Morgunblaðið - 11.01.1919, Blaðsíða 2

2
MOKGUNBI.AÐIÐ
K-1SI!í"
Hver er maðurinn? í skýrslu sinni
til stjórnarráðsins lætur L. H. B.jarna-
son prófessor þess getið, aS allir, sem
komu nærri hjálparstarfinu í inflúenz-
unni, hafi reynst ágætlega — að
u n d a n t e knu m einum manni!
Hver er sá maSur? Ætli það sé sá
sami, sem f'lest önnur bönd berast að
í inflúenzumálinu?
Skautafélagið hefir nú látið gera á-
gætt skautasvell á Tjörninni og liefir
unga fólkið óspart notað sér það und-
anfarin kvöld, enda, ættu sem flestir
að iðka hina ágætu skautaíþrótt sér
tíl skemtunar og hressingar.
Messað á morgun í Dómkirkjunni
kl. 11 (síra Jóhann Þorkelsson) og kl.
5 (síra Bjarni Jónsson).
Baðhúsið er opið á miövikudögum og
íaugardögum.
Háskélsp éf
Nemendur Háskólans, þeir er
ætla að lúka embættisprófi í vet-
ur, hafa farið fram á það við há-
skólaráðið, að prófi verði frestað
um einn mánuð. Astæðurnar til
þessarar bóiðni eru þær, að Háskól-
anum var lokað, meðan inflúenzan
gekk hér. Háskólanemendur gáfu
sig þá fram til hjúkrunar, og þeir,
sem ekki gerðu það opinberlega,
hjálpuðu vinum sínum og kunn-
ingjum meðan veikinda-vandræðin
voru. Varð þeim, sem von er, lítið
úr lestri og námi þanu tímann, og
má beita að svo hafi gengið fram
að jólum. Hafa þeir því, að kalla
má, mLst tvo mánuði frá námi (nó-
vember og desember), og eru því
auðvitað miklu ver undir búidr,
heldur en þelr nemendur, sem áður
hafa gengið undir vetrarpróf.
Má ganga að því vísu, að há-
skólaráðið taki þessar ástæður til
greina og fresti prófum, eins og
um er heðið.
KoSaeinoku''.
„Samkvæmt heimild fyrir land-
stjómina til ýmsra ráðstafana út
af Norðurál£uófriðnum,“ tilkynnir
stjórnin nú, að hún taki í sínar
hendur alla verzlun á útlendum
kolum hér á landi. „Á rneðan land-
stjórnin hefir kolaverzlunina í sín-
um höndum, er kaupmörtnum, fé-
lögum svo og einstökum mönnum
bannað að flytja til landsins kol
frá útlöndum sýo og að selja kol,
sem flutt hafa verið til landsins
gágnstætt ákvæðum þessarar reglu-
görðar.“
f»eir, sern áttu kol hér 8. janúar,
fá þó að selja þau eftir eigin geð-
þótta.
op ar m3tvóru <> ý endj' ör.. vetz u í hún s*ou
-- r.iuúa l i in li n 2n
van ar á seghk p sem hér iiygur. j Uppl. hj i
Emil btrand,
sk pimié. ata.
Bvot varða 100 þús- króna sekt-
um.
Það er eigi tími til að þessu sinni
að athuga mál þetta. En flestir
munu þó sjá, til hvers refirnir eru
skornir.
Utfíwtnfogsgjaíd.
,. Með an Nor ð urá lf u óf rið urinn
stendur og ráðuneyt.i íslands fer
með verzlun innlendra vöruteg-
unda, eða sér um útflutning á
þeim, skal greiða í landsjóð 3% af
andvirði því, er greiðast skal selj-
endum varanna eSa þeim, sem þær
eru teknar hjá eignarnámi.“
Ef skattur þessi verður meiri en
kostnaður sá, er landsjóður hefir
af umsjá með sölunni, fá eigendur
endurgreitt það, sem fram yfir er.
Reglugerð um þetta bráðabirgða-
útflutningsgjald var út gefin 7.
jan. og nær til allra þeirra ís-
lenzLra vara, sem landstjómin hef-
ir haft afskifti af síðan 14. júní
1918.
Búlgarar í Serbiu
Blaðið „La Serhie“ hefir flutt
margar frásagnir um jmð, hvernig
jieim hltrta serbnesku þjóðarinnar
leið, sem átti við kúgun Búlgara
að búa. Og meðal annars segir blað-
ið syo frá:
— Þegar er Búlgarar höfðu lagt
gömlu Serbíu og Austirr-Serbíu
undir sig, gaf herstjóm Jieirra út
þá skipun, að hver sem ætti bækur
á serhnesku yrði að afhenda þær
og vanræksla í þessu efni varðaði
hinni þyngstu refsingu. Serbar
urðu að hlýða og afhenda allar
sínar serbnesku bækur, og einnig
bókasöfn, og alt var þetta brent á
opinberum stöðum.
