Vísir - 03.10.1955, Blaðsíða 6

VÍSIR

75 tk'rm i eSfgag:
Bjarni Jónsson, bíóstjóri.
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson,
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1880 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIE H.P.
Lauss'iala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
tfWVV\%MVWWW\VVVVWA/VVWVVUVUWA/VWU'i/WVV^ j
Sumner, Mississippi.
jfT'yrir örfáum vikum vissi varla nokkur maður í heiminum, að
til væri þorp eða borg í Mississippi-fylki í Bandaríkjunum,
er bæri nafnið Sumner. Og naumast hefur þorpsbúa sjálfa
grunað, að nafnið myndi berast á öldum ljósvakans um gervalla
veröld, ekki vegna þess, að þar hefði verið unnið frábært
afrek, stórmerkileg uppfinning gerð eða eitthvað borið gleði-
legt til tíðinda, sem alþjóð mætti gleðjast af, heldur vegna hins,
•að tólf „valinkunnir“ menn í kviðdómi í morðmáli unnu níð-
ingsverk, stungri gyðju réttlætisins svefnþom og settu smánar-
blett á þjóð sina.
í þessari smáborg, sem sjálfsagt er hvorki betri né verri
en títt er um aðrar slíkar i bessu sólríka fylki í suðurríkjum
Bandaríkjanna gerðist það fyrir nokkru, að fjórtán ára blökku-
drengur frá Chicago, sem var þar í heimsókn hjá ættingjum
sínum, gerði sig sekan um þá óhæfu, að sagt er, að hann hafi
blístrað, er hann sá unga, hvíta konu inni í sölubúð. Meðal íbúa
Sumner, Mississippi, mun það vera höfuðglæpur, ef blakkur
maður blístrar, ef hann sér hörundsljósa konu, enda þótt hvítum
mönnum sé vafalaust frjálst að blístra að svertingjastúlkum. j
I>etta glæpsamlega atferli fjórtán ára barns orkaði svo á!
eiginmann hinnar hvítu konu, að hann og hálfbróðir hans fórui
heim ■ til manns þess, sem drengurinn bjó hjá, höfðu hann. á *
brott með sér, og segir síðan ekki af drengnum, fyrr en lík hans
finnst í fljóti. Hafði bamið vérið myrt, og þannig gengið frá
.líkinu, að ósennilegt væri, að það myndi fljóta upp.
Að sjálfsögðu fór fram réttarrannsókn í málinu, mál var
höfðað gegn hinum tveim, hvítu mönnum, sem þannig höfðu
haldið í heiðri rétti hins hvíta kynstofns, og síðan hófust réttar-
höld í málinu. Þau fóru fram í Sumner, Mississippi, og þar
■dreif að fréttaritara hvaðanæva að frá. Bandaríkjunum og
mörgum löndum heims. Mál þetta var annað og yfirgripsmeira
en réttarhöld yfir tveim, hvítum fúhnennum, ógeðslegum morð-
ingjum, sem myrt höfðu saklausan landa si)in, þeldökkan. Það
var jafnframt prófsteinn á réttarfarið í Mississippi, — hér
gafst tækifæri til þess að svna, hvort menn væru jafnir fyrir
lögunum í þessu suðurríki.
_ Augu heimsins mændu til Sumner, Mississippi, en Suinner,
Mississippi, leit undan. Það furðulega gerðist, að fúlmennin tvö
voru sýknuð af ákærunni og gátu yfirgeíið réttarsalinn sem
frjálsir menn. Konan, sem blístrað var að,.lét svo ummælt við
. blaðamenn, sem þama voru, að hún fagnaði mjög þessum
málalokum, og er henni það e. t. v. ekki láandi, en samvizka
hennar má hafa sofið þungum svefni, er hún sagði það. Hálf-
bræðurnir létu síðan taka mynd af sér, þar sem þeir kveiktu
sér í vindlum, en lögreglustjóri þorpsins sagði, að „málið
væri úr sögunni“, og að þýðingarlaust væri að vekja frekari
úlfaþyt um það.
