Vísir - 21.01.1957, Síða 9

Mánuáaginn 21. janúar 1957
Leitin...
Frh. aí 4. s.
en eítir á, að þetta var heimsku-
legt,“ svaraði Wood.
„Þér um það,“ urraði í mann-
inum með stóra andlitið, „en
þér skuluð eyða tímanum öðru
vísi í næsta skipti, það skal eg
ráðleggja yður.“
Hann mætti fröken Maríu á
ganginum þegar hann kom
fram. Þau skiptust á nokkrum
orðum og það kom í ljós, að
henni var kunnugt um sím-
skeytið. „Þeir hafa það fyrir sið
að hrella sendimennina með
svona móttökum til þess að þeir
fái að sjá, að þeirra er vel gætt.“
Þetta róaði hann að vísu. en '
hann gerði sér þó fyllilega ljóst!
hversu aðstaða sín var orðin ■
hættuleg.
Gerda.
Næstu vikur vann Wood
hvíldarlaust í skrifstofu sinni í;
ráðuneytinu og gætti þess vand-
lega að setja sig ekki í neina
hættu. Margvíslegar og mikils-
verðar upplýsingar voru í
skjölum þeim, sem fóru um
hendur hans og ómetanlegt
gagn hefði bandamönnum orð-
ið af vitneskju þessari, svo sem
því, er skipun var gefin um að
senda Kesselring aukinn liðs-
styrk til ítölsku vígstöðvanna.
En ekki hefði honum verið
mögulegt að koma þessari vitn-
eskju til vina sinna í tæka tíð.
Áður en hann væri kominn til
Bern mundu bandamenn þegar
hafa verið búnir að fá að vita
um skipun þessa af rás viðburð-
anna sjálfra.
Huggun hans og hjálp, allan
þennan langa tíma, á meðan
hann varð að bíða og bíða, var
Gerda, þessi blíða, dökkhærða
kona, trúverðug og þolinmóð.
Löngu áður en hann hóf sam-
starf sitt við dr. Ritter hafði
hann kynnst henni. Hún starf-
aði þá sem aðstoðarstúlka hjá
þekktum lækni í Berlín og hann
hafði sent.hana 1 ráðuneytið til
Woods til að fylla þar út
skýrslu fyrir hann. Við þetta
tækifæri skiptust þau á nokkr-
um orðum og ekki leið á löngu
unz hann varð tíður gestur í
einkasjúkrahúsi dr. Ritters en
þar hittust margir þeir, sem
andvígir voru Hitler og ræddu
xnálin sín á miUi.
í sjúkrahúsinu vann einnig
ungur maður ættaður frá Elsass.
Dag nokkurn hvíslaði hann að
George: ,Ef þérþurfið einhvern-
tíma á laeknisáðstóð að hálda,
þá skuluð þér koma til mín. Út-
þrælkaðir embættismenn þurfa
stundum að fá vottorð um
heilsufar sitt og góðum lækni
setti ekki að vera það skota-
skuld að gera yður hæfilega
heilsutæpan.....“
,,Diploinatisk“veikindi.
Wood var vanur því að hripa
niður hjá sér með hraðritun á
lausa miða hið mikilvægasta úr
skjölum þeim, sem hann fékk
í hendur og stinga svo miðum
þessum í vasa sína. Það kom
einnig fyrir, að honum var falið
að eyðiíeggja ýmisleg skjöl, en
oftast gat hann þó komið því
við, að táka afrit af þeim. Þar
sem hann þorði ekki að geyma
þessi skjöl sín í íbúð sinni, né
heldur í skrifborðinu á vinnu-
staðnum, bar hann oft allmikið
Framh.
VÍSIR
fengmgar norsicu

eru a® gerafist em-
ráðlr á þessti sviðl.
Frá fréttaritara Visis,
Osló í des.
Kreppa er yfirvofandi í hval-
veiði iðnaði Norðmanna. í land-
inu er mikið rætt og deilt, hvort
sinna skuli tillögu hins þekkta
útgerðarmánns Anders Jahres,
sem leggur tit að Norðmenn segi
sig úr alþjóðasamtökum um
hvalveiðitakmarkanu- og hefji
ótakmarkaðar hvalveiðar, meðan
nokkuð aflast. Gunnar Jahn for-
maður hvalveiðiráðsins hefur þó
eindregið beitt sér gegn því að
horfið verði að þessu ráði. Málið
er þó enn ekki útrætt og er
langt frá því, að þessi deila
sé til lykta leidd.
Norðmönnum finnst, að verið
sé að ýta þeim út úr þessari
atvinnugrein, sem þeir stofnuðu
til fyrstir manna. Það er sam-
keppni Japana,, sem kemur harð-
ast niður á þeim.
