Vísir - 04.10.1957, Blaðsíða 4
vism
Föstudaginn 4, október 1957
£■&
• Eitt kvöld, meðan enn var i
Ijóst, gekk ég eítir skógargöt-
■nm uppi á eynni. Hugleiddi ég
;að sjáiísögóu það, sem ég hafði
-heyrt og séð þessa síðustu dapa. j
Hér haiði ég séð hugsjónamenn j
samankiimna, menn. sem var
Jiugsjónin alvara, svo að’ þeir
fórnuöu í'yriy hana eigum sín-i
um og tíma. Þannig ætium vc-r
að vinna fyrir fagnaðruerindið
á hverjum stað. Hér var lifandi
dæmi um þann mátt. sem menn-
irnir haía í samstarfi, sé vilj-
inn og löngunin vakandi. Þaaia'
voru margir, sem höfðu geíið
eigur sínar hreyfingunni til
eflingar. Þeir voru áreiðar.lega
glaðari og frjálsari en ýmsir, j
er safna eigum fyrir sjálfa sig. j
Aðrir, sem engar eignir nt.tu,
gáfu af tíma sínum, unnu þarna
lngur eða skemur og höfðu að-
eins lífsnauðsynjar.
Fórnir, sem vér vitum um,
vekja aðdáun, fordæmi og upp-;
örfun. Þæt' vekja til umhugs-
unar,- Þessi hreyfing hreyfir
áreiðanlega við hugum manna,1
hvar sem hún kemur. En hver,
sem færir stórar fórnir, þarf að
vita með vissu á hvaða altari
<órnin er færð.
Flugvfclin færir
okkur saman.
Meðan ég gekk um skógar-
stiginn, dimmdi meir og rqei'r.
Þétt rökkur sveipaði krónur
trjánna. Öðru hvoru þustu stór-
vaxin fiðrildi í hópum fram hjá
mér. Þau voru dökk og þyt-
mikil í myrkrinu, og mér var
ekkert um þau gefið. Veðrið
var milt og hlýtt, eins og venju-
lega. Aðeins einn dag rigndi á
eyjunni, meðan við vorum þar.
Það var stórstreymi úr loft-
inu; minnti helzt á, að flóðgáttir
himinsins hefðu opnast. Rign-
ingin kom nokkuð skjótt, og
þegar hún hætti, var uppstytt-
an af' skyndinu.
Þa* «r undarlegt, að þessi ey
og þjóðflokkar og lífshættir
skuli hafa slæðst inn í líf og
endurminningar á einni svip-
stundu. Flugvélin á mikinn
þátt í því.
Þarna er æfintýri mannsins,
sem fann hið fljúgandi klæði
og settist á það. Hann var á
svipstundu horfinn í annað
konungsríki. Iiann sá vítt yfir
heim. Það er líklegast ekkert
svið mannlegs lífs ónumið af
gömlu æfintýraskáldunum.
Þeir fóru vítt um veraldir, bæði
ytri og innri heima. Fyrir þeim
láopið bæði það, sem hefði gerzt
-og það, sem átti eftir að gerast.
Nú get ég, þótt stundir líði,
séð fyrir mér sól í glugga, árla
morguns á Mackinac-eyju. Hin
miklu tré vagga þéttu laufi í
blæ frá Michiganvatni . Þau
leika sér með ljós og skugga.
En íuglasönginn vantar. í ár-
daga hefur hann verið þar
líka. Skyídi ísland fara eins?
víða í vegghleðslum eða við
steinklappir fram með stígn,-
um. Við þennan stíg er leikhús
MRA.
Staðurinn er alltaf að prýkka
vegna fagurrá blómreita, sem
koma hér og hvar á viðeigandi
stöðum í umhverfinu.
Svo stendur á þessu, að ágæt-
ur garðyrkjumaður, sem kom
til Caux í Sviss í fyrra, flutti
sig frá starfinu í heimalandinu
til Mackinac-eyjar til að vinna
þar kauplaust að blómskreyt-
ingu í kringum byggingar MRA
og í görðum þeirra. Hafði starf
þessa hugsjónamanns borið
mikinn sýnilegan árangur og
var þó á byrjunarstigi.
