Morgunblaðið - 16.08.1925, Blaðsíða 5

Aukabl. Morgunbl. 16. ág. 1925.
MO
v n r i a n! n
Kjalarnessbrjef.
Mnnið eftir
Rússabolsar finna fjánsjóði
er þeir slá eign sinni á.
þessu§eina
innlenda fjelagi
Þegar þjer sjó- og bruna-
tryggið.
Simi 542.
Pósthólf 417 og 574.
Simnefnis Insurance.
Bann oregi.
Álit forseta stórþingsins hr. Ivars Lykke.
„Bannið er Noregs ógæfa.“
Forseti Stórþingsins norska, hr.
Ivar Lykke, hefir nýlega komist
svo að orði í viðtali við „Dagens
Nj’heter“ í Stokkliolmi, að bann-
ið væri ,„Ncregs ógæfa.“
„Sjeu menn ekki alveg sturlaðir
af bannofstæki,“ segir hr. Ivar
Lvkke, „verða menn að játa að
áfengislöggjöf Norðmanna eins og
hún nii er, nær enganveginn
tilgangi sínum. Drykkjuskapurinn
hefir ekki batnað. Suðrænu vínin,
smyglaraspíritusinn og heima-
bruggaða brennivínið, alt þetta
veitir fullar bætur fyrir gömlu
drykkina, en bannið" hefir eyðilagt
alla ábyrgðartilfinningu almenn-
ings og virðingu fyrir lögum
og rjetti. Drykkjuskapurinn er
miklu ruddalegri og ósiðlegri nú
en áður, og hann hefir náð djúp-
um rætum meðal æskulýðsins í
landinu.
Aður kom unga fólkið saman
til þess að dansa og slcemta sjer,
og sterku drykkirnir lágu óhre-yfð-
ir. Minsta kosti drukku ungu
stúlkurnar aldrei annað en gos-
drykki. En hvernig er þessu varið
nú? Hvenær sem tækifærið býðst,
ganga stúlkurnar með mestu á-
kefð í „snapsinn“ og wisky-„sjúss-
inn,“ og ungu piltarnir hendast
frá öðrum enda bæjarins til bins,
ef vera slcyldi að þeir gætu þar
fengið áfengi handa sjer.“--------
„Rj«tt er það, að smyglun hefir
minkað, en það hefir kostað land-
ið ógrynni fjár, sem hefði mátt i
verja til einhvers nýtsamlegs fyrir
land og þjóð.
Nafn rússneska greifans Jussu-
Og enginn veit; pofs, var á hvers manns vörum I
hversu lengi smyglunin fer þverr-
andi; harðvítuga menn er við að
fyrir níu áruni er kynjamað-
urinn Rasputin var ráðinn af dög-
etja, þar sem smyglararnir eru., um fyrir tilstilli hans. En þó Jussu
Þeir finna stöðugt upp á nýjum' pof kæmi þar fram sem svarinn
aðferðum og óðarar en smyglunin | óvinur keisaraættarinnar, varð
þverrar. eykst heimabruggið og1 hann sem aðrir heldri menn að
menn neyta margskonar ólyfjan, hröklast úr landi, þegar Bolsar
sem eru skaðleg fvrir heilsu brutust til valda.
manna.--------
„Hin geysimikla neysla af ^uð-
rænum vínum, sem nú á sjer stað
Jussupof var fylgjandi Kerenski
og flokksmönnum hans, er fyrst
tóku völd eftir keisarastjórnina.
í Noregi, er full sönnun þess, að! En >eir hrökluðust frá ríkjum eft-
þjóðin neytir ekld minna af áfengi!ir skamrnu stund, eins og menn
nú, en hún gerði áður. Árið 1924,muna-
seldi áfengiseinkasalan 6.14 milj.! Þe"ar Bolsarnir tóku við, var
lítra af víni, móti 2,52 milj. lítrum' >að eitt af >eirra fyrstu raðstöf-
1923. Og við þetta bætist, að árið ; nnum að sla ei£n sinni á alla rík'
1924 hefir innfl. einstaklinga sjálf- ismannabústaði, sem nokkur veig-
Hofi á Kjalarnesi 8. ág.
I.
Ef jeg skil rjett tímanna tákn
[ j — en vei þeim, sem misskilja
I þau — þá er það að verða eins-
konar „ismi“ eða stefna, að ungir
rithöfundar, sem eitthvað fara úr
átthögunum, skrifi Morgunblaðinu
um það, sem á dagana drífur og
fyrir augu og eyru ber. Halldór
[ ‘ Kiljan Laxness skrifar „frá Sikil-
ey“, Guðmundur Hagalín „Harð-
angurbrjef“. En vegna þess, að
> það er vænlegra að vera á faldi
mnar en dragnast á eftir
J, henni, þá geng jeg undir merki
; stefnunnar og skrifa hjeðan. Jpg
j er nii að vísu ekki í meiri f jarlægð
; en ,uppi á‘ Kjalarnesi. En ekki get
\ jeg sjeð, að maður þurfi að fara
‘suður undir miðjarðarlínu eðasitja
j á Voss, til þess að geta sagt eitt-
(hvað í frjettum, eða að minsta
kosti rissað niður þær hugsanjr,
sem vakna við það að sleppa uxn
| stundarsakir úr háreystinni og
harkinu, göturykinu og bifreiða-
öskrinu, mannmergðinni og gelgju
menningunni ií Reykjavík út í
sveit, út á iðgræna jörðina, í
hreint, ísl. sveitaloft, til hljóðpa,
j en starfandi manna. Það er meiri
breyting en margur heldur, og því
fylgir skarpari sjón, meiri andleg
hressing og auðugra hugsanalíf en
ætla mætti, svo stutt sem er farið.
