Vísir - 01.03.1957, Blaðsíða 6
6
▼fsm
Föstudaginn 1. marz 1957
WSSIH
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur)
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Ekkert hækkar
Frá Alþingi:
Eftir nærri ár er riefnd
ekki enn fullskipuð.
Kún á að gera tillögur um fræðslu í þjóÖ-
félags- og þjóöhagsfræöum.
Almenningur man það væntan-
lega, að stjórnarherrarnir til-
kynntu á sínum tíma, þegar
þeir boðuðu að þeir ætluðu
að finna „varanlega lausn“
á efnahagsvandanum, að
það væri í rauninni hægt að
gera, án þess að ura neina
kjaraskerðingu væri að
ræða fyxir almenning. í
augum almennirigs er það
kjaraskerðing, ef hann verð-
ur að hafa óbreytt iaun, en
ríkið leggur á hann skatta-
í'úlgu ofan á það, sem fyrir
er — til dærnis með því að
heimta svo ög svo marga
aura fyrir hverja krónu af
erlendum gjaldeyri, sem
innflytjendur kaupa vegna
innflutnings til landsins
Það má til dæmis minna á það
í þessu sambandi, að Her-
mann Jónasson, forsætis-
ráðherra, komst svo aG orði,
er hann ávarpaði þjóðina í
októberbyrjun, að „ef ré't
er á haldið, þarf ekki að vera
um neina kjaraskerðirgu ao
ræða,“ þegar gripið yríi t;l
þeirra úrræða, sem hann
hefði í pokahorninu. Hann
lét sér einnig urn munn fara
þau ummæii að „það or
prófsteinn stjórnarinnar,
hversu tekst að leiða þjóðina
út úr þeim ógöngum, sem
alröng og tækifærissinnuð
stjórnarstefna liðinna ára
hefir leitt út í.“ Almenning-
ur hefir sennilega vonað, að
hið fyrra væri rétt — að
hægt væri áð kippa öliu í
lag, án þess að það táknaði
skerðingu á lífskjörum hans,
og hann hefir vissulega ver-
ið samþykkur hinu sícara,
að það væri pófsteinn. hversu
stjórninni tækist að fram-
kvæma hin glæstu lofor’i,
sem svo mjög var hampað
framan í kjósendurna fyrir
kosningarnar.
Almenningur er nú þegar fat-
inn að finna, fyrir því,
hvernig stjórnin hefir stað ð
við fyrirheit sín. Fvrsta
skrefio i átt til framkvæmda
á loforðunum var stigið í lok
ágústmánaðar, þegar ákveð-
in var visitölu- og kaup-
binding — einmitt það, sern
kommúnistar hafa hamazt
gegn árum saman, þegar þeir
hafa verið í stjórnarand-
stöðu. Næsta skref var í
nóvember, þegar ríkisstjórn-
in samþykkti að varnarliðið
skyldi vera hér kvrrt um ó-
ákveðinn tíma. Því var að
vísu fagnað af mörgum
stjórnarsinnum, enda þót.t
önnur lausn hefði verið boð-
uð. Og loks komu svo álög-
urnar, jólagjöfin góða, þeg-
ar ríkisstjórnin lagði fjórð-*
ung úr milljarði á þjóðina
og sagcii. að það mundi ekki
kosta hana einn einasta
eyri!
Hversu lengi skyldi stjórnin
halda, að hún geti fengið al-
menning til að trúa því að
það kosti liana ekki eyri að
hafa veitt kommúnistum
fylgi til að efla verðbólguna
og komast síðan í ráðherra-
stóla? Skyldu olíunotendur
og eigéndur bifreiða — sem
einnig munu finnast i fylk-
ingum stjórnarflokkanna —
fást til að trúá því, að olía
og benzín kosti ekki eyri
meira í dag í byrjun vik-
unnar? Skyldu braggabú-
arnir, sem Þjóðviljinn segir
að verði að kynda dag og
nótt til þess að halda hita í
híbýlum sínum telja að það
kosti ekki meira í dag en,
fvrir nokkrum dögum að
hafa eldinn logandi nótt og
dag? Hver einstaklingur
getur svarað þessum spurn-
ingum fyrir sig, og hér hefir
þó ekki verið getið um nema
eina nauðsynjavöru — sem
átti ekki að hækka frekar en
annað!
Meðal dagskrárinála á fundi
Sameinaðs alþingis í fyrradag
var fyrirspurn tU menntamála-
ráðlierra um fræðslu í þjóðfé-
lags- og þjóðhagsfræðum.
Magnús Jónsson, fyrirspyrj-
andi, tók til máls og visaði til
þess að hinn 22. marz s. 1. hefði
verið samþykkt' þingsályktun
þess efnis, að skipuð yrði nefnd
tii að gera tillögur um fræðslu
í þjóðfélags- og þjóðhagsfræð-
um fyrir almenning.
Hefði hann nú leyft sér að
bera fram fyrirspurn um hvað
störfum þeirrar nefndar liði og
kvaðst vona, að menntamála-
ráðherra gæti upplýst það.
