Vísir - 30.07.1957, Blaðsíða 5

, Þriðjudaginn 30. júlí 1957
VÍSIB
M Thorsteinson.
Með Islendingum
Kynirisferö á vegum NATO.
r
I
ILagt upp í kywinisför
uwn Mvwtyitiwtfí.
Htim 19. júní s.l. hófst ein
hinna mörgu kynnisferða, seni
Norður-Atlantshafsvariiarbanda-
lagið efnir til fyrir blaðamenn,
en niargar slíkar ferðir eru farn-
ar árlegu sem kunnugt er. Þessi
kynnisferð var imi England og
lauk benni 28. >s. m. Þátttakend-
ur voru frá ýmsum löndum
bandalagsins, einn eða tveir frá
hverju þeirra.
Svo var ráð fyrir gert, að þátt-
takendur í ferðinni söfnuðust
saman i París í Palais de Chail-
'lot, höfuðstöð bandalagsins, og
yrðu þar á vegum þess þriðju-
daginn þann 18., en í býtið morg-
uninn eftir skyldi lagt af stað
111 Lundúna. Mun ég nú i þátt-
' um þeim, sem birtast hér í blað-
inu, segja nokkuð frá þessari
kynnisferð.
Hitabylgja.
Við vorum tveir, íslenzku
fréttamennirnir, sem fórum að
heiman flugleiðis 15. júní til
Parísar, um Glasgow og Lond-
on. Hinn var Högni Torfason
íréttamáðúr, sem fór til þátttöku
5 kvnnisferö um Vestur-Þýzka-
'Jand, er hófst sama dag og Eng-
‘Jandsferðin.
Það vœri að bera í bakkafull-
an lækinn, að fara að lýsa flug-
ferð til Parísar eða annarra Ev-
rópuborga, énda skal þess aðeins
getið, að komnir vorum við á
ákvörðunarstað um 8 klst. frá
þvi að heiman var farið, og vár
þó skipt um flugvélar bæði i
Glasgow og Lundúnum, og við-
dvöl á flugvöllunum þar sam-
tefls á aðra klukkustund. Þær eru
fljótar. í ferðum Viscount-flug-
vélarnar og þægilegt í þeim að
'ferðast. Veður var hið Teg-
ursta og heitt mjög, upp und-
ir 30 stig ef til Parisar kom, og
stundum ivið heitara þann
skarríma tíma, er þar var dvalist.
Gristing — „annexian"
Okkur var ! glsting ætluð í
Hotel Villas Saint Honoré d‘-
Eyláu við Avenuse Victor Hugo.
'Fljótt komst ég að raun um,- að
fararþátttakendur voru litt
hrifnir af þeim gististöðum, er
þeim voru ætlaðir, og eins var
með okkur Islendingana, en við
mátti þó una stuttan tima.
1 ar okkur vísað til herbergja
1 næsta húsi, sem var eiris konar
„annexia" aðalgistihússins, því
að þar var allt fullt', en þcir sem
5 annexíunni bjuggu höfðu að
Æjálfsögðu aðgöngu að sjón-
yárpsstofu, lesstofu og matsal
aðalgistihússins, - og gátu verið
þar áð vild, og notið allrar fyrir
greiðslu, sem engin ástajða var
tii að kvarta yfir, e.n gistiher-
bergin voru óvistleg og langt
íyrir neðan það, sem bezt er boð-
ið upp á í gistihúsum hér, er oft
«r þó verið að skammast yfir, en I
það var hreint í rúmunum, og
var þaö mikil bót i máli. Ýmsa |
ágalla mun ég ekki fjöiyröa um. ;
•*- Hvað vakti .fyrir þeim mönn-
ám, er hafa með þessi mál að ‘
géra, er . þeir auglýstu leikinn i
gærkvöldi? Ætlast þeir til að
fólk taki framvegis mark á
jþeim?"
en mér er kunnugt um, að um
umbætur i þessu efni verður að
likindum rætt innan vébanda
samtaka blaðamanna á Norður-
löndum.