,Það er eins og hin íslenska jörð,
sumargræn og full af gróandi lífi,
geri kraftaverk á þeim, sem los-
. ast af grjótgötunum og bruna-
hraununum í Reykjavík.
II.
Kiljan skrifar, svo jeg miði við
þá tvo, er jeg nefndi áðan, um
glyslifnað og iðjuleysingjamenn-
ingu ferðamannanna í Taormina,
dýrindis gistihús, kynvillinga o. s.
frv. Hagalín um ferð með járn-
braut. Eins og gefur að skilja get
jeg ekki á þetta minst. Kjalnes-
ingar hafa ekki enn. fengið járn-
braut, og því síður hefir verið
reist hjer Suðurlandagistihús, þar
sem saman ægir öllum lýð. Nei.
Jeg lifi fábrotnu, einföldu en
Fyrir skömmu urðu menn varir
við að sprunga var í múrnum á
kjallaraherbergi einu í höllinni.
Við athugun- kom það hrátt í ljós
,v , dyrðlegu lifi — by í tjaldi, sem
að nvlega hafði venð rotað þar , . - ’
við veggnnm. Var nú veggurinn
rofinn. Kom þá í ljós; að leynihólf
var á bak við vegginn, og þar
voru falin ógrynni gersema, silfur,
gull og gimsteinar. Hefir Jussu-
einhver ágætur bóndi hjer lánaði
Hjálmari Þorsteinssyni á Hofi til
afnota fyrir mig.
Jeg sagði: dýrðlegu lífi! Það er
sannleikur. Hugsið yður, 'þjer,
j. . ... , sem þetta lesið, litlu, hvítu höllina
poi: greifi ekkx treyst sjer til þess „ ’
* , mina, reista í stíl íslenskra sveita-
að rej’na að lxaía þetta a braut . , . .
með sjer, en hefir falið það þarna
áður en hann flúði
Er talið að fjársjóðurinn sje um
50 miljónir gullrúbla virði og sjeu
þarna ættargripir Jussupofs.
bæja, standa á iðjagrænu Hofs-
túninu, með kafgresisundirlendið
1 og klettabeltaða Esju á aðra. hönd
en skerjóttan, nesjaskorinn og
eyjamargan Kollafjörðinn á hinal
t,. . , , ,, Hjer er vítt til sjónar í allar átt-
Eins og nærn ma geta, slogu .
t, , . ir Lengst í suðri hillir upp Reykja
Bolsar eign sinui a alt saman. J J
og
sagt ekki numið minnu en 1 milj.
lítrum. Neyslan er á stöðugri aukn
ingu. í janúarmánuði í ár seldi
áfengiseinkasalan 500,670 lítra af
áfengi, en á sama síma 1924 eina
240,621 lítra. í febrúarmánuði var
salan 477.445 (1925) móti 245,810
(1924); í mars 578,992 (1925),
355,957 (1924); ( apríl 607,807
(1925), 402,032 (1924). Salan í ár,
þessa 4 fyrstu mánuði ársins, er
þannig 2,164,714 lítrar, móti 1,244,-
820 lítrum á sama tíma í fyrra.
Er hjer þó ekki talið með það,
sem einstakir menn hafa flutt
inn.“ —■■ —
ur var í. Höll Jussupofs greifa í
Moskva, hefir verið gerð að sögu-
legu hergagnasafni.
Myndir sýnir nokkra „háttvirta“ uesfjall?arðinn> svipmikinn
t, , , , * , f jallmargan. Lönguhliðarf jöllin
Russabolsa vera að grarnsa í ger- ■
blasa og við, fjarlægðarbla og fög-
semunum. , . 66
ur, í norðrx Akrafjall og hið bláa,
j btikandi haf til vesturs, blettað á
(Eftir „Politiken“).
„Hin suðrænu vín eru nú drukk-
in um alt land. Engum hafði kom-
ið til hugar að ætla, að hændur
vorir eða sjómenn færu að drekka
suðrænu vínin. En okkur hefir
skjátlast herfilega. — Vínin eru
drukkin í glösum, í kaffibollnm,
og hvert eitt einasta skip sem fer
norður á leið, hefir meðferðis mik-
inn flutning af suðrænum vínnm
handa sjómönnunum á fiskiskip-
——— i ——. stöku stað af reyk frárra skeiða,
'er bruna austur og vestur, suður
unum, og handa sveitafólkinu til 0„ norður. Hjer loka engin
°” fra' hús eða timburkofar útsjóninni.
„Bannmennirnir sjálfir eru nú Um leið og komið er út ^ tjald.
farmr að viðurkenna, að ástandið inu mínUi blasa við fjöUin> hafið>
sje síst betra en það var áður.“ ^ himminn, gróðurinn, bæirnir — ís-
lensk sveit með öllu sínu lífi, öll-
t 7
| um sínum milda en mikla svip.
m.
Einhrer keldur ef til vill að hjer
sje da«ft 9g áa«6#egtv IJer slái