Vísir - 27.12.1957, Blaðsíða 4

'4
VÍSIR
Föstudaginn 27. desember 195T
WISI2R.
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
v Síml: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 1 áskrift á nánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölm
Félagsprentsmiðjan h.f.
Listi Sjálfstæðisflokksins.
Fyrir um það bil mánuði efndi
Sjálfstæðisflokkurinn hér í
I bænum til prófkosningar,
og var tilgangurinn að fá úr
; því skorið, hvernig óbreyttir
j flokksmenn teldu bezt, að
j listi flokksins yrði skipaður
; við bæjarstjórnarkosning-
; arnar eftir rúmar fjórar vik-
j ur. Hefir listi sá, sem kjör-
j nefnd flokksins samdi eftir
J úrslit kosninganna, verið
j lagður fram á fundi full-
j trúaráðs Sjálfstæðisfélag-
J ánna og samþykktur þar,
j eins og skýrt var frá í Vísi á
j mánudaginn, og var hann
j fyrsti framboðslistinn, sem
i fram kom vegna kosning-
anna.
Almenningur man væntanlega
eftir því, hvernig blöð and-
j stæðinga Sjálfstæðisflokks-
! ins snerust við fregnunum
af prófkosningunni. Þeim
j var öllurn meinilla við kosn-
• ingu þessa — eins og við var
j að búast — því að þarna var
j verið að leita álits almenn-
j ings, en slíkt kemur hinum
leitazt við að rýra áhrif þétt-
býlisins, sem hann vill gera i
með öllu áhrifalaust. Ei.ik-
hefir fjandskapurinn
insi ah Sfakkahiíi um 9 millj- króna.
Áætlað að taki um þrjú ár að
Ijúka við götuna á þessnan
kafla.
um
við Reykjavík verið áber-'
andi, og' hann.náði hámarki, I
þegar fenginn var hingað
suður — að Tímanum —!
ritstjóri Dags á Akureyri,
sem hafði það að aðalstefnu
állan sinn starfstíma þar að
níða Reykjavík með öllum
hugsanlegum hætti og ráð-
um. !
I
Skiljanlegt er, að kratar vilji
ekki efna til -prófkosningar,
því að þeir hafa ekki svo!
mikið fylgi, að það taki því.
Og sakir þess, hvað fylgis-
menn flokks þeirra eru fáir,
er ekki úr svo mörgum að
velja, sem boðlegir eru á
lista fyrir flokkinn. Val
flokksstjórnarinnar er því
tiltölulega auðvelt, en aftur
á móti fylgir því sú hætia,
að menn, sem kunna að vera
liðtækir, komi ekki frarn í
* dagsljósið. En á það v;ll
flokksstjórnin hætta.
v i»-v,iiíwí inuuin
j flokkunum ekki til hugar. Kommúnistar mega hinsvegar
j Þess vegna höfðu þau allt á ekki hætta á það, að aðrir
] hornum sér í sambandi við
j þetta framtak Sjálfstæðis-
I flokksins, en óskynsam-
{. astur var Tíminn, eins og
j hans var von og vísa, því að
þar haldast í hendur hrein-
; leiki hjartans og sérstök
góðvild, eins og allir vita!!
Tíminn komst svo að orði, að
þeim mun verr gæfust
; „heimskra manna ráð“, sem
fleiri kæmu saman. Sam-
kvæmt þeirri kenningu verða
kosningar á íslandi þeim
j mun fráleitari og heimsku-
legra tiltæki sem þeim fjölg-
ar, sem kosningarrétt hafa.
