Vísir - 27.12.1957, Blaðsíða 5

í’östudaginn 27. desember 1957
VISIR
5
atvinnumálum öryrkja-
Krístinn Björnsson sálfræðingur
segir frá athugunum sínum.
Undanfarin 3 ár liafa farið
fcam á vegum Tryggingár-
stofnunar ríkisins atliuganir á
starfsgetu og vinnumöguleikum
©ryrkja í Reykjavík.
í því sambandi sneri Vísir sér
til Kristins Björnssonar sál-
i'ræðings, er hefur athuganir
þessar með höndum og bað
bann að skýra lítillega frá þeim
cg bá fyrst hvenær athuganir
þessar hefðu hafizt.
— Það var í árslok 1954 með
Tþví. að hafa samband við ör-
yrkja í Réýkjavík. Markmiðið
var að kanna hve margir og'
hverjir þörfnuðust aðstoðar i
atvinnulegutilliti. Öryrkjar í
fcænum eru um eitt þúsund.
Árlega bætast við um 200 ör-
yrkjar, en álíka margir falla úr
'af ýmsum ástæðum. Sumir
komast tíl heilsu aftur, en hér
á landi eru öryrkjar oft metnir
til eins til tveggja ára sé ör-
crka ekki varanleg. Sumir fara
á hæli, færast yfir á ellilífeyri,
cleyja eða flytja úr bænum.
— Hverjar eru svo helztu
orsakir örorku?
— Þar
gengastir
eru berklar langal-
svo og' hrörnunar-
frv.). Síðan koma geðsjúkdóm-
ar og taugaveiklun, þá fatl.anir
og lamanir af völdum sjúk-
dóma og slysa. Greindarskortur
eða íávitaháttur er alltíð or-
sök. Margar fleiri orsakir koma
til greina en þessar eru algeng-
astar.
— I hverju er svo svona starf
fólgið?
— Auk athugana þeirra, sem
ég gat um áðan, hefur það mest
megnis verið leiðheiningarstarf.
Félagsleg aðstoð við öryrkja er
þess hafa óskað. Fvrst og fremst
þó að íeiðbeina unglingum, er
ekki þola hvað sem er, um
starfsval og námsval. I nokkr-
um tilfellum hef ég haft sam-
ráð við Ráðningarstofu Reykja-
víkurbæjar um útvegun vinnu.
Meðal öryr-kja er allstór hópur,
er virðist þurfa leiðbeiningar
um starfsval. Margir mundu
þarfnast verkþjálfunar og að-
stoðar við að finna verk við sitt
hæfi.
— Verkþjálfun? í hverju er
hún íólgin?
— Verkþjálfun er í því fólg-
in að brúa bilið milli sjúkra-
hússvistar eða aðgerðarleysis og
fijúkdómar allskonar (hjarta- vinnu. Þegar maður hefur verið
bilanir, heilablæðingar^ m s. _ IemiÚ frá vinnu er ekki auðvelt
Happdrætti Háskóla íslands.
fyrir hann að fara allt í einu að
vinna af fullum krafti, jafnvel
þótt hann kunni verkið. En á
þjálfunarverkstæðum er hægt
að gefa mönnum kost á að
vinna nokkrar stundir á dag,
venjast vinnunni og lengja
vinnutíma smátt og smátt.
— Hvernig er séð fyrir slík-
um málum hérna?
— Það hefur mikið verið gert
fyrir berklasjúklinga með
því að koma upp vinnuhæli
fyrir þá og þeir eru aðstoðaðir
á ýmsan hátt við vinnuöflun.
Er því vel séð fyrir endurþjálf-
un þeirra af eigin félagasam-
bandi, með nokkurri aðstoð frá
ríkinu. Þeir sem fyrst og
fremst þarfnast betri aðstoðar
til endurþjálfunar eru lamaðir'
og fatlaðir, taugaveiklaðir og
fleiri. Lamaðir og fatlaðir hafa
æfingastöð til líkamlegrar
þjálfunar sem er nauðsyn-
legur undirbúningur undir
verkþjálfun. Stöðinni hefur
Styrktarfélag lamaðra og fatl-
aðra komið upp. Langtum erf-
iðara er að aðstoða taugaveikl-
að fólk, en fyrir það hefir ekk-
ert verið gert hvað atvinnumál
snertir.
— Hverjar eru helztu úrbæt-
ur sem þörf er á í þessum efn-
um?
— Það er fyrst til að taka að
ef einhverjar úrbætur á að
gera í atvinnumálum öryrkja,
ættu þær ekki að miðast við
eina tegund öryrkja heldur
vera fyrir þá alla.
Til þessa þarf þrenns konar
starfsemi: 1) Möguleikar verða
að vera til að láta í té leiðbein-
upp sérstaka þjálfun, kennslu
eða verkþjálfun, en slikt er til
fyrir berklasjúkinga eina og
3) útvega þarf öryrkjum störf
við þeirra hæfi. Helzt þyrfti það
að vera hjá venjulegum fyrir-
tækjum en ekki í sérstökum
stofnunum. Geti öryrki lokið
einhverju sérnámi eru vinnu-
möguleikarnir oft betri en ella
og oft er hægt að bæta mjög
fyrir líkamlega örorku með
því. Allar starfsgreinar geta
tekið við einhverri tegund ör-
yrkja en iðnaðurinn tekur lang-
flesta. Ef ekki væri neinn iðn-
aður væri mun stærri hópur ör-
yrkja, sem hefðu ekki neina
atvinnu. í stórum verksmiðjum
er jafnvel hægt að nota blint
fólk til starfa sé verkaskipting
mikil. En atvinnulíf okkar er
fábreyttara en annarra þjóða og
gerir það atvinnuleit fyrir ör-
yrkja erfiðari.
— Hvernig stendur fsland
svo í þessum málum miðað vi'3
aðrar þjóðir?
— Hvað snertir þjálfu.i
berklasjúklinga stöndum við
framarlega. En um endurþjáli-
un annarra öryrkja stöndum.
við þjóðum N.-Evrópu ,og
Bandaríkjamönnum langt að
baki. Allar þessar þjóðir haf'a
gert mikið til þess að auka
starfsemi sem þessa undanfai -
in 10—15 ár og er okkur mjc'g
þörf úrbóta í þessu efni.
KÍJSt_. i Q’
FLUGELDAR
Eins og undanfarin ár höfum við fjtii
breytt úrval af allskonar
Skrautflugeldum
Tivolísólum j
Tví-lita blysrfm
Stjörnublysum
Stjörnuljósum.
Kaupið meðan úvvalið er mest.
Vesturröst h.f.
Vesturgötu 23,
Flugeldasalan
Vesturgötu 23,

