Vísir - 23.09.1957, Síða 1

47. árg.
Mánudaginn 23. septeniber 1957
Hins látna konimgs er minnsí með aðdáun og yirðingu
um heim ali
ölafur konitiigsefni hefur tekið vi konysigdómi
og nefnist ölafur VI.
Ilákon VII. N.regskonungur lést aðfaranótt laugardags s.l. j kostum, mikill leiðtogi, sem alla
undir morgun. Konungur hafði legið rúmfastur að mestu undan- tíð starfaði trútt í anda þeirrr
gengin 2 ár, en er iieilsu hans tók að hral a mjög fyrir nokkrum ^ einkunnarorða, sem hann valdi
dögum, söfnuðust nánustu ástvinir hans saman í Osló, til þess sér.
að vera nærstaddir, en sýnt var að hverju stcfndi. j í konungstið Hákonar VII
: urðu mikSar frámfarir í Noregi
Þegar eftir andlát konungs þess nær einróma, að ra pnns- Haglu. þjóðarinnar batnaði og
tók Ólafur ríkisarfi, sonur hans, inn i>iii konung. virðing hennar jókst út á við
Hinn 25. nóve-mbcr 1905 kom j Á hinum mikla þrengingaf.
haijn til Noregs og vann dag-!tíma nol.gku þjóðarinnai., ei
inn eítir erð að stjórnarskiánni, j>jc')ðverjar hernámu landið :
vi5 konungdóm, en hann hefur
gegnt störfum konungs undan-
farin tvö ár.,
Hákon koiiungur var fæddur
í Charlottenlund-höll.. í Dan-
mörku hinn 3. ágúst 1872, og
var því kominn á 86. aldúrsár,
er hann lézt. Hann var sonur
Friðriks konungs VIII. og Lou- játvarðar VIL Bretako’nungs og
ise drottningar, sem var sænsk Alexöndru drottningar, og var
prinsessa. Af mörgum nöfnum, ólafur konungsefni eina barn
er prinsinn hlaut. valdi hann1 heirra
sér nafmð Karl, og var jafnan | KonungsfjölSkyldan vann sér
en næsta vor var hann krýnd- !síðari heimsstyrjöldinni, vakt
ur í Niðaróss dómkirkju. Vaidi
hann sér
Alt for Norge.
Drottning Hákonar VII. Maud, :er
var ensk prinsessa, dóttir1
nefndur Karl Danaprins, þar til
hann gerðist konungur Noregs, þjóð;;innar Það átti
og tók sér nafnið Hákon VII. |fyrir Hákoni konungi að liggja)
Eftir skilnað Noregs og Sví- Jað vera lengur konungur í Nor-
þjóðar fóru Norðmenn þess á, e£* en nokkur konungur annar
leit við hann, að hann gerðist | tú þessa, eða í rúma hálfa öld
konungur þeirra, og tók harin (^2 ar).
þeim tilmælum vel, en vildi, að | Allan þennan langa valda-
norska þjóðin léti í ljós óskir ^ tíma naut hann fyllsta trausts
sínar í málinu, og fór því fram þjóðarinnar, ástar hennar og
þjóðaratkvæðagreiðsla, með virðingar, enda var hann far-
þeim úrslitum, að hún óskaði sæll konungui-, ríkur að rnann-
hin kjarkmikla og einarðc
að enikunnarorðum: framkoma konungs heimsaðdá
un. Hann varð, sem kunnugi
að flýja land, ásamt syni
sínum og ríkisstjórn, og við
heimkomuna frá Englandi, 7.
júní 1945, að hildarleiknum
loknum, var hann. hvlliur sem
þjóðhetja, Hann var, í útlegð-
inni í fylkingarbrjósti í frelsis-
þegar í upphafi vmsældir baráttu þjóðar
sinnar, taldi í
hana kjark óg hvatti til dáða,
og átti hinn mesta þátt í að
skapa þann einliug og traust,
sem færði þjóðinni sigur í bar-
áttuni fyrir sjálfstæði, frelsi og
sæmd.
Við hlið has var jafnan Ólaf-
ur konungsefni, sem nú hefur
tekið við konungdómi. Hann er
hinn sjötti konungur í Noregi,
sem ber Ólafs nafnið. Sam-
kvæmt stjórnarskránni frá
1908 skyldi krýning konungs
fara fram í Niðaróss dómkirkju,
en því var breytt, og fer ki;ýn-
ing ekki fram, en er nýr kon-
ungur tekur við konungdómi,
vinnur hann eið að stjórnar-
skránni í Stórþinginu, en er það
er ekki að störfum, í ríkisráði,
en eiðfakan endurtekin á fyrsta
fundi Stórþingsins.
