Vísir - 08.08.1957, Blaðsíða 4
vísra
Fimmtudaginn 8. ágúst 1957
WKSXR
' ~ ' D A G B L A Ð
Ylilr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíðux.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstraeti 3.
Rititjómarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18.00.
Afgreiðsla Ingólfsstroeti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
j Sími 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Skattar hæstir í Frakklandi og
V.-Þýzkalandi í áífunni.
V.-I»j«ðverjar verða að j»re»i>a
25”o íekna sinna í skaáta.
Verðbólgan i gangi.
Vika er nú síðan farmanna-
verkfallinu var ráðið til
lykta, og fengu yfirmenn
þar með talsveroar kjara-
bætur, sumir jafnvel sem
svarar um það bil fjórðungi
launa eða ef til vill rneira,
þegar allt er til tínt. Hins-
vegar er almenningi tilkynnt,
að þetta muni svo sem ekki
hafa nein áhrif á farmgjöld-
in, svo að það eigi ekki að
leiða til verðhækkunar í
landinu. Virðist mönnum
ætla að skilja þetta svo, að
yfirmenn á skipunum fái
þessar kjarabætur án þess að
aukins kostnaðar verði nokk-
urs staðar vart, og mun þá
margur spyrja, hvers vegna
ríkisstjónin hafi ekki verið
búin að leysa rembihnútinn
miklu fyrr en raunin varð á,
,úr því að það varð svona
dæmalaust útgjaldalítið um
síðir.
Það er ekki rsma eðlilegt, að
stjórnin og blöð hennar vilji
telja almenningi trú um, að
það kosti svo sem ekki neitt,
Það hefir frá' upphafi verið
eitt af stefnumálum ríkis-
stjórnarinnar að halda verð-
lagi og vísitölu í skefjum.
koma í veg fyrir, að verð-
bólgan haldi áfram að vaxa
og géra eignir landsmannr.
smám saman að engu. Þó
getur enginn maður haldið
því fram með neinum rökum,
að ríkisstjórninni haíi tekirt
þetta, því að hún hleypti
einmitt nýrri verðbólguöldu
af stað fyrir aðeins fáum
mánuðum, þegar hún gekkst
fyrir því, að kjör flugmanna
voru bætt stórlega, og voru
þau þó sómasamleg áður,
svo að ekki-sé meira sagt.
Skipafélögin héldu því fram
frá upphafi, að þau gætu
ekki tekið á sig auknar íauna
greiðslur til yfirmanna á
skipunum, án þess að á móti
kæmu auknar tekjur. Slík
afstaða er mjög eðlileg, og
er þó aðstaða félaganna mjög
mismunandi innbyrðis.
Framsóknarmenn og stjórnin
í heild hafa búið svo um
hnútana, að aðstaðan er ger-
ólík, enda aldrei ætlazt til
annars. Sambandið getur
tekið á sig stórum aukin út-
gjöld af skipum sinum, af
því að Hamrafellið var not-
að í vetur til að raka saman
milljónum, sem nú má nota
sem einskonar varasjóð til að
mæta auknum kostnaði.
Önnur skipafélög á landinu
hafa ekki þessa aðstööu, en
vafalaust hlakkar aðeins i
sumum af þeim sökum. Við
öðru er ekki að búast.
En látum þetta kyrrt liggja að
sinni. Tækifæri mun síðar
gefast til að ræða þetta at-
riði, sem er táknrænt fyrir
þann „móral“, sem rikir í
herbúðum stjórnarinnar. Að-
alatriðið er það, að verð-
bólguhjólið er farið að snú-
ast á nýjan leik, og það hefir
raunverulega verið að snú-
ast um langt skeið, enda þótt
það hafi sama og engin áhrif
á vísitöluna. Hún er að miklu
leyti slitin úr tengslum við
framfærslukostnaðinn. Og
þar sem verðbólguhjólið
snýst, hefir rikisstjórninni
mistekizt það, sem átti ein-
mitt að vera aðalhlutverk
hennar, þegar hún tók við
stjórnartaumunum fyrir
rúmu ári. En hún er svo sem
ekki að gefast upp fyrir'því
— engum ráðherranna mun
koma það til hugar, því að
svo þægilegir eru stólarnir.
En hún hefir skipt um hlut-
verk, því að áður var það að
stjórna, en nú er það aðeins
að hanga — með einhverju
móti.
| Skattur er nú 23,6% af tekj-
um í Frakklandi, en í Vestur-
Þýzkalandi var hann 25,7% árið
1955. Frakkar eru af flestum
álitnir að vera duglegir að
koma sér undan sköttunum, en
samkvæmt skýrslu frönsku
stjórnarinnar eru skattarnir þar
næsthæstir í Evrópu.
Á yfirstandandi ári munu
skattar á þjóðartekjum verða
23,6 af hundraði, að því er
skýrslur stjórnarinnar segja
fjárhagsstofnun Evrópu um til-
raunir sínar til að hefta verð-
bólgu.
Skattaupphæðin nemur nú
4.673.000.000.000., en allar þjóð-
artekjurnar eru 19.800.000.000,-
000. frankar.