Undanfarna daga höfðu kom-
ið hópar af Kínverjum, Japön-
um og Tyrkjum. Kínverjar og
Japanir eru fallegt fólk.
Hreyfingar þess eru sérlega
mjúkar og léttar. Síðasta leik-
ritið, sem eg sá, léku Japanir.
Þeir höfðu samið það og æft
þarna á eynni. Senurnar voru
hafa á bak við sig frumskóga
og víðar aúðnir Afríku. Kring
um þá iá annar heimur en vest-
rænn, hvar sem þeir fóru.
Indverskar
konur.
Geislar slóu lit á lífið í borð-
sölunum. Þarna sátu indversk-
ar konur. Flestar þeirra höfðu
dökk-rauðleitan, gómstóran
blett á milli augnanna. Ekki'
myndi oss Þykja það andlits-
prýði. Þessi blettur var mér
sagt ‘að væri tákn hjónabands-
ins. Þannig er konan merkt
mannihum í löndum Búddha.
Þarna sá ég nýjan gest. Það
var indversk kona í þjóðbún-
ingi. Silkið var sólgult, gagn-
' sæ voðin ofin gullrósum. I
’þessu efni naut þjóðbúningur-
iinn sín. Hvílíkt híalín að vefn-
jaði og fegurð. Vöfin voru gull-
brydduð. Fór liturinn vel við
rökkur vangans og nætur
dimmuna í hárinu. Sjálf virt-
hafði ég ekki komið áður. Lengi Það var eins og líf bær9.ist inni
virtust vera tíl fi; . ynni í , iti í
þessu mikla húsi, t u:> hitii ég .deild.
afíur' amerísku þrcítshjðmn,!
sem fyrr er getíð. Þán v'cru iiTið j
* við htið við ffamreiostuna, inn- i „Vií: sé eg lanci « 1
an við eldhúsb'orðí'3'. Hann var;
með stóra, hvíta svuntu, hreinn L' -' i var þetta h. :pað
og tígulegur við fel'dh'ússtörfifi. ^*11 ^ hvítri gullsiæðu. Það
Frúin sófndi sér'ljúf og yndis- rninnti ú gullin silkivöf. Að síð-
lég við hlið hans. Mér þótti ^ u >->itiist iauð;r geislar upþ í
vænt um að' sjá þau þarna ó- ‘ ‘ : 11 1 Siy. ;ð h arf.
vænt og géta kvatt þau með Ha’i sólkringla, rauð, sat þarna
þeim slðustu. j * Siasinu á grænni siéttuiini.
Þ'egar við gengum niður, sá- ; ’; geisiaarma sína unz:
um við yfir salinn og heyrðum Þeir mætiust og mynduðu í
vitnisburðinn um ,,the foúr s^Vn(ii purpurarauðan Ijóshring
absolute ifioral standavds'1. cig niður við grænan lit landsins.
hvernig MRA frelsaði manninn j fni11 1 hringnum voru réit'ir
frá óreglu og böli.
Brottförin.
Förin til Mackinac (niðurlag)
Boðskapurinn er hinn sami
og kristinnar kirkju,
m áróBursalifer5ín fslheyrsr najtímanum. —
Mefmfararstundm nálgast og visiír kve5jast.
af röðum fölra ljósa, fljót, vötn
og skógar. ■ Ský lágu tárlit og'
hrein eins og morgundaggir hér
og þar í lýsingunni. Sléttán og
Ameríslca frúin fylgdi mér víddirnar svo langt að sjá er
til skips og dóttir minnar norsku sjóndeild nemur alla vegu.
frúar einnig, Ijómandi stúlka Þarna stóð í stóru letri bókar-
sem hefur verið tvö ár trúboði heiti skáldsins: Vítt sé ég land
fyrir MRA í Afríku. Ég hugsa og fagurt. Hann hafði litið þetta
með þakklæti til þess góðviljaða land, sólarupprás þess og sól-
fólks, sem lagt hefur fé fram arlag, rauða hringinn um víddir
til þess að gefa mér og öðrum sléttunnar endalausu.