Ekki veit Vísir, hvort Sumner, Mississippi, er ómerkilegt
'þláss, eða ekki. En hitt veit alþjóð, að það hefur komizt ræki-
lega á landabréfið, eins og það ér stundum orðað, og er stundir
líða, mun þessa þorps verÓá minnzt, þar sem börn eru rriyrt
bótalaust.
Kviðdómendur létu hafa Jsað eftir sér, að þeír teldu ekki
sannað, að líkið, sem fannst, hefði verið af umræddum blökku-
dreng, þrátt fyrir það, að móðir drengsins hefði þekkt það og'
a.uk þess hring, sem var á fingti drengsins. Meira að segja
létu þeir liggja að því, að einhverjir norðanmenn hefðu falið
þétta lík í fijótinu til þéss að koma a'f stað kýnþáttaóeirðum,
EJtki er vitað, hvort-má sín meira, heimska þessai’á kvikdcm-
enda, sem allir voru hvítir, eða fúlmemiskan og ínntaskapurinn.
Yfirgnæfandi meirihluti Bandaríkjajiióðarinnar stendur
höggdofa andspænis slíkri ,,rétíaryörzlu“, en það stoðar ekki.
Mississippi er sjálfstætt ríki innan Bandaríkjanna, hefur sín
lög og sínar réttarvenjur. En hefðu kviödómendur haft mann- 1
dóm eða greind til þess að sjá, hvílikan óleik þeir gerðu þjóð !
sinni og öllum hinum hvíta kynstofni, hefðu þeir ef til vill
ekki lýst morðingjana skalausa. i
Um allun heim í Bandaríkjuntim, i Bretlandi, á Norður-
löndum, fordæma menn slikar aðfarir, og hvítir menn, hvar
sem. er, hljóta að sjtaixur\ast,síi}. fy,riiv ,að: Sjijj^f skuli geta átt
sér stað. En Summer, Missíss-iþpi, sefur áfrám værum blun.di. Tíl
fcvers eru allar þessar æsingar? Er máiið ekki búið? ýf
Einn af mætustu borgurum
bæjarins, Bjarni Jónsson frá
Galtarfelli, er 75 ára gamall í
dag.
Bjarni fæddist að Galtafelli
í Hrunamannahreppi 8. okt.
1880, sonur Jóns bónda Bjarna-
sonar og Gróu Einarsdóttur
konu hans, albróðir Einars
myndhöggvara. Bjarni var
snemma hagur á allý sem hann
tók höndum til. Stóð hann um
hríð fyrir búi foreldra sinna,
en hóf síðan trésmíðanám og
lauk því. Því næst lagði hann
stund á tréskurðarnám hjá
Stefáni Einarssyni, en sigldi
síðan og hélt áfram námi í út-
skurði og húsgagnasmíð í
Kaupmannáhöfn. Þegar heim
kom gerðist hann meðeigandi
húsgagnafyrirtækisins „Jóns'
Halldórssonar & Co.“ og vann
þar árum samari.
Árið 1914 gerðist hann fram-
kvæmdastjóri „Nýja Bíó“. Fór
hann þá utan til að kynna sér
rekstur kvikmyndahúsa. Því
næst keypti hann „Nýja Bíó“
og hefur nú stundað kvik-
myndahúsrekstur í um 40 ár.
Enda þótt Bjarni hafi stund-
að umsvifamikinn atvinnu-
rekstur hér í höfuðstaðnum
um áratuga skeið og sé. þjóð-
hagasmiður að eðli og upplagi,
er hugur hans löngum bundinn
ættaróðaiinu, Galtafelli, og
hefur hann gert þar mjög mik-1-
ar umbætur.
Bjarni er ljúfmenni hið inesta
Arekstur og slys
í gær.
Síðdegis á föstudag lentu
þrjár bifreiðar í árekstri liér í
bænum og faiþegi í einni'beirra
slasaðist.
