Vísir - 18.02.1957, Blaðsíða 9
Mánudaginn 18. febrúar 1957
VÍSIP
9
Sinn er siður í
J&asmi$g hmej&i k&smstoún'
isiesw vé&sfi ÍptMSBSWSWM,
Viðskipti við Sovétríkin og
leppríki þeirra eru byggð á
grundvelli sérhagsmuna.
Ef menn ætla að verzla við
jþau, verða þeir að hlýða þeim
reglum, sem þau setja. Það kem
iu' því ekki á óvart að það lið,
sem heimtar að menn hlýði
Jþeim leikreglum, sem það setur,
íekur að lokum upp á því að
íoreyta reglunum sjálfu sér í
ihag.
Á síðastliðnum árum hafa
jþær þjóðir, sem átt hafa við-
Bkipti við Sovétríkin, margoft
rekið sig á þessa staðreynd.
Borgarstjórinn í Kaupmanna-
Jhöfn gerði t. d. samninga við
tékknesku Skoda-verksmiðjurn
ar um kaup á hverfihjólum í
stóra, nýja rafmagnsstöð, er
reisa átti. Hverfihjólin voru af-
hent á tilsettum tíma og lokið
var við byggingu stöðvarinnar
árið 1954. En vorið 1955, sendu
Skoda-verksmiðjurnar Dönum
nýjan reikning — til viðbótar —
að upphæð 2,3 milljón danskar
krónur.
Danmörk er ekki eina Norð-
urlandaþjóðin, sem hefur orðið
að þola slíka meðferð af hendi
Sovétríkjanna og leppríkja
þeirra. í febrúarmánuði árið
1955 fékk SUKAB, hið hálf op-
Sjóskrímsfið —
Frh. af 4. s.
finns og spyr, því hann öskri
svona_ sagðist hafa haldið, að
hann væri í nauðum staddur.
Þorfinnur hendist út eftir, og
sér Einar svarta flyksu vera að
hverfa niður í kildragið.
Þorfinnúr segir Einari í fá-
um orðum, hvers hann hafi orð-
ið var, um leið og þeir héldu
til bæjardyra og fóru inn og
loka hurðinni, sem var úr
gildum eikarborðum^ með járn-
rennilokum að ofan og neðan.
En þeir voru ekki fyrr búnir
að loka dyrunum, en þetta kvik-
indi er komið og lagðist svo
þungt hana, að þeir bjuggust
við, að hún léti undan þá og
þegari. Var svo að heyra, að
skepna þessi væri öll þakin
skeljum. Þetta stóð þó ekki
nema litla stund og þessi ó-
freskja hvarflaði eitthvað frá.
Vildi Þorfinnur þá ráðast til út-
göngu með járnkarlana að
vopni. Engin byssa var til. Ein-
ar aftók það með öllu og þar
við sat, enda gerði það ekki
meira vart við sig.
Morguninn eftir sáu þeir
slóðir eftir það í kringum bæ-
inn, en enga sporalögun var
hægt að greina, því snjórinn
var svo laus. En það þóttust
þeir þó sjá, að stórar klæy hefðí
það haft.
Þessa sögu sögðu þau Sævar-
endahjónin mér sitt í hvoru
lagi, þegar -eg var um 24ra ára
ög bar þeim nákvæmlega sam-
an, og hefi eg enga ástæðu til
að rengja haha, þvi bæð voru
þau vel greirid og orðvör.
inbera sænska hlutafélag skeyti
frá Sofia (höfuðborg Búlgaríu)
og Búdapest (höfuðborg Ung-
verjalands) þess efnis, að Ung-
verjar og Búlgarar afturkölluðu
tilboð sín um að selja Svíum
hveiti, bygg, olíu-kökur, soya-
olíu og mangan-málmgrýti.
Fram að þessu höfðu bæði lepp
ríkin boðizt til að selja þessar
vörur gegn greiðslu í sterlings-
pundum. Free Europe Com-
mittee, Inc. sem skýrði frá þessu
atviki, er þeirrar skoðunar að
tilboðin hafi verið afturkölluð
sökum skorts á markaðnum
heima fyrir.
Verð hækkað
snögglega.
