Alþýðublaðið - 07.03.1958, Side 9

Al|>ý#mlb&affill8
Föstudágxir 7. mai'z 1958
Nanna Egilsd. Björnss söngur Þýzkal. 25000 2500
Sigurður Bjöi'nsson söngur Þýzkal. 5000
Sigurður B. Marbúss'Oi fagottleikur 'Bandar. 4000
Sigurg. Pétui- Þoivalds hnéfiðluleikur Darimörk 2500 2500
Sig. Öm Steingi’íinss. fiðluleikur Ausíufi’. 5000
Stafán Skúlasotx söngur Danmörk 5000
Svamhvít Egilsdóttir söngur Austu-rr. 2500
Þorkell Sigurbj örnss. tónlistarnárix Bandar. 8000
greinabgekð,
Msnntajœíáclariáð Islarids hefur
lokið við að atbluta styrkjum
og lánum til námsmanna erlend
is árið 1&53. í tilafni af úthlut-
uninni viíi Menntamiálaráð takq
fram:
Á fjároguni 1958, 14. gr. B
li. a. og b., eru veittar kr. 875.
000.00 til námsstyrkja og kr.
400.000.00 til nlámslána. Einnig
voru veittar sérstaklega á fjár
löguan til söng- og tónlistar-
nláms eriLendis kr. 70.000.00. í
lánasjóði voru til ráðstöfUftar
frá fyrra ári kr. 80.000.00'. Alls
voni því til úthlutunar náms-
styrkja kr. S4Ö.OOO.OO og kr.
480.000.00 íil riámslána. sam-
tal's kr. 1.42-5.000.00.
Menntamálaráði barst að
þessu sinni 331 umsókn um
styrki eða. tón, Þar af vpru 190
frá rámsfélki, sem áður hafði
iilotíö styrki eða .lán frá Mennta
n:á áráð-, en 141 urnsókn barst
um nýja styrki.
Etf't r dyalarlöndxun. skiptast
umsækj-endur. syo .sem hér segir
(samsvarandi tölur 1957 { svig-
um):
'Þýzkaland; 120 (99), Danmörk
80 (90), Svfþióð 26 í24), Bret-
land 21 (24), Bsndaríkin 19 (23)
Noregur 18 (29), Austumki 18
(15), Frakkland 13 (20), Spánn
2 (5), önnur lönd 7 (9).
. Veittir hafa verið að bessu
sinnj styrkir og lán að fjárhæð
samtals kr. 1.401.000.00. Eftir
er fullnaðarafgreiðsla á umsókn
um nokkurra námsmanna,
vegna þess. að fulinaegjandi vitn
eskja um iMm. þeírra og þróf
var ekki fýrir hendi. Áð öðru
leyti er úthlutun iokið.
fNlámslán eru vaxtalaus með-
an á ná'mi stendúr. Afborganir
hefiast þremúr árum eftir að
prófi er lokið eða námi hætt.
Lánin greiðaist á 10 árum með
3 Vá % vöxtum. Dántakendur
verða að úbvega tvo ábyrgðar-
menn, sem Menntamálaráð tek-
ur gilda.
Nlá-msstyrkirnir pru ýfirleitt
borgáðir út erlendis' if sendi-
ráðium í'slands og j. gjaicleyri
dvalarlands styrkbega. Útborg-
un stvrkia til nám'smanna i
Austúrríki, á Spáni o. f|. lönd-
um, þar sero ekki eru íslenzk
sendíráð, fer þó ekki fram er-
Iiendis, heldúr hjá ríídsféhirði.
Reglur þær, sem Menntamála
ráð h-fur fylet í ár við úthlut-
un námsstyrkja og námslána,
eru jie.'ssar:
1. Styrkir eru fyrst og fremst
veittir til þ'ess náms erilend-
i's, sem ekki er hægt að
stunda á íslandi. Þó er vikið
tfrá þairri meginreglu þegar
sérsaklega ster.dur á, eink-
um ef .um úrvalsnemendur
er að ræða.
2. Það námstfólk, sem ekki hef-
ur.byriað nám erlendis, þeg-
ar styrkúthlutun'in f°r fram,
fær ekki styrk eðá lán.
3. Kiámsmenn, sem unnfvlla
sett skilyrði, fá yfirleitt
styrk þegar á fvrsta náms-
ári erlendis. Tef’ji msnnta-
máiaháð undirbúningsmennt
un umsækjenda ekki svara
! til þess riáms, sem hariri
hyþgst leggiá stund á. er
styrkur þó ekkí veiríur f\ur
en viðkomancj. hafur sýnt
feæfni' í a&naá, ■
Il»róffir, 3
Haílstein-o Hinriksson
Samt. kr. 43.500.00 24.000.00
4. Nám&menn, se-m fengið hafa
styrk einu sinni áður, fá
fullan styrk öðru sir.ni,
nema um stutt nám sé að
ræða. Þtair, sem hlotið hatfa
styrk tvisyar, er í þriðja
sirni ætlaðuf. hálfúr styrkur
og hálft lán. Þeir, sem þrisv-
ar haifa hlotið styrk, fá lán.
