Morgunblaðið - 07.08.1932, Blaðsíða 3

APlf)
t
Mli

3TIorgmtMaM$
Útc«f.: H.Í. Arnknr, KarkjaTlk.
lUtatjðrar: Jön KJartnnaaon.
Valtýr Stafánaaoa.
Kltatjörn og afarelOala:
Auaturatraetl 8. — Blatl 800.
Auvlýalnraatjörl: H. Hafbarc.
AuvlÝalnraakrifatofa:
Auaturatrsetl 17. — Blaal 709.
Helntaalaoar:
Jön KJartanaaon nr. 741.
Valt?r atefánaaon nr. 1810.
B. Hafbera nr. 770.
JjikrlftaaJald:
Innanlanda kr. 8.00 & aaánnBL
Utanlanda kr. 1.10 * aaánuBL
f lauaaaölu 10 aura elntaklB.
10 aura meO Leabök.
Scenska stjórnin
fallin
vegna þess að Ek-
man forsætisráð-
herra .hefír orðið
uppvís að því að
þiggja mútur hjá
Kreuger.
Höfn, 6. ágúst.
United Press. PB.
Sænski fors^etisráðberrann Ek-
anan, hefir afbent konungi lansn-
arbeiðni sína.
Lausnarbeiðni sænska ráðberr-
«ns Ekmans, stendur að líkindum
í sambandi við fyrri afskifti bans
aí Kreuger, sem í fyrra gaf ráð-
berranum 50 "þús. kr. til að verja
Lil skipulagningar á stjórnar-
flokknum.
Stokkbólmi, 6. ágúst.
Ekman, fyrverandi forsætisráð-
‘herra. mun á mánudaginn skýra
frá ástæðunum fyrir lausnarbeiðni
sinni, sem orðrómur leíkur á að
standi í sambandi við Kreugér-
málín.
Felix Hjampin fjérmálaráðberra
hefir verið skipaður forsætisráð-
herra.
Stokkhólmi 6. ág.
Ekman tók snemma í fébrúar
við 50 þúsund krónum frá Kreug-
er, sem styrk til flokks síns. Hafði
áður neitað þessu fyrir rannsókn-
ardómaranum, en á föstudaginn
neyddist hann til að meðganga
það. Þetta er aðalorsökin til lausn-
arbeiðni hans.
Konan í Kjósinni.
Danskur ferðamaður, sem
var að ganga á Meðalfell.
Frá Eggert bónda Finnssyni á
Meðalfelli í Kjós liefir Morgun-
blaðið fengið brjef vmvíkjandí
hiiium dularfullu sýnum í Kjós-
inni, sem sagt var frá hjer í blað-
inu fyrir skemstu. Segir' svo í
brjefinu:
— Persóna sú, sem sást frá Þor-
láksstöðum á laugardagskvöldið
mun hafa veríð danskur maður,
sem ætlaði að ganga upp á Meðal-
fell, og gerði það. Hafði bann aft-
ur komið um nóttina til þeirra,
sem hann var í fylgd með og hafði
farið frá á langardaginn. Annað
veit jeg ekki um bann. Og ekkert
hefi jeg frjett meira nm konuna,
sem drengurinn í Flekkudal sá á
mánudagskvöldið í Flekkudals-
mynni. Hennar befir þó verið leit-
að frekar, en áður er frá skýrt,
«en án árangurs.
Mýr Srtrnlanösleiðangur
Morðmanna.
Bernt Ðalchen flugmaöur væntan-
legur hingað í sumar meö 20 flug-
farþega frá Bandaríkjunum.
NRP., 6. ágúst. og Geographieal Soeiety eyna. —'
Vísindaleiðangur leggur á stað Komu þar í ljós margar skekkjur’
í kvöld frá Áktsundi til lands-; á landabrjefum, en um 10 not-
svæðis þess, sem Norðmenn hafa hæfir lendingarstaðir fundust.
lagt undir sig í Suðaustur-Oræn-. Aagenæs flaug 350 km. leið og
landi. Til fararinnar hefir veriðjvar þrjár klukkustundir í ferð-
leigt vjelskipið „Veslekari". •— inni.