; í rauninni eru þessi um-
rnæli mjög í samræmi við
; stefnu framsóknarfokksins,
því að hann hefir ævinlega
menn komist í örugg sæti á
lista þeirra en þeir, sem
flokksstjórnin hefir mætur á,
og því er ekkert eðlilegra
en að venjulegt lýðræði
ríkti innan þess flokks,
þegar ætlunin er að velja
handlangarana. Hann hef-
ir því góðar og gildar á-
stæður — eins og hinir —
þegar hann hirðir ekki um
að leita álits óbreyttra kjós-
enda. .Og það er ekki nema
eðlilegt, að þeir reyni allir
að gera sem minnst úr próf-
kosningu Sjálfstæðisflokks-
ins, því.að um leið eru þeir
að verja það, að þeir skuli
ekki sjálfir — þrátt fyrir
lýðræðisástina — efna til
slíkra kosninga.
Innlimaðir endanlega.
Það hefir einnig gerzt síðustu
dagana, að svonefnt Alþýðu-
; bandalag hefir opnað kosn-
• ingaskrifstofu. Ekki er hún
: við Hafnarstræti að þessu
: sinni eins og sú, sem banda-
lagið hafði opna fyrir al-
þingiskosningarnar 1956, en
staðsetning hennar þar átti
að vera sönnun þess, að Al-
1 þýðubandalagið væri engan
veginn sama fyrirtæki og
Sameiningarflokkur alþýðu,
Sósíalistaflokkúrinn — ,með
öðrum orðum kommúnista-
flokkurinn.
Kosningaskrifstofan, sem opnuð
var fyrir jólin, er í húsa-
kynnum kommúnistaflokks-
ins, og mun mörgum þykja
vel við eigandi, að „banda-
lagið“ allt sýni lit. Almenn-
ingur hefir lengi vitað,
hverjum bandalagið þjónaði,
en hingað til hefir ekki feng-
izt staðfesting á því. Nú er
hún fengin, og ætti þá eng-
inn maður að efast framar,
og væntanlega hættir banda-
lagið þá að stinga hausnum
í sandinn í von um, að eng-
inn viti, hvar það er eða
hvað það ætlast fyrir, úr því
sem komið er.
Aætlað er að gerð Miklu-
brautarinnar á því svæði, sem
framkvæmdir eru hafnar á, eða
frá Rauðarárstíg að Stakkahlíð,
kosti um 9 milljónir króna, en
í því er falið skipti á undir-
stöðuefni götunnar, malbikun
og liellulögðum gangstéttum.
Gert er ráð fyrir að verkinu
verði lokið sumarið 1960.
Hér fer á eftir greinargerð
bæjarverkfræðings Reykjavík-
ur fyrir þessari gatnagerð 04
seg'ir þar svo:
Umferfurbraut.
Á skipulagsuppdráttum af j
úthvérfum Reykjavíkur. sem
gerðir eru á árunum 1935—37,
er gert ráð fyrir 25 metra j
breiðri umferðarbraut í beinu
framhaldi af Hringbraut til
austurs. Braut þessi, sem er
núverandi Miklabraut, var lát-
in takmarka Norðurmýra-
byggðina að sunnanverðu á
skipulagsuppdrætti árið 1936.
Brautin var fyrst ráðgerð bein
að Grensásvegi en átti síðan
að sveigja til norðausturs og
tengjast Suðurlandsbraut ná-
lægt þeim stað þar sem Skeið-
arvogur kemur að Suðurlands-
braut nú. Skömmu síðar var
þessari áætlun þó breytt og
brautin dregin bein að brúnum
yfir Elliðaárnar.
Hugmyndin var sú, að skapa
beina og greiða umferðarbraut
alveg vestan frá sjó og inn að
Elliðaám. Annað einkenni viö
legu Hringbrautar og- Mik.u-
brautar er það, að þær liggja
sem næst því á miðju nesinu,
sem Reykjavík hefur bygg/.t á.
Að þessu leyti er lega braut-
anna sem umferðaræð hin á-
kjósanlegasta.
Breytt aðstaða.