Serhneskum skólum var lokað,
en búlgarskir skólar opnaðir, og
J)íir voru serbnesk böm neydd til
þess að lesa og tala húlgörsku og
alt til þess gert, að þau gleymdu
móðurmáli sínu. Þau máttu eigi
kalla sig serbnesk og var J>eim
greipilega hegnt fyrir það, ef þau
sýudu Jress nokkum vott, að þau
væri af serbnesku bergi brotin. Það
kvað svo ramt að þessu, að meriu
urðu að leggja niður hin serhuesku
nön sín og breyta þeim í búlgörsku.
Ef einhver maður í þeim hluta
Serbíu, sem Þjóðverjar og Austur-
ríkismenn höfðu á sínu valdi, skrif-
aði bróður sínum, sem átti heima
hinum megin við Morava, þá varð
hann að breyta nefni sínu; armars
komst bréfið ekki til skila,
Fjöldi bæja og borga liggur í
auðn. ibúarnir hafa annaðhvort
verið drepnir eða fluttir burtu.
Sumir kusu heldur að flýja heimili
sín nógu snemma og flakka um I
skógunum. En þar fóru svo Búlgar-
ar á mannaveiðar, því að þeir köll-
uðu þessa flækinga „Komitadji-
er“, eða rrtlaga. Þeir, sem komust
undan Búlgurum, dóu af hungri og
kulda í fjölkmum. Blómlegt þorp,
sem heitir Banovats, er nú svo kom-
ið, að ])ar eru að eins tvö hús uppi
standandi af 500, sem voru þar fyr-
ir stríðið.
í Petrovats léku verðir Búlgara
sér að því að myrða Jrá af íbúunum,
sem þeir höfðú hnept í varðhald. 1
margar næt.ur samfleytt vonr menn,
Jronur og ungar stúlkur myrtar í
tugatali utan við fangeLsið. Búlgar-
ar hjuggu höfuð af líkunum og
höfðu þau fyrir fótknött, og þegar
]>au rákust saman, hrópuðu þeir:
„Kyssist, Serbar!“
Búlgarskir kennimenn lögðu und-
ir sig allar serbneskar kirkjur, og
IsXUGGAB
L IDN S TIMA
S| >i leikur í 4 páttum.
A'alhlutvtrk ð 'eikur hin favr
e ko
Na ma Talmadge
A I'ii úmún ‘‘ nvndarsnnar a
lci sc<ú h ut ú hiuð
0. W Gnffiih,
cem ■ ú e> o ði >u hei.nsfrægur
fyiir p 1 -t si í '.
Ve'f'ur sýnd < fti? ósk fiö d
martr , sem ei-tíi hoÞu tæ t-
fæ t tu að sjá þessa lj6m.-)ndt
my d áður.
Fí yst
D i! k a k j ö t
i verzl.
S k ó g a f o s s,
Aðalstræti 8.
Is'enzkt srrtjör
kæfi Oií tólg í verzlun
&unnors Pórðars.
Lau vei3 64.
Sykur
ko:;t.:r núí
Hðgginn sykur kr. 1.2J pr. kg.
Steyttur »» « i.ij « «
Púðursykur « i.oj « «
h|i
Jimmssi Óiaf.S’/ni & Co.
Síœi 649 B. GrettisgÖtU I. -
eignir Jreirra og serbnesku prest-
arnir voru. fluttir úr landi. Flestir
jieirra voru hengdir. Allar ktrkj-
urnar voru rændar og dýrgripir
J>eirra fluttir til Búlgaríu.
Seinast voru sendir menn um öll
þau héruð, er Búlgarar höfðu á. sínu
valdi, til þess að spyrja alþýðu um
Jtjóðerni hennar. Þeir sem sögðust
vera Búlgarar urðu að gefa yfir-
lýsnigu um það og þessum yfirlýs-
iugum var safnað sem sönnun fyrir
]>ví að héraðið væri búlgarskt. Af
fullvöxnum karlmöimum voru allir
teknir í herþjónustu, sem sögðust
vera Búlgarár. En J>eir, sem könn-
úðust við hið serbnéská þjóðerni
sitt voru ákærðir fyrir hinar og
aðrar yfirsjónir og drepnir.