Alþýðublaðið - 15.12.1928, Qupperneq 2

t
ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ
Mikið úrval af fallegum jólakortum í Emaus, Bergst.str. 27
Bæjarstjórnarkosningar
á Norðfirði 2. janúar,
Einkaskeyti til Alpýðublaðsins.
Eftiríarandi einkaskeyti barst
Aljþý&ublaðniu i gærdag frá
„Jafnaöarmanninum“ á Norðfirði:
\
Bæjarstjórnarkosnin'g hefír ver-
ið fyrirskipuð hér 2. janúar. Prír
listar eru komnir fram, skipaðir
8 möninum hver. Fara hér á eftir
nöfn fjögurra efstu manna hvers
lista: Alpýöuflokkur: Jónas Guð-
mundsson oddviti, Þorvaldur Sig-
rfcrðsson kennari, Guðjón Hjör-
Ieifssori skipstjóri, Stefán Guð-
mundsson trésmiður. Ihaldslisti:
Páll Þormar hreppstjóri, Jóri
Sveinsson verzlunaxmaður, Pétur
Waldorff kaupmaður, Sverrir
Sverrisson útgerðarmaður. „Fram-
sóknar“-listi: Ingvar Pálmason al-
pingismaður, Helgi Pálsson kaup-
félagsstjóri, Magnús Hávarðsson
og Jón Sveinsson útgerðarmenin.
Búist er við fjórða lista, sprengi-
lista, er íhaídsmenn standa að og
útgerðarmenn. 1
„J^Æp,',pnaSu-inn.'‘
Nes í Norðfirði fékk bæjarxétt-
indi með lögum frá síðasta þingi,
og verða þetta því fyrstu bæjar-
stjórnarkosningarnar þar.
Frá sjómönnunum.
FB., 14. dez.
• Farnjr af stað til Englands.
Vellíðan. Kveðjur.
Skipverjar á „Gylfa“.
Útl.
Jólabfað drengja,
Skátaféíagið „Væringjar“ gefur
út jólablað með þessu nafná. Það
er 24 bls. í störu bókarbroti, og
hið prýðjjlegasta bæði að efn-i og
ytra 'frágngia. 1 því eru fræði-
greinir, sögúr og ýmsar nytsam-
iegay hendingár fyrir unglingá,
enn fremur kvæði og vísur og
margar myndir. Klemens Jóns-
son fyrv. ráðh. skrifar fróðlega
og skemtilega grein um útilíf
junglinga í Reykjavík fyrir 50—60
árum. Þá er fróðleg grein um
„heiðin jól“ eflir Pétur Sigurðs-
son. D. Sch. Th. skrifar um
„drukknun og lífgun drukkn-
aðra“ og Jón H. Guðmundsson
prentari ritar skemtilega drengja-
sögu, er heitir „Aðfangadagur
sendisveinsins'. Jón Oddgeir
Jónsson er ritstjóri blaðsiins og
(skrifar hann í það margar greinir.
Áformað er að gefa svona blað
út um jól á hverju ári.
Alþýðublaðið er þess hvetjandi,
að þetta gagnlega og skemtilega
blað verði alment keypt og lesið.
Þorsteinn EHingsson:
Málleysingjar,
æfintýr um dýrin.
Reykiavík — prentsmiðjan Guten-
berg, 1928.
Efni bókarinnar er:
1. Gamli Lótan.
2. Sagan af Sjatar konungi og
Sonaide •drottoingu.
3. Sagan af Darjan músavini eða
Músa-Darjan.
4. Sassanela hin sægöfga.
5. Bondóla Kasa.
6. Sigurbur mállausi.
Pappír er sæmilegur og letur
gott. Smámyndir við upphaf og
endi hverrar sögu eru haglega
gerðar og koma lesanda í gott
skap.
Ásgeir Ásgeirsson fræðslumála-
stjóri hefir ritað formála bókar-
innar.. Skýrir hann frá' því, hve-
nær sögumar hafi verið ritaðar.
Og því næst farast honum svo
orð: Sögurnar „komu allar fyrst
út í Dýravininum. Hinar fyrri-
voru kaUaðar spánskar, pers-
neskar og indverskar, en hinar
síðari birtust undri nafni Þor-
steins sjálfs. En það þarf ekki
Iangrar rannsóknar við um upp-
runann. Sögurnar sverja sig sjálf-
ar í ættina.“ — 1 þessum sög-
um er mildi, mannúð og hrein-
ar ástir. Konur hafa jafrtan rétt
og karlar, og dýrin hafa þar rétt-
indi, og umhverfi þerira atburða,
sem gerast, er íslenzk náttúra eins
og logn og sólskin getur gert
hana blióasta. Það eina, sem er
austurlenzkt, eru nöfnin og þyt-
úrinn í flugi andanna. Æskuást-
ir Þorsteins á undrum „Þúsund
og einnar nætur“ munu hafa
fengið sögúnum þenna búning. En
hvað kom þá til, að Þorsteinn lét
sín þá ekki getið við fyrstu sög-
urnar, heldur gaf í skyn austur-
lenzk áhrif og uppruna?