Á fyrrgreindum skipulag's-
uppdráttum er gerð grein fyr-
ir því að Miklabraut liggi sums
staðar yfir svæði, þar sem djúpt
er á fast. Menn hafa þó vænt-
anlega ekki búizt við erfiðleik-
um, að því ér snertir undir-
stöðu brautarinnar. Þess ber að
gæta, að fyrir 20 árum var um-
ferð lítil, samanborið við það
sem nú er, og einkum var þó
þungi bifreiða lítill. Þeir munu
vera fáir, sem á þeim tíma
spáðu rétt um þær stórfelldu
breytingar á flutningatækni,
sem síðán hafa orðið hér á
landi. Af sömu ástæðu mun
heldur ekki hafa þótt athuga-
vert að reisa íbúðarhús við
Hringbraut og Miklubraut.
Síðan þetta var, hefur orðið
mikil og ör þróun. Reykjavík
hefur tvöfaldazt að ibúatölu.
Umferðarmagnið hefur marg-
faldazt. Þungi vörabifreiða,
sem áður komst í 6 tonn, kemst
nú í 25 tonn. Nú þarf að flytja
vinnuvélar um bæinn, sem
vega 70 tonn, og algengt er að
heil hús séu flutt.
Af þessu sést, að gerðar eru
mjög auknar kröfur til burðar-
þols gatna. Það er ekkert eins-
dæmi hér, hið sama skeður um
allan heim. Jafnframt því er
ætlazt til þess að göturnar mis-
sígi sem minnst m. a. vegna
þess hve umferðin er orðin
hröð.
Ónothæf undirstaða.
Ao því er Miklubraut snertir,
mega menn gera sér það ljóst
nú, að hún þarf að fullnægja
miklum kröfum í þessum efnum
í framtíðinni. Rannsóknir hafa
verið gerðar á jarðveginum í
götustæðinu, sérstaklega í
Hlíðahverfi og í Kringlumýri.
Auk verkfræðinga bæjarins
hafa fjallað um það mál dr.
Sigurður Þórarinsson, jarð-
fræðingur, og Dr. Ing. Hans
Leussink nú prófessor í gerð á
undirstöðum mannvirkja við
tækniháskólann í Karlsruhe í
Vestur-Þýzkalandi.
Jarðvegur í Hlíðahverfi er
mómýrarjörð, þykkt hans í
götustæði Miklubrautar er frá
0 til 3 m. Vatnsinnihald jarð-
vegsins er frá 200% til 700%,
þ. e. þyngd vatnsins í jarðveg-
inum er tvisvar til sjö sinnum
meiri en þyngd föstu efnanna.
Af föstu efnunum eru ca. 50—
70% lífræn efni, plöntuleifar.
Ef vatn er ræst burt úr mýr-
arjarðveginum, þá sígur hann.
Þegar jarðvegurinn þornar þá
flýtir það ennfremur mjög fyr-
ir rotnun hinna lífrænu efna.
Þá minnkar rúmmál hans, en
það þýðdr enn aukið sig.
Að því er vitað er, þá er það
skoðun allra þeirra verkfræð-
inga, sem um gatnagerð Miklu-
brautar hafa fjallað, að þessi
jarðvegur sé ekki nothæfur
sem undirstaða götunnar, þeg-
ar tekið er tillit til þess, hverj-
ar kröfur verður að géra til
Miklubrautar sem umferðar-
götu. Hefur því verið tekinn
sá kostur, að í'yðja mýrarjarð-
veginum burtu úr götustæðinu
en flytja að malarkennt efni í
staðinn.
Framkvæmdir Siafnar.
