Vísir - 28.09.1957, Blaðsíða 3

Laugardaginn 28. september 1957
VÍSIB
Svo er hljómplötum og út-
varpi fyrir að þakka áð allur
heimurinn þekkir Beniamino
Gigli. —
Án þess að vilja gera nokkr-
um öðrum ágætis tenórum íta1a
órett þá hefur enginn, síðan
Caruso leið, komizt eins hátt a
tindi frægðarinnar og hann.
Nú hefur Beniamino Gigii
eftir 60 ár hætt hinum glæsi-
legu herferðum sínum á or-
ustuvöllum söngsins í flestum
löndum, eins og gömlu Róm-
verjarnir komið heim með he -
fang' sitt, sem er ódauðleg fiægð
og fagrar endurminmngar.
Hann lifir nú í höll sinni, scm
‘hann byggði í fæðingarbæ sín-
um Recanati, og lifir nú upp
lífs sitt þar og hefur sln-ifað
endurminningar sínar, sem
hann kallar ,,La mia vita“
fÆvi mín) og birtist nú ítalska
útgáfan í stóru vikublaði,
,,Epoca“, sem kemur út í Róma-
borg, og fylgjast ítalir með
hverri nýrri grein sem þar
kemur af miklum áhuga.
Byrjuðu þær að koma út þar í
byrjun maí í ár.
Endurminningarnar eru eins
og rödd hans unaðslegar, sól-
bjartur stíll og viðkvæm og
velhugsuð frásögn. Hún gefur
góða mynd af lífi ítalska al-
múgans, gleði hans og sorgum,
kjarki hans og áræði í lífsbar-
áttunni og sýnir hið ódrepandi
sólskinsskap hans, sem þrátt
fyrir allt heldur fólkinu uppi í
öllum erfiðleikum þess.
Fyrstu launm.
f 1. kafla endurminningan"na
komst Gigli þannig að orði —
kaflinn heitir: „Fj'rstu launin
fyrir sönginn voru einn brjóst-
sykursmoli": ,,Eg er fæddur
með rödd, og eiginlega engu
öðru ekki titlum ekki aurum
né nokkrum öðrum hæfileikum.
Ef ekki hefði verið fyrir þessa
einkennilegu myndun radd-
banda minna mundi ég líklega
í dag bera á borð- í einhverri
veitingastofu, eða sjóða makka-
rónur, eða þá líklega vera að
lappa upp á skó, eins og faðir
minn gerði í litla bænum
Recanati, þar sem ég er einnig
fæddur 2. marz 1890. Og eins
og faðir minn væri ég líklega
ennþá fátækur vesalingur — -
„diavolo". En Guð gaf mér
söngröddina, og það breytti öllu
lífi minu. Ég gat vel sungið en
ekkert annað. Mér þótt gaman
að syngja. Ég varð að syngja,
hvað gat ég gert annað?“
Gigli kemur til dyranna, eins
og hann er klæddur. Heims-
frægðin hefur ekki breytt hon-
um, þannig að hann skammist
sín fyrir föður sinn eða móður
sína, þó fátæk hafi verið og af
lágum stigum, þvert á móti —
mótsetningar frægðar hans og
frama, kjör fólksins og líf þess
í Recanati, fæðingarbæ hans
eru honum alltaf leiðarljós, og
mynda skapgerð hans — og
gera hann virtan af þjóð sinni,
einmitt fyrir þetta. að hann
breytist ekki né spillist af
frægð sinni, — og heldur sinni
hreinu og saklausu drengjasál
og viðkvæmni, og látlausri og
liispurslausri framkomu.
iGigli lýsir svo heimili sínu
og aðstæðum almúgafólksins,
sem daglega stritar og stríðir
fyrir tilveru sinni á sérlega
skemmtilegan hátt, og hvernig
svo söngsvanurinn dafnaði í
hreiðrinu. „Faðir minn, Dome-
nico Gigli, kallaður hinn rauði, mig var eins og nýir heimar ' þar fullum hálsi, nota alla rödd-
var skósmiður, móðir mín var opnuðust. | ina, allan kraft hennar hér yfir
dóttir sveitakennara. Ég var Frá því eg varð sex ára óx þökum húsanna og undir hinum
yngstur af 6 börnum — 4 (eg upp í skugga dómkirkjunn- heiða himni. Og það var þá.
