Vísir - 18.09.1957, Blaðsíða 1

Miðvikudaginn 1S. september 1957
21S. tbL
,Úrskurður' Hannibals Sieff-
ur enga stoð í lögum.
Á Varðaríiuutinum í gærkvcldi sagði borgarstjóri, að
. r
kvergi væri nokkra heimild að finna í lögum fyrir liinu
emstaka frumhlaupi félagsmálaráðherra gegn Reykjavikur-
bæ, „Úrskurður“ hans væri lögleysa. Hann hefði ekkert
vald til þcss að fella úr gildi útsvarsálagningu og fyrir-
skipa nýja. Þetta mun vera álit margra béztu lögfræðinga
landsins.
Það er ekki von að vel fari þegar ríkisstjórn landsins
er slcipuð mönnum, sem ekki kuiuia betur til stjórnarstarfa
en það, að gefa út „úrskurð“ sem er hrein lögleysa og því
bein liáðung i opinberu lífi. Þetta er ijótur blettur á íslenzku
stjórnarfari.
En nú hefur útsvarsskráin verið gefin út að nýju, ná-
kvæmlega eins og nefndin liafði gengið frá henni ÁÐUK
cn „úrskurðurnn11 var gefinn út. Og nú verður hinn lögvísi
ráðherra að viðurkenna að álagningin sé innan leyfðra
takmarka, eins og hún var þegar nefndin gekk cndanlega
frá licnni, fimin dögum áður en ráðherrann gaf út „úr-
skurðinn“. Menn spyrja nú: Hvað ætlaði ráðherrann að
leiðrétta?
Sjálfur stendur maðurinn frammi fyrir alþjóð sem
brosleg fígúra, er ætlaði að vega aftan að mótstöðumönnum
sínum en skorti dómgrcind til að sjá sína eigin fordæmingu,
sem af verknaðinum hlaut að leiða.
Lögleysau sem átti að trygfgja stjórnarflokkunum meiri-
hluta við næstu hæjarstjórnarkosningar í Keykjavík, hefur
engu áorkað öðru en því, að opinbera aumingjaskap eins
ráðherra, sem ekki cr fær um áð liafa stjórnarstörf á liendi.
Varðarfuiidurimi í gærkvöldi:
Allir géðir Reykvíkiiígar muiiu enn sem fyrr síiúast gep rangsleitni
raiidtt flokkanna o§ sfyðja Sjáifstæðfsfiokklfiii.
ing neðanjarð
I Landsmálafélagið Vörður efndi til fundar um „úrskurð1*
félágsmálaráðlierra í úlsvarsmálinu í gærkvöldi og var Sjálf-
stæðishúsið þétt setið úheyrendum, sem gerðu mjög góð;m
, róm að máli ræðumanna, beirra Gunnars Thoroddsen, Gutt-
ornts Erlendssonar og Ólafs Thors. er með traustum rökum
lmindu ofsckn félagsmálaráðherra gegn bæjarfélaginu.
Stefnan í Thaiiandi út á viJ og
gagnvart SEATO sögð obreytt.
— Mi*l. tilskifian nm lu'rlos* —
í Thailandi hefur verið út- , Ósigur fyrir
varpað konunglegri tilskipan, Bandaríkin?
sem cinnig var undirrituð af
Tanorata, höfuðleiðtoga > bylt-
ingunni,
Tanarota markálkur hefur
einnig flutt útvarpsræðu og
sagði hann, að nauðsynlegt
hefði verið að iandher, flugher
og floti tækju stjórn landsins í
sínar hendur, til þess að forða
þjóðinni frá þrengingum, sem
vfir henni vofðu, ef Songgram-
stjómin hefði verið áfram við
völd.
Marskálkurinn hvatti menn
til þess að gæta stillingar og
bað menn taka upp venjuleg
viðskipti af nýju.
Thailand
og Seato.
Tekið er
En er það, sem gerst hefur,
þrátt fyrir yfirlýsingu um ó-
breytta stefnu, ósigur fyrir
Bandaríkin? Sú skoðun kemur
fram í brezkum blöðum, og er
minnt á það, að mjög náið sam-
starf hafi verið milli stjórnar
Songgrams og Bandaríkja-
stjórnar. Þá er bent á, að sitt-
hvað stangift á í yfirlýsingum
hinna nýju valdhafa og hyggi-
legast að bíða og sjá hverjar
efndirnar verði á hinum hátíð-
legu yfirlýsingum þeirra.
| Skiastliðinn laugardag var’
k.jarnorkuspreng.ja sprengd neð-
j anjarðar i Neva<la. Sprengingin
^ verður ef tii vi!l tii þess að
i veita mönnum \ itneskj u um þá
j ráðgátu hversu þykk jarðskorp-
an cr og þá sérstaklega á Col-
oradosléttunm.
