Morgunblaðið - 18.05.1922, Blaðsíða 1

Stofnandi: Vilh. Finsen.
Landsbiad Lögrjetfa,
Ritstjóri: Þorst. Gíslason.
9. ái*g., 160 tbl.
Fimtudaginn 18. mai 1922.
ísafoldarprentsmiöja h.f.
Gamla Bíó
Dratning
UEraldarinnar,
3. kafli.
Sýnd í kvöld f siðasta
sinn.
Fyrinligg jandi s
Hveiti, 3 tegundir.
Rúgmjöl.
Hálfsigtimjöl,
Fínsigtimjöl.
Hrísgrjón.
Sagógrjón.
Kartöflumjöl.
Baunir.
Mjólk, COLUMBUS.
Mjólk, TRIANGLE.
Kaffi, RIO.
Exportkaffi.
Chocolade, 4 tegundir.
Cacao.
Strausykur.
Farin.
Toppasykur.
Rúsínur.
Þurkuð epli og aprikosur.
Laukur.
Ostar, 4 tegundir.
Maccaroni.
Marmelade.
Bakarasmjörlíki.
Eldspítur.
H.F. CARL HÖEPFNER.
FastEignamatið nffia.
Eftir Björn Bjarnarson, hreppstjóra
í Grafarholti.
MÁLNINGARVÖRUR ALLS KONAR:
Blýhvíta, tillöguð málning, innan húss og utan, ýmsir litir,
lökk allskonar, þurrir litir, Krít, Fernisolía, Terpentína, Kítti,
Penslar — Zinkhvíta með r.æstu skipuin.
H.F. CARL HÖEPFNER.
Sílö.
Þeir sem kynnu að vilja selja nýja síld í sumar á Siglufirði
eða Eyjafirði eru beðnir að tala við okkur einbvern næstu daga.
Við seljum norskar síldartunnur, tómar og fullar af salti, og
erum reiðubúnir iað gera t'lboð cif. á hverja góða höfn á land-
inu, ef um pöntun í stærri stíl er að ræða. Vérðið þolir alta
samkepni. Þórður Sveinsson & Co.
•Tarðarför konunnar minnar sálugu, Jóhönnu Bjarnadóttur, fer
frain föstudaginn 19. þ. m. kl. 1 e. m. frá heimili hinnar látnu,
Vesturgötu 11.
Luðv. Hafliðason.

Það tilkynníst hjermeð vinum og vandamönnum, að móðir
mín, María Andrjesdóttir, andaðist í nótt.
Reykjavík 17. maí 1922.
Jensína Hendriksdóttir.
I.
Það er nú komið út í bókar-
fonni, og hefir öðlast gildi 1. apríl
þ. á
Eins og vænta mátti eftir und-
irþúningsleysinn, er aðaleinkenni
þessa mats samræmisleysi á flest-
um sviðum, og milli matssvæð-
anna um land alt. Þetta sjest
>egar við lauslegt yfirlit. Milli
Kjeraða er þetta víðast óskaplegt,
°g sama er sumstaðar niilli jarða
bmanhjeraðs (matssvæðis), t. d.
í Borgarfjarðarsýslu. Þó jeg vegna 1
kunnugleika sjái það best þar,
feýst jeg við að víðiar sje líkt.
Þar er jörð (landverð) 40, önnur
1 nágrenni 44, en sú lægri er alt
tvígild við hina ba-rrl (80 og
44 hefði látið nærri). Aðrar, sín í
hvorri sveit er saman liggja, eru
73 og 78, en rjettu hlutfölliu
hiunu vera nál. 120 og 78, eðia
•Þfnvel heldur meiri munur; og
^ dæmi mættj telja mörg.
t
Kjósarsýslu er matskvarðinn
dlega lang-hæstur, eða alt að
tvöfaldur við flest önnur
^eita-(iandbúnaðar)-hjeruð. - Af
. 111 hlutum landsins virðist
Ter iftatið vera ríflegast á N,-
mgeyjaj,_ N.-lsafjarðarsýslnm,;
' Þ þess er xititS, að það eru
- enmr n tkj álkahjeruð. í flestum
Um sveit ah .i eruðum er matið
minkuuiarlega lágt. (Vestmanna-
eyjar teljast til kaupstaðanna).
Kjósarsýsla skanar svo langt
fram úr, að þar eru hlynninda-
lausar smájarðir með líku land-
mati og stórjarðir annarsstaðar,
og meðalbýli þar á við höf-
uðból í öðmm hjeruðum, og það
næstu sveitum, sem líkt standa
að vígi í flestu tilliti. Þessu til
sönnunar leyfi jeg mjer að sýna
dæmi, en fer lítið iit yfir næstu
hjeruð til samianburðar. (Á. =
Árness., B. = Borgarfj., M. =
Mýras., R. = Rangárv.)
Lækjarbotnar 24, Borg (Egils)
M. 23, Hellir (Sigurðar) R. 23.
Hólmur 48, Þingvellir (alþing-
is) Á. 48, Hábær R. 48.
