Vísir - 31.01.1957, Blaðsíða 5

' Fimmtúdaginn 31,vjari,fou' 1957
visnt
*
gerist, er menn
Meykingar cru flugntönn-
mn hœttuiegri en öörutn.
I'ítir Roberí, N. Buch, flugsljóra.
Atvinnuflugmennska reynir á
þolrifin. 1 starfi mínu við flug
til Evrópu og hinna nálægari
Austurlanda kemur fyrir að ég
missi fjögra nátta svefn á einni
viku, tíminn færist til um sjö
klukkustundir og ég borða kvöld
verð um morgunverðarleytið en
miðdegisverð um 5-leytið og
. verð að útsetja mig fyrir alls
konár óréglu í liínaðarháttum
■ og mataræði. En ég verð að
ganga undir heilbrigðispróf
þrisvar sinnum á ári, og ef ég
fell við eitt þeirra — nema um
minniháttar lasleika sé að ræða
— er starfið minu sem flug-
stjóra lokið. Þessi dökki skuggi
er sí og æ einhvers staðar á
sveimi í vitund flugmannsins og
truflar öryggiskennd hans. At-
vinnuflugmenn hugsa þvi um
heilsu sína og reyna að vernda
hana flestum öðrum fremur.
Fyrir átta árum hafði ég þann
óvana að reykja vindlinga og
haíði nokkrar óhyggjur aí.
Æðaslög mín voru dálitið hrað-
ari en átti að vera. Áður en ég
reykti fyrsta vindlinginn á
morgnana var allt í bezta lagi,
en strax eftir þann fyrsta, komst
óreglan á aftur. Seinna leið mér
enn ver, og allt var þetta reyk-
ingunum að kenna. En að hætta
að reykja .... það var verri
þrautin!
Svo einn dag var ég staddur
i viðgerðardeild flugfélagsins og
var að ræða við verkstjórann.
Við vorum að tala um rellur
(gyros), sem notaðar eru í áríð-
andi blindflugstæki. Ein tegund
relina, sem hreyfist af lofstroku,
eru litil hjól með skálum á brún-
unum og snúast í lofsúg, er kem
ur aftur úr farþegaklefanum.
„Vitið þér það,“ sagði verk-
stjórinn, „að þegar við tökum
þessi tæki í sundur til hreinsun-
ar, þá veldur tjaran í tóbakinu
okkur mestum erfiðleikum."
„Eigið þér við,“ spurði ég, „að
loítið frá farþegaklefanum, sem
snýr rellunni innihaldi svo milcla
tjöru frá vindlingareykingum
farþega og áhafnar flugvélar-
innar?“
„Einmitt!" sagði verkstjórinn.
Þetta virtist ótrúlegt, en samt
satt. Nútíma síjur draga úr örð-
ugleikunum, en óður fyrr safn-
aðist tjaran út tóbakinu á fín-
gerða hluta tækjanna, svo að
jafnvél kom fyrir að rellurnar
stöðvuðust algerlega!
Eftir vissan fjölda flugstunda
eru allir hlutar ílugvélanna tekn
ir til nákvæms eftirlits eða end-
En það var ekkert spaug; það
get ég sagt ykkur. Eg leið mikl-
ar kvalir, einkanlega þegar mik-
ið reyndi á. Einn dag var ég að
lenda í hellirigningu og lágskýj-
uðu — það sem við köllum
„þrönga aðkomu". Undir slíkum
kringumstæðum einbeitir mað-
ur sér ákaflega að viðfangsefn-
inu og leggur sig allan fram, og
svo er maður á næsta augna-
bliki lentur og allt er öruggt.
Þegar ég kom út úr flugvélinni
í þetta skipti, langaði mig svo á-
kaflega í vindling, að ég stóðst
naumast mátið. En ég stóðst
samt freistinguna. Núna, eftir
að ég hef verið í reykingabind-
indi í mörg ár, er löngunin horf-
in — eða næstum horfin. Eg hef
aldrei iðrast þess að ég hætti.
Eftir að ég hætti, fylgdist ég
nákvæmlega með afleiðingunum
Eg fór -til vinar míns, sem er
læknir og kennari við lækna-
deildina í Cornellháskólánum.
Já, hjartað fór að stillast og
vinna reglulega, brjóstsviðinn
hætti og maturinn varð bragð-
betri. Áhrifin voru eftirtektar-
verð og mig langaði til að fræð-
ast meira um þau, en athyglis-
verðasta afleiðingin var einmitt
á mínu sviði — flugmannsstarí-
inu.
