Vísir - 08.11.1957, Blaðsíða 7

I'ösíudaginn 8. nóvember. 1957
VtSIR
Tvítngur piltur hjlltur
leiðtogi 20 milljóna.
Hann er 49. leiðtogi Ismaili-
Móhammeðstrúarmanna á 1200
árum.
Ætt Iians ei* rakin lieiní tii Fatimu,
dóttur spámannNÍns,
Fyrir skömmu fór fram liá-
tíðleg og virðuleg athöfn í Dar
es Saalaam í Tanganyika. Þar
var hylltur sem andlegur og ver
aldlegur leiðtogi 20 milljóna Is-
maili-Móhammeðstrúarmanna
hœglátur og alvörugefinn pilt-
ur, nemandi við Harvard liá-
skólann, er hér eftir nefnist
Aga Khan hinn IV.
Hann var til þess valinn af
afa sínum, hinum þriðja Aga
.Khan, sem lézt hinn 11. júlí s.l.
Við ofangreinda athöfn bar Kar
im eða Hans Hátign Shah Kar-
im el Husein Hazar-Imam-
gullkeðjuna (keðju hins æðsta
prests), en í hana hafði verið
bætt einum gullhlekk til við-
bótar, hinum 49., sem táknar
að hann sé 49. leiðtoginn, sem
gullkeðjuna ber, frá því er Is-
xnaili-Móhammeðstrúarflokk-
urinn var stofnaður fyrir 1200
árum.
Hinn nýi Aga, sem getur rak-
ið ætt sína beint til Fatimu,
dóttur spámannsins Móhameðs,
tók við hinum trúarlegu skyldu
störfum sínum skömmu eftir lát
myndarjörð í hans tíð eða hann
hafi vitað til þess, að þar hafi áð-
ur fyrr verið gott undir bú. Nú
era bæði þessi býli, Fjall og
Breiðá, nýlcga komin undan
iökli, vegna jökulbráðnunar síð-
ustu áratuga, eftir aðhafa verið
isi hulln í meira en tvær aldir.
Á þjóðveldistímanum var
Syinafell stór býli, einkum á
Sturlungaöld. Öðruvlsi hefur þá
verið þar umhorfs en nú, er
Svínafellsjökull hefur ekið háum
jökulgörðum i fárra hundraða
metra fjarlægð frá túninu og
jökulár hafa breitt út aura sína
næstum heim undir túnfótinn.
Það er því auðsætt, að jöklar
hafa gengið fram og sorfið að
þessari síðan menn tóku sér þar
bólfestu. Þetta hefur þó ekki
haft úrslitaþýðingu um örlög
byggðarinnar, allra sizt íraman
af öldum. Önnur öfl urðu þar
afdrifaríkari .... “
S. Þ. víkur þar næst nánar að
hinni fornu byggð. Þessir kaflar
úr ritgerð Sigurðar nægja til að
gefa mönnum nokkra hugmynd
nm hver gersemi iiún er og
munu margh' vilja kynnast henni
nánara. Andvarí er sem kunnugt
er ein af bókum Menningarsjóðs
og Þjóðvinaíélagsins.
afa síns, og skyldustörfin hóf
hann ofangreindan dag með því
að framkvæma 37 hjónavígslur.
í ræðu, er hann flutti þennan
dag, hét hann að helga líf sitt
20 milljónum fylgjenda, vera
þeim leiðtogi og ráðunautur í
trúarlegum efnum og við lausn
allra veraldlegra vandamála á
kjarnorkuöld.
Athöfnin fór fram í opnu
hringleikahúsi, skammt frá ein-
býlis- og fjölbýlishúsum í nú-
tímastíl fólks af trúarflokki
hans — fyrir utan Dar es Sala-
am, fögrum Afríkubæ við Ind-
landshaf.
í miðju hringleikahúsinu var
honum búið hásæti, klætt rauð-
um skariatsdúk, og gekk hann
að því milli raða skáta, og var
allt leikhúsið fagurleTa skreytt.
Fölur og hugsi á svip gekk hinn
tvítugi gjörfulegi piltur að há-
sætinu, að viðstöddum helztu
fulltrúum trúarflokksins. Með-
al viðstaddra var Begum Aga |
Khan, ekkja afa hans (sem1
hlaut titilinn „Fegurðardrottn- |
ing Frakklands“ 1930), hin
enska móðir hins unga Imams,
Joan Yarde-Buller prinsessa, og
faðir hans, Ali Khan prins. (For;
eldrar hans skildu 1948).