Framkvæmdir þessar byrj-
uðu á síðastliðnu sumri og voru
unnar í samhengi við lögn hita-j
veitu í Hlíðahverfi. Mýrarjarð-
veginum var dreift á Klambra-
tún. Þar þornar hann og rýrnar,
svo að rúmmál hans verður ekki
nema lítið brot af því sem áð-
ur var. Þá er hann góð gróður-
mold. Fyllingarefnið í staðinn
var sótt að mestu í hinar gömlu
malargryfjur austur af Golf-
skálanum. Á þennan hátt var
tekin fyrir á sumrinu sú ak-
braut Miklubrautar, sem næst
er íbúðarhúsunum, frá Rauð-
arárstíg að Stakkahlíð. Á síð-
asta hluta þessa verks hafa orð-
ið miklar tafir í sumar og haust
vegna þess, að ekki hefur enn
verið gengið frá lögn ir.itaveit-
unnar í Miklubraut.
Vegna aðalæðar hitavéitunn-
ar í Lönguhlíð þurfti samtimis
að ganga frá uiidirstöðu vest-
ur-akbrautar Löhguhlíðai'
sunnan Miklubrautar. Það var
gert á sama hátt og voru fyrir
því að mestu hinar sömu for-
sendur og í Miklubraut.
Gatan breikkuð í 30 metra.
Svo sem að framan greinir, er
nú talið, að umferðarálagið á
Miklubraut verði í framtíðinni
meira en menn álitu fyrir 20
árum, er gatan var fyrst teikn-
uð, og er þá bæði átt við bif-
reiðafjölda, bifreiðaþunga og
aksturshraða. Götunni er því
ætlað rúm fyrir 30 metra breidd
austan Stakkahlíðar í stað 25
metra áður. Jafnframt verða
ekki framar reist hús við
Miklubraut, er hafa beinan að-
gang að götunni. Á kaflanum
milli Rauðarárstígs og Löngu-
hlíðar er hægt að gera þre-
falda akbraut og yrði þá sú
brautin, sem næst er íbúðar-
húsunum fyrst og fremst notuð
til aksturs að húsunum.
Kostar 9 millj. kr.
Með þeirri tilhögun, sem hér
hefur verið lýst, er áætlað að
gatnagerð Miklubrautar, með
malbikun og hellulögðum gang-
stéttum frá Rauðarárstíg að
Stakkahlíð, muni kosta um 9
millj. krónur. Þar af er áætlað
að skipting á undirstöðuefni
götunnar muni kosta um 3.5
millj. krónur. Til samanburðar
skal þess getið, að brunabóta-
mat þeirra 14 húsa, sem standa
við þennan hluta Miklubrautar
er nú um 50 millj. krónur.
Heppilegast mun vera að
haga framkvæmdum þannig, að
á árinu 1958 verði lokið við að
skipta um undirstöðuefni Miklu
brautar frá Rauðarárstíg að
Stakkahlíð,' en sumarið 1959
verði gatan malbikuð frá Rauð-
arárstíg að Lönguhlíð og geng-
ið frá gangstéttum. Sumarið
1960 verði svo gatan malbikuð
frá Lönguhlíð að Stakkahlíð.
■^- Útflutningsverzlun Vestur-
Þýzkalands fer nú aftur
minnkandi. Verð á liráefn-
um hefir lækkað og sumar
beztu v i í‘5 k i p t a ]) j ó ð i r n a r
búa þar af leiðandi við
minni tekjur. I Japan, Ind-
landi og Frakklandi eru og
komnar til sögunnar liöml-
ur sem bitna á vestur-þýzk-
um innflutningi. Þetta gæti
leitt til aukinna viðskipta
Þjóðverja við löndin austan
tjalds.
Hafnað Kreml-
forustu
Framkvæmdastjórn Komm-
únistaflokks Bandaríkjanna
hefur samþykkt að hafna sam-
þykkt kommúnistaráðstefnunn
ar í Moskvu, þar sem svo var
að orði komizt að forysta komm
únista skyldi áfram í liöndum
Sovétríkjnna.
Jafnframt var samþykkt að
hætta útgáfu blaðsins „The
Daily Worker“, sem hefur
verið að veslast upp smám sam-
an á undangengnum tíma, og
hefur nú aðeins 5500 áskrifend
ur, en það þykir að vonum lít-
ið í 170 milljóna landi.