Árekstur þessi varð kíukkan
rúmlega 5 á mótum Mikiu-
brautar ög Suðurlandsbrautar.
Farþegi í einni bifreiðinni,
Björgvin Bjarnason, ■ Flókagötu
69, skarst á höfði og var hann
fluttur í Slysavarðstofuna til
aðgerða. Meiðslin voru ekki
talin alvai Leg.
Annað umferðarsiys varð iip
hádegisbilið á föstudag inr,-
arléga á Lap.garvéginum. Þar
hafði fimm ára gömul telpa
hlaupið út. á 'götuna en í sómu
mund bar'að hjóiíðai;d i mac n
.og varð telpan fyrír hjólirtu og .
télj á göiunav
Teipan var flutt í 'Slysa-
vaxðstofuhá og kom þar í ljcs
að hún .hái'ði hiotið skrámui1 á
þriakka, _ en ao öðru iéýti '. ó-
meidd.
Ekið n hest.
Aðfaránótt laugardags varð
liestur f.vrir bíl á Sogavéginuin
ng skarst hésturinn éiíthýþð, eri
ekki alvarlega, að því er talið
var.
ölvflji v’ö aj'sfii'r.
Á föstudagskvöld lentu tvær
bifreiðir i ■•Irs: ••i í
bænum, á mótum Framnesveg-
ar og Hringbrautar og iék
grunur á að annar ökuþóraniia
hafi verið undir áhrifum á-
fengis. — Aðfaranótt föstudags
var ölvaður bílstjóri. tekinn
við akstm tér í bænum.
og mjög vinsælþ maðor ?f öll-
um, som þekkja hann.
Israeis ©§ Egypfa.
Nasser, fo rsæ t Ls r á ðherra
Egypta, ítrekaði í gær þá á-
kvörðun sína að kaupa vopn
af Tékkum og Rússum.
Forsætisráðherrann lýsti yfir
því, að egypzka stjórnin hefði
komizt yfir leyniskjöl, þar sem
sannað væri, að Bretar og
Bandaríkjamenn hefðu selt
Israelsmönnum skriðdreka og
flugvélar, samtímis því, sem
þessar þjóðir hefðu bannað her-
gagnaútflutning til Egypta.
Frá Prag hafa borizt þær
fréítir, að Nasser hafi þegið.
boð tékknesku leþpstjórnarinn-
ar um að koma þangað í opin-
bera heimsókn innan tíðar.
Sendiherra ísraels í \j(/ash-
ington sagði í viðtali við blaða-1
menn í gær, að hann gerði ráð
fyrir því, að Bandaríkjastjóm
myndi nú leyfa að ísraelsmönn-
um væru seld yopn og önnur
hergögn viðstöðulaust.
Virðist vígbúnaðarkapphlaup
Egypta og ísraelsmanna því nú
evra að komast , alglejTning, og
eru menn mjög uggandi um
firðarhorfur við Miðjarðarhaf.
Ástralia takmarkar
Stjórn Astraliu hefir tilkynnt
skerðingu á innflittningi á síð-
asta fjórðungí ársitis.
Nemur skerðingin um 80
.millj, Ástralíupunda (3 mill-
jórðum kvor.a), og verður
dregið úr Innflutningi á klæða-
vorutn, bílum, fjárfestingar-
\ örum ög hráefnum. Eftir ára-
mp,t kann a<5 verða dregið enn
mriíra úr innflutningi Ástralíu.
ítítaenn
IþróttafélagiS Melbovrne A.A.
heíur boðið nokkru.m írábæruaa,
evTópskum íþróttamðnuam tii
koppni í Ástzalíu. t nóvember n.
k., og verSa það eins konax litl-
ír olympiaieikar.
Meðal þeirra ent Sandör
íivarós frá I lungverjalitndi, lutvdi
hans Laszló Taþorí, Iirétanvir
Iiewson og Pirie og' Tékkinn
ZáM>pek.,KiMipsysiummn í Mei-
bourne ' hafa tekiA að . sér - a§
graiða ieröakosuiað íþrótta-
Mánudaginn 3. október 1955.
