Vísir - 17.09.1957, Blaðsíða 4
4
VlSIB
Þriðjudagmn 17. september 195T
’TISKK.
*—D A G B L A Ð
yuir kemur ót 300 daga á árl, ýmist 8 e5a 12 3a!aSs.íöur.
Bltstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálssoa,
■Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstrætí 3,
Eltttjómarskriístofur blaðsins era opnar frá kl. 8,00—18,00,
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Aígreiðsla bigólfsstrseti 3, opin frá kl. S,0Q—19,00..
|!|_ Sími 11660 (fimm línur).
ff r; Útgeiandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIE H.JT.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á mánuðí,
kr. 1,50 eintakið í lausásölu.
Félagsprentsmiðjan hi 1 ?'
Hvar var umhyggjan j>á
Fá blöð skrifuðu meira um
kæruna yfir útsvörunum og
annað í því sambandi á
sunnudaginn en blað fram-
sóknarmanna, Timinn. Senni
iega treysta ritstjórarnir
sér til að skrifa svo mikið
um þetta inál, af því að þeir
hafa svo dæmalaust góða.
’ samvizku gagnvart Reykja-
inu var veittur gróði. sem
nam 3—4 milljónum króna
á hvern farm, sem skipið
flutti landsins, og það er ekki
of djúpt tekið í árinni að
halda því fram, ■ að fullur
helmingur þessa fjár hafi
verið tekinn af Reykvíking-
um, því að svo mikil er.ölíu-
notkun hér.
vík. Aldrei hafa þeir.öðling- Maður skyldi nu ætla, að hinn
ar verið bendlaðir við andúð
á Reykvíkingum •-— að menn
1 tali ekki um fjandskap.
1 Aldrei hafa þeir verið í
tengslum við neinn þann,
■ sem valið hefir Reykvíking-
um heitir „Grimsby-lýður“
eða komizt svo að orði, að
það vérði að vinna „grenið“.
Já, á sunnudaginn ver Tíminn
hvorki meira né minna en
heilli síðu til að lýsa því,
hversu vondir menn þessir
,,íhaldsmenn“ séu, og ætlun-
' in er vitanlega, að menn geri
sér grein fyrir því, hverjir
’ öðlingsmenn þeir séu, sem í
Tímann skrifa og standa fyr-
ir málflutningi framsóknar-
Si'xiiifjttr :
Vilhjálmur t». Gáslasera.
Sextugur varð i gær Vilhjálm-
ur Þ. Gíslason útvarpsstjóri.
Hann hefur á liðnum áratugum
verið athafnamaður mikill á
sviði blaðamennsku, útvarps- og
skólamála, og seinast, en ekki
sizt, verið mikilvirkur rithöfund-
ur.
Blaðamennskuferil sinn hóf
Vilhjálmur undir hándarjaðri
föður síns, Þorsteins Gjslasonar
ritstjóra og skálds, að ég hygg
á námsárum, en síðar komu vax-
andi fræði- og ritstörf, en að út-
varpinu kom V. Þ. G. snemma og
var þar mikils virtur ráðamað-
ur lengi, áður en hann tók við
núverandi starfi sínu, útvarps-
stjórastarfinu. Þættir Vilhjálms
um bækur og menn og útvarps-
þættir hans yfirleitt öfluðu hon-
um snemma vinsælda og er mér
vel kúnnugt, að þær vinsældir
eru miklar.
Otalið er margt og m. a. hið
mikla starf V. Þ. G. sem skóla-
stjóra Verzlunarskóla Islands.
Það er stór hópur þar, sem hann
hefur haft undir handleiðslu
sinni, og er það alkunna hversu
farsællega honum fórst stjórn
þessa fjölsótta skóla úr hendi.
Hefur þessi mikli hópur haft
mikil kynni af V. Þ. G., sém leið-
toga. Almenningur, einkum
fólkið úti á landsbvggðinni, telur
sig komast í allnáin kynni við þá
menn, sem koma títt fram í út-
varpið, og iíta á þá a. m. k.
þá, sem vinsældum eiga að fagna
- sem væru þeir heimamenn.