Austurriki hefur einnig öðlast
slæma reynslu í sambandi við
að Sovétríkin og lepþríki þeirra
hafa breytt reglunum í miðjum
leik. Benzín-vandamálið í Aust-
urríki varð ennþá erfiðara úr-
lausnar, þegar Ráðstjórnarríkin
hækkuðu verð á öllu eldsneyti
í febrúarmánuði árið 1955, og
ungversku yfirvöldin stórhækk-
uðu verð á olíu, er þau seldu
Austm'rík, án þess að ráðgast
um það áður við austurrísku
stjórnina, og var slíkt beint
brot á gildandi samningi milli
Austurríkis og Ungverjalands.
Tvö önnur lönd í Evrópu, sem
flytja inn mikið af kolum frá
Póllandi, lentu í svipuðum erf-
iðleikum.
Samkvæmt dönsk-pólskum
viðskiptasamningi, er gekk úr
gildi 28. febrúar, árið 1954, áttu
Pólverjar að afhenda Dönum
heimtuðu Ráðstjórnarríkin nú
éndurskoðun á samningnum til
þess að samræma vöruskipta-
verð baðmullarinnar heims-
markaðsverðinu.
Það var einnig sú staðreynd,
að verzlun milli leppríkjana
sjálfra situr í fyrirrúmi fyrir
eina milljón smálesta af kolum, i utanríkisverzlun þeirra, sem
en aðeins litill hluti þeirra var , olli svipuðum erfiðleikum í
afhentur. Orsök þess að Pól- : Austurríki, landinu, sem liggur
verjar neituðu að afhenda kol- j við landamæri tveggja lepp-
in, var sú að þeir kröfðust meira ríkja Ráðstjórnarríkjanna,
verðs fyrir þau. Svisslendingar ( Tékkóslóvakíu og Ungverja-
vildu einnig kaupa kol af Pól- j lands. Hinn 21. marz, árið 1952
verjum en komust að raun um kvartaði blaðið Arbeiter Zei-
Þrátt fyrir gildandi samninga, fullu verk, er þessi ríki hafa
að Pólverjar kröfðust 15—20%
hærra verðs fyrir þau heldur
en verðlag þeirra var á heims-
markaðnum. Þetta tafði mjög
tung, sem gefið er út í Vínar-
borg', um það, „að nýlega hefði
verið um það samið, að Austur-
ríkismenn flyttu út ákveðið
tekið sér fyrir hendur, eftir að
hafa undirritað samninga við.
önnur ríki og hljóta því að
verða til þess að vekja þau ríki
til umhugsunar, .sem Sovétrík-
in og leppríki þeirra eru nú að
reyna að fá t. þ. a. taka þátt í
liinum hneykslanlegu verzlun-
arháttum sínum. (Þýtt.)
fyrir samningum milli þessara' magn af Steyer-dráttarvélum,
tveggja ríkja og olli mikilli ó-, sem Pólverjar höfðu sýnt mik-
ánægju í Sviss, sérstaklega þar
sem Pólverjar höfðu þjóðnýtt
eignir Svisslendinga í Póllandi,
inn áhuga á að fá. Er tekið var
tillit til síaukmnar notkunár
landbúnaðarvéla í Póllandi var
og þessir samningar um kolin ' eðlilegt að Austurríkismenn
voru nokkurskonar uppbót fyrir gerðu sér vonir um, að samning-
það. Svisslendingum fannst, að
hið háa verð, sem Pólverjar
kröfðust fyrir kolin, væri óbein
krafa á hendur Svisslendingum
um að þeir borguðu fyrir eign-
ar yrðu endurnýjaðir, er þessir
fyrstu samningar væru gengnir
úr gildi. Er tími var kominn til
þess að endurnýja samningana,
virtust Pólverjar hafa misst all-
ir þær, er Pólverjar höfðu þjóð- an áhuga á að kaupa Steyer-
nýtt.
Reynsla
Egypta.
Egyptar
komizt að
dráttarvélar — ekki sokum þess
að þær væru á nokkurn hátt
ófullnægjandi, heldur aðeins
sökum þess að Pólverjar urðu
að kaupa dráttarvélar sínar frá
Tékkóslóvákíu. Þessi fimm lepp
ríki Sovétríkjanna í Austur-Ev-
rópu eru aðilar að viðskipta-
samsteypu, sem komið hefur
verið á og stjórnað er af Sovét-
ríkjunum. Takmark þessara við
skiptasamsteypu er að öðlast
Greiðir miklar
skaðabætur.
Tilkynnt hefir verið, að IG-
Farben-hringurinn muni greiða
milljónir í skaðabætur.