drengjum og 2 stúlkum. Það er'ar. Fyrir fátækan dreng, oins sem þeir fóru að uppnefna mig
auðvelt að skilja að störf föður og mig, sem var af fjölskyldu, og kalla mig „Kanaríufuglinr.
míns voru ekki þannig, að þau , sem ekki var læs, urðu steinar i í dómkirkjuturninum".
gæfu mikið af sér. En það var ó- ' dómkirkjunnar mér lærimeist- j Þegar eg svo sagði foreldrurr
dýrt að lifa á þeim tímum og við ’ arar, miklu þýðingarmeiri en mínum, að eg hefði ákveðið að
lifðum mjög nægjusömu lífiJskólinn, sem eg nú varð aðjverða söngvari, skopuðust þau
Móðir mín var rösk kona mt^
afbrigðum, og þrátt fyrir að
hún ætti að sjá um 6 börn sín
og allt húsið, gat hún hjálpað
pabba við störf hans. Eg ólst
upp við þessar friðsælu og
vinnusömu heimilisástæður. En
þegar eg var 5 ára, varð faðir
minn að segja upp flestum
sveinum sínum og bræður mín-
ir, sem búnir voru í skóla, urðu
að vinna á skósmíðaverkstæð-
inu fyrir þá. Þegar súpan var
óvanalega þunn, fylltust augu
móður minnar sársauka, en
náttúrlega skildi eg ekkert í
hvað var að ske. Seinna skildi
eg, að faðir minn var fórnar-
lamb nýrrar tækni, er gat smíð-
að fjölda af skóm með nýjum
vélum, en hann var barn síns
tíma og gat því ekki orðið vél-
rænn og dróst afturúr, því nú
var það álitinn mikill munaður
að fá handunna skó og' einungis
hinir ríku gátu veitt sér það
En fyrir mig varð þessi nýja
breyting til mikillar gleði. Fimm
ára gamall gat eg farið og hjálp •
að fólkinu mínu, og fór marga
Benamino Gigli.
-al
1
I
Eggert Stefánsson:
eniamino
— ÆvimiisBaÍBi^ai* sniSIinj|sins —
snúninga fyrir það. Oft sendi stunda. Skólaskyldan var 5 ár
það mig til meistara Paro, sem fyrir okkur, og mér heldur
var trésmiður, að sækja hluti i leiðigjörn. En það sem mest var
klossa, sem pabbi bjó til fvrir um vert, var það, að dómkirkj■■
bændurna. Meistari Paro sem an kenndi mér að syngja. Eg va;
sagt vissi, að eg gat sungi j, ! ekki 7 ára,' þegar oi'ganistinn
og hann var ásamt mömrnu bað foreldra mína að leyfa, að
minni fyrstur til að heyra mig j eg yrði nemandi í Schola Can-
syngja.
Eg settist á bekkinn hjá hou-
torum, söngskóla dómkirki-
unnar fyrir unglinga. I skó'.an-
um og' bað hann að flýta sér að ( um voru 20 unglingar og var
gefa mér efnið í klossana, því eg þeirra yngstur. Frá fyrstu
pabbi b:ði eftir þeim, en fékk byrjun lét kennari minn mig
ekki efnið fvrr en eg hafði læra einsöngs-lilutverkin. Og
sungið. Iiann bað alltaf um nú var það min mesta gleði og
seinustu slagararna, sem voru hamingja að vera einsöngvari í
í tízku, og eg kunni þá alla.“ j dómkirkjunni. Það var undur
: ánægjulegt og æsandi — og
Nýir heimar opnuðust
fátækum dreng.