Eg hygg, að það sé stór hópur
gamalla nemenda og hlustenda,
sem á þessum tímamótum óskar
Vilhjálmi Þ. Gíslasyni til ham-
ingju.
ATIi.
djarfi riddari framsóknar-
manna í bæjarstjórn Reykja-
víkur, Þórður Björnsson,
Itefði risið upp og mótmælt,
þegar svo var komið, að ætl-
imin var að hafá tugi þús- 1
unda af kjósendum hans —
svo að ekki sé minnst á þær
milljónir, sem átti að taka af
kjósendum annarra flokka.
En hvað' gerðist? Jú, því er
fljótsvarað. Bæjafulltúinn
Þórður Björnsson varð allt í\
einu óbreyttur framsóknar- arin-
fulltrúi, því að hann sagði
sem svo: „Það má gjarnan
taka þessa peninga af Reyk-
víkingum. Þannig fór fyrir
honum þá, greyinu.
Bíiaframleíðsla Evrópu mun
halda áfram að aukast.
Sama er að segja um skipasmíðar.
Stálframleiðslan í heiniinum
reyndist meiri 1956 en Jiún hef-
ir nokkru sinni verið fyrri. Átti
*
I»etta einnig við um stálfram-
leiðsluna í Evrópulöndunum,
þar sem gott útlit cr fyrir, að
bifreiðaframleiðslan og skipa-
smíðar haldi áfrain að aukast
að minnsta kosti næstu fimm
manna í bæjarstjórn Reykja Og um daginn var aukafundur
vikur. Þó er hætt við því. a?
blað framsóknarmanna verði
að telja upp dyggðir og ,af~
! rek flokksmanna sinna, ef
öðrum mönnum með venju-
lega sjón og dómgreind eiga
að géta komið auga á hvort
tveggja, ella sést hvorugt
■ engan veginn.
Timinn mætti til dæmis rifja
það upp fyrir mönnum,
hvernig framsóknarmenn
stóðu sig í olíumálunum á
síðasta vetri. Það var ekki
svo lítill aukaskaltur, sem
framsóknarmenn lögðu á.
höfuðstaðarbúa þá með að-
1 stoð stjórnarinnar, sem að
sjálfsögðu nötaði aðstöðu
sína til að hjálpa framsókn-
armönnunum til að komast
yfir milljónimar. Hamrafell-
í bæjarstjórn Reykjavíkur,
og þá þótti framsóknarmönn
um ekki rétt að tefla fram
þessum fáráðlingi með olíu-
lyktina. Hann var iátinn vera
íjaryerandi, því að fortíðin
þótti ekki of fögur. En - það
or rétt að bæjarbúar spyrji
framsóknarmenn, þegar líð-
ur að bæjarstjórnarkosning-
unum í vetur: Hvar var um-
byggja ykkar fyrir pyngju
Þessar upplýsingar er að finna
í skýrslu, sem Efnahagsnefnd
Sameinuðu þjóðanna fyrir Ev-
rópu (ECE) hefir nýlega birt
um stálframeliðsluna í Eýrópu-
löndunum.
Frá því 1949, segir í skýrsl-
unni, hefir stálframleiðslan í
Evrópu aukizt jafnt og þétt með
ári hverju. Sú varð reyndin
1956, þótt áukningin hafi orðið
hægarj en áður var. Ástæðan
fyi'ir því er .vafaláust hráefna-
skortur. Allt árið varð vart
skorts framleiðslu hráéfnis, sem
notað er til stálgerðar; einkum
reyndist erfitt að útvega nægj-
Umhyggja hinna.
Þót t Fi'amsóknarii okku rinn haf i
verið tekinn út úr hér að of-
an og benúsérstaklega á einn
þátt í baráttusögu hans í
þágu Reykvíkinga — Grims-
by-lýðsins — ber þó ekki að
skilja þetta svo, að hinir
flókkarnir eigi eirmig fagran
; söguþáít af svipuðu tagi.
Menn miega til dæmis minn-
ast jóiagjafarnir frá íúkis-
1 . stjóriiinni fyrir síðústu jól-,
þegar sejmilega ' var set't
; heimSmet í slcattaálogum.
