Alþýðublaðið - 07.03.1958, Blaðsíða 6

AlJ»ý8nbla8I8
Föstudagur 7. - marz 1-958
( Hver er madurínn ? )
órsson
undirbúningsskóla og endur menntaskólans, „Pólitíski
í HÓPI yngri leikara okkar
er margt efnilegra karla og
kvenna, sem líklegt er að eigi
eftir að gera svip íslenzkrar
leiklistar í framtíðinni glæsileg
an og stórbrotinn og bygg.ia bar
trúlega ofan á sem beir eldri
lögðu grundvöllinn af einstæðri
fórnfýsi og brautseigju. Þroska-
ferill þeirra yngri er með n'okk-
uð öðru móti en þeirra eldri
flestra; yngri kynslóðin hefur
átt völ góðra undirbúnings-
skóla, erlendra og innlendra,
sem auðvelda að mun sigurinn
yfir byriunarörðugleikunum og
hraða árangri, — þeir eldri
hafa að mestu leyti orðið að
láta sér nægia skóla reynslunn
ar. Ekki þar fyrir, það vinnur
enginn sigur á leiksviðinu án
þess að hafa einnig stundað
nám þar og það af hinni mestu
kostgæfni. og vel dugaði hann
mörgum þeim eldri, en hann
verður beim vn<rri ekki iafn
harður og seinfarinn fyrir und-
irbúninginn. Margir hafa þeir
og flutt með sér hressandi
blæ og léttara andrúmsloft inn
á sviðið, aukna tækni og víð-
feðmari skilning þess sem víða
hefur farið.
FJÖLHÆFUR LEIKARI
Baldvin Halldórsson er einn
í hópi þeirra yngri, og án þess
farið sé í nokkurn manniöfnuð
er hann tvímælalaust einn af
þeim f.iölhæfustu og efnileg-
ustu. Hann hefur þegar náð
þeim árangri, bæði sem leikari
og leikst.ióri, er skipa honum
framariega í röð beztu lista-
manna okkar á því sviði, eldri
og yngri, og enn er hann í
harðri sókn til stærri sigra.
Það er einkenni hans, að hann
velur sér aldrei auðsóttustu
leiðina að markinu, honum næg
ir ekki nein yfirborðstækni,
heldur verður hann að ná valdi
á hlutverkinu fyrir að brióta
það til mergjar, bygg.ja leik
sinn á gagngerum skilningi.
Sama máli gegnir um leikstjórn
hans, hún einkennist fyrst og
fremst af þaulhugsun og vinnu.
Og það þarf ekki lengi að ræða
við hann til þess að komast að
raun \jm að hann er aldrei á-
nægður með þann árangur sem
hann nær, hvorki 1 leik né leik-
stjórn; fyrir bragðið verður
framsókn hans harðari og mark
vísari.
ÁFANGAR
Fæddur er Baldvin 23. marz
1923, að Arngerðareyri við ísa-
f.iarðardjúp. Foreldrar hans
eru Steinunn Jónsdóttir og
Ilalldór Jónsson. Hann stund-
aði nám við gagnfræðaskóla
ísafjarðar 1939—41. Að þeirri
skólagöngu lokinni fluttist
hann til Reykjavíkur, hóf prent
nám í AlþýSuprentsmiðjunni
1941, og nám í leíkskóla Lárus-
ar Pálssonar 1943, sem hann
stundaði í þrjá vetur og lék
jafnframt hjá Leikfél. Reykja-
víkur. Var fyrsta hlutverk hans
þar sem að kvað Graziano í
„Kaupmanninum í Feneyjum"
veturinn 1645. Loks kvaddi
Baldvin prentverkið og hélt til
Englands, stundaði þar fyrst
Ieirkerasmiðurinn“ eftir Hol-
leiklistarskólannlberg og leikrit eins og ”Æsk'
leikiistarsKolann I an v-ð stýrið.<_ við „Kertaljós11
Konunglega
brezka. Árið 1949 kom hann1
og „Þrír eiginmenn". En aðal-
heim að loknu námi og tók þeg ' átökin við þá listgrein hefur
leika í Þjóðleikhúsinu.