Þessi skattálagning er há-
mark, segja höfundar skýrsl-
unnar. Nýir skattar, sem lagðir
eru á þessu ári, taka 415.000.000
punda úr vösum Frakka það
sem eftir er af árinu 1957 og
verða 851.000.000 pund árið
1958.
Þessar nýju álögur eru hluti
af núverandi tilraunum til þess
að minnka innanlands neyzlu
og auka útflutning og er hvort
tveggja nauðsynlegt til þess að
stemma stigu við hinum háska-
lega halla á útflutningi Frakk-
lands.
Skýrslan útskýrir höftin.
Skýrslan um hina nýju skatta
og aðrar ráðstafanir til að
hefta verðbólgu var send til'
efnahagsstofnuninni til þess að
réttlæta það, að Frakkar hefðu
aftur komið á hjá sér innflutn-
ingshöftum. Þetta er alveg
gagnstætt hinni ágætu tíu ára
viðleitni efnahagsstofnunar-
innar um að draga úr verzlun-
arhöllum í Evrópu. En hækk-
andi verzlunarhalli Frakka
neyddi þá til að gripa til þess-
ara ráða, ef vera kynni að þeir
gæti þá rétt hann við.
Til þess að verja þessar ráð-
stafanir Frakka er bent á það í
skýrslunni, að útgjöld hafi verið
skorin niður um það bil 485.000
000. pund og helst þar, sem
vænta mátti að verðbólga væri
í aðsigi. Jafnframt var þess látið
getið að tekjur stjórnarinnar
myndu hækka í allt að 548.000.
000. pund.
Þetta hefir afrekast þrátt fyrir
milljóna eyðslu ofsóun í hernað
í Alsir, við uppreisnarmenn
Múhamedstrúarmanna.
Hjálpin a& austan.
Og ekki vantar það, að stjórnin .
njóti ekki hjálpar til að sitja
sem lengst. Það yar um þetta
leyti í fyrra eða n'okkru síðar,
að það var tilkynnt hver
, ætlaði að hjálpa henni til að
sitja, og hvernig ætlunin
væri að fara að því. Sovét-
ríkin gerðu samning um
mikil viðskipti við íslend-
inga um nokkui’t árabil. og
' 'ætluðu að láta allskonar
varning á fnóti, sem okkur
, vanhagaði umi
Þetta leit mjög fallega ut. og' j
-márgir munu hafa ætlað, áð
þetta mundi aðeins verða til
góðs fyrir íslendinga. En
málið er ekki svo einfalt, því
að með því að binda mikinn
hluta sjávarfangsins við
vöruskipti austur á bóginn,
minnkar það afurðamagn.
sem er til frjálsrar ráð-
stöfunár fyrir góðan gjald-
eyri, ef aflinn minnkar, er á
land berst. Þetta liggur i
augum uppi, þegar-málin eru
athuguð gaumgæfilega, og
þess vegna er þessi binding
engan vegiim eins hagstæð
og margir vilja vera láta. En
Gunnar sigrar í
Moskvu.
Blaðinu hefir borizt frétta-
skeyti frá Moskva, þar sem
segir, að hljómsveit Gunnars
Ormslev hafi sigrað í keppni
þeirra tuttugu jazzhljómsvcita,
er þar léku á „æskulýðsmóti“.
Þetta kemur þeim, er kunn-
ugir eru hljómsveit Gunnars,
ekki á óvart, því frá því var m.
a. skýrt hér í blaðinu fyrir
nokkrum vikum, þegar greint
var frá, að hljómsveitin færi til
Rússlands, að hún væri ein allra
bezta jazzhljómsveit Norður-
landa.
Hinsvegar er ekki greint frá
því í fréttaskeytinu, að Gunn-
ar óg hans menn séu orðnir
dauðleiðir á sífelldum halelú-'
jaum og húrrahrópum fyrir
þeim leiðtogum „heimsæsk-j
unnar“, er þarna eru, en frá
því hafa þeir sagt í einkabréf-
um heim. Gárungarnir hafa
meira að segja snúið nafninu
á-þessari merkilegu samkundu
við og í stað þess að kalla1
hana hinu kommúnistiska
skírnarnafni sínu „Heimsmót
'æskunnar". kalla þeir hana
!,,Æskumót heimskunnar“ og
j skal ekki bollalagt um hvort
nafnið á betur við.
hinsvegar er hún mikill
stuðriingur fyrii- þá, sein að-
eins hugsa um að þurfa ekki.
að standa upp af í’áðherra-.
stólum. ]
Valspiltar sigr-
uðu í 2 leikjum
af 3.
Eins og áður hefir verið skýrt
fró fór III. fl. knattspyrnufé-
lagsins Vals í knattspyrnuför
til Norðurlands í s.l. viku..
I för þessari léku Vals-
piltarnir þrjá leiki við jafn-
aldra sína á Akureyri og Húsa-
vik. Tveir þessara leikja fóru
fram á Akureyri, sá fyrl’i
mánudaginn 22. júli, þar urðu
úrslit þau, að Valur sigraði með
4:1. Siðari leikurinn á Akur-
eyri fór fram fimmtudaginn
25. júlí og lauk honum með
jafntefl 1:1.
