Vísir - 21.05.1957, Blaðsíða 8
frtfr, »en» feravt kanpe-ndur YtSIS eftir
19. kvers mánaUar fá blaSiS ökeypb tll
■támaSamóta. — Sfmi 1119.
WfiSXK.
VÍSJR erMyrasta blaðlS »2 þó þaff fJ«J-
breytuusa. — HringiS i tfma 1119 mg
gernt áskrifendur.
Þriðjudaginn 21. maí 1957
20 þiís. fangar sluppu í
byltingunni ungversku.
Tíu þúsuncfa er enn fieltað.
Misseri eftir að byltingin
iiófst í Ungverjalandi s.l. haust
héldu kommúnistisku yfirvöldin
áfram leit að föngum, sem frels-
issinnar slepptu úr fangabúðum
og fangelsum, en það mun liafa
verið allt að 20.000, sem sluppu.
Um 10.000 eru ófundnir, en
. mörgum þeirra mun að visu
hafa tekist að flýja land. Einnig
er leitað mikilla vopnabirgða,
. sem hurfu í byltingunni, eða um
27.000 byssna af ýmsum gerðum
o. fl.
Það var hinn 23. október, sem
mótspyrna stúdenta og verka-
manna komst á það stig, að
vopnum var beitt. Eftir viku bar-
daga horfði svo, að Imre Nagy,
sem er Titoisti, hefði sigrað, en
að liðinni annari viku til var
allt breytt aftur, því að Rússar
höfðu byrjað ofbeldisaðgerðir
sínar og flutt nýtt lið til lands-
ins.
Nú sjást ekki mörg merki
byltingarinnar, nema á bygging-
um, sem ekki hefur verið unnt
að gera við, er það var viður-
kennt opinberlega að enn væri
leitað fanga og vopna og enn eru
handtökur manna, sem vopna-
foirgðir hafa fundist hjá, og enn
eru menn dæmdir í fangelsi og
fangabúðir.
10 lierfylki Rússa.
Og nú situr Janos Kadar við
völd, því að Rússar hafa 10 her-
fylki í landinu, og allir vita að
þau verða þar eins lengi og
Rússum hentar. Þeir hafa látið
Kadar tilkynna það þjóðinni og
umheiminum oftar en einu sinni.
Eina skipulagða mótspyrnan
kemur frá rómversk-kaþólsku
kirkjunni og valdhafarnir leggja
fast að henni að hætta mót-
spyrnunni, en kirkjunnar menn
hafa stöðugt neitað. Hér er að
sjálfsögðu ekki um beina mót-
spyrnu að ræða, heldur óbeina
— og nokkurrar óbeinni mót-
spyrnu eiga valdhafarnir enn að
mæta í verksmiðjunum.
Þannig hafa verkamannaráðin
verið leyst upp, en þau starfa
áfram eigi síður. Áhrifalítil eru
þau að sjálfsögðu eins og nú
er komið.
KinullKpvnus:
Akranes og Hafnar-
fjörður í kvöld.
I. deildarkeppni verður hald-
ið áfram í kvöld og leika þá
Akurnesingar gegn Hafnfirð-
ingum.
Verður það 3. leikur móts-
ins og síðasti leikur utanbæjar-
liðanna innbyrðis. Eins og
kunnugt er láku Hafnfirðing'ar
við Akureyringa á föstudag og
lyktaði þeim leik með jafn-
tefli, 2—2, eftir spennandi og
tvísýnan leik, og á sunnudag
sigruðu Akurnesingar Akur-
eyringa með 3—0.
Utabæjarlin hafa þegar sett
sinn svip á þetta mót og hefur
verið fjölmenni mikið á báð-
um leikjunum, sem þegar hafa
farið fram, og má gera ráð fyrir'
(mikilli aðsókn að leiknum í ^
kvöld, sem verður síðasti leik- |
'urinn fyrir Pressuleikinn n. k. '
fimmtudag.
Suezdeilan em rædd
• •
■ Oryggisráðinu.
Bretar styðja Frakka. Afstaða
Bandaríkjanna óviss.
Ársþing Bridge-
sambands Islands.
Ársþing Bridgesambands ís-
lands 1957 verður lialdið í Borg'-
arnesi, og liefst föstudaginn 31.
maí, og lýkiir þinginu á laugar-
dag.
Að ársþinginu loknu hefst
sumarmót sambandsins, og gefst
þar öllum félögum innan sam-
handsins kostur á að spila í
sveita- og tvímenniskeppni. For-
menn félaganna verða að hafa
tilkynnt þátttöku til sambands-
stjórnarinnar fyrir 26. maí.
26 skip til Græn-
lands.