Skipstjóri þes.s er Pilskog, en for-1 0
• • e , n ! Samkvæmt fregn til .Aftenpost-
mgi farannnar er dr. Gunnar • 1
Sflöueiðarnar.
Horn. Leiðangnrinn verður nm 2
mánuði í ferðinni.
Frá Myggbukta er símað:
Síðastliðna föstudagsnótt flaug
norski flugmaðurinn Aagenæs suð-
úr méð Gtænlandsströnd til þess
að leita að lendingarstöðum. —
Flaug hann yfir Franz Jósefs-fjörð
jen‘ ætlar Bernt Balchen að fljúga
í þessuin má.nuði frá Minneapolis
j til Bergen og Öslð, um Grænland, í
gríðarstórri flugvjel, með 20 far-
þega og 6 manna áhöfn. Ætlun
hans er að rannsaka skilyrði fyrir
reglubundnum póstflugferðum um
Grænland og ísland.
DreiflngarkostnaSurinn.
Á sumarþinginu 1931 báru nokkr
ir afturhaldsþingmenn úr Tímalið-
inu fram þingsályktun, sem mið-
aði að því áð stjórnin skyldi láta
rannsaka versluKarkostnað hjer í
Reykjavik. Var frá öndverðn sýni-
legt, að hjer var á ferðinni eins
konar skipulagður rógur um versl-
nnarstjett Reykjavíkur.
Síðan var Eysteini Jónssyni falin
þessi eftirtektaverða ,,rannsókn“,
þ. e. að gera undirbúninginn undir
þessa fyrirhuguðu rógsherferð. —
Hjaím liefir aðgang að skattafram-
tölum manna. Hann gat notað sjer
aí' því ,og það eins og honum
sýndist, því aðrir gátu ekki náð
til þessara „heiibilda“ hans.
fíjer í vetur birtir Eysteinn svö
skýrslu um rannsókn sína. — Sú
skýrsla var eftirminnileg — eink-
Um fyrir skattstjórann. Samkvæmt
bénni átti Reykjavík að vera ein
ríkásta borg í heimi, að tiltölu við
fólksfjölda. — Meðalárstekjur fjöl-
skyldumanna hjer í bænum áttn
samkv. „slcýrslu“ þessari. að vera
17.000 krónur.
Skattstjóranum var sýnt fram
á þetta, m. a. í grein er verslunar-
ráðið samdi. Honum var sem sje
sýnt fram á, að „skýrslá“ hans
væri endileysa, og niðurstaða. hans
sömuleiðis. Að verslunarkostnaður-
inn hjer í Reykjavík væri % eða
y2 á hvern hæjarbúa samanborið
við það sem hann vildi vera láta.
Maðurinn varð sjer til minkunar,
þó álit hefði hann ekki mikið
fyrir.
En síðan komu eftirköstin. Ey-
steinn átti að sanna hve „dreifing-
arkostnaður“ varanna hjer í Rvík
væri mikill. — Hin flónskulega
„skýrsla" hans gaf tilefni til, að
gerður var víðtækur samanbnrður
á „dreifingarkostnaðihum' ‘ meðal
kaupfjelaganna og kaupmanna. —
Gerður var hjer samánburður á
verðlagi á nauðsynjavörum í kaup-
fjelögum og hjá kaupmönnum nm
alt land, hjer í Rvík og annars
staðar.
Og hvað skeður?
Það kemur í ljós, að verðlagið
hjá kaupfjelögunum er síst lægra
í „gósenlandi“ kaupfjelagsskapar-
ins, eins og meðal kaupmanna.
Og áður en hætt var við blaða-
skrif nm þetta mál í vetur, er Ey-
steinn skattstjóri teygður svo
langt, að hann viðurkennir, að
vetðlag kaupfjelaga sje að eins
1%% lægra en meðal kaupmanna,
þrátt fyrir skattfrelsi kaupfjelag-
anna, þrátt fyrir margumtalaðar
sjóðeignir fjelaganna o. fl. o. fl.