Þair, sem ihfotið haifa styrki
eða lán fjórum sinnum, fá
framlialdsjáin, ef um mjög
langt iaáro er að ræða. Eng-
inn fær þó styrki eða lán oft
ar en 'sex sinmim samtals.
Þeir, sem eru áðéiris þrjú ár
við nám, fá samtals 14-2 styrk
og 11 é lánr Nájnl, sem tekur
, tvö. ár eð(a skemmri ,tíma, er
yfirleitt ekki styrkt. Þá, er
sérstakar ástæður þykja tij. ,
veitir menntamálaráð !;\n í
upphafi nárns, en viðkom-
andi umsækjendm- ge'ta þó
átt von á styrk siðar, ef náni-
ið sækist vet
5. Styrkir og.ián eru rnishá eft- '
ir dvaf arlöndum og er þá j
tekið tiílit til námskostnað- '
ar, Námismeim í Ameríku og
Sviss fá kr 800000 á ári, í
Frakklandi kr. 7.000,00, í
Bretlandi, ítallu og Svíþjóð
kr. 6.000.00 og í Danmörku,
Noregi, Austurríki og Þýzka
landi kr. 5.000.00.
6. Ekki em veittir styrkir til
þe'rra námsmanna, sem
njóta sambærilegs styrks frá
öðrum opiriberum aðilum.
7. Um verkfrœðistúdenta gilda
þessar reglur: Þeir, sem lok-
ið hatfa fyrxihlutaprófi við
há'skólann hér, fá stvrk í tvö
ár og hálft lán þriðja árið.
V'erkfræðistibdentar, sem
stunda nám erlendis í némr. ■
greinum, sem liægt hefði wr
ið a<5 ljúka í fyrrihlutaprófi
við verkfræðideildina hér, fá
því aðeins styrk strax, að
þeir hafi hlotið I. einkunn í
stærðfræðigrainum við stúd-
entspróf. Aðrii' stúdentar fá
ekki styrk, fyrr en þeir hafa
ameð tveggja til þi'iggja ára
riámi sýnt getu síria við nám
ið, þ. e. tekið próf, sem er
'hliðistætt við fyri'ihlutapró'f
verMi'æðideildarinnar hér.
8. Námsmenn, sem ekki stunda
riárn nokkui'n veginn al’ll ár-
ið, fá að jaifnaði hálfan styrk
þá, sem njóta styrks frá öðr-
um opinberam aðilum, en þó
eða lán. Hið sama gild’r um
ekki svo mikils, að rétt þyki
að fella niðurmeð öllu styi’k
veitingu til þeirra.
9. Lyfjafræðngar, sem tekið
hafa próf hér, áðúr en þeir
hófu framhaldsnám erlendis,
fá styrk fytra árið og hálfan
styrk og hálft lán seinna ár-
ið.
10. Þegar hjón sækja og bæði
teljast \rerðug styrks, fá þau
til samans lVz styrk eða lán.
11. Menntamálaráð hefur í
hyggju að taka unp bá til-
högurx, að veita lán í upp-
hafi náms, en styrki síðar,
þegar lengra er komið og um
sækjandi h°fur sýnt íestu
við námið og sýnt þykh*, að
hanri muni ljúká því. Þess
er þó ekki kostur, að breyta
þannig t*í neroa að nokkru
téýö á éiriu ári, saMr þéss
hvé ffiikiil lá’utl fjíáfífi's ef
bundinn af fyrri styrk- og
láwmitliiguMi, ¥ið úthlutúii
FBRDfN gekk vel tif Kaup-
mannailxaffnar. Flugvélin var
komin þegar við kmrnirn þang-
að. En veður versnaði í Berlín.
Og eftir að við höfðutn beðið
á 2. tíma, fengum við að vita.
að' flugvöiílurinn í Befiíii væri
lokaður. Nú var farið að athug^
möguleika á því að komast til
Hamiborgar um kvöldið og fara
svo með lest þaðan, en þáð tek-
ur 6 klst.
En þagar veðurskeyti bárust
urn það, að öruggt mætti teÞast,
að flugvélín færi daginn eft;r,
féllumst við á að gista í Kh.