Breiðholt (án veiði) 92, Bær
B. 94. Bjóla (öil) R. 96, Skál-
holt (alt, 2 stórhýli) Á. 97.
Fífuhvammur (Hmmmkot) 71,
Varmalækur B. 70, Síðumúli M.
70, Breiðaból-(staður) R. 70, Stór-
ólfshvoll R. 70, Búrfell Á. 70.
Digranes 33, Stóra-Fjall M. 33,
Múli (Biskupst.) Á. 33, Hlíðar-
eudi (Gnnnars) R. 31, Hemðar-
hóll R- 31, Brattholt (með %
Gullfossii Á. 34, Keldnaholt
(Keddnholt), Kjamholt) Á. 35,
(Sú jörð hefur borið eitt af
stærstu búum í A. undanfarin ár,
en Digran. ber 3 kýr, 70—80
kindur).
Hrísbrú 58, Belgsholt (alt) B. 58.
Mctófell minuia 57, Kálimms-
tunga M. 57, Hjarðarholt M. 57,
Vatnsdalur R. 56, Haukadalur
(Hálls) Á. 56, Úlfljótsvatn (með
Vs Sogafossum) Á. 57, Kirkju-
bær hinn meiri (Otkels) R. 56.
Helgadalur 50, Vilmundarstað-
ir (Magnúsar ríka, er þar græddi
auð sinn) B. 45, Efri-Hvoll R.49,
Ásólfsstaðir Á. 49, Reykir í Ölv.
(Gizurar jarlssetur) Á. 49.
Helgafell 91, Ólafsvellir Á. 91,
Laugarvatn Á. 91.
Kálfárkot 46, Ytri-Hólmur B.
47, Hæli B. 46, Lundar M. 45,
Skriðufell Á. 45.
Þormóðsdalur 74, Fitjar B. 73,
Sólheimatunga M. 73.
Árbær (án veiði) 43, Geita-
berg B. 43, Mimaðarnes M. 43,
Vorsabær í Ölv. Á. 41, Kárta-
staðir í Þingv. Á. 41, Stóra-Hof
Á. 42, Garðsauki meiri R. 42.
Korpúlfsstaðir (án veiði) 75,
Deildartunga B. 74, Reykholt
(Snorra) B. 72.
Lambhiagi 62, Dragháls B. 63,
Hjalli í Ölv. Á. 62, Kallaðarholt
(Kaldar- Kaldárholt) R. 63.
Blikastaðir (án veiði) 79, Gnxip-
ar í Ölvesi Á. 76, (þar tvö mikil
bú nú).
Melar (á Kjal.) 84, Oddj R. 84.
Jörfi (vesælt kot) 29, Hæll
(Gests) Á. 28.
•Stardalur (fjallahýli) 68, Höfn
B. 68, Selalækur R. 67, Mosfell,
Grímsn., Á. 67.
Fitjakot (mýrarrytja) 42, Kálf-
holt R. 42, Hruni Á. 42, Tungu-
fell Á. 42, Birtingaholt Á. 40.
Hvammsvík 52, Saurbær (hins
vegar Hvalfjarðar) 52, Rauðia-
lækur meiri R. 53.
Vatnsendi (án Elliðaárveiði;
slægjulítil heitarjörð) 104, Leirá
B. 103, Aurriðafoss Á. 101, Karls-
skáli S.-Múlas. 104, Grenjtaðar-
staður 101, Skútustaðir 105.
Grafarholt (að fráskildu Veg-
holti, Jaðri, Baldurshaga, Skóg-
arliamdi, Grafarvogi, veiði í Bugðu
og Úlfarsá; slægnarýr beitarjörð)
120, Bræðra-Tunga Á. 119. Syðri-
Ey, Húnav. 118, Hrappsev 119,
Hjörsey öll M. 125. Hnausar, Húnv
123, Kaupangur, Eyjaf. 119, Hjeð-
inshöfði 118, Flugumýri 126).
Reykir í Mosfsv. 140, Brokey,
Breiðaf. 140, Vogur á Mýrum M.
137, Reykjahlíð, S.-Þing., 131. —
Sainanburðarjarðirnar við þær 3
síðasttöldu í Kjósars. eru mikil
böfuðból og stór-hlyimindajiarðir.
Kjósarsýsla er aðeins 4 sveitar-
fjelög fremur smá. Landbúnaðar-
jarðir þar, metnar yfir 100 lað
landniati, eru..................22
en í Borgarfjarðarsýslu,. .. 3
í Mýrasýslu............ ■. • • 1
í Árness., stærstu sýslu landsins 9
í Rangárvallasýslu.............. 1
o s. frv. í öðrum landshlntuin
er matið sumstaðar svo lágt, að
á allmörgum jörðum er „nýja“
matið (talið til 1921) ekki hærra
í hundruðum króma, en „gamla“
matið (talið til 1861) er í hndr.
