Vísir - 30.09.1955, Blaðsíða 10

10
tSTB
Föstudaginn 30. september 1055
„í jarðskjálftunum
u
• • •
Framhald af bls. 4.
Og áttu nokkur skyldmenni
hér ytra? spyr hún.
Já, hann Oddgeir í Vogsós-
um er föðurbróðir minn, svara
eg.
50% kauphækkun.
Ef stúlkumar
drógu ýsur ....
„Líklega stundum glatt á
hjalla í landlegum og svo-
leiðis?“
„Minnstu ekki á það! Maður
hafði stundum engan frið fyrir
áflogum í strákunum. En hvað
um það, eitt höfðu þessir menn
A-jæja, segir hún, það er þá fram yfir Eyrbekkinga
líklega eitthvert gagn í þér.
Það er nú bezt, að þú komir til
mín næsta haust og verðir bæði
veturinn og vertíðina. Eg skal
ekki hafa þig í neinu drasli,
hvorki í gegningum né við
mjaltir, en vera kann þó að þú
yrðir að hreinsa vellina með
hinum stúlkunum.
Hvað ætli hún Leifa segði
þá? verður mér að orði.
Ja, hvað borgar hún þér í
kaup? spyr Jórunn.
Eg sagði henni sem var, að eg
hefði 12 krónur. Þá býður Jór-
unn mér 18 krónur yfir vertíð-
ina, einn veturinn fram að ver-
tíð skyldi eg fá þrjár flíkur, að
mig minnir, og frítt fæði. Þetta
boð stóðst eg ekki og réð mig
hjá henni. Eg varð hjá henni
f jóra vetur og þar að auki vor-
in fram að slætti.
Grautarskólin
kostaði 10 aura.
Það var afskaplega skemmti-
leigt heimili hjá þeim Jórunni
og Jóni og viðurgerningur eftir
því. Maður sem sagt lá í matn-
um, eins og komizt var að orði
í þá daga. Vinnan var aðallega
tóvinna, en þríðju hverja viku
var eg í eldhúsinu. Það voru
300 sjómenn í Þorlákshöfn ver-
tíðirnar, sem eg var þar. Það
var stundum mannkvæmt í
eldhúsinu, þegar þeir voru að
koma þangað til að kaupa
graut; það var helzt á laugar-
dags- og sunnudagskvöldum.
Grautarskálin kostaði 10 aura.
Tveir ógnarstórir pottar voru á
hlóðum og kynt undir þeim
fiskbeinum ög grútarbornu
taði — eins var brennt reka-
timbri. Annar lifðu sjómenn-
irnir mest á skrínukosti, sem
hver og einn kom með heiman
frá sér. Það var blómlegt í búi
Jóns Árnasonar. Eg kann eina
vísu um karlinn:
Þorlákshafnar húsbóndinn,
hann Jón safnar veiði,
lætur stafna-svaninn sinn
sýnda á drafnar-heiði.
Þessa vísu syng eg oft. Það
er rímnalag við hana.“
Maöurinn með orið-....
(Framh. af 4. síðu)
afar stóreyg. Þau sýndu, að hún
var því nær frávita af hræðslu.
Þegar hún hljóp fram með
hálfopnar varir og sársauka í
hverjum andlitsdrætti, vár’ hún
svo töfrandi fögur að hermenn-
irnir, þótt kærulausir væri,
gripu ósjálfrátt andann á lofti
er þeir sáu hana.
Uppreistarmaðurinn gekk
nokkur skref til rnóts við hana.
Hún kastaði sér í faðm hans og
hann hrópaði hás og ástríðu-
fullur: Ahna de mi corazón —
þú sál mín og hjarta! og kyssti
hana’ ákaft.,á munninn. Og í
somu svifum dró hann kníf
undan gauðrifinni skyrtunni —•
nu a
tímum: þeir héldu hvíldardag-
inn heilagan. Á sunnudögum
tók húsbóndinn postilluna og
las, og sálmar voru sungnir, og
það var hátíðleg stund. Bað-
stofan var 7 rúm á lengd, heill
salur, og hún var fullsetin.
Frá hausti og fram á vertíð
var nokkuð löng vaka. Eg var
kvöldsvæf. En húsbóndinn
kunni ráð við því: Þegar hann
sá að við stúlkurnar fórum að
draga ýsur, þá kom hann til
okkar með húsdeiga þorsk-
hausa, söl og bræðingsskál góðri
húsmóður.
Jón gamli húsbóndinn gekk á j
milli rúmanna með fuglsfjöður |
í hendinni og vakti fólkið með
því að snúa fjöðrinni framan í
mann. Eg var ekki alltaf fast-
sofandi, þegar hann kom að
rúminu til mín og hafði það til
að grípa af honum fjaðrar-
skrattann, þegar hún nálgaðist
andlitið á mér. Þá hló hami.
