Vísir - 20.07.1957, Blaðsíða 3

Laugardaginn 13. júlí 1957
VISIH
Holfusta og fteilbrigði
Bóiuefni fundið gegn hvítblæði.
sem er tegund bióðkrabba.
Merkar í’aiiiisókiiir við stoíniin
vestan haís.
Tilkynnt hefur verið í Chi-
cago að unnifi sé að rannsókn-
um á mjcg haltlgóðu bóluefm
gegn hvítblæði í spendýrum,
eða leukemia, sem er ein teg-
und blóðkrabba.
Þetta var ein helzta nýjur.gin
í krabbameinsrannsóknum, sem
skýrt var frá á fundi krabba-
meinsrannsóknafélags Banda-
ríkjanna nýverið.
Það var dr. Charlotte Friend
frá Sloan-Kettering-stofnun-
inni, sem skýrði frá þessu
merkilega bóluefni. í því eru
vírusar, sem drepnir hafa verið
í formalínupplausn, og við til-
raunir kom í ljos, að það gerði
mýs ónæmar fyrir hvítblæði í
80% tilfellum.
Dr. Friend skýrði svo frá, að
hún hefði gefið músunum þrjár
sprautur af bóluefninu með
viku millibili meðan á tilraun-
unum stóð. Síðan var lifandi
um, sem mynda vatnssýkisæxli,
(eða ascites-tumor), í mýs aí'
sama ættbálki. Frumurnar voru
teknar úr músum af öðrum ætt-
bálki. Eitlafrumur úr kviðar-
holshimnu þessara músa, sem
ónæmi hafði verið myndað í,
voru settar í tilraunaglas ásamt
nýjum vatnssýkisæxlisfrumum
(ascites-tumor cells). Eitla-
frumurnar umkringdu hinar
nýju æxlafrumur, og innan
klukkustundar höfðu þær venju
lega unnið bug á þeim. Eitla-
frumur úr músum, sem ekkert
ónæmi höfðu, sýndu enga við-
leitni til þess að eyða æxlun-
um.
Tilraunir með rottur.
Rannsóknir dr. Toolans fólust
m.a. í því, að krabbameins-
frumum úr mönnum var spraut
að í rottur. Viku síðar var
vírusum sprautað í þær. Kom nýíum krabbameinsfrumum úr
þá í ljós, að um 4/5 hluti þeirra
var ónæmur fyrir þeim, jafn-
vel fjórum vikum eftir bólu-
setninguna.
Ónæini framkallað.
Dr. Friend hafði áður komizt
að raun um, að aðeins 1/5 hluti
heilbrigðra músg lifði, þegar
sprautað var í þær þessum
hvítblæðivírus (sem tekinn var
úr milti á músum, er sýktar
voru af hvítblæði). En 9 af
hverjum 10, sem eftir lifðu,
voru eftirleiðis ónæmar fyrir
þessum vírus.
Til þess að ganga úr skugga
um, að þetta ónæmi væri fram-
kallað en ekki meðfætt, bólu-
setti hún kanínur með hvít-
blæðivírus úr mús til þess að ■Iyí (antibiotic) gætu komið hér
sjá, hvort' móteitur myndaðist1 að haldi’ en fálr haía Þ°rað að
í blóðinu (anti-virus serum). I B<** slikar tilraunir.
Þegar blóðvökva úr kaninun-
um var blandað saman við sömu
tegund vírusa og sprautað í
heilbrigðar mýs, sýktust aðeins
5% af þessum músum af hvít-
blæði, en 80% af þeim, sem
tilraunirnar höfðu verið gerðar
á, dóu. Af þessu leiddi, að farið
var að framleiða bóluefni með
dauðum vírusum og var þannig
hægt að framkalla ónæmi beint.
Síðan rafeindasmásjár hafa verið teknar í notkun, hefur verið
unnt að skoða enn minni agnir en áður, og keniur þetta bæði að
góðimi notum í læknavísindum og allskonar iðnaði, þar sem
miklar kröfur eru gerðar á öllum sviðum. Myndin hér að ofan
cr af nýrri, enskri rafeindasmásjá, sem nýlega cr farið að nota,
cn hún getur stækkað allt að 100,000 sinnvm.
|raönnum blandað, samán við
! blóð og eitlavefi úr þessum dýr-
um og þessari blöndu síðan
sprautað í aðrar rottur.
Krabbameinsfrumurnar í rott teknar eru úr milti, eitlahnút-
unum af þessum tilraunaflokki ! um og thymur-kirtlinum (í
uxu hvorki né tímguðust. jhálsi) og einnig úr blóðinu.
Dr. Toolan gat þess, að slíkri (Medical News).