Þríf flokkar uanú dyggilfega að
I anlegt koks.... Það hjálpaði, að
bæjarbúa, þegar Hamrafclls-, hægt var ag, útvega hráefni frá
okrið var framkvæmt? Hvað Ameríku og auk þess fluttu
mega fiamsóknarmenn ræna( Evrópulöndin inn járn frá Sov-
mörgum milljónum úr vasa étríkjunum, sem nam 600.000
Reykvíkinga. áður en ykk- { smáfestum. Án þessa innflutn-
ur finnst ástæ'ða til að'taka ings er 61iklegti að tekizt hefði
í taumana? \arla stendur á að kal(la stálframleiðslu álf-
svarinu hj áeins heiðarlegum un^r j horfinu árið sem leið
mönnum og okkur er ætlað j
að telja framsóknarlýðinn. “ Ljtlar
verftlagsbrcytin.gar.
Tiltölulega litlar breytingar
urðu á verðlagi stáls á árinu,
segir í skýrslu ECE. Þó mátti
þyí að leggja þenna bagga ánnarka, að tilhneigingar voru í
Reykvíkinga og aðra lands- , þá átt að hækka verðið og óvíst
izt milli þjóðanna í Vestur- og
Austur-Evrópu. Einkum hefir
útflutningur stáls aukizt frá
Tékkóslóvakíu, Póllandi og
Sovétríkjunum.
Vestur-Evrópuríkin fluttu
talsvert meira út af stáli til
Bandaríkjanna árið sem leið en
þau hafa gert áður. Stafar það
af verkfalli stáliðnaðarmanna í
Bandaríkjunum.
Þá hefir stálútflutningur frá
Evrópu til Austurlanda aukizt
til muna, einkum til Indlands,
Japan og.Kína. í þessum lönd-
um or mikil eftirspurn eftir
stáli.
GóS íramtíð
fyrir höndum.
Bifreiðaframleiðendur eru
enn stærsti stálnotandinn í Ev-
rópu og er útit fyrir, að svo
verði enn um hríð, segir í
skýrslu ECE. Jafnvel þótt ekki
sé hægt að gera sér vonir um
aukinn bílaútflutning til Banda-
ríkjanna frá Evrópu frá því sem
nú er, þá er eftirspurn eftir
nýjum bílum það mikil innan
Evrópu sjálfrar, að gera má ráð
fyrir að bílaframleiðendur geti
haldið núvei'andi framleiðslu
eða aukið hana næstu 5—10 ár-
in. Það hefir komið í Ijós, að
tekjur einstaklinga eru hlut-
fallslega jafnmiklar í mörgum
Evrópulöndum og tekjur manna
í Bandaríkjunum og má því
búast við aukmun bííamurkaði
um sinn.
Sama er að segja um skipa-
smíðar, segir ECE. Þær. munu
þrífast vel enn um 5—10 ára
skeið.
menn, og enginn kemst hjá er hve lengi tekst að halda verð-
að greiða hina nýju skatta, jlaginu niðri.
því að allir þurfa eitthvað Það, sem vekur hvað mesta
til fæðis eða klæðis. Og þeg- athygli í stálverzlun álfunnar
ar þessir flokkar hafa farið sl. ár er, að Bretar hafa flutt
þannig að í ríkisstjórn og á ihn mcira'stál en þeir hafa flutt
alþingi, koma þeir 'frám hér . út og er það í fyrsta sinni síðan
og þykjast vera heilagir ög 1952 aö það ketnuv fyrir.
geta sagt öðrum til synd-j
nnna. Véið yður, þér hræsn- Aukút stálverzlun
arar, var ságt endur íyrír (-V,- óg A.-E\TÓpu,
löngú, og það á sannarlegaj I'á þykir það einnig tíðindum j stöddum mörgum uugmenjiaíé-
við ennri dag, Asæta; að'stálverzluú hefir-auk- Hígftini og Helrum, stjörn V.
hjúpaður
ininnisvarði.