«9
Grænlandsfélaglð hefiu' látið
nppskátt að 26 færeysk skip,
skonnortur kútterar og togarar
muni stunda veiðar við Græn-
land í sumar. Jafnvel er búizt
við að skipin verðí fleiri er á
líður.
Átta togarar eru þegar farnir
til Grænlands og fyrir þremur
vikum var flutningaskipið Car-
iba í Þórshöfn og tók þar 50
manns til Færeyingahafnar á
Grænlandi.
Fréttir hafa borist af mikilli
fiskigengd við Grænland og
hyggjast Færeyingar bæta sér
upp lélega vetrarvertíð við Fær-
eyjar og Island þar sem vertíðin
var mun verri en venjulega,
segir blaðið 14. september. Meðal
afli netaskipa við Island var ekki
nema 200 skippund og voru þar
18 stór skip í vetur. Hjá skipum
sem voru með handfæri og línu
var aflinn heldur skárri og var
afli þeirra um 300 til 400 skip-
pund.
Rússar sýna, hvernig ekki
á að fara að..."
Kuldaleg u:mmæli eins nán-
asta samstarfsmanns Titos.
„Nú er eins og' hundur hund
hitti á tófugi'eni", má segja um
sambúð Júgósluca og Rússa
síðustu árin.
Það kom mjög greinilega fram,
þegar einn nánasti samstarfs-
maður Titos, Vladimir Dedijer,
sem ritaði ævisögu hans en féll
síðan í ónáð, þegar hann gerðist
talsmaður meira lýðræðis en
Tito þótti henta, var á ferð um
Norðurlönd fyrir skemmstu,
Hafði honum verið boðið þangað
til að flytja fyrirlestra í Dan-
íhörku og Svíþjðð, og 5 beim fór
hann ómildum orðum um for-
ingjana í Kreml.
„Sovétríkin hafa gert sósíal-
ismanum mikinn greiða", sagði
hann meðal annars, „því að þau
hafa sýnt, hvernig ekki á að
fara að hlutunum. Menn mega
ekki láta blekkjast af síðustu
umbótum. Fyrirætlanir Krúsvés
mun frekar hafa í för með sér
stofnanabákn en i’aunverulegan
sósialisma, enda þótt ég vilji
ekki kalla þær fasisma".
Sennilega veit Dedijer talsvert
meira um það, sem gerist austur
Frjálsræði og
ferðalög.
A fundi Efnahagsnefndar-
innar í Genf fyrir nokkru
hvatti brezki fulltr. Gosford
lávarður til þess, að Rússar
leyfðu fleiri ferðamöimum, að
koma til lands síns. S.I. ár hefðu
aðeins 187.000 ferðamenn kom-
ið þangað, en um ein milljón til
Bretlands.
Hann lagðist gegn því að
skipaðir væru fleiri nefndir til
þess að vinna að aúknum ferða-
lögum milli austurs og vesturs,
— starf þeirra hefði jafnvel
haft gagnstæð áhrif við það,
sem til væri ætlast, samningum
ekki verið fullnægt, og ekki
verið endurnýjaðir. Það, sem
þyrfti væri aukið frjálsræði
ferðamanna í löndunum austan
tjalds, og þá mundi ferðamanna
straumurinn þangað aukast af
sjálfu sér.
Fundum Öryggisráðsins um
Suezmálið verður haldið áfram
í dag. Aði’.r en umræðan hefst
af nýju ræðir Pineau utanrik-
isráðherra Frakklands við John
Foster Dulles, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, en full-
trúi Bandarikjanna tók ekki til
máls við umræðuna í gær. —
Bretar studdu Frakka.
Pineau sagði í ræðu sinni, að
Öryggisráðinu bærj að nota
vald sitt til þess að sjá um, að
samkomulagsumleitanir yrðu
hafnar af nýju um Suezskurð-
inn milli Egyptalands og not-
enda skurðsins, á grundvelli 6-
atriða samkomulagsins. Hann
kvað mikla þörf fyrir, að Sam-
einuðu þjóðirnar tækju rögg' á
sér og endurvakið væri af
nýju traust á þeirn.
Fyrir Egyptum kvað Pineau
vaka að reyna að nota sáttmál-
ann frá 1888 til þess að meina
einni þjóð not af skurðinum,
og mætti Egyptum ekki hald-
ast uppi að hliðra sér hjá að
hlýða alþjóðasamþýkktum.
Egyptar og Rússar
telja málið leyst.
Fulltrúar Egyptalands og
Ráðstjórnarríkjanna töldu
vandamálið þegar hafa verið
til lykta leitt, og sagði fulltrúi
Egypta, að Frakkar ýttu undir
Israel að leggja út í þ'að ævin-
týri, að reyna að knýja skip
gegnum skurðinn, og ef til
styrjaldar kæmi mundi Frakk-
land styðja Israel.