Notar ekki alltaf hnífinn.
Brezkur læknir tekur ekki ætíð botnlanga.
í.æknar liafa yfirleitt lítið svo
á, að þegar lirátt botnlaiigabólgu
kast tekur mann, sé ekld um
annað að ræða en uppskui'ð án
tafar.
Mörgum hefur þó dottið í hug
að reynandi væri að sjá hvort
líkamsstarfsemi, er miðaði að ]egur og þeir hressast fljótar en
því að eyða aexlum, hefði verið ef þejr hefgu verið skornir upp
j komið af stað með frumum, sem meðan á kastinu stóð. Ef sjúk-
lingarnir þjást samtímis af öðr-
um sjúkdómum svo sem bron-
chitis, inílúensu eða ef um van-
færar konur er að ræða, reynir
hann að forðast uppskurð í
lehgstu lög. í>á er mikilvægt að
geta frestað uppskurði með því
að nota lyflækningar, ef sjúkl-
ingurinn er fjarri sjúkrahúsi og
hjálp er ekki við hendina eða
um borð í skipum. Coklrey lækn-
ir er jafnvel farinn að efast um,
að rétt sé að grípa til uppskurð-
ar strax, þótt sjúklingurinn
komi undir læknishendur innan
24 tíma frá þvi að hann kenndi
meinsins.
inn kjark í konuna og hvetur
hana til að hjálpa til með því að
taka á öllum kröfum til að
þrýsta barninu niður. „Margar
konur vita það ekki hvernig
þær geta hjálpað til í þessu tii-
Iiti,“ segir læknirinn. „Yður
kennir ekkert til?“ spyr hann.
„Alls ekki,“ svarar konan, ,,en
þetta er dáiítið erfitt, ég er orð-
in þreytt, en það er bezt að
herða sig og halda áfram.“
Þegar höfuð kemur í ljós,
spyr móðirin hvort það sé
diængur eða telpa. „Það sé ég
nú ekki enn,“ segir læknirinn,
en skömmu síðar berst fyrsti
grátur hins unga Davíðs Usills
um herberið og maður heyrir
hina ungu móður fagna syni
sínum.
Eitlafrumustarfsemi.
Fleiri læknar gáfu og skýrsl-
ur um rannsóknir sínar á ó-
næmi fyrir krabbameini. Þar
á meðal var dr. James M.
Weaver frá Krabbameinsstofn-
un ríkisins. Fjallaði frásögn
hans aðallega um hæfileika
eitiafrumna (lymphocytes) í
dýrum, sem hafa ónæmi í lík-
amanum fyrir krabbameini, til
þess að eyða æxlum (anti-tum-
or activity). Þá talaði dr. Hel-
enð W. Toolon frá Sloan- Kett-
ering-stofnuninni um svipaða
starfsemi hjá mismunandi teg-
undum af reticulo-endothelial
frumum (en það eru frumur
svipaðar hvítum blóðkornum).
Dr. Weaver sprautaði frum-
í British Medical Jouimai skýr
1 ir skurðlæknirinn Eric Coldrey
nú svo frá, að hann hafi gert
slíkar tilraunir 137 sinnum í
Roherham sjúkrahúsinu í Yorks-
hire og hafi aðeins einn hinna
137 sjúklinga, sem fengu brátt
botnlangabólgukast, látist, en
það var 78 ára gamall maður,
sem fékk lungnabólgu og dó úr
henni.
Coldrey læknir hefur skipt
sjúklingum sínum í tvo flokka,
þá sem lagðir eru inn á sjúkra-
húsið innan 24 tíma frá því- að
kastið byrjaði og hina, sem lagð-
Til þess að lina þjáningarnar
gefur hann meperidine eða mor-
fin.
Suma þessa sjúkiinga sker
hann upp seinna, jiegar dregið
hefur úr bólgunni og er upp-
skurðurinn þá ekki eins hættu-
Fæðín:) á
Slík plata hefur verið gefín út
í Englandi.
Frú Dillon Usill, 31 árs gömul, og hljóðneminn tók upp.
dökkhætð kona, átti von á Plaien hefst á því að dr.
fyrsta barni sínu og var nú lögzt R.cad skýrir frá því, að frú Us-
ill sé nú að fá fyrstu hriðirnar
og síðan lýsir hann öllum að-
draganda fæðingarinnar. „Hún
iiggur á hægri hliðinni og iæt-
ur fara vel um sig, eins og
henni hefur verið kennt,“ segir
doktorinn. Það heyrist i tíðum
andarþrætti konunnar og eftir
því sern líður verður styttra á
milli og loks koma hríðirnar á
ættu að þola vel uppskurð, sker jkvalir og þurfa að fá deyfilyf þriggja mínútna fresti. Þess á
hann upp strax og fylgir í þvi . til að lina þjáningarnar og milii má heyra í hjartslætti
efni hinni viðteknu venju. Við draga úr hræðslunni. barnsins, því hljóðneminn hef-
a sæng.
