Vísir - 08.12.1955, Síða 3

rimmtudaginn 8. desember 1955.
fT ♦ O •
Bæknr á j olamarkaðmnm
Á Enétum lífs og laila
Guðundur Daníelsson hefir
þegar skrifað margar bækur.
Kunnastur er hann fyrir langar
sögur og sagnaflokka, en ferða-
bækur hans, sem skera sig mjög
úr öðrum slíkum bókum, er
koroið hafa1 út hér á íslandi,
vöktu einnig mikla athygli —
þá einkanlega sú, sem segir frá
för hans til Bandaríkjanna. En
dregnar mjög risskenndum
dráttum og raunar atburðirnir
líka. En sú hugmynd höfundar-
ins, sem felur í sér reisn sög-
aðar, stíllinn þróttmikill, fullur 1 Unnar, er svo kosulega hnyttin
af fjöri og sérkennilegum mynd Gg varpar svo skæru og snöggu
um. En aðeins fjórar af sögun- bliki biturs háðs og bráð-
um verða lesandanum verulega skemmtilegi-ar glettni yfir á-
minnisstæðar. Þær sögur heita: deiluefnið, að lesandinn leggur
Fasteignir hreppsins, Styrkir, fr4 sér sína mælistiku og
Pytturinn botnlausi og Vígsla. klappar höfundinum lof í lófa.
Fasteignir hreppsins er bitur j Hinar tvær sögurnar eru
saga, og í henni felst hörð á- mjög af annarri veröld en þess-
deila. Höíundur gengur mjög ar. Sá veruleiki, sem þær lýsa,
fram að þessu hefir hann ekki djarflega til verks, lætur gömul er ekki bundinn stað stund eða
lagt mikla rækt við smásagna-
gerð, þó að sú listgrein hafi allt
frá því að skrifaðir voru þætt-
irn;r af Auðunni vestfirzka,
Þorsteini stangarhögg, Hreiðari
hjón kveikja í kofa, sem hefir neinum sérstökum einstakling-
verið þeirra vistarvera, og um.
aldraðan einstæðing krókna í
því kalda og óþrifalega hreysi,1 Með drengnum í sögunni
sem hreppsforsjónin hefir séð Pytturinn botnlausi erum við
heimska og ■ Sneglu-Halla, náð henni fyrir, með almennings- látin rifja upp þá staðreynd, að
miklum þróska á íslandi. Fyrir
ellefu árum kom þó út eftir
Guðmund smásagnasafnið
Heldri menn á húsgangi. Þar
voru flestar. sögurnar læsilegar
og sumar fullar af fjöri og glett-
um, og tvær þéirra bentu til
þess, að Guðmundur gæti orðið
smásagnahöfundur í
röð.
Nú er komið út nýtt smá-
sagnasafn eftir Guðmund á
kostnað . Ísafoldarprentsmiðju.
Bókin heitir Vængjaðir hestai’,
og flytur hún tíu sögur.
Allar eru sögurnar vel skrif-
heill fyrir augum, en samt sem einmitt á bemskuárunum er
áður’ verður ádeilan þannig frá ógn dauðans manneskjunni
hendi höfundar, að lesandinn furðulega nálæg sem ægileg og
getur ekki yppt öxlum og sagt: þá um leið dulrömm og heill-
Þetta eru staðlausar öfgar. andi andstæða hinnar öru
Oddvitinn og frú hans eru grózku er saltið og piparinn í
hreint ekkert verri en gerist og hinum Ijúffenga og fjörefna-
gengur, og jafnvel inn í kofa ríka rétti, sem lifið í ofrausn
fremstu gömlu hjónana og Petru gömlu ber fram af gnægð sinni. Einn
lætur höfundur strjálast geisla ^góðan veðurdag kemur í ljós,
lffsánægju, að Pytturinn botnlausi er eng-
Sagan Styrkir er lausari í an veginn botnlaus. Þá hverfa
reipunum og ekki í henni önn- lífsins töfrár — en aðeins í bili.
ur eins fylling lífrænna til—
brigða og í Fasteignum hrepps-
Það sýnir sig, að í lifsins miklu
Fenjamýri er margur varhuga-
ins, því að persónurnar eru verður pytturinn — og allra
bíður að lokum ætteniisstap-
inn, — það er vísara en víst.
í Vígslu lætur höfundur okk-
ur fylgjast með ungum, sak-
lausum dreng, þá er hann —
fyrir það adamseðli að girnast
eplin á skilningstrénu — mætir
fyrst blóðugu miskunnarleysis-
lögmáli válegrar tilveru. Hann
þarf ekki að ganga lengi, lengi
með nesti og nýja skó til þess að
mæta þessu. Hann þarf ekki
nema upp á grastyrfða fjós-
þekjuna heima hjá sér og horfa
þaðan í laumi á föður sinn og
hraustmanninn slá af hinn
(löngum þarfa þjón og hollin,
iBlesa gamla. Dyrum heimsins
hefir verið upp lokið fyrir
drengnum. Og hann:
„Heldur heimleiðis sömu göt-
una og hann gekk fyrr, en þó
allt aðra götu, eða kannski öllu
hedlur hann sjálfur allt annar,
þó að hann hugsaði ekki út í
það, því þegar hann gekk inn
stofuna og móðir hans kallaði
til hans úr herberginu innar af
og sagði: „Húni minn, komdu
til mín, hvar hefirðu verið?“
þá svaraði hann hiklaust:
„Úi í skemmu að tálga spýtu,
mamma.“
Hann hefir etið af skilnings-
trénu. Efth- þann atburð hikar
harrn ekki við annað eins smá-
ræði og það að firra sig óþæg->
indum með því, að ljúga að'
henni móður sinni.
Þarna dugir höfundi líticJ
spegilbrot til þess að geta sýnt
okkur stóra og ógnþrungna á-
sýnd.
Guðm. Gíslason Hagalín. |
' ° _ - 1
MARGt A SAMA STAJJí
er dásamlegasti
handáburður.
Hoover hefur forustuna
Enn eín Hoover - nýungin
Woor«'r*^r«íífl r&lin rned r«ímiMffttsvindtt aff
ftjfnStírm kmmtim m tna'rkttðinn
Hoover-þvottavél
stærrí gerð.
Hoover-þvottavél
meS rafmagnsvindu
Hoover-þvottavél
með 2000 kw. sjóðara.
Hoover-þvottavél
með rafmagnsvindu og
2000 kw. sjóðara.
Hoover-þvottavél