Reykingar hafa aðallega
stafar frá nikotíninu, en hin frá
stafar frá nikotíminu, en hin frá
kolsýringi. Áhrifin frá kolsýr-
ingnum eru sérstaklega athygl-
isverð fyrir flugmenn, því þau
draga úr hæðarflugsþoli. Eitur-
áhrifin koma fram í blóðinu og
orsaka súrefnisskort, eins og
þegar flogið er mjög hátt. Dr.
Ross McFarland, höfundur
„Human Factors in Air Tran-
sportation" — sem er eitt af
höfuðverkum læknisfræðinnar á
sviði flugsins — segir, að mað-
ur, sem reykir pakka af vindl-
ingum daglega, lifi í raun réttri
í 2500 metra hæð! Og ef maður
er á flugi, bætir maður flughæð-
inni við þessa tölu.
Þýzkir vísindamenn gerðu til-
raunir á flokki flugmanna, til að
komast að raun um hvaða mis-
munur væri á flughæðarþoli
þeirra 4000—5000 fetum lægra
en annars.
Rannsóknir hafa einnig sýnt,
að reykingar auka náttblindu og
tregða eðlileg viðbrögð sjónar-
innar við umskipti ljóss og
dimmu. Þetta er þýðingarmikið
atriði fyrir flugmenn og getur
haft alvarlegar afleiðingar. Bíl-
stjórar, sem aka að nóttu til,
ur en nauðsynlegt þótti að
skipta; en aðal viðfangsefnið í
viðhaldi þeirra var vindlinga-
tjöruklístrunin! 1 nýjustu gerð-
um flugvéla hefur þessu fyrir-
komulagi verið brétt, svo að
tjaran kemst ekki að rellunum.
En ég fór að íhuga þetta. Ef
loftið í flugvélinni gat mengað
svona gangverk tækisins og gert
það jafnvel óstarfhæft, hvað var
þá tím sjálfan mig? Þetta hjálp-
aði til að sannfæra mig uip að
ég ætti að hætta að reykja!
reykinga.
Nikotín virðist auka súrefnis-
þörf líkamans um 10—15%.
Þetia hefur áhrif bæði á dimmu-
skyggni manna og rúmskynjun,
en hvort tveggja þetta er ákaf-
lega þýðingarmikið fyrir flug-
menn yfir flugbi’autinni til þess
að lenda vel og mjúklega.
Við athugun á flugmönnum —
450 reykingamönnunx og jafn-J
mörgum, sem ekki í’eyktu —;
komu áhrif reykinga á hjarta-
ingamennirnir höfðu að meðal-
tali hraðari æðaslög i hvíld en
hinir; við hreyfingu jukust æða-
slög þeix-ra meira og blóðþrýst-
ingur varð hærri hjá þeim, og
æðaslátturinn var lengur að
komast í sams lag við hvíld.
Tilraunir hafa einnig verið
gerðai' á áhöfnum flugvéla til
að athuga þreytu. Áhafnirnar
hafa verið athugaðar í langílugi,
þar sem menn hafa reykt einn
til tvo vindlingapakka á dag, og
svo á sömu leið til baka, þar sem
enginn reykti neitt. Niðurstaðan
hefur alltaf verið, að menn hafa
fundið miklu minna til þreytu
þegar þeir í'eyktu ekki. Þessu at-
riði veitti ég sérstaklega eftir-
tekt, þegar ég lagði niður reyk-
ingar. Eftir löng næturflug var
ég vanur að vera dauðuppgef-
inn. Nú er ég aðeins eðlilega
þreyttur.
Nýlega flaug ég frá Nevv York
til París og Kairó með áhöfn
sem enginn reykti í. Við tókum
611 eftir þvi hvað loftið var gott
í flugvélinni og hvað okkur leið
betur i augunum, þegar okkur
fór að syfja um nóttina. Við fór-
um að telja saman menn þá, úr
flugvélaáhöfnum, sem við viss-
um að höfðu hætt að reykja.
Við undruðumst hve margir þeir
voru — flugmenn eru fárnir að
átta sig á málinu.
Spurningaþáttur vinsæll í
sjónvarpi í Svíþjóð.
Hann er sniðinn eftir bandarískri fyrirmynd.
Frá fréttaritara Vísis. —
Stokkhóbni í janúar.
Sænska sjónvarpið er enn á
byrjunarstigi, en spurninga-
'þæjtirnix', sem eins og þeir ger-
ast í sjónvarpi í Bandaríkjun-
um, þar sem menn eins og t. d.