Síðan um aldámótin, er Sven
Foýn fann upp hvalskutulinn,
háfa Norðmenn skoðað Suður-
Ishafið sem sín heimamið, en
smátt og smátt minnkar hlut-
deild þeirra í veiðinni og eru
þeir þó enn álíka stórvirkir á
þessu sviði og allar aðrar þjóðir
til samáns, eiga urh 9 af hverjum
19 eða 20 skipum hvalveiðiflot-
ans. Þar að auki eru Norðmenn
i
á mörgum erlendum hvalveiði-,
skipum, þó að norskum mönnum
sé bannað að gérast skyttur á
erlendum hvalabátum.
Það er ekki langt siðan það,
vakti mikla óánægju í Noregi, |
þegar það fréttist, að útgerðar-i
maðurinn Onassis léti skip sín
veiða á friðuðum svæðum og
friðunartima og bryti þannig al-
þjóðareglur um hvalveiði.
Samið var um að takmarka
veiðina við 40.000 hvaleiningar.
En þar sem mjög gengur á stofn-
inn hefur hámarkið enn verið
lækkað og er talað um að lækka
það enn meira, því þetta er líka
talin ofveiði. Mikið er þó deilt
um þetta atriði, enda er erfitt
að gera sér óyggjandi grein fyrir
því, hversu stór stofninn er.
Þar sem heildarveiðin er
þannig bundin við vissan fjölda
hvala, keppast leiðangrarnir um
að ná sem mestu í sinn hlut, á
sem stytztum tima, því þegar
eftirlitsmennirnir tilkynna, að
hámarkinu sé náð, verða allir að
hætta veiðunum. Vegna hinnar
miklu þátttöku og samkeppni
styttist því vertiðin ár frá ári,
og aðgangurinn verður harðari.
í fyrra stóð veiðitíminn aðeins
í 58 daga. Gífurleg fjárfesting
hefur átt sér stað i útgerð þess-
ari og eiga Norðmenn nú orðið
erfitt með að standa keppinaut-
unum á sporði á þessu sviði.
Til dæmis um útþensluna má
geta þess, að það kostar nú orðið
um 20 til 25 milljónir n. kr. að
gera út einn hvalveiðileiðangur.
Heildaraflinn getur mest orðið
um 1,7 milljónir föt af hvallýsi
og koma þá um 88 þúsund tunn-
ur, eða um 14750 smálestir af
lýsi á hvern leiðangur. Verðið
í fyrra var um 85 sterlingspund
smálestin. Verða meðaltekjur
hvers leiðangurs því um 25
milljónir n. kr. eða rétt fyrir út-
gjöldunum. Það er því af, sem
áður var, þegar útgerðarmaður-
inn varð efnaður maður á einum
leiðangri. Ef Rússar og Japanir
halda áfram að auka fiota sinn
munu Norðmenn tapa stórfé á
næstu árum. Japanir eru nú að
semja um kaup á stórum brezk-
bætast fleiri skip á þeirra hend-
ur, en aðrir gefast upp. Vegna
hins ódýra vinnuafls og lágu
krafa, sem japanskir hvalveiði-
menn gera, getur enginn staðist
þeim snúning á þessu sviði, þar
að auki er stór markaður fyrir
hvalkjöt í Japan og er smálestin
seld fyrir yfir 100 sterlingspund.
Geta Japanir greitt allan út-
gerðarkostnaðinn með kjötsöl-
unni einni saman, og verður
: lýsið þá hreinn ágóði, Af þessum
ástæðum hafa brezkir útgerðar-j
menn hreinlega gefist upp og
selja nú Japönum skip sin, eins
og áður segir. I
Flest útgerðai félögin norsku'
eru á Vestfoldu og þaðan eru
einnig áhafnirnar. Þetta hérað
verður því illa statt, ef svo fer
sem horfir, í þessum atvinnu-
vegi. Á Vestfoldu er mikiil iðn-
aður, sem á tilveru sína undir
sölu útgerðarvara til hvalveiði-
flotans. Þessi iðnaður legst niður
ef ekki rætist úr, eða hann leitar j
sér annara verkefna.
Hvalveiðiskipunum stóru má
að visu breyta í olíuflutninga-1
skip, en skytturnar mega muna
tvenna tímana. Sú var tíðin að
þær höfðu frá 50 til 100 þúsund
n. kr. tekjur á einni vertið.
Það er því ekki að ófyrirsynju,
að Anders Jahre leggur til, að
nú verði ekki lengur sinnt um
friðunarreglur og alþjóðasam-
þykktir um takmarkaða veiði,
heldur verði ■ 'i veitt allt hvað
af tekur, unz Norðmenn hafi
grætt svo mikið á skömmum
tíma, að þeir geti notað gróðan
til að breyta um atvinnuhætti
á þessu sviði. Segir hann að
Norðmenn megi ekki gefast upp
í samkeppninni, en verði að
bjarga heiðrinum og halda fán-
anum á lofti til hins síðasta.