Baldvin Halldórsson.
Var fvrsta hlutverk hans í einu
af vígsluleikritunum, „Nýárs-
nóttinni“ eftir Indriða Einars-
son. Tvö næstu sumur ferðaðist
hann um landið í leikflokknum
,,Sex í bíl“, sem sýndi fyrra.
sumarið sjónleikinn „Brúin til
mánans“, en ,,Cavallo“ seinna
í öllum helztu kaupstöðum og
kauptúnum og víða í Sveit-
um. -— í Þjóðleikhúsinu hafði
hann og nóg að starfa; þau voru
ekki mörg leikritin þar sem
hann var ekki í hlutverki,
minna eða stærra og hefur
verið svo til þessa. Meðal hlut-
verka hans þar má telja: Tóm-
as Diafoirus í „Juno og páfugl-
inn“, Robert í „Stefnumótið í
Senlis“, John Buchanan í
„Sumri hallar“, Valtýr Halls-
son í „Valtýr á grænni treyju“
og Beckmann í „Lokaðar dyr“,
— en ekki er þó nema fátt eitt
talið.
ATKVÆÐAMIKILL
LEIKSTJÓRI
Þá er það leikstjórn, sem
hann hefur lagt stund . á og
með mjög góðum árangri. —
Þann feril byrjaði hann uppi á
Akranesi, setti á svið leikritið
,,ÆrsIadraugúrínn“ éftir Nöéí
Coward, fyrir leikfélagið þar.
Síðan hefur hann haft með
höndum leikstjórn fyrir nem-
hann þó átt í Þjóðleikhúsinu
Þar hefur hann annazt leik-
stjórn og sviðsetningu „Anti-
gone“ eftir Anouhil, „Ætlar
konan að deyja“, eftir Fry,
„Djúpið blátt“ eftir Rattigan
og nú loks „Dagbók Önnu
Frank“. Er Baldvin nú í röð
færustu leikstjóra okkar fyrir
vandvirkni og smekkvísi, en þó
fyrst og fremst fyrir glöggan
skilning á verkefnum og næma
kennd fyrir heildarsvip og jafn
vægi í leik. Að mínum dómi
ber hæst stjórn hans á Antí-
eone og Dagbók Önnu Frank,
svo gerólík sem þau viðfangs-
efni þó eru. Og ekki er það
neinum vafa bundið að Baldvin
Halldórsson á eftir að skrá nafn
sitt í leiklistarsögu okkar sem
leikstjóri ekki síður en leikari.
Kvæntur er Baldvin Vigdísi
Pálsdóttur og eiga þau tvö börn,
— Pál Baldvin og Ingu Láru.
Loftur Guðmundsson.
fslenzk og erlend urvalsljóð:
yrnar beið
effir Þorgeir Sveinbjarnðrson.
ÞAÐ FER ekki ofsögum af því,
hvað gæfan er kenjótt;
stundum í ágætis skapi,
en oftar geðill.
Hún kom til mín
sem milljón króna seðill.
Eg þóttist hafa himininn
höndum tekið,
sá allar stjörnur
um óskabraut mína
renna.
Á festingu hugáns var hátíð,
horfið til mungáts
og kvenna.
Krásir á borðum.
Kyngi í .snertingu.
Mögnun í draumi,
en við dyrnar beið vaka.
Ég greiddi
með seðlinum föngin,
en gleymdi
að taka
til baka.
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
i
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
TIZKAN I
TÉKKÓSLÓVAKÍU.
TÉKKNESK TÍZKA fylgir
ekki í miklu því sem ráðandi er
í Vestur-Evrópu eða annars stað
ar í heiminum. Hún er í senr
íhaldssamari og. miðuð við þa£
sem hægt er að nota af eigin-
framleiðslu landsins, sem. er rnik
il á framleiðslu tízkuvarnings
og þá sérstaklega skartgripa og
hverskonar fataefna.