Kvikmyndahúsgestir hafa nú
skorið úr um það, hvort híé séu
æskileg á sýnin.gum kvikmynda-
húsa eða ekki. Mikill meirihluti
kvikmyndahúsagesta sem . þatt
tóku i aíkvæSagreiðslunn4, 'en
þeir voru alls ekki svo fair, úrn
25 þúsund, greiddu atkvæði gegn
hléum. — Eigendur kvikmynda-
húsa höfðu ákveðið að láta gest-
ina ráða, svo nú munu kléin
væntanlega verða afnumin, kvern
ig svo sem það fyrirkomulag íik-
ar, þegar á herðir. Kvikmyndahús
in eru svo snar þáttur í skemmf-
analífinu í bænum, að mál þetta
hefur vakið eftirtekt mikla, bæði
þeirra, sem að staðaldri stekja
kvikmyndahús og ltinna, seni
^sjaldan koma þangað.
; Ilækkar verðið?
| Ýmsir hafa verið að leiða get-
i um að því, að eftir að ivléin hafa
| verið afnumin, og saman dregst
’ sala sælgætis- og gosdrykkja i
kvikmyndalvúsvtnum, muni verð
aðgöngumiða ltækka. Og hef ég
iieyrt raddir um það, að úrslit at-
kvæðagreiðslunnar hefðu getað
orðið önnvtr, þ. e. a. s. miklu
meiri fjöldi manna greitt atkvæði
nteð afnámi hléa, en óttinn við
að þessi breyting yrði notuð sem
afsökun fyrir nýjum hækkunum
á aðgangseyri, haft nokkur áhrif
á niðurstöðuna. Þetta segja menn
sín á milli, og sel ég ekki dýrar
en ég keypti. En þar sem meiri-
hlutinn hefur nú kveðið upp sinn
dóm, má ætla að gestir séu níi
almennt ánægðir og a. m. k. verð-
ur hætt að ræða um þessi leiðin-
legu hlé, sem tíðum hafa verið
efni rabbdálka blaðanna.
Óvenjuleg sjón.
Það var mjög svo nýstárleg og
óvenjuleg sjón, er bar fyrir augu
á Snorrabraut í fyrradag. En
þar hafði sprungið hitaveitú-
æð, ein aðalæðin, en við það
myndaðist goshver ttpp úr göt-
unni. Svo mikill kraftur var á
\ atninu, að fyrst eftir að æðiit
sprakk, stóð sjóðheitur vatns-
strókurinn tvo metra i loft upp,
\rarð mörgúm starsýnt á, en fljót-
Jéga komu til viðgerðarmenn, er
stöðvuðu vatnsflauminn. En ný-
stárlegt var þetta, innanbæjar að
minnsta kosti, því þótt flestir hafi
séð goshveri gjósa utan bæjarins,
mun þetta í fyrsta skipti, sem
hver myndast innan bæjartalc-
markanna.
Hitinn hvarí:.
En bilunin hafði sín áhrif, þvi
taka varð heita vatnið af stórurn
hluta bæjarins, og þóttust menn
enn í gær finna, að ekki væri
kominn góður straumur á ýmis
hverfi súðatisturbæjarins, því
víða var þá Ukalt í húsunt,
en kalt'ýár í veðri og nauðsyn-
legt að skrúfa dálitið frá heita
vatninu. En viðgerð hefur nú víst
farið fram, svo enginn þarf að
kvíða þvi, að ekki verði heitt í
íhúðinni. Það er farið að hausta
og kvöldin orðin nöpur, enda
liggur við frosti nú á hverri
nóttu. — ltr.
MÁRGT A SAMA STAP
V
MAÍiNlTS THOELACIUS
hæstaréttarlögmaður
vi a i f t utntngsskrif stof a
Aðalstræti 9. —- Sími 1876. j