kost á að kynnast þeirri lífs- . Þessi sýn var það fegursta„
aðferð, sem það telur uppsprettu sem ég sá, ný eins og þessi nýi
sannrar hamingju. heimur. Hún birtist mér og
Eyjan hvarf. Bílar tóku við. og hvarf mér skyndilega. Vítt sé
flugvöllurinn eftir stuttan tíma. ég land og fagurt í þeirri minn-
Bið eftir vélarhluta, sem kom ingu.
frá Cicago. Við fengum því ferð
út í borgina, ókum eftir breiðum Eg sofnaðl frá Ijósaskiptun-
vfegi. Víðátta og gróðurmikil áður en dagurinn Þurrkaði
litbngðin ut með hvitri birtu.
tré voru í kring um okkur.
Loksins lagði Sólfaxi af stað
rétt fyrir miðnætti, sveif upp
hærra og hærra og yfir nætur-
skýin.
Meðan menn komu sér fyrir
Áð var í Goosbay. Siðan hélt
Sólfaxi, fákur loftsins, sprett-
inn í 8 stundir og nam ekki
staðar fyrr en á Reýkjavíkur-
flugvelli kl. 10 að kvöldi.
eintóm list, meiri hljóðleiki var
í léiknum en venjulega, meira
af mjúku samræmi í leik og
túlkun. Öll sviðsetningin fög-
| ur. Boðunin var lík, en listin
jvarð ekki útundan.
Tyrkir eru þeldökkir, liðleg-
ir og svipsterkt fólk, skarpleit-
Jir, ekki stórvaxnir.
Lokadagm-inn.
Bráðum keraur dagurinn,
sem ýmsir hafa þráð. Eyjan
litla í vatninu hverfur. Mikil
eyja snætindanna rís úr sæ.
Sólin skein glatt í heiði, er
gengið var til borðsalsins tiinn
síðasta morgun. Steinlagður
stígur, lítið eitt bugðóttur
liggur frá gistihúsi MRA á að-
alveg þorpsins. Skammt frá
þeim vegamótum er samkomu-
liúsið við enda aðalgötunnar.
Beggjamegin vegarins eru
.tnikil tré. En fögur blóm eru
Höfðmgjar
frá Súdan.
I
Tveir höfðingjar frá Súdva
j voru nýkomnir. Þeir gengu á
, undan mér upp stíginn að sam-
j komuhúsinu þennan síðasta
I morgun. Annar var í hvítum
j vefjarbúningi. Bar h'ann hvítan
vefjarhött. er minnt.i á Araba.
.Ilann gerði nijúkar handhreyf-
iiigar með-sígarettuna sína, svo
, að blágrár reykurinn liðaðist
J fa.r.urlega- út í tært loftið. Á
þ‘ ssu mátti sjá, að mannioum
va'r cnn ekki fyililega ljóst,
hyar hann var staddur. Ekki
I leyfðu landar vorir sér annað
i eins. Við hlíðina á þessum
grandalausa manni gekk annar
ihöfðingi í cinhverjum Ijósumj
vöíurn. En yfi.r þeim bar hann
lausa skikkju úr gagnsséu ull-
artaui. Ðýrt myndi það 'efni.
Þetta kann að hafa verið kon-
ungsskikkja. Hún var öll gull-
bridduð. Litur hennar var ljós-
móleitur í brúnt. Hvarf gull-
íarvinn mjúklega inn að þeim
lit.
Ekki veit ég tign þessara
höfðingja. Þeir voru ekki eins
kolsvartir eins og negrar frá
Súdan eru vanir að vera. Þeir
báru annan svip, sennilega
komnir af höfðingjaættum
landsins.
Þessir tveir menn báru höfuð j
yfir allan lýð. Mér þóttu þeir
ist konan vera í mjúku sam-
ræmi við klæði sín. Mér flaug í
hug, að hér væri éftirlætisbarn
auðsins. En hvað segir það að
öðru leyti um éftirlætisbafn?