Gylfi Þ. Gíslason, mennta-
málaráðherra, skýrði frá því, að
skömmu eftir að þált. var sam-
þykkt hefði þáv. menntam. rh.
skrifað og leitað tilnefninga í
nefndina hjá þeim aðilum, sem
ætlazt hefði verið til.
Iðnaðarmálastofnunin hefði
síðan tilnefnt Pál S. Pálsson,
Alþýðusambandið Hannibal
Valdimarsson, Háskólinn Theó-
dór B. Líndal Landssamband ísl.j
útvegsmanna Finnboga Guð-
mundsson — en stéttarsamband
bænda engu svarað enn, en
væntanlega bærist svar eftir
næstu helgi.
Kvaðst ráðherra þá mundu
sjá til þess að nefndin yrði
kvödd saman og lyki störfum
sem fyrst.
Að þessum upplýsingum
fengnum kvaddi Magnús Jóns-
son sér hljóðs á ný og taldi það
mjög miður farið að nefndin
skyldi ekki hafa verið látin
hefja störf fyrr. Virtist hafa
verið ástæða til fyrir ráðherr-
ann að ýta undir málið. Því
bæri svo hinsvegar að fagna,
sem nú liti út fyrir, að tíðinda
yrði brátt að vænta af störfum
nefndarinnar.
Það leynir sér ekki, að fram-
kvæmd áðurnefndrar þings-
áiyktunartill. hefir dregizt mjög
óeðlilega á langinn og ber
menntamálaráðh. Gylfi Þ. Gisla-
son að sjálfsögðu á þvi megin
sök með aðgerðarleysi sínu.
Hvar eru hinir óánægðu ?
Nefnd er með frumvarpimi,
þótt fiestlr mæli gegn því.
AAeiiiK ASÍ osj SÍS crea iueð
(isksölufriimvarpinu!
SmáiKimir Tímans,
Tímanum finnst það sannarlega
ekki umtalsvert_ þótt vinir
hans stjórni eitthvað öðru
vísi en þeir höfðu lofað. í
gær segir blaðið til dæmis í
forstugrein: „Blöð hans
(Sjálfstæðisflokksins) hafa
kappsamlega blásið út hyað
litla veröhækkun, sem hefir
átt sér stað. Jafnframt hafa
þau miklað hvað litla kjara-
bót, sem eitthvert verka-
lýðsfélag hefir fengið“. Já,
Tímanum finnst það ekki
mikið_ þótt almenningur
verði að borga a. m, k. 20%
meira fyrir olíuna til að hita
hús sín. Það er líka eðlilegt,
því að framsóknargæðing-
ar, eigendur Hamrafells, fá
sinn hluta af þeirri hækkun
vegna farmgjaldaokursins.
Og hvaoa „liila kjarabót" er
það_ sem „verkalýðsfélag"
hefir fengið? Sannleikurinn
er víst sá, að verkalýðsféiög
hafa ekkj fengið neinar
kjarabætur — kommúnistar
sjá fyrir því — en aðrir, sem
eru betur settir, fá miklur
kjarabætur.
En þetta eru alll hreinir smá-
I Íyrrínlag var útbýtt út í
Neðridoild nefndaráliti imi frv.
ti! iaga um sölu og útflutning
sjávarafurða, frá meiri lil. sjá-
varútvegsnefndar.
Segir þar syo:
„Nefndin hefur haft frum-
varpið til meðferðar á nokkrum
fundum og íengið um það um-
sögn eftirtalinna aðila:
Landssambands ísl. útvegs-
manna, Sambands ísl, samvinnu-
íélaga, Sölumiðstöövar hrað-
frystihúsanna, Sölusambands
ísl. fiskframleiðenda, Síldarút- I
vegsnefndar, Samlags skreiðar- i
framleiðenda. Fiskifélags lsl„
Alþýðusambands íslands, Fé-
lags síldarsaltenda á Norður- og
Austuriandi, Félags síldarsalt-
enda á Suðvesturlandi.
I stuttu máli sagt er niður-
staða umsagnanna þessi: S.Í.F..
S.I-L, Samlag skreiðarframleið-
enda og féiög síldarsaltenda
mæla gegn frumvarpinu og
sömuleiðis Landssamband ísl.
útvegsmanna. Sambands ísl.
samvinnufélaga telur „heppileg-
ast, að minnst tveir útflytjendur
séu löggiltir til að hafa á hendi
útflutning á öilum sjávarafurð-
um.“ Sildarútvegsnefnd ræðir
eingöngu uin útflutning síldar
og gerir athugasemdir í því
sambandi. Alþýðusamþand Is-
lands mælir með því, að frv.
verði samþykkt. Fiskifélag ís-
iands segir: „Fáum vér ekki séð,
að í frv. þvi, sem hér um ræðir,
sóu nokkur þau ákvæði, sem
fyrrgreind (þ. e. gildandi) lög
og regiugerð fela ekki í sér.“
Að athuguðu máli leggur m.
hl. n. (ÁkJ, GG. KGuðj) til, að
frv. verði samþykkt. Teiur meiri
hl. rétt, að með sórstakri löggjöf
verði nánar mælt fyrir um með-
ferð þessa valds, sem rikis-
stjórnin nú heíur samkv. lög-
tim frá 1910. Um síldarútvegs-
nefnd vill meiri hl. taka það
fram sérstaklega, að hún liefur
að verulegu leyti sérstöðu sem
opinbcr stofnun, enda gerir
meiri hl. ráð fyrir því, að heppi-
legt reynist, að hún starfi áfram
á svipaðan hátt og vcrið hefur,
sbr. lög nr. 74 1934.“
munii* í augum Tímans. Með
an framsóknarmenn geta
verið í stjórn og formaður
flokksins forsætisráðherra,
þá er allt í bezta lagi.