Sala miða hefur aldrei verið meiri en árið 1957
Hefur því verið ákveðið að fjölga númerum á næsta ári um 5.000, upp í
Eftir sem áSur hlýtur fjórSa hvert númer vinning, og verSa
vinningar samtals 1 1,2 5 0.
Nú er því aftur hægt að kaupa raSir af hálfum og heilum miSum, en það færist nu ört í vöxt að menn kaupi
raðir af miðum, þar sem það eykur vinningslíkurnar.
Sala oj» endnrnvjuii mida er liafin.
Endurnýið strax, til að forðast biðraðir semustu daganna.
Samtals 15,120,0001.00 krónnr.
VerS miðanna er óbreytt:
1/1 miði 40,00 kr. á mánuði
1/2 — 20,00 -----—
JL .1/4 — 10,00 — - —
Umboðsmenn í Reykjavík:
Arndís Þorvaldsdóttir, Vesturgötu 10, sími 19030.
EIís Jónsson, Kirkjuteig 5, sinii 34970.
Frímann Frímannsson, Hafnarhúsinu, sími 13557.
Guðrún Ólafsdóttir, Bankastræti 11, sími 13359.
Helgi Sívertsen, Vesturveri, sími 13582.
i Jón St. Aruórsson, Bankastræti 11, sími 13359.
Þórey Bjarnadóttir, Ritfangadeild ísafoldar, Bankastræti 8, sími 13048.
Umboðsmenn í Hafnarfirði:
Valdimar Long, Strandgötu 39, sínii 50288.
Umboðið í Kópavogi:
Verzlunin Miðstöð, Digranesvegi 2, sími 10480.

c -
l ....
.Vmningar
2 á
11
12
71
139
,015
a annu:
500,000.00 kr.
100,000,00 —
50,000,00 —
10,000,00 —
5.000,00 —
1.000.00 —