Hve.rsu margur harmur hefu:
vérið ljúflega dulinn í auðmýkt
undir mjúku skarti. Öðru hvoru
renndi ég allrasönggvast aug-
um að Indlands-slæðum og
dökka hárinu. Konan var þögul
og dul og dimm um augun.
Hún var ekki ung og' heltkir
ekki gömul. Þarna sat hún vaí-
in gull-résasilki, eins og mynd
hefði stigið út úr málverki og
sest þarna á stól til að borða
með öðrum mönnum. Ég íæ
aldrei að vita neitt meira um
konuna í gulliósunum, nema
það, sem hver maour veit, aö
lífið er eitt og silkivöfin annað.
Þennari síðásta morgun sa'c
til borðs með mér hin elskulega,
aldrað.a biskupsfrú og önni'.r
kona, lady frá Englandi. Þær
voru báðar mjög aðlaðandý
þær vitnuðu liógværlega um
stefnuna. Að lokum spurði
'biskupsfrúin um afstöðu mína.
jjHuu bvA ui *
Ég sagði henni m. a., að hér
væri margt til að athuga' og
hugleiða. ,,En þetta er of mikið
mál til þess, að ég taki mína af-
stöðu til fullnustu á tíu dögura'í.
Þá brosti biskupsfrúin og sagði:
,,Það tók mig sex ár að hug-
leiða málið, áður en ég tók mína
ákvörðun". En eftir það unnu
biskupshjónin líkí. heilhuga
að málefninu.
Næst voru flestir íslendingar
á þönum viðvíkjandi brottför
sinni. Síðustu máltíðina höfð-1
um við svo um tólfleytið, rétt
áður en lagt var af stað. Feng- ji
um við hana í borðsal uppi. Þar j
í flugvélinni, flaug reykvískt j Tíu daga æfintýri var lokið.
spaug yfir hópinn: „Þjáningar- j Við höfðum gengið um eyjuna
bræðúr sitji saman". í Michiganvatni, siglt yfir
Mér þykir gaman að skoða vatrtið, farið stuttan áfanga í
ský úr flugvél, en sofnaði i bílum, séð gróðurmikil tré við
þetta sinn fljótlega þar uppi. breiðan, rennisléttan akveg,
j Næst þegar ég vaknaði, var sem augað fylgdi langar leiðir
mikill, hvítur flóki undir vél- og alltaf hélt áfram eftir slétt-
inni, svo að varla sá neinsstað- unni svo langt sem litið varð.
ar í gegn. Það var dimmt, en Þá erum við aftur heima. Við
örlítil skíma var þó að glæð- getum tekið það upp, ef við
ast. Undarlegt að horfa ofan-á viljum, að vakna snemma á
skýin. Þarna lágu þau svo sann- morgnana eða klukkustund á
aflega fyrir neðan flugvélina. undan nauðsyn starfsins til þess
Og hérna var líka vegur á alla að eiga hljóða einverustund með
vegu. Guði, -—• ef til vill skrifað niður
Nóttin var yfir landinu, þeg- það, sem í hugann kemur. Svo
ar skýjaþykkniS hvarf eða getum við athugað eftir fjórum
rofnaði. Borgir mvnduðu mis- reglum, hvort við erum nokkuð
jafnlega stóra reiti af Ijósarö J- nær því að nálgast það takmark
um. En allt í einu varð einhvar að vera: algjör í einlægni og'
breyting út við yzta hring sjón- heiðarleika, algjör í sjálfsaf-
deildar. Rökkrið blandaðist neitun, algjör í kæiieika.
sindri af ljósi um alla jörðina.1 Framh. á 9. síða.
Stjörnubíó sýnir þessi kvöldin við mikla aðsókn kvikmyndina
„Girnd“, sem byggist á sögu eftir. frahska stórskáldið Emile
Zola, en sagan birtist hér í blaðinu sem framhaldssaga 1955
undir nafninu „Óvætturirtn". Myndin er af Glenn Ford og
Gloria Grahame, sem fara með aðalhlutverk, en einnig leikur
Broderick Crawford í henni og fleiri kunnir leikarar.