Guðrún kona hans spufði hann
þess eitt sinn, og svarið var þetta:
„Það stóð þá slíkur styr um nafn
mitt hér á landi, að ,ég hafði
ástæðu til að óttas.t, að dýrin
mundu gjalda min, en ekki njöta,
ef ég hefði ritað undir nafni:'“
Hvort Þorsteinn hefir ritað sumar
sögurnar með hliðsjön austur-
lenzkra æfintýra eða frumsamið
þær allar, skiftir ekki miblu máli.j
Hitt er aðalatriðiö, að þær hafa
skáldlegt gildi, eru siðbætandi og
ritaðar á fagurri íslenzku.
Hjarta Þorsteins slær í frásögn-
inni, Skilniingur hans * á tilfin/n-
ingalifi málleysingjanna er auð-
sær í hverri sögu. ViÖkvæmni
Þorsteins er öldukvikið í öllum
sögunum. Mannúð hans er heið-
ríkjan í þeim. Réttilætistiifinniilng
hans er andvarintn, sem um þær
leikur. Og kærleikur hans er sól-
skinið yfir þeim öllum.
Ungir menn og aldnir mumu
sögurnar lesa. Og göð frækorn
skilja þær eftir í hvers manns
hjarta.
Sögur þessar hljóta að verða
kennurum mikjll fengur. Eru þær
ákjósanlegar Iesbækur handa
börnum og unglingum.
Ekkja Þorsteins Erlingssonar
sparar ekkert til að varðveita
minningu göðskálds vors. Hún
áuðgar bókmentir þjóðar vorrar
og styður að uppeldi hennar.
En hvernig megnar hún að
koma koma þessu öllu í fram-
kvæmd? Svo spýrja margir. Hún
hefjr gefið út Þyrna, Eiðiinn ;og
Málleysingja. Er þetta álit milli
fjörutíu og fimmlíu arkir. En
Guðrún er starfsöm og störhuga,
vitur og vinmörg, örugg og á-
ræðin.
Þorsteinn þekti Guðrúnu. Og
hann kvað:
„Ég veit ekki gnýja svo geig-
vænan 'heim,
að Guðrúnu ofbyði það. »
Ég þekki. ei svo viltan og veg-
lausan geim,
að vængirnir legðu ekki af >stað.“
Er óskandi, að henni endist
lengi stórhugur og styrkleiki til
þess að framkvæma hugsjónir og
vinna kærleiksverk.
Hallgmnur Jónsson.
Erl@nd slmskeyti.
Khöfn, FB„ 13. dez.
Jafnaðarmaður stjórnarfoiseti
i Eistlandi.
Jafnaðarmaðurinn Rei hefir
myndað stjórn i Eistlandi með
þátttöku verkalýðsflokks, nýbýl-
ingaflokks og flokks „kristilegra
jafnaðarmanna“.
Vond samvizka.
Frá Buenos Aires er símað tii
Ritzau-fréttastofunmar: Forsetinn í
Argentínu tilkynnir, að lögreglan
í Rio de Janeiro hafi fundið !
húsi einu þar í horg sprengikúlur,
skotvopn oig uppdrætti af járn-
brautarkerfi landsins. Ætla menn,
að hér hafi samsærismenn átt hlut
að, og hafi tilgangur þeirra verið
að sprengja í loft upp járnbraut-
arlest Hoovers, en lest hans var
væntanleg til Rio de Janeiro í
dag.
Sendisveit Bandaríkjanna segir,
að lögreglan hafi síðustu dagana
verið að leita að möimum, sem
vitanlega eru övinveítti'r Banda-
xíkjunum vegna Sacco-Vanzetti-
málsins og framkomu Bandarikj-
anna gagnvart Nicaragua.
Rússneska ríkinu úrskurðuð
listaverkin.
Frá Berlín er símað: Landsrétt-
urinn hefir úrskurðað, að rússi-
neska rikið sé eigandi li'staverk-
anna, sem ■undirrétturinn bamnaðl
að selja á listaverkauppboðinu í
növember, samkvæmt kröfu rúss-
neskra fursta. Eignarréttur ríkis-
ins byggist á úrskurði rús'snesku
stjórnarinnar árið 1920, eri sam-
kvæmt honum var ákveðið, að
lausar eignir rússneskra manna,
sem flúið hefðu frá Rússlandh
væru eign ríkisins.
Virkisdeilan.
Frá Washington er símað:
Stjörn Bandaríkjanna hefir árarng-
urslaust reynt að miðla málum
á milli Paraguay og Boliviu,.
Fulltrúar Boliviu á al-amerísku
ráðstefnunni hafa lýst yfir því,
að þeir ætli sér ekki að takí?
þátt í ráðstefnunni fyrr en Para-
guay greiði Bolivíu hæfilegar
skaðabætur fyrir árásina.
Stjörnin í Argentínu hefir nú
gert tilraun til málamiðlnnar.
Khöfn, FB„ 14. dez.
. Frá Washington er símað:
Sendiherra Paraguay hefir fengið
tilkynningu frá stjórninniii í Pa-
raguay þess efnis, að Bolivia
dragi saman her á landainiærum
Paxaguay og Boliviu, Stjörnin i
Paraguay kveðst því álíta vafa-
samt, hyort hægt muni að komasí
hjá ófriði, en meiri bjartsýni um
það virðist ríkjandi í Bandaríkj-
unum. Þannig er það taLið göðs
viti, að fulltrúar Boliviu eru aftur
farnir að taka þátt í al-amerísku