Vísir - 18.01.1957, Blaðsíða 7

Föstudaginn 18. janúar 1957
vísm
Aden — land sundraðra þjóð-
höfðingja, keppikefli margra.
JVernaöai'tegt imikilvœgi —

Aden; eitt a£ minnstu Araba-J og telur þjcðhöfðinginn í Yem-
ríkjunum, er syðst á Arabíu— en þar undir öll svæði, sem
skaga við Adenflóa, or: er lega liggja að Yemen, og tilraunir
|iess hin mikilvægasta, með til- Breta að koma á sambands-
liti til siglinga og hernaðar, því ríkjatensglum milli soldána og
aö það nær allt að innsigling- sheika á verndarsvæðinu sé
unni í Rauðahaf, I brot á skuldbindingum.
Aden hefir frá 1839 haft mik- j
ilvægu hlutverki að gegna Saudi konugnur
heimsviðskiptalega skcðað. Þar í Saudi Arabíu
er hægt að afgreiða árlega: krefst ákveðinna landamæra
skipastól um 6 millj. smálesta, frá landamærum Yemens til
þar hefur verið komið upp soldánsumdæmanna Muscats og
mikilum stöðvum höfninni til Omans, og vil fá viðurkenningu
varnar, þar er flugstöð og að ^ á þeim sem sínum suðurlanda-
sjálfsögðu miklar síma- og loft- mærum, en þar með yrðu þau
skeytastöðvar o. s. frv. Aden'um 100 mílum fyrir sunnan
verndarríkið innifelur land-: dalínuna, er Bretar buðu 1935
jsvæði, arabiskra þjóðhöfðingja, um 160 km. fyrir sunnan Riy-
sem hafa gert samninga við og aftur 1955, eftir að sam-
komulagsumleitanir í Genf
! höfðu farið ,út um þúfur. |
j Þótti Saudi konungur hafi
aldrei krafizt Wadi. Hadramut
(Dauðadalsins) ná kröfur hans
langt inn í austurverndar-1
svæðið, og er talið að þar séu
í jörð 75% þeirra olíulinda,
sem fyrirfinnast í þessu land- j
svæði. Þjóðhöfðinginn í Yemen ;
skírskotar til þess, að forfeður (
hans hafi á 16. og 17. öld ráðið^
yfir þessum landsvæðum, og
mundi verða fyrstur manna til (
þess að mótmæla iandsvæða-
kröfum Saudi-Arabíu, yrði
þeim haldið til streitu.
j Milli þjóðanna á verndar-
Ógreinileg svæðinu, fólksins og þjóðhöfð-
JLandamæri. ingjanna, er mikill ágreiningur.
Verndarsvæðið allt er um Þjóðhöfðingjarnir næst Yem-
30.000 ferkílóm, og er mikill en °S Saudi-Arabíu óska alls
hluti þess sandauðn á hásléttu, ekki eftir að losna við vernd
og er har „dalur dauðans“. Að Breta, aðrir, sem betur eru
landinu liggja Yemen og Saudi- settir. óskn eftir fullu sjálf-
Arabia og eru landamæri ó- stæði. °S enn ern þjóðhöfðingj-
greinileg og óvíða mörkuð. ar. sem eru valtir í sessi, og
Deilur eru tíðum miklar milli treysta á stuðning Breta til að
BreLa.
Á meðfylgjandi uppdrætti
sést: 1. Adenskagi og höfnin,
litli Adenskaginn, 2. Perim-ey,
sem er víggirt, 3. Kuria Muria
■eyjar, 4. Kamaran-ey í Rauða-
hafi, 5. Vestur-Aden verndar-
svæðið, þar eru 8 soldánsum-
dæmi, og 7 sheikdæmi en allt
þetta land liggur opíð fyrir
árá um frá Yemen, 6. austur-
verndarsvæðið, þar ríkja tveir
soldánar, tveir sheihkar og þar
eru 3 hirðingjariki, 7. Socotra-
ey, sem tilheyrir ríkinu Quishn
og Socotra en soldáninn hefur
verndarsamning við Bretland.
Ummæli Skinn-
wells enn á
dagskrá.
Emanuel Shinwell, jafnaðar-
mannaleiðtoginn heimskunni,
sem er hingmaður fyrir kjör-
dæmi í námumannahéraði
(Durham), sem jafnan hefur
verið citt af sterkustu virkjum
jafnaðarmanna, var fyrir
nokkru kvaddur á fund flokks-
stjórnarinnar í kjördæminu, til
þess að „svara til saka“.