Þriðjudagsmorguninn 23.
júlí var haldið frá Akureyri á*
leiðis til Húsavíkur, en þar var
leikið um kvöldið í mikilli
rigningu, slgruðu Valsmenn
með 2:1. Daginn eftir var farið
frá Húsavík og ferðast um Mý-
vatnsssvejtina, m. a. komið í
Dimmuborgir ög gengið í Pét-
urskirkju og farið í Námaskarð
og brennisteinsnámurnai’ skoð-
aðar. Af námaskarði er hið feg-
ursta útsýni, m. a. austur til
Hólsfjalla. Um nóttina var gist
að Laugaskóla. Daginn eftir var
haldið til Akureyrar, en stað-
næmst í Vaglaskógi og dvalið
þar góða stund.
Veður var yfirleitt gott í
förinni, þó nokkuð rigndi, eink-
um á Húsavík. Hinsvegar var
mjög gott veður í Mývatns-
sveit, enda þótti hinum ungu
Valsmönnum þar fagurt um að
litast. Nokkrir þeirra höfðu
komið þar áður, en verið ó-
heppnir með veður.
Öll var för þessi þátttakend-
unum til hinnar mest'u ánægju
og eru þeir þakklátir öllum
þeim, sem greiddu götu þeirra
og senda ' þe-im - sínar beztu
kveðjpr.
Heim komu Valsmenn á
föstudagskvöldið. (Frá Knátt-
spýrnufél. Val). • --
Eftirfarandi bréf hefir Vísi
borizt.
Útaf hnútukasti í „Bergmál“
3/8 þ.m. frá einhverjum, sem
ekki þorir að láta nafns sins
getið, til símastúlku hjá Græn-
'metisverzlun landbúnaðarins,
vil ég taka fram eftirfarandi:
Mér þykir að sjálfsögðu mjög’
leitt ef einhver af starfsfólki
stofnunarinnar hefur ekki gætt
háttvísi í hvívetna gagnvart
kurteisum viðskiptavinum. Ég
held þó, að óhætt sé að segja,
að fast starfsfólk fyrirtækisins
gæti fullrar kurteisi og reyni
að gera öllum til hæfis eftir því,
sem við verður komið. Hins-
vegar höfum við, eins og svo
mörg önnur fyrirtæki, orðið að
grípa til viðvaninga til að leysa
af í sumarfríum og þó að mér
sé ekki kunnugt um annað, en
að þeir hafi leyst störf sín vel
af hendi, þá kann að vera að
þeim sé um eitthvað ábótavant
eins og öðrum, sem eru að læra.
Kurteisi — Ókurteisi.
Hitt vil ég taka greinilega
fram af því, sem fram kemur
í bréfi „Grams“. til Bergmáls,
að mér finnst hlutur bréfritar-
ans til mikilla mun lakari en
stúlkunnar — mældur á venju-
legan kurteisismælikvarða, —
enda reikna ég ekki með að
hann beri henni betur söguna
en ástæða er til. Þetta skal nú
skýrt nokkru nánar.
Það hefur hingað til verið
talin almenn og sjálfsögð kurt-
eisi þegar hringt er í síma, að
geta nafns sins og bjóða góðan
dag. Þetta hefur þó þessum
mikla mannasiðasérfræðingi al-
gjörlega yfirsézt, og tel ég það
meiri ókurteisi heldur en þó að
stúlkan segi: „Já“ í' símánn.
Þá verður það í öðru lagi að
j teljast lítil kurteisi af manni.
sem telur sig hafa orðið fyrir
ókurteisi af starfsmanni ein-
hvers fyrirtækis, að rjúka með
það í blöðin án frekari umsvifa.:
Umræður við forstjóra.
Kurteis maður hefði snúið sér
til forsvarsmanns fyrirtækisins
og rætt við hann úm yfirsjónir
viðkomandi starfsmanns svo
forráðamanninum gæfist tæki-
færi til að athuga málið og gefa
viðkomandi starfsmanni áminn-
ingu og þá um leið tækifæri til
að bæta ráð sitt. En mesta
ókurteisin er þó sú, þegar bréf-
ritarinn þorir ekki að birta nafn
sitt, heldur fer í felur og reynir
þaðan að rægja starf og æru af
því fórnarlambi, sem hann heí-
ur valið sér.
„Ódrengskapur“.
Þessi framkoma bréfritarans
er í rauninni meira en ókurteisi,
hún er ódrengskapur á hæsta
stigi. Þá vil ég að síðustu benda
1 á þá hættu, sem þjóðfélaginu í
heild stafar af því, að dagblöö
landsins skuli ekki vera vand-
aðri að virðingu shmi en svo
að þau birta nafnlausar svívirð-
ingar um stofrianir og persónur,
án þess að kynna sér málið
áður, og gefa þar.með ragmenn-
um, sem ekki þora að setja nafn
sitt undir þær svívirðingár, sem
þeim kann að þóknast að skrifa
um náungann, tækifæri til að