Sprengjiinni var komið
íyrir i jarðgöngum, sem grafin
voru 3000 fet lárétt inn i
íjall S00 fet undh' yfirhorði jarð-
ar á tilraunasvæði fyrir kjarn-
orkuprófanir í Nevada.
Styrkleiki sprengjunnar er
sagður lielmingi minni en Hir-
oshima sprengjunnar. Og til
jiess að fá vitneskju um eðli
jarðkjarnans þyrfti þrisvár sinn-
um sterkari sprengju að áliti
prófessor Bulléns, fofseta al-
þjóðafélags jarðeðlisfræðinga
og jarðskjálftafræðinga.
Þetta er i fyrsta sinn svo vitað
sé að kjarnorkusprengja er
sprengd neðanjarðar.
Ef sprengjan væri stærri er
óttast að hún myndi þeyta of
mikiu af geislavirku efni upp i
loftið.
] Gunnár Tlioroddsen, borgar-
, stjóri tók íyrstur til máls og.
| gerði í upphafi ræðu sinnar
j mjög skýra grein fyrir þýðingu
j útsvaranna fyrir afkomu bæjar-
j ins og taldi upp þær helztu fram-
kvæmdir, sem þeim er varið til.
SÖmuleiðis upplýsti liann að
hrein eign bæjarins, sem verið
hefði 204 milij. kr. í árslok 1952
hefði um síðustu áramót verið
kominn upp í 355 millj. kr. og
þnnig aukizt um 150 millj. kr.
á aðeins f jórum árum. Mætti þyi
líkja bæjarfélaginu við fyrirtæki
í góðum og öruggum vexti og
þróun, sem þó skorti rekstrarfé
eins og fieiri aðila nú í dag.
Rússaþotan
s4isti Keflavík.
fram af
Kússneska farþegaþotan, sem
hinum liefur flogið tvívegis vestur yfir
nýju valdhöfum, að afstaðan haf um London og Kefiavik var
til Suðaustur-Asíu bandalags- * wútt í Xeflavik og fór þaðan
ins sé óbreytt, og sömuleiðis 6>3® áleiðis til Lunúna.
utanríkisstefnan. — Fulltrúar i Þetta vár^ ekki samkvæmt a-
SEATO eru einmitt um þessar ætlun> Þvt aö ráðgért \ar að
mundir að koma til Bangkok ^^lda fluginu áfram efdi
til þess að sitja þar ráðstefnu skamma dvöl, en að þ\í ei sagt
var í brezka útvarpinu í mórgun,
var óskað eftir þvi í London, að
flugvélin lenti þar ekki að næt
bandalagsins.
í Washington hefur tals-
maður utanríkisráðunéytisins urlagi, vegna hávaðans af henni,
lýst ánægju sinni yfir, að allt en nokkrar umkvartanir bárust
verði óbreytt út á við og gagn- um hávaðann, er hún lenti þai' á
vart SEATO. ' dögunum.
f
*
j ,Kosningabomba'
, Olienhauers.
Þegar leið að kosningadeg'in-
um í V. Þ., eða í fyrri viku, or
jufnaóamienn þóttust sjá fyrir
jsigur Adenauers, tóku Jieir sig
. tii og bjttggn til kosningabonibu“
þ. e. sökuðu Bonnstjórnina ttm
J stórkostiega misnotkun almenn-
ingsfjár.
Það var Ollenhaur sjálfur,
J sem kom með þessar ásakanir.
. Haim sagði, að útgjöld Kristilega
iýðræðisflokksins í kosningun-
j um, næmu um 45 millj. kr., og
, þar af væri aðeins um 1/10
j flokksfé. Iðjuhöldar og ýmis iðn-
j íyrirtæki hefðu lagt til um helm-
J inginri til framdráttar flokki
; Adenauers beint og óbeint, en
I *
I það sem eftir væri tekið „úr vös-
um skattgreiðenda."