Luku héskóléi-
j prófi.
I janúar og febníar luku
: eftirtaldir stúdentar prófum við
Iiáskóla íslands:
j Embættisprófi í guðfræði:
jPáll Pálsson, og í læknisfræði
^Ása Guðjónsdóttir Bragi Níels-
son, Ólafur Ólafsson (Bjarna-
sonar), Ólafur Ólafsson (Gunn
, arssonar) Ólafur Haukur Ól-
afssun og Ragnar Arinbjarnar.
jEmbættisprófi í lögfræði tóku
^Halldór Þ. Jónsson og Þor-
jvaldur Arj Arason. Kandidats-
[prófi í tannlækningum luku
þeir Guðmundur Ólafsson og
ÍStefán Yngvi Finnbogason og
kandídatspx’ófi í viðskipta-
fræðum Ingi Þorsteinsson. Ól-
íafur S. Valdimarsson og Stefán
„Gai’ðar“ sendir Bergmáli
stutta hugvekju um happdrætti
og sitthvað fleira, og kemst
meðal annars svo að orði: „Ef
ég man rétt, birti Bei’gmál ekki
alls íyrir löngu hugleiðingar
um happdrætti og fyi’irkomulag
þeiri’a. Ég rak séi’staklega aug-
un í það, að stungið var upp á
því, að eitt happdi’ættið væri
fengið til að hætta auglýsinga-
starfi í sambandi við afhendingu
vinninga.
Hlédrægni almemi.
Ég vil leyfa mér að taka undir
þessa uppástungu. Það er alveg
áreiðanlegt, að menn eru al-
mennt hiédi-ægii’, vilja ekki láta
hafa sig til auglýsinga, en hiris-
vegar munu menn líta svo á, að
þeir geti ekki neitað happdi’ætt-
inu um það, að sagt sé frá því,
hver hinn heppni hafi verið í
það og það sinnið. Kemur þar
tvennt til: Annars vegai’, að
málefnið er alls góðs maklegt,
og í öðru lagi hefðu viðkomandi
menn sennilega ekki fengið
„þann stói’a", ef happdi’ættið
starfaði ekki.
En sanit......
En þrátt fyrir þetta finnst
mér, að hafa ætti annan hátt á
þessu. Vil ég þó taka skýrt
fram, að ég segi þetta ekki af
neinum illvilja gagnvai-f happ-
di’ættinu, síður en svo, þvi að
ég vil styðja það á ailan hátt-
og geri raunar með miðakaup-
um. En það er nú einu sinni svo
að þeir eru svo fáir einstakling-
arnir, sem liaía gaman af aug-
lýsingum um sig, að það á ekki
að neyða aðra til að gerast
aðilar að slíku.
Önniu- iiappdrætti.
Svo kem ég að hinu 31100111X1,
sem mig langar til að minnast:
á: Eru því engin takmörk sett,
hversu mörg happdrætti megí
vera „í gangi“ samtímis? Á ég
þar við happdrætti, sem ýmis
félög stofna til í þeim tilgangf
að bæta fjárhag sinn. Stundum
hefir maður bókstaflega ekki
frið fyrir sífelldum happdrætta-
sölum, sem skyiTast ekki einu
sinni við að berja upp á hjá
fólki fram undir háttatíma. Ég
held. að það mætti gjarnan tak-
marka tölu slíkra íyrirtækja og
ákveða hjá þeim „lokunartima",
þ. e. a. s. að menn skuli látnir í
friði í heimahúsum eftir vissan
tíma á kvöldin.
Göturnar.
Að endingu þetta: Er ekki
hægt að taka um það ákvörðun,
að götur bæjarins skuii þvegnar
rækilega, þegar veður leyfir
næst, til dæmis i nxestu þíðu?
Vitaniega er ekki ha^gt að þvo
allar götur, en þær, sem eru
malbikaðar mætti gjarnan þvo,
svo og steinlagðar gangstéttir.
Annars verður rykið óþolandi,
ef verulega hvessir. Með þökk
fyrir birtinguna."
★ Samkomulag liefur náðst
um það í Amman, að brezk-
jordanski sáttmálinn skuli
ganga úr gildi eigi síðar en
1. apríl n. k. Brottflutningi
herliðs Breta á að vera
lokið innan misseris frá þeim
dcgi, er sáttmálinn gengur úr
gihli-
Guðjohnsen. Kennaraprófi í
íslendingasögu lauk Jón Guðna
son og B.A. prófi luku þeir
Einar Pálsson og Sigurður Lin-
dal.