Lesin voru vers úr kóranin- ■
um, gullskreyttur túrban sett-
ur á höfuð hinum v a leiðtoga,!
er klæddur vai /narglitri
skikkju, en því næst tók hann
við hinni svonefndu Imamate- 1
Flutningaþörf frá Hamborg
hefur aukizt til muna.
En flutningar hafa minnkað frá
öðrum höfnum í grennd.
húfu, sem hann setti ekki á
höfuð sér, bogið sverð („sverð
réttlætisins") lagt í hendur hon
um og gullkeðja, og loks var
signethringur, sem fyrirrennar-
ar hans höfðu borið, dreginn á
fingur honum.
Athöfninni lauk með því að
lúðrasveit skáta lék. Athöfnin
fór að mestu fram á ensku.
Slík athöfn hafði ekki farið
fram síðan 1885, er afi hans tók
við sem leiðtogi Ismaili-Mo-
hammeðstrúarmanna.
Frá Dar es Salaam fór hann
til Nairobi, þar sem önnur at-
höfn fór fram. A komandi ári
mun hann heimsækja Ismaili-
Mohammeðstrúarmenn víða í
Afríku, á Indlandi og víðar. —
Hann hlaut ekki firn dýrmætra
gjafa sem afi hans, er hlaut að
gjöf þyngd sína í gulli, eðal-
steinum og hvítagulli.
Eiinskipafélagið hefur gefið út
tilkynningu lun ferðir skipanna,
en þau eru aUs átta.
Um útflutning má geta þess,
að frystiskip félagsins iiafa siglt
frá landinufullfermd frystum
fiski til Ameríku eða Evrópu.
Tvö af frystiskipumfélagsins, er
sigla til Rússlands með frystan
fisk, ferma jafnan í Eystrasalts
löndum og Finnlanai til Islands
Eru þau yfirleitt alltaf með full
fermi. Aðailega er hér um að
ræða sekkjavöru, pappír, kross
við, járn- og stálvörur. Einnig
reynir félagið að láta skip sín
hafa viðkomu i pólskum liöfnum,
til að lesta þær vörur, er Islend-
ingar kaupa í Póllandi. T. d. mun
Tungufoss ferma í Gdynia um
miðjan nóvember og fylla sig síð
an í Kaupmannahöfn.
Reynt hefur verið að halda
uppi . hálfsmánaðarferðum frá
Hamborg, Rotterdam, Antwerp-
en og Hull. Ekki liefur þetta allt-
ttróí:
Gerun hlé á lögsklpaðri lygi.
Loks er okkur enn á ný leyft
að gera um nokkurra mánaða
skeið hlé á lögskipaðri lygi. Við
megum segja, að klukkan sé
tólf, þegar hún er það, en þurf-
um ekki að ljúga því að sjálf-
um okkur og öðrum, að hún sé
orðin eitt
Löngum hefir verið auðlæro
ili danska. Það stóð ekki svo
mjög á okkur að taka upp þessa
fáránlegu flónsku, þegar þessi
lítið viturlegi háttur hafði verið
tekinn upp annars staðar. Þó
er það enn svo, eftir margra ára
tamningu, að þorri manns hefir
ógeð á þessum apaskap og þykir
(réttilega) skömm að honum.
Væri nú ekki rétt að leggja
hann með öllu niður og fara nú
að segja satt um tímanii — og
helzt fleira? Ósköp virðist það
vandalítið að finna annað ráð
| til að taka daginn snemma að
sumrinu. Það mundi efalaust
nægja, að í stað þess að hafa
vitlausa klukku, væri lögákveð
ið, að allar „opinberar“ skrif-
stofur (þar með bankar) um
land allt skyldu opna segjum
klukkan 8 eða 9, í stað 9 eða 10,
og þá loka að sama skapi fyrr.
Oííu leitaö
á Englandi.
Framleiðslan nam S8 þýs.
smál. í fyrra.
England telst eklti t-il þeirra
landa, sem aii.ðug eru að olíiilind-
uni — en þó eru þær til þar, og
; þykir liklegt, að margur fleiri
muni finnast við boranir, en það
er fyrst á siðari árum, seni skrið-
ur er koniinn ú að ieita að oliu i
.jörðu á Englandi.
