Vísir - 17.05.1957, Síða 4

Vísir - 17.05.1957, Síða 4
4 VÍSIK Föstudagim:- 17. jjíaí 1S57 Vík í Mýtdal.. Útsýn til ausíurs. Hjörleifshöfði í fjarska. Klett- arnir t. v. heila Víkurhamrar. Fram aft Kötlugosinu á 17. öld féll þar sjór aft hergi og sátu tnenn á fiskimiðum þar sem þjóft'- vegurinn liggur nú. Óhemjan Jökulsá á Sólheimasandi. Við Jökulsá á Sólheimasandi varð ekki hjá því komizt, að opna bilrúðurnar pínulítið til Bílakostur Guðmundar Jónassonar á ausiurJeift. Fremsíur fer ,,flaggbíll“ Guðmundar K-376, þá R-346 og loks l’iiiis þjóftfrægi eldhúsbíll H-3. Myndin er tekin vift Núpstað í Fljótshverfi, en þar eru hamrar miklir og auðugir að kýnjamyndum. Yfii* svag*ía siaiisí;» skesiiitslör í feiiiiii -tll öræfa var farfii m páskans. Á skirdagsmorgun íagói Guftmundur Jónasson öraafabilstjóri i Jánassyii. Farkostur og (þátttákendur. Fyrir bænadagana hafði nokkuð kólnað í veðri og hreytt úr éíjum. Þetta hafði þau áhrif aí’skekktustu hjggiíar á íslar.di, Örsefasveitar í Ausíur-Skafta- fellssýslu. Bílar haía að vísu farið aust- á því uni hverja páska eít rletð- ur um Skeiðarársand tvö eða is að íá stóra ferðamanna n opa þrjú unaanfarin vor með vörur úr Reykjavík í bíladata yíir til þeirra Öræfinga og bafa það Skeiðarársand. Þeir setn tóku verið stórir vöruflutningabilar þátt í förinni nú á dögunum frá Kaupfélaginu í Vík svo og munu seint gleyma henni og ílutningsbílar frá Vegagerð fiestii' munu vafalaust teija ríkisins sem ílutt hafa efni til ^ , röð eftirminnilegustu og í leiðangwr með flmmiíu manna hóp karla og kvenna til eiimar ^ sem huglausastir voru, að þeir drógu sig til baka á síðustu stundu og fóru hvergi. Fyrir bragðið fór Guðmundur aðeins með þrjá bíla í leiðangurinn í stað fjögurra, sem fyrirhugað hafði vei'ið. Voru tveir þeirra fullskipaðir farþegum en þriðji bíilinn var hið nafntogaða yfir- byggða eldhús Guðmundai' sem fylgt hefur honurn um óbyggðir landsins á undanförnum sitmr- um ög reynst kjörgripur hinn mesti. þess að lofa farþegunum áðjgóðs lags og komizt yíir ána á að finna „ilm“ árinnar, sem milli þess sem boSamir skullu brúarbyggingar austur þar. En að bíiar hafi lagt með hóp far- þega ausíur um Skeiðarársand hefur ekki þekkst fvrr en r.ú í síðustu páskaviku. Og það var vissulega ekki neinn smáfloti þar á ferð. Auk Guðmundar og fylgdarliðs hans, sem var í þrem bifreiðum var Páll Ara- son fjallabílgarpur með aðra þrjá bíla og um 40 manna hóp. Og enda þótt Öræfingar séu ekki lengur óvanir að sjá ferðamannaílokka, sem flestir koma að-vlsu flugleiðis, — en sumir bílleiðis yfir Breiða- merkursand — hafa þeir þó naumast séð þvilíkan hóp í einu áður. Níutiu manna ferða- hópur — sern auk þess kemur í bílum alla leið frá Reykjavik er viðburður, sem ekki á neina hliðstæðu i sögu Öræfinga. Fjölbreytileg leið. En nú er braulin rudd og sennilega eiga Öræfingar von skemmtilegustu -páskaferða sem þeir hafa farið. Það er heldur ekki að ófyrirsynju þvioll léið- in austur er fjölbreytileg svo af ber og á henni eru ýmsir f ;g- urstu og stórbrotnustu staðir sem gefur að líta í byggð. Veð- urguðirnir voru ferðafólkinu að þessu sinni vonum framar hlið- hóllir, því víðasthvar annars- staðar á landinu \ ar leiðinda- veður og þungskýjað. — Öræfa- farar nutu sólar alla dagana, misjafnlega mikið að vísu og aðeins einn dagur — páskadag- ur — var nseSta dumbungsleg- ur fram undir kvöld: Þá birti til og sólin skein að nýju. Hvernig átti líka annað að vera? Guð- mundur Jónasson hafði vit á því að taka Jón Eyþórsson veour- fræðing með sem gisl til að jhalda