Gistum svo á Hótel Evrópa. Þsr
voru fyrirmyndar móttökur.
Daginn eftir var svo f’opið
til Bei'línar. Síðan fafið f larig-
ferðabíl til Magdeborgar.
Þetta tók langan tíma, við
urðum að vakna kl. 6 um morr'
uninn og vórum á ferðalagi ti1 2 3
kl. 31é. Setning iriótsins írof
frami kl. 6.15. Og við áttiriri
fýrsta leik. Þjóðvefjaf vildxi
gjaraan láta okkar 'leik fara
fram kl. 8 svo við gæturrx hvílt
okkur. En það átti að taka sjón -
varpsixxyixd af setningunni o"
fyrsta leik, og vildum við þá
taka fvrri leikinn, enda skipt'
það ekki máli.
Auðvitað var hver einaríi
maður þréýttúf hi'á okkur efúr
það að vei'a svefrilítill 2 riætxif
og næstum sólarhrings ferða-
lag. Þetta leit iila út. Og svöna
nxegum við aldrel freista ofta".
Ferðin er hvort sem er dýr, op
sk;ptir ekki rnáli hvort farið <~r
einum eða tveimur dögum fvrf
út og þá þeim áöguin fyrf heinx.
tékkóslóvakIa —
ÍSLAND 27:17
Við lékum auðvitað ekki eing
vel þegar svona stóð á. En við
komum á óvart hvað styrkleika
snertir. Varnarleikaðferð okk-’f
kom þeim á óvart. En við töri- I
uðum á hröðu upphlaupunum j
þeii’i'a, þeir settu a. m. k. 10
mörk þamiig.
Þetta var þreytu að kennr
í ár hefur ráðið farið nokliuo
inn á þessa baut, að því ■
varðar nýjar umsóknir. E;
þar fylgt þessum reglum:
Þeir, sem hefja nárix í
txmgumáluxxx og bókmennt
um hljóta hálfan styrk og
hálft lán á fyrsta- ári. N'áms
menn í öðrum greinum, ser
ekki verða lærðar hér, fá þv'
aðeins fulilan styrk strax, a?
þeir hafi hlotið I. einkunrs
við stúdentspróf, en aðrir
hálfan styrk og hálft lán.
Þeir, sem eru við tiltölulega
stutt nám, fá aðeíns lán.
. ' ' , I -
Sú regla, sem Mennamálaráð
tekur upp að pjokkru leyti að
bessu simxi, að veita lán í upp-
hafi náms en stvrki sáðar á
námstímanum, verðuf á engan
hátt til a8 draga úr suðningi
við bá. sem halda áfram námi.
Þð skal loks tekið fram, að
auk þeirra reglria. serit að fram
an greinir. var jnfuau reynt að
taka t'llit til undirbúnings um-
9°“kjenda undir bað nám, er
þeir hugðust stiírida, Svd og með
m.'riia,, ef fyrif lágu;
Eiigirin ági’einingur var í
M^nntairiáÞráði um framan-
greinda útúÍUtuix, , j , . j ,
Hröðu upphlaupin okkar heppn
uðusí sjaldan, var það Lka
þreytu að kemxa. Við settuni
fyrsta mark. En svo settu Tékk
ar 8 mörk í röð, vegna smámis-
taka rijá okkar mönnum. En
háltfieikur endaði 15:9 fyrir
Tékka.
Það kom í ljós að vörn okkar
var góð stfax eftif 8 mín., því
raunverulega settu þeir aðeins
8 mörk eftir að ,okkar vörn var
komin á sinn stað.
Nei, þeir settu allt of mörg
mörk úr hföðum upphlaupum.
Og mér fannst það hastarlegt.
Mitt félag hefur áíltaf sett um
Kað bil Vs atf möfkúíri þanníg,
toxóti Ðönum í fyrra og Þjóð-
verjum í haust.
En við náðuxri ekki upp nóg-
um hraða núna, og er það skilj-
anlegt, atf því við vorum þreytt-
ir. Enginn skai þó hálda, að við
hcfðum sett 17 xriörk lijá Tékk-
um, etf ekki hetfði verið vel leik-
"ð á kötflurii. Tékkáf vorú mjög
óiánægðir xrieð sína fi'ammi-
stöðu, eiris og á stóð.
Þeir vora mjög fljótir, en
skvttur okkar voru fullt eins
■’afnsterkar, eða jafnvel ialsvert
hetri. Maðúr hafði lieyrt faikna
"ö'JUr um Ereet, sem átti að
"f,ta sett rnörk úr flestum frí-
köstum og vera bezti mtaður
Fvrópu. Haim skar sig lítið úr.
Þrír af þeim vorú mjög jafnir.