Svo.ia byrjaði Gigli, þá jmm
ára, að syngja sig út úr klíp- k‘órnum
unni. Og svo heldur hann á-
fram: „Smátt og smátt sann-
færðumst við um að ekki gæti
skósmíðaverkstæðið fætt fjöl-
skylduna. Það v'ar því ákveðið
að einn bTæðranna, Egido, héldi
verkstæðinu áfram. Annar
bróðirinn lærði til prests,
Abramo, og svo varð þriðji
mér fannst eg' veta mikill mað-
jur, og a« háu takmarki að
stefna að. f skóla var eg hreinn
var eg álitinn lang-
bcztur af öllum. Þegar eg söng
við hámessuna í fyrsta sinn,
vissi eg með vissu að þegar eg
yrði stór skyldi eg verða söngv-
ari.“ Og nú er Gigli 7 ára og
svo heldur hann áfram:
„Kanaríufuglinn í dóm-
kirkjuturninum“.
að þ\Hér un bil eins
og eg núna fyrir nokkru hló
að yngsta frænda mínum, sem
sagðist ætla að reisa bilaverk -
smiðju á tunglinu! Löngun
mína að verða söngvari hafa for
eldrar mínir álitið jafn fjar-
stæðukennda og mér fundust
framtíðaráætlanir litla frænda
míns. Þau hugsuðu sem svo:
Hvar getur hann orðið söngv-
ari? Ekki hérna í Recanati, þar
sem bara er sungið í kirkjunni,
og ekki í Ameríku. Margir frá
Recanati fóru til Ameríku, sem
útflytjendur — en ekki sem
söngvarar heldur múrarar og
trésmiðir. Kannske er einhver
staður milli Recanati og Ame-
ríku, sem hægt væri að syngja
í, t. d. Róm. En þegar til Róm
kemur, hvernig verður maður
söngvari? Þessu pat engina
svarað. Annars sagði faðir minn,
maður græðir ekki á því að
verða söngvari. Allir tónlistar-
menn eru alltaf svangir. Lærðu
heldur, drengur minn, einhverja
heiðarlega i*n. Og annars
Beniamino minn bætti mamrta
við, mér líkav ekki eð sjá þig
syngja á sviðinu. Það er nú
ekki til hins betra, einkanlega
ef þú lætur borva þér fyrir það
sagði hún með soekingssvip.
Þánnie sendu þau mig 8 ár?
gamlan á verkstæði meistar?
Paro, svo eg lærði að verða tré-
smiður, og eg var þar tvö ár.
Þegar eg varð 10 ára fannst
fcreldrum mínum að eg hefði
meiri hæfileika til að verða
klæískeri. og í tvö sumur er eg
svo með nál og enda og fingur-
björg og skæri. En þegar eg er
bróðirinn húsgagnasm;ður.
Þegar hringjarinn okkav gamli; ,,Eg óx upp. Og nú gaf fólk
dó, varð faðir minn hringjari; mér ekki lengur súkkulaði og
við dómkirkjuna, og fékk stöð- brjóstsykur til að eg syngi fyrir 13 ára er hætt að tala um að
una, sökum þess, að hann var það. en það var sökum þess, að eg verði klæðskeri. Eg hafði
heiðarlegur og reglusamur, eg beið ekki eftir því, að það vist ekki mikla hæfileika til
góður kaþólikki og faðir stórrar biði mig um það. Að syngja var þess. Lyfsalinn Verdecchi þurfti
fjölskyldu. Það voru lítil laun.'mér orðin svo mögnuð nauð- að fá dreng í lyfjabúðina. og
sem fylgdu embættinu, en reglu syn að mér var ómög'ulegt að þar varð eg svo næstu 5 ár, sem
lega borgað, og einnig fylgdi hætta, þegar eg var einu sinni eg var í Recanati. En þegar eg
V ;i íbúð og garður, og þangað byrjaður. Eg söng heima, á var við búðarborðið, kom alltaf
i’ Uum við svo. Þessi nýja götum og torgum. En mest þessi spurning upp í huga mér:
staoa pabba var ekki mikið þótti mér gaman að klifra upp Hvernig verður maður söngv-
léttari en hin fyrri, en fyrir í dómkirkjuturninn og syngja ari, án þess að eiga nokkuni
einasta eyri? t
Nú fór að koma skriður á.