Fulltrúi Rússa Sobolev sagði,
að hann óskaði saniskonar fyr-
irkomulag og nú væri á
Panamaskurðinum og öllura
alþjóðaskipaskurðum.
Af Breta hálfu
Lýsti Sir Pierson-Dickson
yfir því, að þeir siyddu Frakka,
því að í fyrirkomulagi því, sem
nú væri, en það gæti aðeins
verið-til bráðabirgða, væri ekk-
ert framtíðar öryggi. Hann.
lagði áherzlu á, að brezka
stjórnin hefði afturkallað til-
mæli sín til skipaeigenda til
bráðabirgða, um leið og húra
hefði lýst yfir, að hún mundi
áfram eftir megni vinna a<5
frambúðarlausn málsins.
Bandarísk herskip
hefja nú siglingar um skurð-
inn af nýju. Sagði ræðismaður
Bandaríkjanna í Suez í morg'-
un, að tveir baridarjskir tund-
urspillar og birgðaskip myndu
fara um skurðinn á morgun.
Tillaga væntanleg
frá Pineau.
Kunnugt er, að Pineau hafði
meðferðis tifNew York uppkast
að tillögum, sem hann leggur
ekki fram fyrr en að viðræð-
unni við Dulles lokinni, ef til
vill breytta, en sá möguleiki
er einnig til, að hann leggi enga
tillögu fram. Það fer allt eftir
því hvernig vindurinn blæs, er
á líður umræðuna, og Pineau
hefur ráðgast við Breta og
aðra stuðningsþjóðir sínar.
ArgeníinumaBur vann
Monaco-aksturinn.
Argentínumaður vann Mon-
aco-keppnina í bda hraðakstri. i
Meðalhraði hans var 105 km.
á klst.
Ekið er um bratta og bugð-
ótta veg og m.a. um hinar
þröngu götur Monte Carlo. —-
Gripið hafði verið til víðtækra
varúðarráðstafana, t. d. var
fólki bannað að hnappast sam-
an á gangstéttum í Monte
Carlo.
Um manntjón í keppninni er
ekki getið, en ái'ekstrar urðu,
og urðu þrír kunnir brezkir
kappakstursmenn að hætta,
Collin, Stirling og Hawthorn
vegna þess að bíiar þeirrá,
skemmdust í árekstrunum.
Pravda ræiír um rússnesk blöl
á 45 ára afmæli sínu.
Kvarfar vfír live }»au séu þurr
<>í$ leidiuleg.
í Rússlandi en kommúhístar hér
á landi, og þess vegna er honum
hætt að lítast á það; sem er a.ð
gerasb í „föðurlandi,'1 sósialis-
mans.
Á 45. ára afmæli sínu bLrti
blaðið Pravda grein, þar sem
rætt er almennt imi blöðin i
Ráðst jórnar ríkj unum.
Segir þar, að þar sé geíinn út
fjöldi leiðinlegra blaða, sem séu
þur og fram úr hófi strembin
aflestrar, og talar Pravda um
embættismannastíl þann, sem sé
á blöðunum.
Jafnframt leggur Pravda
áherzla á það, að „blöðin séu
beztu vopn flokksins”, til þess
að sameina fólkið í eina fylk-
ingu, sem sameinist undir fána
Marx og Lenins.
Pravda segir, að eittli\:að verði
að gera til þess að gera blöðin
læsilegri, en stingur ekki upp á
neinu til umbóta nema að Ieggja
til meira rúm fyrir funda- og
ályktanatilkynningar frá fund-
uni í verksmiðjunum og því um
líkt.
Brezkur stjórnmálafréfctarit-
ari, sem um þetta ræðir segir;
að meðan blöðin í Ráðstjórnar-
ríkjunum séu ófrjáls flokksverk-
færi sem nú, verði þau jafn til-
breytingarlaus og litlaus og nú,
og sé engin breyting sjáanleg
framundan.
Fellibylur veldur
manntjóni.
Hvirfilvindur hefur valdiJ)
miklu manntjóni 1 Kansas Chy
í Randaríkjtmum.
Biðu 16 m'enn bana, en um
100 meiddust, næstum allir í
verzlunarhverfi borgarinnar,
sem er verst útleikið eftir
hvirfilvindinn.
Síðari fregnir herma, a?S
om 30 manms Jhafi beðið bama
í súðurhverfum Kansas Ciíy,
en um 200 menn hafa meiðst
meira og minna af völdnum
feílibýlsms.