Hún ætlaði að eiga bárnið
heima. Hjá henni og til aðstoð-
ar við fáeðinguna var dr.
Grantly Dick Read, sem er
þekktur brautryðjandi fyrir
rannsóknir sínar á barnsfæð-
ingum og tilraunir, sem beinast
Aðalfundur Óháða
safnaðarins.
Kirkjubjrgging
liaus gcngur vel.
Aðalfiuidur Óháða safnaðarins
var lialdinn í Rvík. nýlega. Söfn-
uðurinn á kh-kju i smiðiun og
gengur kirkjubyggingin vel.
Á aðalfundi minntist sóknar-
presturinn, Emil Björnsson, lát-
inna félagsmanna, en formaður
safnaðarins, Andrés Andrésson
klæðskerameistari, sagði frá
safnaðarstarfinu á liðnu ári, sem
hann kvað hið merkasta í sögu
safnaðarins vegna hafinnar
kirkjusmíði, er gengið hafi
óvenjuvel. Vonast eifað kirkjan
verði fokheld fyrir haústið.
Þegar hefur verið sagt hér i
blaðinu frá skuldabréfaláni, sem
boðið hefur verið út vegna
kirkjubyggingarinnar. — Kona
úr Kvenfélaginu, Margrét Hall-
dórsdóttir, hefur safnað innan
safnaðarins fé til kauþa á stólum
í kirkjuna og aflient aí þessu fé
10 þúsund krónur til kirkjubygg-
ingasjóðs í þessu skyni.
Gjaldkeri safnaðarins,
Sigurðsson kennari, las
reikninga, er síðan voru
þykktir.
An.drés Andrésson, sem verið
hefur formaður frá upphafi var
einróma éndurkjörinn formaður,
ög endurkjörin voru Ingibjörg,
ísaksdóttir og Sigurjón Guð-
mundsson.
Fundurínn var fjölsóttur og
ríkti mikill áhugi.
Bogi
upp
sam-
ir eru inn síðar. Þá, sem lagðir |i þá átt að kona „fæði eðlilega“,
eru inn innan 24 tíma og virðast þ- e. án þess að þola miklar
hina, sem síðar komu og virð-
ast ekki munu þolo vel upp-
skurð, reynir hahn lyflækning-
Eins og tíðkazt, þegar um
þjáningariausar fæðingar á að
vera að ræða, var faðirinn
ar. Hann Iætur þá hvilast í rúm- ^einnig viðstaddur til að
inu í þeim stellingum, sem þeim
finnst þægilegastar, gefur þeim
ekkert að borða og aðeins vatn
að drekka, en á sex tíma fresti
fá þeir pénicillin innspýting
•250.000 einingar, ög ef um mjög
alvarlegt tilfelli er að ræða gef-
ur hann einnig lyf svo sem sulfa.
ur yerið ,settur í sambandi við
hlustunartæki læknisins, sem
fylgist með hjartaslögum
barnsins. „Þetta er ágætt,“ segir
konuna og tala í hana kjark, en læknirinn, „eitthundrað og
auk þess sá hann um stálþráð- fjörutíu kröftug slög“. Frú.Usill
artæki, þar sem taka átti upp kvartar um að hún sé svöng.
„Mig langar í hunang," segir
hún, og henni er ekki neitað urn
það.
Þegar alveg er. komið að því
öll hljóð, sem konan gaf frá
sér. Þetta stóð yfir í 12 tímá og
nú er búið að gefa út á plötu,
Sem tekur 53 mínútur að leika,
allt það, sem þarna kom fram að barnið fæðist, talar læknir-
RosselSini ætlar
að skilja.
Roberto Kosselini er nú búinn
að talca af skarið — liann er
staðráðinn í að skilja við Ingrid
Bergman.
Hann hefir skýrt blaðamönn-
um frá því, að hann ætli að
ganga að eiga Indverzku konuna
Sonali Das-Gupta, sem hann
komst í kynni við fyrir nokkru.
og starfaði hjá honum, er hann!
vann við kvikmyndatöku á Ind-;
landi. Hann sagðist vera ákveð-
inn. í að leita skilnaðar frá
Ingrid Bergman, og honum væri
í rauninni sama, hvar þau sett-
ust að, nýju hjónin — ástin yröi
lMmi’imfnri in fn