Peter Freuchen vann stórar
fjárfúlgur, — láta ekki sænska
sjónvarpið fá nokkurn frið.
• Nú er nýbyrjað á einum
slíkum spurningaþætti; sem
veitir 10 þúsund krónu vei'ð-
láun. Keppnin gengur til á sama
hátt og er hjá Bandaríkja-
mönnum. Menn geta di'egið sig
til baka úr keppninni með þá
peninga sem þeir þegar hafa
unnið. En gati einhver á spurn-
ingunni eins og kallað er, þá
er leikurinn tapaður. Þó er
viðkomanda gefin einhver gjöf
í sái'abætur, en þó aldrei pen-
ingar.
14 ára garnall strákur hefur
staðið sig með ágætum og hef-
ur náð miklum vinsældum.
Hann vix-ðist vita alla skapaða
hluti um þær tegundir fiska,
sem hafðir eru til augnayndis
í glerskálum.
Það þýðir ekki fyrir hvei'n
sem er að reyna að komast að.
Væntanlegir keppendur verða
Fiugstarí og reykíngar e';ga að undirgangast próf. Spurning-
ekki samleið. Stjórn bandaríska a™ar eru aldrei um neitt aðlút-
ílotans beindi þessu orðum ný- andi atvinnu þeirra, sem um
lega til flugmanna sjóhersins í verðlaunin keppa.
málgangi sínu: „Þeir ílugmenn, j j>ejr sem gengist hafa undir
er óska að ná sem lengst i flug- þátttökupróf hafa sagst vita
tækni og öryggi, ættu að ieyna jmest um bifreiðir, foi’nleifa-
að draga úr reykingum, einkán- frægj. leynilögreglusögur, ættir
lega á undan ílugferðum og þó konunga 0g heimspeki.
alveg sérstaklega fyrir nætur- __________________ _
flug,“
Það fólk, sem hefur flugstörf
með höndum, hefur komizt að
því, að reykingar eru því skað-
legar. Og þáð er augljóst, að ef
reykingar hafa slæm áhrif á
flugmenn, draga úr getu þeirra
og skaða heilsu þeirra, þá nær
þetta einnig til allra annarra.
(Úr Reader’s Digest).
Rússar kaupa ekki
frysta sítd í Noregi í ár.
Frá fréthxriiara Vísis
Osló í janúar.
I Haugesimds Dagblad er það
Ixal't eftir Olav Hoim, formannS
útflutningsnefndar, er sér um úfc-
flutning á frystri síld, að Rússar
hafi ekki gefið sig frain senn
| kaupendur á frystri, norskri síSÆ
í ár.
Rússar liafa vanalega keypt
um 100.000 kassa af frystri sítd
frá Noregi árlega, en úífiutn-
ingsnefndinni hefur verið tjáð
að Rússar hafi ekki áhuga fyrir
þessum kaupum nú. — Um mið-
bik janúar var búið að semja
um útflutning á samtals 300.000
kössum til Austur- og Vestur-
Þýzklands.
Útflutningurinn nam ails s.l.
ár 800.000 kössum. Þess er vænst,
að eins og áðiir liáupi Tékkosló-
vakía, Rúmenía, Pólland, Hol-
land Belgía og Frakkland frysta
sild frá Noregi i ár. Hærra verð
er í ár, segir Haugesujids Dag-
blad, kann að draga nokkuð úr
eftirspurn, en ekki talin ástæða
til að það, sem fryst \ erði, seljist
ekki.
Nokkur lönd gerðust í gæc
aðilar að Efnahags- og fé-
lagsmálaráði Saineiiufð'.í
þjóðanna, þeirra meðal V.-
Þýzkaland Austurríki, Póí-
landí Indónesía, Venezuel*
og fleiri.
LIFE-TIME
Bifreiðakertin eru sjálfhreinsandi og endast margfait á við
venjuleg kerti. Ódýrustu kertin miðað við endingu og
benzínsparnað.
SMYRILL, Húsi Sameinaða
Sími 6439.
urnýjaðir. Rellurnar voru venju- ættu líka að gjalda varhuga við,
lega notaðar í 500 flugtíma áð-þessum afleiðingum vindlinga- I

Riddaralið má nú heita úr sögunni. Hugsanlegt er liins vegar að komið verði á fót eins konatf
starfið greinilega í ljós., Reyk-f „riddaraliði“ loftsins, eins og niyndin sýnir, en slík áform eru á prjónunum í Bandaríkjunuma