„Drjúg hafa morgunverkin
ykkar verið í Bjóluhjáleigu?“
„Já. En hirðingardagana var
líka alltaf hætt að vinna strax
og hirðingu var lokið, kannske
klukkan tólf eða klukkan tvö,
og þá var slegið upp veizlu,
sykraðar lummur og rjóma-
kaffi. Það var gott að vera í
Bjóluhjáleigu, alltaf sendur
svo mikill matur á engjar að
sjaldan kláraðist. Þórður leit
venjulega í matarílátin seinni
part dags, áðu en þau voru send
heim. Ef þá voru leifar, kallaði
hann:
inn með snæri til að binda fyrir
pokann; þá varð honum stund-
um að orði: Hvaða skrambi er
þungur pokinn þinn, Þórunn
mín!
Já, húsmóðirin hefir kannske
látið grjót í hann, svaraði eg.
Þetta endurtók sig á hverju
hausti.
verzlunarstjóra og konu hans
Eugeniu, sem var dóttir Guð-
mundar Thorgrímsen.
Þú segir mér frá því í næstu
Iotu, Tóta nún. Við skulum
draga andann og fá okkur aftur
í bollana.
Guðmundur Díanelsson.
Síðasíi viðtalskaflinu
við Þórunni Gestsdótt-
ur bírtist í blaðinu á
mánudaginn.
fór að rífa í okkur þoi'skhaus-
ana sér til gamans. Við þetta
vöknuðum við og unnum af
auknu kappi við tóskapinn. —-
Jón var afar gestrisinn. í land-
legum á vertíð og á helgum var
óslitin kaffidrykkja frá morgni
til kvölds, og rjórna út í kaffið."
Hún drap undir
200 hesta á degi.
„Hvar varstu á sumrin um
þessar mundir?“
„Eg var á miklu indælisheim-
ili, Bjóluhjáleigu í Rangár-
vallasýslu, hjá þeim Jóni Jóns-
syni og Guðrúnu Filippusdótt-
ur, sem var systir Ámunda í
Bjólu. Eg var þar í sex sumur
kaupakona. Einu sinni drap eg
undir 200 hesta á einum degi í
Safamýri. Það var á láugardegi,
og um kvöldið sagði eg við
sjálfa mig: Jæja, nú er eg fegin,
að það er sunnudagur á morg-
un. Það var borið á 18 hestum
úr mýrinni, það kostaði það, að
eg varð að di'agast með 18 reipa
kaþla með rrtéf um teiginn,
blaut upp í mitt læri og leirug
upp fyrir haus. Guðrún sagði
þetta kvöld, þegar við komum
heim: Þið hafið þó ekki látíð
hana Guðx'únu drepa eina und-
ir allt sætið í dag! Ætlið þið að
drepa hana?
Nú, hún vildi sjálf gera þetta,
sagði Þórður sonur hennar.
Veizla, er
hirðingu var lokið.
Þegar átti að hirða úr Safa-
mýri, var alltaf lagt á stað. að
heiman klukkan 2 um nóttina.
það er ekki hægt að hugsa ser
hvernig honum hefir tekizt að
fela hann — og rak hann í háls-
inn á henni. Blóðið vall úr æð-
inni og litaði skyrtu hans. Svo
vafði hann hana aftur örmum
og þrýsti aftur vörum sínum á
miír.n hennar.
Þetta gerðist svo skjótt. að
margir viðstaddir áttuðu sig
alls ekki á því, sem.gerzt hafði,
aðrir ráku upp skelfingaröp;
þeir spruttu fram og þrifu til
hans. Þeir losuðu um hendur
hans og stúlkan hefði fallið
hefði aðstoðarforinginn ekki
tekið hana og stutt. Hún var
meðvitundarlaus. Þeir lögðu
hana á jörðina og horfðu á hana
skelfdir á svip. Up.prei-gtarmað-
urinn vissi hvar hann hitti og
að ómögulegt - var að stöðva
Komið hingað stelpur og
snáfizt þið til að klára matinn,
annars verður okkur sent minna
á moi-gun. — Og við hlýddum.
Eg hefi aldi'ei þekkt húsmóður
eins nákvæma við fólkið og
Guðrún Filiþpusdóttir var.
Fyrsta sumarið sem eg var þar,
sendir hún eftir mér inn í bað-
stofu — hún var að skammta
kjötsúpu frammi í eldhúsi —
og spyr mig, hvaða bita af kind-
inni eg vilji helzt. Eg vissi ekki
hvað eg átti að segja, því um
þetta hafði eg aldrei verið spurð
fyrr.
