, eins og þar stendur og sannast
það enn.
Broslegust eru þó viðbrögð Þjóðviljans, er.hann gengur í
bandalagið, sem réttir formanninum hjálparhönd, því að her-
hlaupið í Norræna félaginu er hvorki meira né minna en upphaf
á allsherjarsókn íhaldsins til að ná öllum völdum í landinu.
Minna mátti ekki gagn gera, og væri gaman að fá á því skýr-
ingu, hvort blaðið er að gera gys að hinum nýja bandamanni
sínum. Á að skilja ummæli blaðsins svo. að íhaldið hafi ráðizt
á garðinn þar sem hann er lægstur eða hæstur? Það er skiljan-
3egá mikilvægt, að úr þessu veröi skorið hið bráðasta, því að
það ætti að gefa nokkra bendingu um það, hvar íhaldið muni
leita á næst-.
Þjóðviljinn hefur þarna fundið nýtt einingartákn vinstri
aflanna í landinu og ber að fagna því, að það er í senn á sviði
menningarmála og norrænnar samvinnu. Þarf ekki að efa, að
mönnura verði Ijúft að fylkja sér um það, og varla ættu fram-
sóknarmenn að fúlsa við að vinna með kommum og krötum
undir þessu mérki. Þrístirnið hefur lengi svipazt um eftir
einingartákni, og virðist það nú fundið, en á það er letrað svo
sem til íorna, er mönnum bárust slík tákn af himnum: „In
hoc signo vinces".
Annars mætti segja, að allur þessi úlfaþytur og brambolt
i kringum þenna aðalfund N.F. sé það sem frændur vorir Danir
.myndu kalla „storm í vatnsglasi“. Er nú mál að linni, pg mun
Vísir ekki ræða þetta mál frekar, nema sérstakt tilefni sé til.
M/íerkum áfanga hefur nú verið náð í samgöngumálum
þjóðarinnar, þar sem flugvöllurinn við Akureyri er svo
vel á veg kominn, að hann hefur verið vígður og tekinn í
notkun. Er þó enn langt frá því, að völlurinn hafi verið full-
.gerður, en .er svo verður komið, munu stærsta ílugvélar, sem
íslendingar eiga um þessar mundir og munu sennilega eign-
ast á næstunni, geta notað hann.
Flugvöllurinn er þó ekki eina framkvæmdin á sviði þess-
arra samgöngumála, sem unnið hefur verið að við Eyjafjörð,
því að þar hafa verið sett upp ýmis öryggistæki, sem munu
gera flug tryggara að miklum mun í framtíðdnni, enda þegar
iárið að koma í ljós, að þau gera flugvélum kleift að fara ferða
sinna í veðri, er áður þótti ekki flugfært. Framkvæmdir þessar
allar munu auk þess gera flug milli landa öruggara, þar sem
leita má neyðarhafnar þar nyrðra, þótt aðrir flugvellir lokist.
Með þessum nýja flugvelli, munu flugsamgöngur aukast enn
til muna, og virðist komínn tími til þess að fjárveitingavaldið
athugið, hvort ekki sé rétt að gera þeim eins hátt undir höfði
og samgöngum á landi, þvi að loftléiðir eru leiðrr framtíðarinnar.
Þorgeir Pálsson var fæddur
11. febrúar 1878 í Bergvík í
Leiru. Foreldrar hans voru Páll
bóndi ísleiksson og Sigríður
Pálsdóttir kona hans. Föður
sinn og bróður missti hann þeg-
ar hann var 5 ára, en móðir
hans lézt í hárri elli 1924, For-
eldrar hans voru ættuð undan
Eyjafjöllum og úr Austur-
Landeyjurh.
Þorgeir fór 16 ára að stunda
sjóróðra í Leiru og síðan í
Keflavík og gerði það til 1903
að hann fluttist til Reykjavík-
ur. Hann lærði ungur að leika
á orgel, sem varð til þess að
hann varð orgelleikar-i í Úí-
skálakirkju 1898, þá aðeins 20 ;
ára, og var hann það í fimm ár, i
Jafnframt var hann í nokkur'
ár orgelleikari í Hvalsnes- i
hann úr Flensborgarskóla eftir
eins vetrar veru þar.