í Bouiogneskógi.
Það var á laugardagskvöldi, er
við komum til Parísar og okkur
Högna kom saman um, að við
gætum ekki varið betur sunnu-
deginum, en að sleikja sólskinið
i Boulogneskógi, sem er fjölsótt-
ur ög fagur skemmtigarðúr.
Dvöldumst við þar allan daginn
og var dagurinn hinn ánægju-
legasti.
17. júni.
Daginn eftir, mánudaginn 17.
júni, gátum við einnig gert það,
sem við helzt vildum, því að ekki
áttum við a'ð mæta í Chaillot-
höllinni f>Tr en á þriðjudags-
morgni, og á þjóðhátíðardagin-
um sjálfum kom vitanlega ekki
annað til greina, en að dveljast i
hópi landa og innan íslenzkra vé-
banda — þ. e. á heimili sendi-
herra lslands, en á þessum degi
eru þangað boðnir allir þeir ís-
lendingar, sem til næst.
Áttúm við þarna mjög ánægju
legar stundir hjá sendiherran-
úm Agnari Ki. Jónssyni óg frú
hans, og var mjög mannmargt
á hinu fagra heimili þeirra. Hús-
ið, sem er éigh islenzka ríkisins,
er tilkomumikið og rúrhgott, og
fagur .garður umhverfis það.
Þárna munu hafa komið sam-
an um 40 islendingár, flestir bú-
settir ’eða við nám i Paris, og
nokkrir ferðalangar frá Islandi.
í glöðum bópL
A skilnaðarstund á heimili
sendiherra slógumst við H. T. i
hóp uhgra og glaðra náms-
nianna og listamanna og var ek-
ið i stórum almenningsvagni, þvi
að hópurinn var allfjölmennur i
Montmartre, og var m. a. ekið
um Iðavelli, og hljómaði söngur
glaðra ungmenna alla leiðina. —
Á Montmartre vorum við, flest
okkar, fram yfir miðnætti í )it-
illi, skandinaviskri veitingastofu,
sem hópurinn lagði undir sig.
— Ungu námsstúlkurnar voru
þarna í greinilegum meirihluta,
og áttu- sánnarlega mestan þátt
í, að þárna ríkti sönn 17. júni
gleði. Var sungið við gitarundir-
leik og þagnaði vart söngurinn
allt kvöldið, og það voru gömlu,
góðú ættjarðarljóðin, sem sung-
in voru, ,-j— þótt að visu skyhi
upp nútima dægurljóði og lagi á
milli. Var það efst i huga mér,
er leiðir skildu, að ég hefði ver-
ið i góðum félagsskap, og múndi
ég lengi kvöldsins minnast.
í Cha.illot-böll. —
Ekið til Sliape.
Mórguninn ’eftir, i CháiíTot- ■
höll var, eins og venja er.í upp-!
bafi slík'rar kynnisferðar, fiutt
erindi um várnarsamtökin, og
svarað fyrirspurnum frétta-
manna. Að hádegisverði loknum,
sení neytt var áð þessu loknu,
var ekið‘ til Shaþe, hinnár hern-
aðarlegu aðalstöðvár Nato, fýrir’
utan Paris, Voru þar einnig flutt
erindi og svarað fyrirspurnum.
— Því miður var ekki svo ástatt
fvrir þeim tveimur mönnum, er
flestir höfðu hug á að sjá og
kynnast, að þeir gætu verið við-
staddir, en þessir menn eru M.
Spaak, íramkvstj. Nato og Nor-
stad yfirhershöfðingi.
Xýjar bættur.
Á það var minnst, sem nánar
er vikið að í skýrslu, sem okkur
var fengin i hendur, að reynslan
að undanförnu hefði leitt skýrt
í ljós, og skýrara en nokkurn
tíma fyrr, að ekki geti verið uni
að ræða „einingu um varnir sé
óeining um utanríkisssfefnu",
viðburðirnir á síðara misseri árs-
ins 1956 í nálægum Austurlönd-
um og Austur-Evrópu, hefðu
leitt i ljós nýjar hættur fyrir
varnarsamtökin. Og það sem
\erst væri af öllu: Að óeining
innbyrðis gæti leitt af sér mestu
hættuna fyrir þau. En menn
horfðust í augu við þetta og á-
kvörðun var tekin um, að end-
urreisa og efla einingu innan
samtakanna.