veðurguðunum í skefjum þrátt fyrh’ aldagamla trú á hregg'i og hreti um hvérja páska. Þsð var hálft hundrað .manna, sem lagði upp frá Þverholti 15 — bækistöð Guðmundar bíl- stjóra — klukkan hálfníu á l skírdagsmorgun. Útsynnings- éljaveður var á og hélzt það allan daginn með fallegum og sólbjörtum uppstyttum og skýjarofum á milli. Rétt fyrir neðan Kolviðarhól festist einn híllinn í slarki — lítillega að vísu og varð ekki af nein töf — en þótti sumum þá sem farartálmanir gerðu næsta fljótt vart við sig og hugsuðu með nokkrum ugg um það, sem síðar kæmi og fjær höfuðborginni. Raunin varð hinsvegar sú, að því fjær senx dró bænum, þvi betri urðu vegirnir, og þegar austur úr Holtunum kom, voru vegir eins og þc-ir verða beztir á sumar- degi. öðru nafni heitir Fúlilækur og virðist sannkallað réttnefni. Þeir, sem ekki þekktu þessa eiginleika Fúlalæks og áhrif hans á þeffæri fólks, litu íbyggnir í kringum sig, hugs- uðu, að einhverjum ferðafélag- anna væri alvarlega illt í mag- anum og brugðu vasklútunum í laumi upp að nösunum. Fúlilækur, — eða Jökulsá á Sólheimasandi — lítur um þetta leyti árs, svo sem aðrar jökulár, meinleysislega út, og nú er hún ekki framar farar- tálmi neinum ferðalang svo sem hún var á meðan hún var óbrúuð. Það er talið, að Jökulsá á Sólheimasandi hafi verið hættu legast og mannskæðast allra vatnsfalla á Suðurlandi og fjöldi manns drukknað í henni á öllum öldum frá íslands- byggð. Þegar Jökulsá er í vexti, er hún í senn vatnsmikil og straumhörð samfara því, sem botnimi er stórgrýttur og upp í ármynnið. Mistækist það var viðbúið, að rnáður og hest- ur sogaðist á haf út. í mildum sjógangi eða brimj var fjö>-u- vaðið jafnan talið ófært. JöRalsá var brúuð 1918. Síðan hefir húr. ekki valdið neinum ferðalang áhyggjum og er að ongu getið orðið í sambandi við iökulvötn og ferðalög. Og að þessu sinni virtist okkur hún ekki mikiö vatnsmeiri en •: ú.sl bæjar- jlækur og þcir sem ekki þekkja j kenjar hennar myndu • trauðhr trúa þ vú, að hún hafi orðið íieiri mönnum að aldurtila en nokkurt annað vatnsfall á Suð- urlandi. ‘ Eyjólfur bóndi og hreppstjóri á Hvóli hermir, að- í rnanna mirmurn háfi 24 manns farizt í Jökulsá og hafi þær kallast á um manndráp, Duf- þekja í Vestmannaeyjuni og Jökulsá á Sólheimasandi. Sjálf- ur man Evjólfur eftir fimm mönnum, sem dmkknað hafa í ánni fram að þeinr tíma-er’ hún. 40 árum. o'ft jakaburður í ánni. Jaka- ar brúuð fyrir na- bm'ðurinn var hvað hættuleg- astur, því venjulega sást illa til jakanna i kolmórauðri ár- Litlu nxurxafti. eðjuhni og því erfitt að varast °S töldu hana af. þá. Skyllu þeir á hesti slóguj Eyjólfur segist ékki vita þeir honum flötum og þá var nema um tvö dæmi þess, að voðinn vís og tilviljun ein hvort mönnum, sem fó: :i af hesti í þeim, sem á honum sat, skolaði Jökulsá, hafi verið bjargáð, i lifandi á land eða ekki. Fyrsti áfanginn var á Hellu og þar boðið upp á kaffi — og snjókast — en síðan ekið að heita mátti stanzlaust til Víkur. Flestir ferðalangamia höfðu farið þessa leið áður — sumir oft, en fyrir nokkra var þetta nýr heimur, sérstaklega eftir að kom austur undir Eyjafjöll- in. Voru það einkum útlc-nd- ingarnir í hópnum, sem li-tu landið undrandi auga, ekki sízf gnæfandi fjöllin fyrir ofan þæ- ina. Þótti þeim það býsn mikil, að nokkur bær fengi staðið und- ir þessum bröttu fjallagnípum, því víða sást, að grjótflug e'ða skriður höfðu fallið allt um- hverfis bæina og niður á slétt- lendi. Fátítt var að farið væri fyrir Jökulsá á jökii, því jökullinn var þar jafnan tætíur mjög og sprunginn