En nú fara atburðir að gerasí.
Og örlaganornirnar mjaka hon-
um hægt nær takmarkinu. -—
,,Á 15. árinu er rödd mín ennþá
,,bianca“. (Það þýðir, að hann
er ekki ennþá kominn í mútur).
Dag nokkurn er eg eftir kl. 19
fxem heim um kvöldið, eftir að
hafa lokað lyfjabúðinni, er öll
fjölskyldan í uppnámi. Þrír
stúdentar frá Macerata, smábæ
rétt hjá Recanati cru komnir að
heimsækja mig. Hvað veldur
því? Þeir vildu að eg syngi
hlutverk sópransins, náttúrlega
í kvenbúningi í óperettunni
„Flótti Angelien", sett á leik-
sviðð af stúdentunum í Mace-
rata. í Macerata höfðu stúd-
entarnir ekki fundið neina for-
eldra sem leyfðu dætrum sínum
að „troða upp“ á leiksviðinu 'í
svona léttúðugu hlutverki, og
ætluðu stúdentarnir að hætta
við sýninguna, en þá mundi
einn stúden’ta eftir því að hafa
heyrt einhvern syngja við há-
messu í dómkirkjunni í Recan-
ati, og þess vegna fór nefnd
stúdentanna strax þangað að
finna mig. Tenór getur í fullri
alvöru ekki hælt sér af að hafa
frumsungið í sópranhlutverki,
en eg kærði mig kollóttan, og
eg leyfði mér að hlæja að öllu
saman. Eg spekúleraði dálítið
í því, hvernig eg yrði klæddur,
langur, hvitur kjóll, húfa svört
skrýdd tveim stórum hvítum
j blómum, og sólhlíf úr bláu silki
! eins og himininn.
i
Eg var feiminn unglingur.
j Eg var feiminn unglingur og
lafhræddur kvöldið sem eg söng
I opinberlega í fyrsta sinn. En
þegar stundin kom, gekk allt
ágætlega. Eg sveiflaði sólhlíf-
inni léttilega, eins og þeir
kenndu mér á æfingunni og
söng lag, sem var samið sér-
staklega fyrir mig af meistara
Billi og fólk varð stórhrifið.
Eg trúði því ekkf að allur þessir
gauragangur og óp, aftur —
aftur! væri fyrir mig og eg varð
yfirbugaður, eins og stúlkan,
sem eg lék — og fór að skæla.
Svo þurfkaði eg' augun, og leit
á pabba, sem sat á fyrsta bekk
Hann sat hreyfingarlaus með-
al íjöldans, sem æpti og klapp-
aði og leit ekki einu sinni á mig.
Seinna fékk eg að vita, að minn
góði faðir þekkti mig ekki í
stúlkufötunum og var að bíða
eftir að eg kæmi á sviðið.
Óperettan varð mikill sigur og
fólk sagði bað væri mér að
þakka. Leikhúsið varð útsclt
strax fyrir öll kvöldin, og við
urðum að hafa nokkrar auka-
sýningar. Og svo fer eg aftur til
Recanati f fyrsta skipti hafði
eg getað fyllt leikhús og hrifið
áheyrendur svo allir þustu upp
: yfir sig hrifnir og eg' vildi gera
það aftur.
Leiðir liamingjudísa
jeru oft skrítnar.
Svo liðu 2 ár og eg vaið 17
ára.“ Og nú fara hamingjudísir
j snillingsins að hafa hraðann á
jað færa hann að takmarkinu,
sem hann er fæddur til að ná.
Og þaer hafa skrítnar ieiðir að
flýta því. Gigli skrifar: „Eg fór
stundum þetta sumar á leik-
vanginn, þar sem keiluspil var
þreytt, og þar hitti eg Giovanni-
Zerri. Hann var kokkur fyrir
Framh. á 11. síðu.