Morgunblaðið - 29.07.1930, Side 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
)) INlrom & Qlsein) ((ll
Fyrirligg jandi:
Bindigarn á 14 lbs.
Seglgarn 6/6
do. 2/6.
Skógarn 2/32.
Saumgarn.
Ný rannsókn
á flngleiðinni yfir norðan-
vert Atlantshaf, milli Ev-
rðpn og Amerfkn, með við-
komnstððnm á íslandi og
Grænlandi.
Upphaf að pólrannsókn-
unum miklu árið v
Ennfremur Pappírspokar frá 1/16 kg. til 10 kg.
1932-1933.
22.50 Hðeins 22.S0
kosta gúðir
ferðagrammofonar
hiá
K. Einarsson & Björnsson
Bankastræti 11.
Listsýningin
Kirkjustræti 12,
opin daglega kl. 10—8.
Húseignin nr. 4 við Hirkiustræti
í Reykjavík er til sölu. — Menn semji við Eggert Claessen
hrm. (sími 871) fyrir 31. þ. m.
•••••»•••••••••••«•••••••••••••••••••••••••••••••••
»••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Timbupversiun
P.W.Jacobsen & Sön.
Stofnuð 1824.
Sfmnefnli Granfuru — Carl-Lundsgade, Kiifcenhavn C.
Selur tímbnr í otærri og smærri sendmgum frá Kaupm.hðfa.
Eik tíl skdpasmíöa. — V.inníg heila skipsfarma frá Sríþjóö.
Hef verslað við ísland i 80 ár.
Nýjar bæknr.
Matth. Þórðarson: Síldarsaga Islands með myndum, kr. 10.00
Vestan um haf. Ljóð, leikrit, sögur o, fl. Valið hafa
E. Kvaran og Guðm. Finnbogason.........— 15.00
Iceland. Ed. by Th. Thorsteinsson. Útgefið af Lands-
banka íslands, 2. útg. ..... ....... ib. — 10.00
Stefán Stefánsson: Iceland.'Handbook for Tourists, ib. — 5.00
Icelandic Lyrics. Selected by R. Beck...ib. — 25.00
Buchheim: Thule. Das Land von Feuer und Eis .. ib. — 7.00
Finnur Jónsson: Island fra Sagatid til Nutid .... ób. — , 6.35
'Vaslev, A. B.: Tusindaarsriget Island ..... — 3.75
Lindroth: Island.............................— 11.00
Einar Fors Bergströmí' Island ...............— 6.65
Fru Gytha Thorlacius: Erindringer fra Island.— 6.65
Islandica, Vol XX. The Book of the Icelanders edited
by Halldór Hermannsson................ — 9.00
BákaTersInn Slgfásar Eymnndssonar.
í gærmorgun kom hingað
norskt selveiðaskip „Grande“ frá
Álasundi í Noregi. Er það 67
smálestir að stærð og hefir 75
hestafla hreyfil. Skipstjórinn
heitir Hido.
Skip þetta er á leið til aust-
urstrandar Grænlands með 5
leiðangursmenn, sem eiga að at-
jhuga þar ýms skilyrði fyrir því,
hvernig sje flugleiðin um norð-
anvert Atlantshaf, milli Evrópu
og Ameríku, með viðkomustöðum
í Færeyjum, á íslandi, Græn-
landi og Labrador. En jafnframt
er för þessi farin til undirbún-
ings hinum miklu alþjóðarann-
sóknum á veðráttu í pólarlöndun-
um og þar í grend á árunum
1932—33.
Formaður þessa vísindaleið-
angurs er rúmenskur prófessor
og doktor, Constantin Dumbra-
va að nafni. Hinir leiðangurs-
mennirnir eru amerískur loft-
skeytafræðingur, sem Bassett
heitir, franskur blaðamaður frá
„Le Journal“ Le Fevre að
nafni og tveir franskir kvik-
myndatökumenn, Rene Ginet og
Filippinet.
„Morgunblaðið“ náði tali af
dr. Dumbrava í gær, og spurði
hann um fyrirætlanir með leið-
angri þessum. Honum sagðist
svo frá:
» — Ferðinni er heitið til aust-
urstrandar Grænlands og í grend
við Scoresbysund ætlum við að
reisa timburhús, sem við höfum
tilhöggvið með okkur, hjer á
skipinu. Leiðangurinn kostar
franska blaðið „Le Journal“ í
París, kenslumálaráðuneyti Rú-
mena og rúmenskur blaðahring-
ur. Auk þess hefi jeg lagt fram
nokkuð fje frá sjálfum mjer, og
veðurstofan belgiska hefir gefið
öll veðurathuganaáhöld, sem við
höfum með okkur. Það er gert
ráð fyrir, að þessi rannsóknar-
för kosti 600.000 franka.
Húsið, sem við.flytjum með
okkur er franskt og er smíðað
eftir því hvernig veðrátta í Aust
ur-Grænlandi er. Væntum við
þess að það reynist vel og verði
framvegis veðurathuganastöð.
Til þess að halda sambandi við
umheiminn, höfum við með okk
ur 0.4 kw. loftskeytastöð af
sömu gerð og Byrd hafði á Suð-
urpólnum.
— Er tilgangur fararinnar
aðeins sá, að rannsaka veðráttu
norður þar?