Shinwell hafði nefnilega far-
ið alllangt „út af flokkslín-
unni“, sbr. fyrri fregn hér í
blaðinu, er hann í Ástralíuferð
kvað m. a. svo að orði, að „þótt
hann hefði greitt atkvæði gegn
Eden (í Súezmálinu) væri
hann mjög fylgjandi aðgerðum
hans í Egyptalandi.
Á fundi hans með flokks-'
stjórninni stóðu viðræður 2
klst., en eftir fundinn gerðist
ekkert, nema að tilkynnt var,1
að flokksstjórnin væri ánægð
með árangurinn af viðræðun-
Uiil. |
Ólíklegt þykir, að Shinwell
hafi tekið neitt aftur eða beð-
ist afsökunar — en ekkert hef-
ur lekið út um viðræðurnar.!
— Tilgátur eru uppi um, að
málinu hafi verið vísað til
flokkstjórnarinnar í Lundún-
um — eða að niðurstaðan hafi
Heydemarie Hatheyer og Wilhelm Borchert í hlutverki Salvarar
og Halldórs Bessasonar í kvikmyndinni „Morgni Iíí®ins“.
Gamia Híó:
Morgunn
lífsins.
Þýzka kvikmyndin af „Morgni
lífsins“, skáldsögu Kristmanns
Guðmundssonar, hefur vakið
mikla aðdáun, sakir leiks og
sviðsetn’ngar. Er nú síðasta
tækifæri að sjá hana, því að hún
mun verða sýnd í kvöld í síð-
asta sinn. Að sókn að mynd-
inni liefur verið mjög mikil.
Um það verður eigi deilt, að
mynam er lÞtaverk sökum þess
orðið sú. að bezt væri að láta nú i
kyrrt liggja. Flokkurinn mundi
lítið græða á frekari umræð- j
um. 1
hve frábær meðferð leikend-
anna er á hlutverkunum hve
sviðsetning er vönduð og taka
myndarinnar. Hér hefur svo vel
tekist víðast, 'að áhorfandinn
verður títt snortinn, eins og þeg
ar um afburðaleik á leiksviði ér
að ræða, og áhrifin svo sterk,
að hugurinn fvllist þakklæti
yfir listaverki, sem þó hefur
ekk'i á sér þann sanna blæ, sem
íslenzkt landslag eitt hefði get-
að sett á það og íslenzkir stað-
hættir. Ber vissulega áð harma,
að myndin var ekki tekin hér á
landi. — I.
Símablaðið,
jólahefti 1956, er nýkomið út.
Efni: Frá stjórn F.Í.S.. Veiting
símstjórasöðunnar í Vestmanna
eyjum, Framtíð, Lífeyrissjóður
starfsmanna ríkisins. eftir Eyj-
ólf Jónsson, cand. jur., Ljcða-
þættir, eftir Hallgrím frá Ljár-
( Qieyndi .
, ? »3 ená».-nyi« y
&
þjóðhöfðingjanna, á hinum
ýmsu landsvæðum. í samningn-
um milli Yemen og Bretlands.
halda völdum sír.um.
Meðal almennings gætir
sjálfsögðu áhrifa frá áróðri
sem gerður var 1934 var miðað ^nar’-a Arabaþjóða, einkum
við óbreytt ástand (status quo) Bgypta, sem sífellt blása í áróð-
og skuldbindingar á báðar ! urslúðurinn, og hvetja til sam-
hlUar þar um, og veldur það einingar allra arabískra
miklum erfiðleikum, að margs-
konar misskilnignur hefur
bjóða frá Casablanca til Persa-
flóa — og margir vilia ekki að
komið fram um hversu þetta ( eins Icsna við Breta heldur sína
beri að skilja, ekki síst er mis- eigin þjóðhöfðingja líka
skilningur út af arabiska orð-
inu Hadud, sem er í hinum
arabiska texta sáttmálans, og
þýðir landamæri. Bretar halda
þvi fram, að þar sé átt við á-
kveðin landamæri, en í Yemen
að það tákni landamærasvæði,
HAPPDRÆTTi
HÁSKÓLA
ÍSLANDS
• Hagnaður SAS á síðasta
reikningsári — til 30. sept.
sl. — nam 10,5 millónum
s. kr. Hann var 8,5 milljón-
ir s. kr. árið áður.
Vinningar á ári
samfais 1344HCMIÖ ksr.
ffæsfu vinningar Vn jniiSjén
Engir vinningar
1000 kr.
•130*1 en
í DAG ER
NÆSTSÍÐASTi
SÖLUDAGUR