Beynslan.
Það er bent á, að reynslan frá
því Norður-Atlantshafssáttmál-
inn yar undirritaður i april 1949,
hafi sýnt gildi samtakanna, og
að löndin innan vébanda þeirra
hafi búið við frið, en sá sé meg-
intilga.ngurinn, sókn Ráðstjórn-
arrikjanna til vesturs hafi verið
stöðvuð, og ekki ferþumlungur
lands bætzt við yfirráðasvæði
Rússa frá undirritún sáttmálans,
Varnarmáttur, einstákra rikja
innan samtakanna og þeirra ,í
heild haíi aukizt, ekki eins hratt
og áformað var, en eins hratt og
með sahhgirni mátti. búast við,
og loks, að yfirleitt - þrátt fyr- j
ir mikið íramlag. til varna, sé.
I
til sögunnar, það sé ekki aðeins'
á sviði varna sem þau séu öfi-l
ugri, heldur sé samstarfið vax-
andi stjórnmálalega, efnahags-
og íélagslega.
Þátttakendur.
Þátttakendur í Englandsför-
inni voru þessir: Ross Wells
Smith, fréttaritari Ottawa Jour-
nal, Kanada, J. A. B. Budtz, rit-
stjóri við B. T. í R.höfn, dr. Pet-
er Bender, starfsmaður við út-
varp í V.-Berlín (Sender Freies
Berlin). Dietrch Sphvvarzkopf,
Bonn,fréttaritari Der Tages-
spiegel í Berlín, Demetrios Eco-
nomou, fulltrúi Aþenufréttastof-
unnar, Grikklandi, Lambérti
Sorrentno, fréttar. II Tempo i
Milano, og signorina Ciiiari Pis-
ani, fréttaritari II Mattino í Ne-
apel, Finn Menback, ritstjóri
„Vaart Land" í Osló, senor Mor-
eira da Silva Boavida, frá O.
Secule, LLssabon, Cemil Galip
Sandalci ,frá Tercúman, Istan-
bul, John F. King fréttaritari
Joumal of Commerce, Banda-
ríkjimum, Fred R. Hixon, Wash-
ington fréttaritari Cbattanooga
Times, Bandar.
Fararstjói’i var John Vernon,
f. h. upplýsingadeildar Nato í
París.
Hugði ég þegar gott til kynna
við þessa menn alla og varð ekki
fyrir neinum vonbrigðum.
efnahagur þátttökuríkjanna yf-
irleitt betri en er samtökin komu
Pal Benkö —
Framh. af 8. síðu.
timann látinn dúsa í sama loft-
lausa klefanum.
— Eftir að mér var sleppt
lausum fór ég til Búdapest og
tefldi þar og viðar innan lands
við landa mína. Ekki var mér
leyft að fara til annarra landa,
nema austan járntjalds. Tók ég
m. a. þátt i skákmóti í Moskvu
og var þar á Ólympíumótinu,
skömmu áður en uppreistin
brauzt út í fyrra.
-— Voruð þið skákmennirnir
komnir aftur til Ungverjalands,
þegar uppreistin brauzt út?
— Já. Eg var þá i Budapest og
viídi fara. á brott úr landi meðan
húri stóð yfir, en taldi of áhættu-
samt að gera tilraun til þess, þar
sem g var á listá yfir pólitiska
fanga, síðan ég hafði setið í
fangabúðunum í Kistarcsa.
Og ef til vill er sá listi til ennþá,
þó vera kunni, að hann hafi ver-
ið brenndur með öðru í uppreist-
inni.
— Hvað telur þú hafa riðið
baggamuninn, að þér var loks
eftir 5 ár veitt fararleyfi til út-
landa?