KjósAdur V. Þ. virðist hafa
Játtað sig á því þegar í stað, að
tietta var herbragð,
Að svo mæltu rakti borgar-
stjóri margvislegar sparnaðar-
aðgerðir í bæjarrekstrinum og
sýndi fram á, hve órökstudd
gagnrýni vinstri flokkanna á
fjármálastjói'n bæjarins veeri.
Því til enn frekari stuðnings,
taldi hann síðan upp ýmsa þá
kostnaðarliði, sem farið hafa
hækkandi hin síðustu ár, og
gerði grein fyrir jæim ástæðtim,
sem þar liggja til grundvallar
og ýmist eru skv. beinum laga
fyrii-mælum eða á annan hátt
nauðsynlegt fyrir velferð bæjar-
búa, m. a. með tilliti til fólks-
fjöígunar í bænum, sem krefst
mikilla fjármuna til byggingar
skóla, sjúkrahúsa, gatna- og
holrsesagerðar o. m. fl. Þá gerði
borgarstjóri nokkurn samanbúrð
j ó hækkun rekstrarútgjalda bæj-
arins annars vegar og ríkisins
hins vegar og var niðurstaðan
J allmjög bænum í hag, sem og
samanburður á greiðshtm um-
fram fjárhagsáætlanir nokkurra
undanfai'inna ára, þar sem hin
,,snildarlega“ fjármálastjórn Ey-
steins. Jónssonar, sem svo er
nefnd í Timanum, liefur reynzt
langtum lakari en það, sem sama
blað nefnir „sttkk íhaldsins" í
Reykjavik.
béhti siðan á það, að augljóst
væri, að ekki vekti fyi'ir ráð-
herranum að lækka útsvör gjaid-
enda, því útsvarsskráin hefði nú
, verið lögð fram að nýju með ríá*
( kvæmléga sömu upphæð og áð-
t ur, án þess að nokkuð væri viS
það að athuga. Það, sem leiít
hefði ráðherrann út í þetta feit
og foræði virtist þvi einna lieízt
vera undarlegt sambland af of-
stæki, grunnhyggni og flumbru-
skap, sem reyndar væri einkeiui-
andi fyrir þennan ráðherra. Or-
sök þessa óhæfuverks væri án
efa fyrst og fremst kosninga-
skjálftinn, þvi að undanfarin áp,
hefði engum athugasendum ver-
ið hreyft, þó notuð hefði verið
sama aðferð við niðurjöfnunina
og nú.
Þetta frumiilaup Hannibais
Valdimarssonar hefði átt að vera
uppliafið að herferð glundroða-
flokkanna gegn meirihluta bæj-
arstjórnarinnar, en vopnið hefði
geigað og mundu allir góðir
Reykvíkingar nú sem éndranær
snúast gégn hverskonar ofbeídi
og rangsleitni rauðu flokkan '-r
og Standa einhuga saman í
stuðningi sinum við Sjálfstœði;-
flokkinn til sívaxandi mennihgr.r
og velsældar fvrir bæjarbúa.
Næstur tók til máls Guttorm-
ur Erlendssou, ioi'm. niðurjöí.i-
unarnefndar, og skýrði liann frá
starfsáðferðum nefndatinnar, er
Framh. á 4, síðu.
Að því er „úrskurð'' félagsmála-
ráðherra um ógildingu útsvara í
Reykjavik snertlr, komst borg-
árstjóri svo að orði, að hann teídi
að ilutguðu máli ráðherra bresta
algerlega vald til slíks gerræðis
i málefnum bæjarfélags og væri
j íramkoma hans markleysa. sém
j ekki ætti sér minnstu stoð i ii-
lenzkum lögum. Borgarstjói:
Friðrik Stáhlberg
jafníefli.
I gærkveldi voru tefldar b'ð-
skákir úr 3. og 4. umferð á stór-
móti Tafífélags Reykjavíkur.
í 3. umferð urðu úrslit þuu,
að Guðm. S. og Gunnar gerð r
jafntefli, einnig Friðrik og
Stáhlberg. Guðmundur Pálma-
son vann Arinbjörn og Ingi R.
vann Björn.
í 4. umferð urðu úrslit þau,
að Ingi R. og Pilnik. gerðu. jafu
tefli, einnig Guðm. Ág. c
Stáhlberg, en Friðrik vann : -
inbjörn og Benkö vann Gt.V.r.
S.