og oft með öllu ó- fær yfirferðar. Á vetrum, þegar áin var bólgin af krapa cða skai’ir að henhi svo hún vv.c ófær, var þrautalendingin að fara hana á fjöruvaði við sjó niffur. En það var í senn hættu- legt og ævintýralegt, því þar j urðu menn að sæta lögum á svipaöan hátt og við útróður eða lendingu á söndum. Valt allt á því, að sætt væri nógu annað skiptið konu, sem var ’ að koma ásamt 'fölki- vestan af Eyrarbakka. Áin v&r i vexti, en. þó fær, og gekk ■ flí’stum vel yfir. En hesturinr.y’ sem konan reið, hrasaði í nfifri ánni, svo hún skall yfir hest og reiðtygi og konan lenti öt föstmum og' út í beljandi sfraumfallio. Konan barst 'cf-'fluga með' straumnum og áin þar neðra svo djúp og straumþung, að rogasund var hverjum-hesti Og óstætt með öHu: Samfylgdar- menn konunanr hoifðu á þetta Frh. á 9. s’íðu. > Players vhidlinga, fékk bréf og greiddi reikninga, elskaði og var elskaður — en samt hafði þessi majór aldrei fæðst, aldrei verið í tölu hinna lifandi, en nútíma skriffinnsku verður ekl-ci skotaskuld úr því að gefa einum ,,dauðum“ líf með stimþlum sinum, skilríkjum og vegabréfum. Sá, sem las þau rit öll með athygli, skoðaði cld- spýtubréfin, sem ýmiskonar klúbbar gefa meðlimum sínum af svo mikilli rausn, virða fyrh’ sér myndir unnustunnar, hann getur ekki efast urn eigandann, sem ber þetta í veski. sínu í aldarinnar vai* kominn fram á sjónarsviðið — hjá Adolf Hitler og kumpánum hans. Það voru fleiri bréf skrifuð fyrir Martin majór, bréf með eiginhandar undirskrift frægr.a manna í hernaði: Louis Mount- battens lávarðar, j’firnianns hinna samræmdu hernaðarað- gerða bandamanna, sem skrif- aði Cunningham aðmírál, sem stjórnaði hernaðaraðgerðum flotans á Miðjarðarhafi og sagðist senda honum lej’nibréf og fyrirskipanir um fýrirhug- aðar aðgerðir, með beiðni um að hann kæmi þeim til Alex- hjartastað. Hcmunkulus 20. andcrs hershöfðingja eins og óskað hefði verið. Sagðist hann senda bréf þessimeðeinumsinna beztu manna, Martin majór. Þessi bréf lentu í skjalatösku hins nýbakaða majórs. Loks kom það merkilegasta: Æðsti maður brezka herráðsins, Sir Archibald Nye gefur Alexander hershöfðingja yfirmanni X8Í hersins í Afríku nákvæmar fvrirskipanir um árásir á Grikk land og Sardiniu. Sýndarárásir — þannig var það orðað í bréf- inu — skal gera til að’ láta Þjóðverja trúa því, að innrásin sjálf verði gerð á Sikiley. Það skuli gerðar árásir á Sik’iley til þess að Þjóðverjar sannfærist um, að það sé engum "blöðum um það að fletta, að þar sé að- alinnrásin fyrirhuguð. Fyrir utan þetta bréf var svo annað bréf Mounthattens lá- varðar til Ei’senhowers hérs- höfðingja. Voru þar frekar þýð- ingarlitlar tilkymxingar brezku stjómarinnar — sem Churc'htll hafði sjálfur samþykkt og snertu yfirstjórn hersins við Miðjarðarhaí. Öll skjölin vcru ekta; hinir háttsettu hérrar höfðu allir skrifað undir þau mcð eigín hendi áður cn þau voru lögð í töskuna, seni síðan var buiidin við líkiö, þar Sem þáð lá í íshúsinu. Allt þetta var ætlað Hitler og hans kumpán- um — en mundi það nú koma 1 il skila? ,;Kjötbúðingur“ er ekki bein- línis smekklegt na£a á leikriti. þar sem lík leikur aðalhlut- vcrkið. En dulncfrú á h.ernaðar- legum framkvæmdum lúta ekki j lögmáli fágurfræðínnar, heldur ! réglum dulmál'Sns og þess ^vegna hlaut framkvæmd þessi ! nafn'ið „kjötbúðmgœ*inn‘\ og þannig er .hún takmið i leynd- arskjölum brezku hermála- stjórnartnhar. Þess vegna vissu fáir- starfsmenn hcrmálastjórn- arinnar í LoridoÁ hváð það Framh.

x

Vísir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.