— Skáksambandið vildi mjög
eindregið að ég tæki þátt i svæða
keppninni, og byggðist sá vilji á
þeim árangri, sem ég hafði náð
á skákmótinu austan tjalds.
Vegabréfsáritun hafði ég síðán
frá mótinu í Moskvu, og sú
ringulreið, sem ríkjandi var eft-
Afgreiðslustúlká
óskast nú þegar..
Áfutstafaw* MMr>all
Hafnarstræti 15.
Einar Eiríksson.
Eina naglaverksmiðjan í Reykjavík er að Lindargötu 46
i aortinu hjá Matborg. — Sími 1-9993.
ir uppreistina slakaði á öllu.
eftirliti.
— Eg komst þvi til Dublin og
og tefldi þar í móti. Síðan fór ég
til Luxemborgar og dvaldi þar
við skák þangað til ég lagði af
stað hingað til íslands. Meðan ég
var í Luxemborg barst mér bréf
um að koma heim og hitta hina
félaga stúdentaskáksveitarinn-
ar. En ég benti á, hve mjög það
væri úr leið og kvaðst heldur
mundu fara beint til Kaupm,-
hafnar. Þar hitti ég svo landa
mína og hafði þá á síðustu
stundu verið skipt um farar-
stjóra. Dr. Bojte, sem gegnir
dómaraembætti, hafði verið
synjað um -vegabréf og Földy
verið kvaddur til í hans stað.
Hvað mundir þú vilja segja-
að væri helzta ástæðan til þess
að þú kaust að flýja land?
— Þó ég byggi sjálfur við
ágæt kjör — eins og allir góðir
íþróttamenn í Ungverjalandi,
var mér það ekki nóg. Eymd
alls þorra þjóðarinnar hlaut að
renna mér til rifja og móta
hug minn. Lífið var stöðugur
óróleiki vegna stjórnarfarsins
í landinu.
Það leynir sér ekki, að Benkö
verður hugsað til fangelsisvist-
ar sinnar, sem hann virðist
stöðugt hafa átt yfir höfði sér
að nýju. Og full ástæða er til
að ætla, áð hurð hafi skollið
nærri hælum, þegar hann var
kvaddur heim frá Luxemborg.
— Hvað viltu svo segja um
keppnina hér?
— Eg var taugaóstyrkur og
átti í þungum þönkum um fram-
tíðina. E. t. v. þess vegna er ár-
angurinn ekki eins góður og
hann hefði getað orðið. (Rétt er
að skjóta því hér inn í, að Ung-
verjar urðu 4. í röðinni og Benkö
sjálfur Var fjórði bezti maður á
fyrsta borði, sem hvört tveggja
verður að telja ágæta frammi-
stöðu). Benkö heldur áfram
sjálfur: Nú var svö komið, að-
annað hvort varð að hrökkva eða ,
stökkva.
Og Pal Benkö stökk. Ilvorki sá
fyrsti né sá síðasti, því stöðugt
berast fregnir af fólki, sem ekki.
íær unað ófrélsi, öryggisleýsi,
ranglæti og kúgun, heldur légg-
ur út i óvissuna í vori um að. vel
fari.
Síðar í vikunni mun Benkö •
fara til Akureyrar og tefla við
norðlenzka skákmenn. Dóms-
málaráðuneytið hefur framlengt
dvalarleyfi hans hér til 1. nóv. og
munu Reykvikingar og jafrivel
fleiri einnig fá kost á að þreyta
tafl við hinn ungverska skák-
snillirig.
^ Þess má geta, að í Luxemboi’g
tefldi hann 6 fjöltefli og tapaði
aðeins einni skák. Meðal annars
tefldi hann einu sinni við 27
menn, vann 26 og gerði eitt jafn-
tefli.
Héðan hyggst Benkö halda á-
fram ferð sinni til Bandaríkj-
anna, setjast þar að og halda á-
fram námi og iðkun skákíþrótt-
arinnar.
....... ........... ,
Laugaveg 10 — Sími 13367..