; Til Reykjavíkur fluttist hann
árið 1903 og vann hér við ýms
störf til 1915, er hann varð
framkvæmdastjóri útgerðarfél.
'„Njarðar", sem lagðist niður
(1932. Einnig varð hann fram-
kvæmdastjóri útgerðarfél.
1 „Hrannar11 árið 1923 og var það
,til æviloka.
| Ýmsum öðrum útgerðarfélög-
um veitti hann forstöðu um
tíma, en í engu þeirra var hann
eigandi nema Njarðarfélaginu. j
| Hann þók þátt í félagsstarfi j
togaraeigenda og atvinnuveit-
enda; var um skeið í stjórn Fél.
ísl. botnvöx-puskipaeigenda og
g'engdi þá störfum á vegum fé-
lagsins í samninganefndum. j
Samhliða fi-amkvæmdastjóra-.
starfi sínu fékkst Þorgeir um
margra ára bil við útflutning, j
t. d. á ísfiski í kössum, og grá-j
sleppuhrognum og var hann
manna fyrstur til að hefja út-
flutning á grásleppuhrognum
hér á landi, en þeim hafði alla
I tíð verið hent. Nú eru þau all-j
vei-ulegur útflutningsvarningur.!
• Tilraun gerði hann til að hefja
útffutning á skelfiski og sömu-
leiðis þara, en þær báru ekki
árangur.
j Þorgeir hafði mikinn áhuga á
laxveiði og stundaði hana allt
frá 1920 á hverju sumri, nema
síðustu sumrin. Einnig hafð;
hann alla tíð mikinn áhuga á
hl.jómlist; einkanlega kirkju-
tónlist.
Auk þeirrar menntunar, s.em
Þorgeir fékk með stuttri:skój&-
göngu hafði hann aflað sér stað'-
góðrar þekkingar á ýmsum
sviðuffi, t. d. tungumálaþékk-
ingu og talaði auk dönsku cg
ensku einnig frönsku. Dg þegar
hann var kominn á sjötiigs-
aldur tók hann sig til .sér til
gamans að læra þýzku og náði
þeim árangri að hann gat lesið
hana allmikið sér til gaghs: En
I alltj sem laut að starfi hans'
kynnti hann sér eins vel og tök
voru á.og hafði .mikla þekkingu
á öllu,.er laut að togaraútgerð
að dómi þeirra, er bszt þekktu
til.
j Hann var gagnmerkur sæmd-
armaður, sem ekki mátti vamm
sitt vita í neinu, góðviljaður og
viðmótshlýr og naut almennra
vinsælda.
, Þorgeir var tvíkvæntur og
eignaðist hann tvö börn í fyrra j
hjónabandi. Síðari kona hans
var Aldís Sigurðardóttr og áttu
þau tvö börn. Hún lifir mann
sinn.
Þorgeir var alla tíð heilsu-
hraustur, en á þessu ári brá við
og var hann frá vinnu svo til
allt árið lengstum meira eða
minna veikur, en hann lézt 18.
nóvember eftir mjög þunga
iegu. Útför hans fór fram 25.
nóvember.
eð Kup
H
Út eru komiri í bókarformi
ritgerðir og ræðukaillar eftir
Ragnar Jóliannesson skóla-
stjóra, og nefnist bókin „Með
ungu fólki“.
Vísir birti ekki alls fyrir
löngu eftirtektarvert erindi,
sem Ragnar hafði flutt í útvarp,
en hann er raunar landskunnur
fyrií’ löngu fyrir ljóð og er.indi
á opinberum vettvangi. Ræðu-
kaflar þeir, sem birtir eru í
„Með ungu fólki“, fjalla um ým
isleg efni og allt vel mælt og
tímabært. Má þakka Ragnari
fyrir að gefa fleirum kost á að
„hlýða á“ en þeir, sem yor.u
viðstaddir ræðurnar.
Bókin er prentuð á Akranesi
og vel tii frágangs vandað.
€#•©/#11 í/Ioii-
SOÍikétB*
MARGT A SÁMA STAÐ
HaMgríiimr Lúðvigsson
löggi skjalaþýðandi 5g dom-
túlkur í ensku og býzku -
Hainarstræti 19 kl. 10—12,
sírni .7266 og kl. 2—4 í síma
801Ö4.