Gunnar Jahn_ telur að enn megi
bjarga málinu, en norska ríkis-
stjórnin hefur ekki tekið afstöðu
enn.
Hvalaolían er til margra hluta
nytsamleg. Úr henni er búið
smjörlíki, hún er notuð til snyrti-
vörugerðar o.s.frv. Það verður
erfitt að finna annað hráefni í
hennar átað. Vitað er að hval-
veiðifélögin eiga í smíðum um
32 stór olíuflutningaskip og
sjálfsagt ern floiri. Þá eru kki
meðtalin þau skip, sem Andera
Jahre og Johr. t-asmusseit o;ga
í smiðum, þar sem þeir hafi ekki
látið neitt uppi um það.
llæstiréttur:
Líkamsárás, bifreiðastuldur og
fEótti í stolnum bíl.
Jlteíii vásað fveí vcfjna farntegalla.
Nýlega var í Hæstarétti fjall-
að um mál tveggja Dana, sem
dvalizt hafa hér á landi um
skeið. Höfðu þeir gerzt sekir
um áfengislagabrot, líkamsárás,
bifreiðastuld o. fi.
Heita þeir Egon Hornshöj
Hansen og Bent Östergaard
Jörgensen. Höfðu þeir framið
afbrot sín að kvöldi 21. sept. sl.
Höfðu þeir verið á gangi hér
í bænum um kvöldið og hitt
íslending. Fóru þeir síðan, all-
ir þrír_ um borð í Dronning
Alexandrine og fengu þar er-
lendan bjór. Síðan fóru þeir í
land. Þegar í land var komið
sló annar Daninn Hansen, ís-
lendinginn, til jarðar og héldu
Danirnir síðan á brott. íslend-
ingurinn fór síðan á lögreglu-
stöðina og kærði, en Danirnir
stálu jeppabifreið og óku af
stað, en Hansen stýrði.
Skömmu seinna sáu lög-
reglumenn til Dananna í jepp-
anum og hófst þá eltingaleikur,
sem lauk með því, að Danirnir
voru handsamaðir bg færðir í
varðhald.
f héraðsdómi var Hansen
dæmdur í 4 mánaða varðhald
og var sviptur' rétti til að öðl-
ast bifreiðastjórarétindi í þrjú
ár. Jörgensen var sviptur sömu
iréttindum 1 eitt ár og hlaut 45
jdaga varðhald. Auk þess var
Hansen dæmdur til að greiða
I íslendingnum 7335 krónur í
skaðabætur.
Hæstiréttur ómerkti dóminn
vegna formgalla og vísaði mál-
inu heim í hérað.
Libsrtyskip —
Framh. af 3. eáðu.
Þessi sænski bílskúr er byggð
ur fyrir 5 bíla, verksmiðju-
byggður og reistur úr flekum á
fyrirhuguðum byggingarstað.
Ævintýr H. C. Andersen ♦
Litli Kláus og Stóri Kláus.
Nr.7.
,,Góðan dag,“ sagði
gestgjafinn við Litla Kláus.
„Þú ert snemma kominn í
sparifötin í dag.“ ,,Já,“
sagði Litli Kláus. „Eg er að
fara til borgarinnar með
hana ömmu gömlu, hún
situr þarna úti í vagmnu.
Viltu ekki færa henni glas
af öli, en þú verður að tala
hátt, því hún heyrir svo
illa.“ „Hér er glas af öli
frá syni þínum,“ sagði gest-
gjafinn. „Heyrirðu ekki?“
hrópaði hann eins hátt og
hann gat. Og enn einu sinni
hrópaði hann þetta sama
eins hátt og hann gat, en
gamla konan hreyfði sig
ekki. Þá varð gestgjafinn
svo reiður að hann þeytti
glasinu framan í gömlu
konuna og hún datt aftur
yíir sig í vagninum. „Hvað
er að sjá þetta, þú hefur
drepið hana ömmu mína!
Það er stæroar gat á höfði
hennar,“ sagði Litli Kláus
og greip í brjóst gestgjaf-
ans. „Ó, elsku Litli Kláus,
þetta vildi til, af því að eg
varð svo reiður,“ sagði
gestgjafinn og neri saman
höndunum í örvílnan. „Eg
skal gefa þér skeffu fulla
af peningum og láta jarða
hana ömmu þína, efþúseg-
ir ekkert um þetta, því
annars heggur fógetinn
höfuðið af mér og það er
svo leiðinlegt.“ Svo fékk
Litli Kláus skeffu fulla af
peningum og gestgjafinn
lét grafa ömmu hans eins
og hún hefði verið hans
eigin amma.