Þessari spumingu svaraði dr.
Dumbrava þannig:
— Veðurfræðingum er það
löngu ljóst að undir veðráttunni
við heimskautin er komin góð
eða vond veðrátta um allan
heim. Þess vegna færa þeir sig
æ lengra norður og suður á bóg
inn til rannsókna. Jeg hefi haft
mikinn áhuga fyrir rannsóknum
Hvenfjelag Fríkirkjusafnaðarins
í Reykjavík
fer hina fyrirhuguðu skemtiferð fimtud. 31. þ. m. austur
í Þrastaskóg. Þær f jelagskonur, sem ætla að taka þátt í
förinni verða að hafa tilkynt það eigi síðar en á hádegi
miðvikud. 30. þ. m. Allar upplýsingar um förina gefa und-
irritað'ar:
Hólmfríðnr Þorláksdðttir, Lilja Kristjánsdðttir,
Sími 713. Sími 104
Ingibjörg ísaksdðtlir,
Sími 374. •
við heimskautin síðan jeg var
drengur og las ferðasögur hinna
fræknu heimskautafara.
Árið 1919 komst jeg fyrst í
kynni við heimskautslöndin, því
að þá dvaldi jeg á Svalbarða og
seinna í Síberíu um 6 mánaða
skeið. Veturinn 1927—28 var
jeg í Grænlandi, skamt frá
Angmagsalik og gerði þar veð-
urfarsrannsóknir, og nú ætla
jeg að halda þeim áfram og
undirbúa hinar miklu alþjóða-
rannsóknir, sem fram eiga að
fara í pólarlöndunum og þar í
grend árið 1932—33. Verða þá
gerðir út vísindaleiðangrar
margra þjóða og vinna þeir sam
an á ýmsum rannsóknasviðum.
Þá á meðal annars að setja á
fót veðurstöðvar hringinn í kring
um pólinn, og eiga þær að senda
athuganir sínar til stöðvar minn
ar, og verður hún því nokkurs
konar miðstöð þessara rann-
sókna. Og þess vegna hefi jeg
með mjer 4 senditæki og 4 mót-
tökutæki. En fyrst í stað reyni
jeg að halda sambandi við loft-
skeytastöðina í Bergen og loft-
skeytastöðvar í Frakklandi og
Ameríku.
1 sambandi við veðurathugan-
ir ætla jeg einnig að gera vís-
ingalegar athuganir um loftleið
ina milli Evrópu og Ameríku,
yfir norðanvert Atlantshaf.
Eftir þeirri reynslu að dæma,
sem jeg fjekk meðan jeg var í
Grænlandi, er jeg viss um það,
að flugleiðin um Færeyjar, Is-
land og Grænland er eins trygg
og nokkur önnur leið milli Ev-
rópu og Ameríku, ef gerðar eru
góðar flughafnir og reistar nógu
margar loftskeytastöðvar á þess
ari leið. Jeg geri ráð fyrir að
það þurfi 6 loftskeytastöðvar
(með hjer um bil 600 enskra
mílna millibili), eina í Færeyj-
um, aðra f Reykjavík, þriðju á
austurströnd Grænlands, fjórðu
á vesturströnd Grænlands,
fimtu á Resolution Island og
sjöttu á Seven Islands. Jeg hefi
átt tal um þetta við franska
flugfræðinga og mjer virtist
þeir hafa mikinn áhuga fyrir
því, að þessi flugleið væri notuð.
Og verði Frakkar fyrstir til, þá
leggja flugvjelarnar sjálfsagt
leið sína um England og.Island,
en verði stofnað alheimsflugfje-
lag til að halda uppi samgöng-
um þessa leið, álít jeg best að
endastöð þeirra flugferða aust-
anhafs, væri í Bergen.
Við förum hjeðan í kvöld eða
fyrramálið, mælti dr. Dumbrava
ennfremur. Þegar við komum til
Grænlands byrjum við á því að
reisa húsið og bíður skipið á
meðan — líklega 12-—14 daga.
Þá fer það heim aftur og með
því kvikmyndamennirnir og
blaðamaðurinn, en við Bassett
loftskeytafræðingur verðum ein
ir eftir og höfum þar vetursetu.
Við höfum með okkur vjelbát
og búumst við að geta notað
hann til þess að skreppa til
mannabygða, annað hvort til
Angmagsalik eða Scoresbysund
fram í septembermánuð, ef okk
ur liggur á. En í september kem
ur ísinn og þá verðum við inni-
luktir fram í maí.
Dr. Dumbrava gat þess enn
fremur að hann væri í samvinnu
við franska vísindamanninn, dr.
Charcot á „Pourqouis Pas?“
sem hjer er mörgum að góðu
kunnur. Ætlar dr. Charcot að
sigla til Grænlands í vor ©g
sækja þá dr. Dumbrava.
Hinni fyrirhuguðu pólrann-
sókn, sem dr. Dumbrava getur
um, verður stjómað af ejer-
stakri alþjóðanefnd, og formað-
ur hennar er La Cour, veður-
stofustjóri Dana. Veturinn 1932
—33 ætlar dr. Dumbrava að
hafa aðra vetursetu á Græn-
landi, og verða þá með honum
tveir vísindamenn.