Alþýðublaðið - 02.06.1920, Qupperneq 1
1920
Miðvikudaginn 2. júní
122. tölubl.
Hðsslanð og flmlail.
Khöfn 31. tnaí.
Símað er frá Helsingfors, að
Sovjet-Rússland hafi fallist á uppá-
stungu um það, að hefja friðar-
samninga við Finnland í Dorpat
io. júní.
Mwm 09 Þjóðverjar.
Khöfn 31. maf.
Símað er frá Berlín, að Banda-
menn ætli að senda fasta nefnd
íil Þýzkalands, til þess að hafa
nákvæmar gætur á fjármálum
Jandsins.
jfýtt ssmbanð.
Khöfn 31. maf.
Frá London er símað, að sá
orðrómur berist frá Japan, að
Ameríka muni ganga í eask-
japanska sambandið.
Norskufossarnireiga að
hita og Iýsa Danmörku.
Lengsta rafleiðsla í heimi.
Noregur er eins og kunnugt er
fossaauðugt land, og því hægt að
framleiða þar meira af rafmagni
«n landið sjálft þarf að nota.
Norðmönnum datt þá f hug að
þeir myndu geta flutt rafmagnið
út og var því fyrir þeirra tilstilli
sett á rökstóla nefnd í Danmörku
til að athuga hvort hugsun þessi
gæti komist í framkvæmd. Báðum
þjóðunum er þetta auðvitað hið
mesta áhugamál, því Danir hafa
fengið sig fullsadda af því, nú á
stríðstímunnm, að vera upp á Eng-
lendinginn komnir með kol, en
Norðmenn á hinn bóginn auka við
sig arðvænlegri útflutningsgrein
með því að flytja raforku út þang-
að.
Ennþá hefir nefndin aðeins unn-
ið að undirbúningi málsins, en er
þó komin að þeirri niðurstöðu, að
það sé vel gerlegt að leggja raf-
leiðslu frá Noregi yfir Skagerak
til Jótlands á svæðinu milli Hirts-
hals og Hanstholmen.
Leiðsla þessi er áætluð að verða
100 kílómetra löng og verður því
iengsta rafleiðsla í heimi.
Lengsta rafleiðsla sem hingað
til hefir verið lögð er leiðslan
milli Helsingborg í Svíþjóð og
Helsingör í Danmörku. Hún er þó
aðeins 7—8 kílóm. á lengd. Hún
birgir Norður-Sjáiand að mestu
upp með raforku.
Sjálf ieiðsian mun kosta of fjár,
fyrir utan rafgeyma og stöðvar
þær, er framleiða aflið í Noregi.
Gert er ráð fyrir að fyrirtækið
muni kosta ait að 40 milj. króna,
og hvort það verður framkvæmt
veitur því á þvf, hvort koiaverð
lækkar fyrirsjáanlega í framtíðinni,
því eigi verður slíkt risafyrirtæki
framkvæmt á mjög skömmum tíma.
Vonandi tekst frændum vorum,
Norðmönnum, að miðia hinum
„aflvana" bræðrum sínum, Dönum,
af gnægð sinni. X
Eldgos í Carbiskahafinu.
Eftir því er ioftskeyti herma tií
Reuter frá skipinu Chalamares,
hafði í byijun maímánaðar sést
stíga mikill reykjarmökkur upp frá
fjailatoppunum á Old Providence-
eyju í Carbískahafinu, og er síðar
komið á daginn, að þar hafa verið
eldgos á ferðinni.
Erfiðleikar námsmaia.
Hvað gerir rikið?
Með sambandssamningunum var
afnuminn Garðstyrkurinn svonefndi
sem íslenzkir síúdentar, er sóttu
Hafnarháskóla, nutu. Og jafnframt
var öiium efnaminni stúdentum
gert ókleyft að stunda nám við
þann skóla, því þær tvær miljónir,
sem Island fékk, að nafninu til,
frá Dönum, eru ætlaðar candidöt-
um. Þetta sá þingið og viðurkendi,
með því að veita þeim stúdentum,
er nám stunda við skólann nú, og
ekki hafa Garðstyrk, 8 þúsund
króna styrk; sem þó ekki varð
nema 6 hundruð krónur á mann,
er honum hafði verið skift upp
milli þeirra. Getur hver maður
séð, hve skamt þetta hrekkur í
þeirri dýrtíð, sem nú er alstaðar.
Enda er svo að heyra, af bréfum,
er borist hafa frá stúdentum, að
þeir verði að hætta námi ytra,
nema þeim komi meiri styrkur
einhversstaðar frá, og þá auðvitað
helzt að heiman. Er slíkt ilia farið,
því ekki eigum vér íslendingar of
marga lærða menn f verklegum
fræðum; en flestir, sem utan fara,
nema þær námsgreinar, sem ekki
er tækifæri til að læra hér heima.
Það er vitanlegt, að námfýsi
manna verður ekki drepin, hversu
miklir örðugleikar sem á því
kunna að vera, að svala henni,
með öðru móti betur en því, að
gera mönnum ókleyft að standast
hinn fjárhagslega kostnað. Heima
fyrir hefir ríkið gert ýmislegt til
þess, að iétta undir með mönnum.
Og auðveldara er fyrir þá, er hér
stunda nám við háskólann, að
fá sér lán eða arðvæna atvinnu
að sumri, en þá, sem nám stunda
utanlands, fjarri vinum og vanda-
mönnum. Sumarfrí er þar iíka að
öllum jafnaði styttra og erfiðara
að fá þar atvinnu að vetrinum til
að stunda með náminu. Enda verk-