Um þessar mundir er Mæðra-
sfyrksnefndin að hefja starfsemi
sína, en árlega iim fjölmörg
cndanfarin ár hefur nefndin tek-
ið á móti péningaframlögum,
fainaðar- og matargjöfum, sein
síðan er sé'ð um að útliluta-’til
hágstaddra fjölskyldna víðs veg-
ar um bæinn. Það er vitað að
inargar fjölskyldur og ; einstak-
lingar eiga erfitt og þurfa á að-
stoð þeirra að halda, sem betur
méga sín lil þess að geta gert sér
dagamun um jólahátíðina. Reyk-
víkingar liafa líka skiiið þessa
starfsemi. og verið fljótir tii að
léggja eitthvað af mörkum til
þessarai’ mannúðarstarfsemi,
liver eftir sínum cfnum.
Umsóknir margar.
Þörf er líka fyrir, að almenn-
ingur skilji og ineti starf þeirra
kvenna, sem standa að Mæðra-
styrksiiefndinni, þvi ón almennr
ar þátttöku væri erfitt að veita
þeim fjölmörgu hjálp, er leita
hennar fyrir jólin. Með hv.erju
ári sem liður fjölgar hjálpar-
beiðnunum og þótt vinna sé mik-
il og næg fyrir flesta, sem geta
unnið, eru mörg heimilin, sem
enga fyrirvinnuna eiga. Og svo
eru margir, sem vegna sjúkleika
og annarra ástæðna geta lítilla
tekna aflað. Konurnar, sem
starfað hafa árum saman i Mæðra
styrksnefndinni vita gerzt hvar
skórinn kreppir, og fylgjast mcð
þvi liverjir eru hjólparþúrfi.
Mikil not fyrir fatnað.
Að því er forstöðukonur
Mæðrastyrksnefndar segja, er
ávallt mikil not fyrir alls konar
falnað, þótt liánn sé eithvað not-
aður, ef liann er hréinn og’ vcl
útiitandi. Það eru áreiðanlega
m.rgar fjölskyldur, sem eiga
margs. konar fatnað, sem þær
g'eta vei’ið án, en inyn'di koma
í góðar þarfjr hjá Öðrum. Mæðra
slyrksnd'ndin hefur ekki sauiná-
stofu eðá verkslaeði og' getur þvi
ekki lálið brcýtá eða lagfæra
fatnáð, scm' þó ;;æti verið heppi-
'legt, jsegar tinii vinnst til. Pen-
ingaginfir eru auðvitað hentug-
astar. Kins og venja liefur ver-
ið sendir nefnuin lista til ’ýmissa
fyrirtækja, sem væntanlega fá
góðar viðiökur.
Aðs' .1 ciidargo; Jin.
Mói’g dærai uiætti nefna þess,
hve ví. i.aia. komið sér styrkjr
írá Mæðrastyrksneliid, °S hefúr
nefndin fengið þess órækan vott
fra mörgum. Þess eru m. a.
nokkur dænii að fólk liéfur þeg-
ið áðstoð á þrcngingartímum, en
: LÓar niéir sjálft lálið verulega
af hehdi rakna til nél'ndarinnar
seiii þakklæti fyrir fengna að-
:.!oð. Þaðf ólk skildi að margir
kctu liðið skorj og geta þurft á
: Sstoð að halda á einhverju
.i ’iabili. Slikt sannar mcð öðru
riaúðsýii þessa mannúðarstarfs.
Ma’ðrástyrksncl'nd héfur opnað
• krifstófu í rngólfsstræti 9, þar
• ém áður var sk.rifstofa Barna-
verndarnel'ndar. Þar verður
muntun óg i'jári'ramiögum veitt
mótlaka alla dágá frá kl. 1—6
c. IV.'Og eins og áður munu dag-
hlöðin einnig taka við framlög-
um frá almenningi. Allir, sem
getá, .þiirfa að leggjá fram sinh
.- kerf. Kornið fyllir mælinn. —-
kr.
MAGNÚJS THORLACIUS
hæstaréttarlögmaður.
Málflutningsskrifstofa
Aðalstræti 9. — Simi 1875.