Aljts nam liráoliuframleiðslan í
Bretlandi 66.000 lestum 1956, en
var 53.500 árið áöur, þar af feng-
ust 9000 lestir úr Egmonton olíu-
iindunum í Nottinghamshire. Þar
eru 15 oiíubrunnar og verið að
grafa 35.
Leitað er olíu í Midlands,
Yorkshire og West Lothian í
Skotlandi. Frá Egmonton-oiiu-
brunnasvæðinu iiggur olíuleiðsla
neðanjarðar til Tuxford (3.2 km.
leið), og sömuleiðis éru. raf-
strengir sem flytja orku til dælu-
stöðvanna neðanjarðar, til þess
að spilla ekki fegurð landsins og
til þess að valda bænum ekki ó-
þægindum.
Eftir sömu reglu yrði þó nálcga
óumflýjanlegt að haga öðru át-
hafnalífi, til þess að forðast ó-
þægindi. Og mennilegra væri
þetta. Hvernig væri að taka það
til athugunar?
Sveitamaður.
af tekizt, þar eð flutningaþörfin
er mjög óreglubundin. Nú hafa
flutningar frá þrem siðasttöldu
borgunum dregizt mjög saman
en margfaldast frá Hamborg, og
til að fullnægja flurningunum
þaðan nú þyrfti skip eins og
Fjallfoss að lesta þar vikulega.
Áður lestaði sams konar skip
hálfsmánaðarlega á öllum fjór-
um höfnunum.
Tvö leiguskip eru nú í þjón-
ustu íélagsins, m.s. Drangajök-
ull og m.s. Hermann Langreder.
Félagiðhefur samið um smiði
tveggja nýrra skipa. Það fyrra
verður afhent í desember 1958,
en hið síðara 1960. Skipin ferma
hvort um 3000 smáiestir.
Eísenhower
Frh. af 1. síðu.
verið lögð áherzla á að láta
eidfiaugar koma í stað fall-
byssna. Flotinn hefur, bæði á
Kyrrahafi og Atlantshafi, kaf-
báta, sem geta komið úr kafi
og skotið kjarnorku eldflaug-
um, á nokkrum mínútum — og
stýrt til staða í hundraða mílna
fjariægð.
Frá því í Kóreustyj-jöldinni
hefur landherinn fengið tæki til
að skjóta eldflaugum frá jörðu,
og ílugvélar, sem sendar eru
gegn árásarflugvélum, liafa
tæki til að skjóta eldflaugum.
Birgðir vorar af kjarnorku-
vopnum eru svo miklar orðnar,
og' svo ört vaxandi, að vér get-
ura örugglega dreift þeim á þá
staði, þar sem þjær eru við
hendina tii varnar árásum, og
samtímis höfum vér nægar
birgðir til vara.
Vér erum á undan Rússum á
sviði kjarnorkuvopná og ætl-
um okkur að vera það áfram.
Fjarstýrt skeyti af annarri
tegund, Snark-skeyti, var ný-
lega skotið í loft upp, og stýrt
8000 km. leiö á þar.n stað; sem.
til var ætlast.
Vér höfum skotið þremur
fjarstýrðum skeytum 3200—
6400 km. í loft upp og afiao
þar með mikilvægra upplýsinga
um skilyrði úti í geimnum.
Vísindamenn vorir hafa leyst
þann vanda, að framleiða fjar-
stýrt skeyti, tii þess að, senda
út í geiminn, og stýra því heim
aftur, án þess að hætt sé við að
það brenni út eða eyðist. Vér
höfum sefit slíkt skeyti hundr-
uð milna út í geiminn. Og héi
er þaö aftur komið ólaskað.
BIFREIÐAEIGENDUR!
Þeim peningTjm, sem var-
ið er til smurnings á bif-
reiðinni, er ekki á glæ
kastað.
Látið smyrja hana reglu-
iega á simirstöðvum vor-
um við REYKJANES- og
5UÐURI. ANDSBR A UT.
aila virka daga kl. 8—12 og 13—18 úeuia laugardaga kl. 8—11.
ÖKIufélagHF Skeljungur h.f.
MUNIÐ: Regluleg smurning eykur
verðgildi bilreiðarinnar viö sölu
hennar.