Alþýðublaðið - 29.05.1920, Blaðsíða 2

9
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Afgreidsla
blaðsins er í Alþýðuhúsinu við
Ingólfsstræti og Hverfisgötu.
Sími 988.
Auglýsingum sé skilað þangað
eða í Guíenberg í síðasta lagi kl.
IO, þann dag, sem þær eiga að
koma í blaðið.
Po’*Shan kolanámurnar og gler-
verksmiðjurnar, sem hvorttveggja
var kínversk eign, hafa þeir söls-
að undir sig á þann hátt að þeir
gerðust fastir kaupendur aturðanna
og neyddu síðan verksmiðjueigend-
urna til að selja.
Þjóðverjar létu Kínverja eiga
járnbrautir sfnar sjálfa og hafa
innfædda starfsmenn við þær. Jap-
anar hafa gert mikið af þeim að
japanskri eign, rekið kínversku
starfsmennina frá og sett japansk-
an hervörð í staðinn. Þrátt fyrir
bann Kínverja hafa þeir reist loft-
skeytastöðvar í Tsingtau og Han-
kow. í raun og veru fara þeir að
svo sem þeir ættu Kínverjana með
húð og hári.
Er líklegt að afieiðingarnar af
þessu háttalagi þeirra verði alvar-
legar, áður en langt nm líður.
(Foreign Affairs.)
„Allir jafnir fjrir lögunum"
Saga frá Bretlanði.
Verjandi ákærða kvað Hanson
vera hinn „svæsnasta bolsivík,
anarkista og kommunista.“
Hanson kvaðst eígi vera bolsi-
víki, enda þótt hann féllist á
ýmsar skoðanir þeirra.
Lark fór því næst ýmsum illum
orðum um Hanson í réttinum og
kvað hann og aðra af líku tagi
standa fyrir verkföjlum, og væri
það alt undirróður bolsivíka.
Dómarinn kvað það að vísu
eigi svo mega vera, að menn
ræddu skoðanir með broddstafa-
stungum, því það væri stjórnleysi.
En það væri merkilegt, að þeir
sem hrópuðu hæst um byltingu og
stjórnleysi væru fyrstir til að ka la
á lögregluna.
Dómarinn kvað Hanson hafa
gleypt við ýmsum nýjum stefnum
og prédikað þær og viðurkent
stefnu og aðferðir bolsivfka, sem
væru jafn ófyrirgefanlegar þar,
þótt þær væru ef til vill afsakan-
legar í Rússlandi.
Síðan dæmdi kviðurinn Lark
sekan um ólöglegan áverka.
Dómarinn kvað úrskurð kviðs-
ins vera eina úrskurðinn sem væri
sæmandi „gentlemönnum“ og á-
kvað að Lark skyldi sitja 30 daga
í einföldu fangelsi, en eigi skyldi
hann greiða Hanson neinar bætur
fyrir áverkann.
Þessi saga er gott dæmi um
„rétt" þann er þeir menn eru
beittir, sem hafa skoðanir, og þarf
jafnvel eigi meira til, en að þeir
séu grunaðir um að hafa skoð-
anir, til að þeir séu dæmdir óal-
andi og óferjandi.
X
Enska blaðið „Daily Herald“
segir frá eftirfarandi sögu um enskt
réttarfar, og er hún jafn ótrúleg
sem hún er viðbjóðsleg, þótt hún
verði ekki rengd.
Vélasíuiður nokkur, að nafni Al-
bert Hanson, var á ferð heim til
sín af fundi nokkrum, ásamt konu
sinni. Ræðst þá aftan að honum
maður, að nafni Frank Lark, véla-
maður, og rekur broddstaf aftan
í háls Hansons, svo hann féll ör-
vita niður.
Daginn eftir voru haldin réttar-
próf í málinu. Dómarinn heitir
Lavvrence. Hann er 77 ára að
aldri og hefir síðan árið 1904 haft
5 000 pund (100,000 kr.) á ári í
laun.
Achille Russo heitir prófessor
við háskólann í Catania á Sikiley,
sem hefir gert tilraunir til að veiða
fisk með hjálp rafljósa »automat-
iskt«. Árangurinn hefir verið svo
góður, að fyrirkomulagið hefir
fengið almenna viðurkenningu.
Fiskiráðuneytið hefir nýlega látið
í Ijósi, að fyrirkomulag þetta gæti
haft hina mestu þýðingu. Verk-
færið, sem prófessor Russo hefir
fengið einkaleyfi á, er hægt ad
nota bæði við skemtiveiðar og al-
mennar fiskiveiðar. Verkfræðisrit
kemst svo að orði, er það hefir
lýst hinum ýmsu aðferðum Russ-
os: »Sá hluti vatnsins, sem ráf-
ljósið lýsir upp, úir og grúir hreint
og beint af sæg fiskjar, en ætíð
smáfiski, en rendur Ijósflatarins
sortna af fullorðnum fiski.s Að-
ferð þessi hefir það fram yfir aðr-
ar fiskiaðferðir sem hafa ljós tiE
hjálpar, að einn maður getur stjórn-
að öllu saman, þar sem hinar þurfa
venjulega þrjá báta með 10—15,
fiskimönnum. Verkfæri Russos
samanstendur af vatnsþéttum lampa
sem innifelur rafmagnsperu, raf-
geymi og verkfæri, sem lampinn
og netið, sen^ veiða á í, eru fest á.
Hvenær skyldu íslendingar fara.
að veiða síld á þennan hátt, þeg-
ar hún er hætt að sýna sig ofan-
sjávarf
Alleftirtektarverð eru finsku lög-
in frá 24. okt. 1919, sem fjalla
um vinnu í búðum, skrifstofum
og geymslustöðum, og gengu f
gildi 8. febr. 1920. Þar er svo
ákveðið, að búðir og skrifstofur
skuli á virkum dögum opnar frá
kl. 8 að morgni til kl. 6 eftir
miðdegi, nema aðfangadaga helgi-
daga skal þeim lokast kl. 5. Þó
er bæjarstjórnum heimiluð undan-
þága fyrir mjólkur-, brauð- og
blómasölastaði, þó mega þær að
eins vera opnar 2 tíma á sunnu-
og helgidögum.
Börn innan 14 ára aldurs mega
ekki vinna á þessum stöðum, og
börn á aldrinum 14—16 ára að-
eins 6. tíma á dag.
Unglinga milli 14 og 18 ára
má ekki nota.til að bera, lyfta,
draga eða ýta þungum byrðum
eða vagnhlössum, eða vinna aðra
slíka vinnu, sem gæti haft ilt
áhrif á heilsu þeirra.
Verzlunarmenn má ekki láta
vinna lengur en 47 tíma á viku,
eða að meðaltali 8 tíma á dag
samfleytt. Samt megá þeir vinna
yfirvinnu mest 10 tíma á viku,
en þó ekki lengur en 100 tíma á
ári. Fyrir slíka vinnu ber þeim
50% hækkun á kaupi.
Þeir verzlunarmenn, sem vinna
8 tíma á sólarhring, eiga rétt til