Ólaíur konungur VI. er í
þennan heim borinn í Appleton
á Englandi. Þegar á barnsaldri
var hann látinn sækja sömu
skóla og önnur norsk börn og
leið bernska hans að verulegu
leyti í námi 'fneð þeim, við leiki
og íþróttir með þeim. Að loknu
gagnfræðinámi gekk hann í
herskóla, varð liðsforingi 1931
og hershöfðingi átta árum síð-
ar. En 30. júní 1944 yfirmaður
iandvarnánna, og var það sem
yfirmaður þeirra, sem hann kom
til Osióar 13. maí 1945, er
norska ríkisstjórnin öll kom þar!
saman að nýju, og gegndi Ólaf-1
Hákon VII. Noregskonungur.
Árbæjarsafn opnað í gær
við hátíðlega athöfn.
l»að rerður deild iir skjjala- og
minjasafiii 11 evkja v í k n t*.
Ólafur VI. Noregskonungur.
ÁiHjæjarsafn var opnað í gær
við liátiðdega athöfn og flutti
Gnnnar Tlioroddsen borgarstjóri
ræðu og bauð gesti velkonma.
Gerði liann grein fyrir j>vi
hversu Árbæjarsafn er tilkomið
og gat jæirra, sem þar liafa koin-
ið við SÖgll.
Hugmyndina um minjasafn
fyrir Reykjavíkurbæ settf fyrst-
ur fram Ámi J. I. Árnason bók-
ari hjá Gasstöðinni í bréfi til
bæjarins, dags. 22. okt. 1942, og
fylgdi bréfi hans vaktaraklukká
gömul, sem síðast var notuð um
aldamót. Á fundi sinum 23. okt
s. á. fól bæjarráð þáverandi borg-
arstjóra, Bjama Benediktssyni,
að athuga tiliögu Árna og 15.
des. s. á. ritaði hann stjórn
Reykvíkingafélagsins um málið,
og óskaði eftir samvinnu við Ár- ^
bæ og hugðist koma þar upp
minjasafni, á hina liöndina
biskups Revkjavikurmyndasaín
hans málverk og teikningar,
haustið 1945 og fól það Skjaln-
safni bæjarins til vörslu.
í marzmánuði 1947 samþykkLi
bæjarstjórnin að tillögu Jó-
hanns Hafsteins að koma upi>
bæjarsafni Reykjavikur, þar
sem varðveittar yrðit fornar
minjar úr byggð og sögu bæjar-
ins og að stofna til bæjai-sýning-
ar, sem var háldin hér haustið
19-19.
Haustið 1954 skipaði svo bæj-
arstjórn sérstakan skjala- og
minjavörð bæjarins, Lárus Sig-
urbjörnsson.
16. apríl 1947 flutti Gunnar
T’ioroddsen borgarstjóri svo-.
hljöðandi tillögu i bæjarráði og
\-ar hún samþykkt:
„Bæjarráð ákveður að hefjast
handa um er.durreisn Árbæjar
og samþykkir að láta skipa Ái>
keypti bæjarstjórn Reykjavíkur : bæjartún og næsta nágrenni mco
af dánarbúi dr. Jóns Helgasonar f ba3 fynr augum
svæðið. Bæjarrnð
að friðlýsa
íkveður a >
stefna að þ.ví að svæðið verði al-
ur konungsstörfum, þar til fað- Ástríður prinsessa og Haraldur menningsgárður og verði flutt ir
ir hans kom heim. konungsefni. | þangað eða endurreistar merm-
Ölafur konungur var kvænt-
Ur Mörthu, sænskri prinsessu, Bandaríkjanna 1939 ásamt k§nu !
en niissti liana 1954. Var hún sinni. Hingað til lands kom
hin mikilhæfasta kona. Börn hann sumarið 1947, er hann af-
Jþeirra eru: Ragnhildur, gift Er_ hjúpaði Snorrastj'ttuna í Reyk-
ling Lorentzen útgerðarmanni, holti.
Ólafur konungur ferðaðist til, mgarsöguiegar merkaá byggji^
ar i bænum eftir þvi sem. y'.ð.
verður komið.
Bæjarráð félur Lárusi Sigrr,-
björnssyni skjala- og minjaverði
Framh. á 4. síðu.