Frá lréttíiritara Vssis
Stokkseyrl í niorgmi.
I g'ær var at'hjúpaöiir inkmis-
varði um aðalstein Slgnuuulsson
skólostjóra í þrustarlundi að vlð-
Siumim brá.
í ,.Bergmáli“ 11. þ. m. kemur.
sú skoðun fram, að ílytja eigi
Leifsstyttuna að Dvalai heimili
aldraðra sjómanna inn i Klepps-
holt. Sumum mun hafa brugðið.
Styttan af Leifi hinum heppna
er gjöf Bandaríkja Norður-Ame-
ríku til Islands á þúsund ára af-
mæli Alþingis. Hún nýtur sin
mætavel þar sem hún er. Vík-
ingurinn — eða farmaðurinn, ef
menn \ilja það heldur livess-
ir arnfránar sjónir sínar á haf
út. yfir höfn, sund og eyjar.
G.jöf til þjóðarinnar.
En hér er um meira að ræða
en Leifsstyttuna eina. — í þjóð-
j skjalasafni Islands kemst maður
nokkur eitt sinn svo að orði, að
I skjalasafnið sé ekki neitt elli-
heimili, þ. e. a. s.: Menn geta ó-
1 mögulega ætlazt til þess, að op-
inberar rikisstoínanir séu til
1 dægrastyttingar mönnum, sem
hafa ekki annað þarfara við tim-
an að gera en að vera á þarflaus-
um, eða a. m. k. þarflitlum erli
innan um starfandi embættis-
menn. -— Hér*er að því leyti um
sama að ræða, að gera á, sam-
j kvæmt orðum bréíritarans í
„Bergmáli", Leifsstyttuna að
dægrastytting eða föndri einr.ar
f afmarkaðrar stéttar manna.
! „Dægrastj’tthiff
eða íöndur“.
Hið eina sem réttlætt gæii
slíka ráðstöfun. er tilhlíðrunar-
semi við Klepphols- eða Laug-
arnesmenn um menningarminj-
. ar. Að öðru leyti kemur manni ;
helzt til hugar, að sjáífur Sjó-
mannaskólinn ætti einna mesta
kröfu til Leifsstyttunnar sem
hvatningar eða brýningar far-
mannaefnunum. Rauðarárholtið
með turni Sjómannaskólans ber
og hæst allra hæða í umhverfi
Reykjavíkur.
Þessi uundarlega uppástur.ga ,
getur vakið menn til umhugsun-
ar varðandi fleiri slíkar menn-
■ ingarminjar. Styttan a£ Þorfinni
karlsefni er t. a. m. Ji ómöguleg-
um stað. Annar þeirra Leifs og -
Þorfinns ætti eiginlega heima úti
á Nesi. En nú geta menn dæmt ■
sjálfir.
Varla verður þetta þó að hita-
máli i næstu bæjarstjórnarkosn-
ingum.
Þ. .1.
M. F. í. gekfcst fyrir þvi að
varðinn vnr reistur.
Ríkharður Jónsson myndhögg-
vari gerði varðann, sem er vanga
mynd af Aðalsteini er fest á
stóra stuðlabergssúlu og naín
hans undir myndinni. Varðanum
’ er komið íyrir við svokallað
Tryggvatré i skóginum, liann er
hinn smokklegasti i hvívetna og
fer vel við umhveríið. Næsta
sumar er ráðgert að lagfæra
svæðið kringum minnisvarðann
á ýmsan hátt, m.a. verða gerðar
tröppur upp að norðanverðu,
blóm og tré gróðursett umhverf-
is hann og fleira gert til fegruri-
ar.
Við þessa athöfn, sem fór fram
á 60. árshátið aðalsteins heitins,
flutti Ingimar Jóhannson fulh
trúi ræðu þar sem rakinn var
saga minnisvarða málsins, en
formaður Ungmennasambands
Islands séra Eirikur Eiríksson á
fíúpl flutti vigsluraeðuna.
Að athöfninni í Irrastarlundi
iokinni var haldið að ,Selíossi og ;
þai* margar i'æður fl utíar undir .
borðiun.