Það var atftúf á riióti einn af
ökkar !mönnum, sem setti 2
n-örk úr fríkasti lijá þeim. Það
gfamdist þeirn. Aftur á móti
miríieppnuðust 3 vítaköst hjá
okkur. Það vaf slæmit.
Karinske hatfa þeir leikið :lla
móti ökkur, én mín skoðmx er
Framhald á 5, síðu.
Nýjustu
MANCHESTER UNITED
sigxaði WBA í líi'kankepipninni í
gær með 1 marki gegr» engu.
Webster hægri áthefji skofaði
markið ó siðustu míniútu leiks-
ins. Leikui-mm var geysiharður
og jafn. Manchester tínifed hef
ur með þessum sigri unnið sér
rétt til að kepþa í «ndanúrslit-
um gegri Fúlhatm á Vilía Park
22. marz. Leikur Mánchestfeic II.
og WBA fór fraM á Óld Traf-
ford, var leikvanguririxS þéttset
inn, éhoifenduf vofu riri? 65 þús
und og ca. 2Ö þuSftrid Stáðu fýr-
ir utan.
ÍKF sigraði ÍS I köríukuatt-
leiksmótinu í gærfev&Idi með
38:34 st. í mjög hörðum ©g
skemmtilegum leik.
SVÍA'R komu miög á óvart á
heimsmeistaraxnótimú I gær, er
l>eir sigTuðu I 4X19 km. skfða-
boðgöngu. Það voru 30 hfeundi
áhorfeixdur, Senx fögriufíiiiil Mri-
unx sætiska sigri, Rússar vrini *
Öðru sæti.
ffORDMFNN si«n™ðu Ung-
veria í HM í bandi.'T>!3'íí'*-.-,‘|- £
gærkvöldi m°ð 23:21. f hálúeik
stóð 13:12. Svía— si«nmðn Ra-ni
með 13:11, í hálfleik stóð 8:5.
Pólveriar sigruðu Jégóslava
með 8:7.
f HM ísknattleik sigmiðu
Kanadamenn Svía irifeð 1(5:2,
Fionar si 'ruðu N©rfSni«=nn með
2:1 nsf Rússar sigraðu Pólverja
mcð 10:1.
Hotmenkollenmótið:
slendingar keppa
HIÐ ÁRLEGA Ilolmenkollen
mót liefst miðvikudaginn 12.
marz n. k. og lýóur 16. marz.
íslenzkir skiíðamenn hafa tekið
þátt í þessu mei'kismóti undan-
íarin ár og svo mun einni-g
verða nú.
FJÓRIR ÍSLENDINGAR.
Að þessu sinni taka f jórir ís-
lfenzkir skíðamenn þátt í Holm-
enkollenmótinu og allir í alpa-
greinunuiri svoriefndu, þ. e.
Svigi, stórsvigi ög brunl. Skíða-
xriéiiriífriif éru: Svánberg Þórð-
arson, ÍR, Leifur Gís’ason, KR,
Magnúá Guðmundsson, Ákuv-
eyri og Jó'hanri Vilbérgssori,
Sigilufirði, sá síðastnefndi dvel-
ur ei-lendis. Auk keppendanna
fer Sigurður Jónsson frá ísa-
firði, hann ef göngumaður, en
keppir ekki.
Þeir Magnús og Leifur fara
út á eigin kostnað, en Svan-
berg er styrktur a'f Skíðaráðí
Rieykjavxkur. Allir keppá þeif
félagar að sjálfsögðu í nnfni
Skíðasambands íslands.
í
í RÖDKLEIVA OG
NOREFJELL.
Svigkeppni mótsins fer fram
í Rödkleiva, en stórsvig óg brun
í Norefjell. Svanberg keppti í
bruni Holmienkollenmótsins í
fyrra og varð 25 í röðinni af
69 keppendum, hann var þó
mjög ótheppinn með rásnúnxer,
fékk nr. 50.
íslendingarnir fara utan í
fyrrairáh’ð, íþróttasíðan óskar
þeim góðraf f rðax’ oa góðs áf-
ansurs, en k°ppnin verður hörð,
þvi að langt er síð’ri eins marg-
ir góðif skíðam'-mi h?fa verið
méð í mctinu FVsti- b-ztii af-
reksm-nn!rn'r frá mnt:n” í Bsd
Gastein verða með, t ö. h'':ms-
mé:s*ar'nn { svig:, Jns1 R’eder
fná Ausíurrík’, beztu riienn
Bandárík!ánna, Jsnanm.n Tga-
ya, Austurríkismaðurinn. Leitn-
Cf Ó, fl. ; ,_,1 ^ ___tó '-.wJjSÍ