Ekki er þó hægt að segja að
tízkan í Tékkóslóvakíu sé poka-
leg, eins og sagt er um hina nýju
vestrænu pokatízku, þvert á j
móti má finna í henni margt af
því smekklegasta frá síðustu ár-
um. Því virðist þarna vera um
að ræða einskonar „neutral
zo,ne,“ ,þar sem sigtað er úr hið
klassíska, en stundarfyrirbrigðin
látin lönd og leið.
Allt þetta vitnar um að kyn-
systur okkar í Tékkóslóvakíu,
séu hyggnar konur, sem þó ég
trúi vart öðru, en þær hafi vissa
veikleika fyrir nýjungum, eins
Söngur Árna Jónssonar
ÁRNI JÓNSSON, tenórsöngv
ari, hélt söngskemmtun í
Gamla bíói á þriðjudagskvöld.
Á söngskránni voru lög og aríur
eftir innlenda og erlenda höf-
unda. Rödd Árna er ekki ýkja-
mikil, en yfirleitt fer hann
smekklega með hana. Má segja,
að þessi fyrsta söngskemmtun
hans hafi tekizt vel, en með
aukinni menntun í listinni á
hann vafalaust eftir að komast
lengra. Röddin virðist fremur
bróttlítil á neðstu nótunum og
hættir dálítið til að verða sár á
.efstu nótunum. Annars er hún
hreimfögur.
Jafnbezt söng Árni skandí-
navísku. lögin eítir Peterson-
Berger, SÖberg og Grieg og hin
íslenzku. Röddin er lýrísk og
vel fallin til að syngja slík verk
Söngvaranum var mjög vel tek-
ið og varð hann að syngja nokk-
ur aukalög. Honum barst fjöldi
blómvanda. Fritz Weisshappel
var við hljóðfærið og leysti sitt
verk af höndum vel að vanda.
G.G.
og allar konur. Hitt er svo aftur
annað mál, að þær hafa þrek til
að velja það heppilega og eru
í því efni sterkari á svellinu, en
við sem vestan járntjalds taúum,
því að jafnvel í sjálfu Rússlandi
hefir gengið á ýmsu rneð tízku
undanfarinna ára og er nú oft
farið að halda þar tízkusýningar,
sem virðast vel sóttar.
Ilér á myndinni getur að líta
smekklegan sumarkjól frá
Tékkóslóvakíu, með léttum bol-
srojakka hnepptum að aftan. Er
þarna um léreftskjól að ræða og
ekki þarf að taka fram, að það
er tékkneskt.
Á undanförnum árum höfum
við haft svo mikil viðskipti við
Tékkóslóvakíu að full ástæða er
til, að við skyggnumst nánar inn
í hagi og lífsvenjur þessarar við-
skiptaþjóðar. Því hefi ég gert
þeim hluta er að okkur konum
veit nokkur skil hér í þessum
þætti og mun gera það betur
seinna, þá sérstaklega að því er
viðkenzm' skartgripum.
FEGURÐAS AMKEPPNI.
Það þykir heldur en ekki mat
ur í Danmörku, að framvegis
munu fegurðardrottningar. þær
er valdar verða á Marienlyst í
júní ár hvert verða látnar taka
þátt í samkeppninni ,um titilinn
„Miss Universe“ í Californíu.
Hingað til hefir aðeins verið
heimil þátttaka í keppnum um
titlana „Miss Europe“ og „Miss
World“, en nú er alheimurinn
opinn fyrir þær.
Social-Demokraten segir frá
þessu í kvennaþætti nýlega og
þá er sagt að nú opnist tækifæii
fyrir danskar regurðardísir til
að vinna í þágu háleitara málefn
is.
Þá er þess og getið, að auk
drottningarinnar verði á hverj-
um tíma kosnar tvær prinsess-
ur, sem fái að taka þátt í slagn-
um um hina tvo lægri titla, ung
frú Evrópa og ungfrú heimur.
Alheimurinn stendur drottning-
unni einni til boða.