Það er .nú svona, Tóta mín,
segir hún, — að eg er vön að
spyrja þá, sem eru nýkomnir
til mín um þetta, þvi það er svo
misjafnt hvað hver vill. Hann-
es njihh vill til dæmis helzt
skanka, og eg vil að hver fái
það, sem hann langar helzt í.
Eg sagði loksins, að ef eg ætti
að kjósa mér, þá vildi eg helzt
einhvern fetan bita.
Ekki lét hún
grjót i liann.
Á þeim árum fengu kaupa-
konur almennt 6 krónur á viku,
en eg fekk alltaf krónur í
Bjóluhjáleigu. Þegar eg kvaddi
á haustin fyllti Guðrún alltaf
pokann minn af 'gjöfum, ull,
smjöri, osti, kjöti og stóreflis
pottbrauði. Hún vissi að eg' átti
ekkert heimili. Hún sagði, að
eg ætti að hafa þetta fýrir alla
skóna, sem eg hefði nælt undir
eða gert á sunnudógum um
sláttinn. Svö kom gðmli maður-
blóðrásina. Aðstoðarforinginn
hafði ki'opið á, jörðina; við hlið
hennar og eftir andartak stóð
hann á fætur.
„Hún er dáin,“ hvíslaði hann.
Uppi'eistarmaðurinn gerði
krossmark fyrir sér.
„Hvers vegna gerðuð þér
þetta?" spurði: hérshöfðinginn.
„Eg elskaði hana.“
Samróma ándvarp leið frá
möjxnunum, sem stóðu þarna í
þyrpingu og þeir virtu fyrir sér
morðingjann einkennileglr á
svip. Hershofðinginn stárði
þögull á hann um stund.
,,Þetta var göfugmannlegt
bragð,“ sagði hann loks. „Eg
get ekki tekið þennan mann af
lífh Takið þið vagninn rninn ög
flytjið hann að landamærun-
um. — "Senor, cg votta vður
Vínnukona
í „Húsinu“.
Eg held það hafi verið haustið
1901, sem eg fór þaðan í síðaeta
sinn, og veturinn eftir fór eg
ekki til Þorlákshafnar, heldur
var á Eyrarbakka að hjálpa
vinkou minni, frú Ágústu Jóns-
dóttur, systur séra Gísla á
Mosfelli. Hún var gift Ingvari
beyki Friðrikssyni. Hún þurfti
hjálpar við. Hún átti fjögur,
ung börn og eitt þeirra hafði
kykhósta. Þau Ágústa ig Ingvar
voru beztu hjón, sem eg hef
nokkurn tíma kynnzt. Næsta
haust gerðist eg virmukona í
Húsinu, hjá þeim P. Nielsen
iAMWVVi.VlAAJVVSA/VWWVVVVUVWVVVWVmiV1IVUWVVVVn
Ódýr
og góður nærfatnaSur
nýkomínn.
VBVLt ,
SSSI
Ráðningarskrifstofa
vor er á Skólavörðustíg 3, Reykjavík, slmi 82451.
$a*n**i*t aðÍM' verhtakar
/VVVVVVVVVVVVVWVVVVVVVVWVVVVVVVVVV,i..%pywwvuwwws»
STEIN-
MÁLNING
• ' I
VATNSÞETT
ÞOLIR
ÞVOTT
FLAGNAR
EKKI
LILLINGTON’S
PAINTCRITE
^ > •
Steinmálning utan- og innanhúss.
Atmenna Miygigingjafélatfið h.f9
Borgartúni 7 — Sími 7490.
^JWmVVW^W^VW^VWVVVW^VVVVVWWl
virðingu mína; það er skylt að
hugrakkir menn kunni að meta
hver annan.“
Þeir, sem heyrðu til, létu í
Vinur minn þagnaði og eg var
mælum. Aðstoðarforinginn sló
kunnuglega á öxl uppreistar-
mannsins og har.n gekk orða-
laust með tveim hérmönnum
út að vagni, sem þar beið.
Vinur minn þagnaði og var
líka þögull andartak. Eg verð
áð láta þess getið, að hann var
frá Guatemala og talaði við mig
spænsku. Eg hefi þýtt það sem
hann sagði eftir beztu getu, en
enga tilraun gert til þess að
brey.ta málfæri hans. Sannast
að segja faniist mér það hæfa
sögunni.
„En hvernig fekk hann örið?“
srpurði (;g r«ð . jokum.
„Æ, það var af því, að þaS
sprakk flaska framan í hann,.
flaska, sem hann var að opna.
Það var flaska með límönaði.“
„Aldrei hefir mér geðjast ao
því,“ muldraði eg.
6ifrei5astö6in
Bæjarieðír h.l.
Sími 5000.
BILASIMAR:
Skólavörðuholt
Sími 5001
Hagatorg Síro* 5007.