á landsvísu, <Jg sumistaðar lægra
en „forna“ matið. Er vafasamt
hvort þetta „nýja“ mat er mikið
nær því iað vera rjettlátur skatta-
gmndvölinr en „gamla“ matið,-
með síðar áorðnnm breytingum,
eða nokkru nær samræmi yfir
höfuð, og má því telja þar mis-
hepnað mikið verk • og kostnað-
arsamt.
II.
Til fróðleiks þeim, er eigi hafa
enn sjeð fasteignabókina, set jeg
hjer heildarmatið. Hefi jeg dreg-
ið út úr sýslnamiatinu kanptún-
þau, sem eru sjerstæðir hrepp-
ar (þótt nokkrar hændahújarðir
fylgi sumum), og lagt heildarmat
þeirra saman.
sveitarf jel. hndr. kr.
Reykjavík .. ..
K auptúnahreppar
Akureyri........
Vestmannaeyjiar .
Hafnarfjörður.. .
Sigluf jörður .. ..
1 393830
14 66198
1 34149
1 32715
1 31861
1 29436
ísaf j.= (Skutilsf jörður). 1 25918
1 14459
14 35703
11 32561
13 25018
7 24802
12 23759
9 21574
4 21569
10 21252
11 21175
10 20545
5 16790
9 15448
7 14488
9 12510
10 12107
6 11757
Seyðisfjörður . . . .
Árnessýsla..........
Eyjafjarðarsýsla ..
Skagafjarðarsýsla ..
Gullbringusýsla
Suður-Múlasýsla . .
Norðúr-foafjjjsýsla..
Kjósarsýsla..........
Rangárvallasýsla ..
Norður-Múlasýsla ..
Suður-Þingey j arsýsla
V estur-lsaf j arð arsýsla
Borgarfjarðarsýsla ..
Austur-Húnav.sýsla..
Dalasýsla............
Snæf. og Hnappad.
N.-Þingeyjarsýslia - •
Mýrasýsla............
Vestur-Húnav.sýsla..
V.-Skaftafellssýsla..
Stmndfisýsla .'. ..
Vestur-Barðastr.sýsla
Austur-Barðastr.sýsla
Austur-Skaftafellsisýsla
Nýja Bió
Mislukkað
h | ó n a band.
Sjónleikur í 6 þáttum.
Aðalhlutverkið leikur hinn
alþekti ágæti leikari:
Mitchell Lewis.
Myndin gerist í Alaska og
er spennandi frá upphafi til
enda.
Trópenól
þakpappinn sem þolir
elt. Fæst altaf hjá
A. Einarsson & Funk,
Reykjavík.
Keflavík (m. m.)............ 6610
Stokkseyri (m. m.)....... 5846
Eskifjörður................. 5214
Stykkishólmur (m. m.) .. 4787
Patrekisf jölrður........... 4422
Húsiavík.................... 4168
Búðir (eystra) ......... 3990
Sauðárkrókur................ 3041
ÍBorgarnes.................. 2632
Ólafsvík.................... 2011
Blönduós.................... 1608
10885
10780
10344
10141
9292
6424
5163
Samtals 102.265.3
Hinir 14 kauptúnahreppar eru:
F.yrarbakki (m. m.).. .. 8173
Akranes (Skipaskagi).. .. 6927
Nes í Norðf.............. 6769
Samtals 66198
Auk þess eru smærri kauptúna-
hús, verstöðvahús og stórhýsi til
þjóðfjielagsnota, sem talin eru
með sýsilumatinu:
í Gullbr. 4175, Kjósars. 2486,
Snæf. og Hn. 1738, Dala. 642,
A.-Barð. 773, V.-Barð. 2444. V,-
'ísaf. 7934, N.-ísaf. 6780. Stranda.s.
1803, V.-Húnav. 838, A.-Húnav.
1359, Skagafj. 2504, Eyjafj. 7870,
S.-Þing. 607, N.-Þing. 1430, N,-
Múla. 3071, S.-Múlia, 1967, A,-
Skaftaf. 745, V.-Skaiftaf. 1315.
Árness. 718..
Um kaupstaðina er fátt hægt
að segja hvað matið áhrærir, með
því bókin sýnir þar aðeins heild-
artölur, nema um nokkrar jarð-
ir, er sumum þeirna fylgja. Þó
mun mega fullyrða, að þar sje
matsmælikvarðinn talsvert hærri
en í sveitahjeruðunum flestum.
Einkum hygg jeg, eftir því sem
jeg hef litið í matsbækur Reykja-
víkur, að þar sje alt mat sæmi-
lega hátt, og svo virðist einnig
vera um Vestmannaeyjar og Hafn-
arfjörð. í sjómannaþorpinu á
Vm. eru húsin metin 23294, hús-
in á Ákureyri 21496, og í Hafn-
larfirði 20550, en þar eru að mestu
leyti smáir hraunholukofar. Með
því að líta yfir þessa staði, virð-
ist Ákureyri verða nokkuð lág,
samanborin við hina. Reykjavík
er nærri % laf ölln mati lands-
ins, og má því nm það segja r
„Ekki vantar á það höfuðið".
Framh.