Bætur þessar fá Gyðing'ar,
sem unnu sem „þrælar“ í verk-
smiðjum hringsins á stríðsár-
unum. Hringnum verður nú
skipt^ og skiptanefndin hefir
tilkynnt að greiddar muni
verða um 35 millj. marka í
skaðabætur til þessara manna.
munu einnig hafa
raun um að fara
verður eftir þeim reglum, er
kommúnistar setja sjálfir, ef
stofna á til viðskipta við Sovét-
ríkin og leppríki þeirra. Árið
1952 efndu Egyptar og Rússar
til vöruskiptasamninga, þar semefnahagslegt „sjálfstæði“.
ákveðið var, að Egyptar létu
af hendi baðmull, en fengju í
staðinn hveiti frá Sovétríkj-
unum. Báðar vörur voru seld-
i ar hærra verði en almennt mark
' aðsverð var. Þetta reyndist báð
! um aðilum í hag, þangað til
Tokyobiiai* oi'Anír
8,3 miUj.
íbúum í Tokyo f jölgar ört, en
þeim fækkaði mjög á stríðsár-
unum, er margar byggingar
voru lagðar í rúst.
Um áramótin voru borgar-
búar orðnir nærri 8.3 millj., og
voru aðeins tvær borgir í heim-
inum mannfleiri, New Yórk og
London.
verð á baðmull lækkaði til
muna á heimsmarkaðnum.
Fleira
mætti néfna.
Dæmi, eins og þau, sem getið
hefur verið um í þessari grein
eru aðeins örlítið brot af því,
sem nefna niætti í sámbandi
við verzlun við Sovétsamsteyp-
una. Þau sýna hin gjörræðis-
Signora Protti í Napoli á ít-
alíu sótti um skilnað frá manni
sínum.
Þegar mál hennar var tekið
fyrir, tjáði hún sig fúsa til að
hætta við skilnaðinn, ef maður
hennar féllist á að baima móður
, sinni að sofa undir rúmi þeirra
hjóna.
sfu eftir þessu...?
Flugferðir milli Norður-Ameríku og
Asíu hófust þ. 22. nóvember 1935, þeg-
ar flugvél frá Pan American-flugfélag-
inu a£ gerðinni Clipper lagði af stað frá
Sán Francisco með fyrsía póstinn, sem
ílytja átti flugleiðis til Hawaii og
Filippseyja. Myndin sýnir flugvélina,
þegar húrí hefur tékið sig á loft af San
Francisco-flóa og flýgur yfir einn stöpul
brúarinnar yfir Gúllna hliðið, en hún
var í smíðutrí um þær mundir. Flugferðir
þessar voru mögulegar af því, að þetta
ár höfðu verið fullgerðar bækistöðvar
á eyjunum Midway, Wake og Guam.
Farþegar voru hinsvegar ekki fluttir
þessa leið fyrr en eftir árs reynsluflug.
Það er sögulegt augnablik, sem sýnt
er á þessari mynd, og sígilt dæmi um
flærð og undirfcrli kommúnista. Stalin
og Ribbentrop íakast í hendur og árná
hvor öðrum allra heilla efth1 að þeir
hafa undirritað tíu ára griðasáttmála.
Það gerðíst í Moskvu 23. ágúst 1939.
Sáttmálinn gerði Þjóðverjum fært að
ráðast á Pólland, án þess að kommún-
istar gerðu annað en að gleýþa siún
hluta af því ógæfusama landi. Stalin
æílaðist til þess, að Þjóðverjum og
vesturveldimum blæddi út í átökum
þeim, sem hófust í septemberbyrjun, en
síðan urðu Bandaríkjamenn að hjálpa
Rússum til að standast atlögu Hitlers
fáum árum síðar.
Snjéflóð eru mjög tíð ■’ Alpafjöilum,
elns og cðlilegt er, þar sem þau eru
bröít en fannkoma mikil um vetur. —
Sjaldan liafa snjóflóð þó verið éins tíð
og skæð og í janúar 1951, þegar þau
urðu hvorki meira né minna ea 300
manris að bana — fleiri en nokkru sinni
á voruiri dögum. Myndin sýnir björg-
unarsveit leita að gröfnu fólki í fönn-
inni hjá smábænum Sulsana í Sviss.
í fjallabænúm Davos í Sviss er stofnun,
sem kynnir sér eðli og „hegðun“ snjó-
flóða, og skýrði hún svo frá, að hættu-
legústu snjóflóðin væru þau, þar sem
allur snjór í fjallshlíð tæki að renn»
og sópaði méð sér grjóti, er undir væri,