Nú er Tíma-joðið farið að halda
áð landsmenn sjén farnir að
gleyma óförnm Eysteins skatt-
stjóra, glejnna verðsamanburðmum
eftirtektaverða, gleyma því, að við-
urkenning kom fram frá Tíman-
um, um hiim lítilfjörlega verð-
nii.smun kaupfjelaga og kaup-
manna. Nú segir Tíminn, að Morg-
unblaðið hatist við Eystein og hafi
skammað hann hróplega fyrir
„skýrsluna' ‘ sælu í ve#nr.
Heyr á endemi.
Hver var það, sem gaf tilefni
til þessað verðlagssamanhurðurinn
fekkst milli kaupmannaverslana
og kanpfjelaga?
Eysteinn skattstjóri Jónsson
Hverjnm varð samanburðurinn
til álitshnekkis ?
Kaupfjelögunum.
Hver ætti að vera gramari við
Eystein út af framhleypni hans í
vetur en Tíminn sjálfur?
Amerískir háskólamenn ætla
að hafa vetursetu í Græn-
landi.
Siglufirði, 6. ágúst. FB.
Búið var að verka hjer í gær-
kvöldi samtáls 53.322 tunnur síld-
ar til útflutnings. Þar af saltsíld
32.947, krydduð 6431, sykur-
söltuð 1202, Þýskalandsverkuð
11.338, fínsöltuð, hreinsuð 1404.
Komin voru á land í morgun 60
þúsund mál síldar til Ríkisbræðsl-
unnar, til Hjaltalíns 13.200. — I
gær um hádegi var búið að verka
til útflutnings á Öllu landinu
um 76 þúsund tunnur. Óstilt veð-
ur og brim síðustu daga hafa
hindrað herpinótaveiði. Þó komu
nokkur skip í gærkvöldi og í nótt
með síld, veidda á Eyjafirði. Regn
og norðangarri í dag.
Nótabátar öfluðu lítið í nótt.
Gullfoss lestar hjer sfld í dag.
Siglufirði, 6. ágúst.
Um 70 norsk veiðiskip liggja
hjer inni 1 dag. Eftir viðtali við
þau er sennilegt, að um 60 norsk
herpinótaskip salti utan landhelg-
innar í sumar og hafi hingað til
veitt og saltað um 700 tunnur til
jafnaðar á skip.
Um 90 erlend reknetaveiðiskip
eru við síldveiðar. Meðalafli 220
—500 tunnur 'hingað til.
Nokkur norsk herpinótaskip
eru farin heim með farma. Mörg
liafa selt aflann fyrir fram við
lágu verði.
Söerulegur þingmannafundur
í Genf.
Seint í júlí var haldin alþjóða-
þingmannaráðstefna í Genf og
lenti þar alt í uppnámi milli
franskra og ítalskra fulltrúa. Til-
efnið var það, að einn af ítölsku
fulltrúunum var að halda ræðu og
viðhafði orðin: „í frélsis og rjett-
lætis nafni“. Þá greip franski
jafnaðarmaðúrinn Renaudel fram
•í, og sagði að fascistar hefði ekki
neitt leyfi tfl þéss að tala í nafni
frelsisins. Urðu þá fnlltrúar ítala
æfir og varð hávaði mikill í saln-
um, og af franska bekknum heyrð-
ist að einhver hrópaði: „Niður með
morðingja Matteotti!“ Ætlaði þá
alt af göflnm að ganga og voru
ólætin svo mikil, að slíta varð
fnndi.
Seinna um daginn var fundur
settnr aftnr. Kröfðust ítalir þess
þá að Renaudel bæði afsökunar á
því, að hann befði svívirt Italíu
og fascismann, en hann varð æfur
við, og kvaðst ekki mnndu koma
•fram með neina afsökun. Lenti þá
aftur alt í nppnámi og varð enn
að slíta fundi.
Ann Arbor, Mich. í júlí.
United Press. FB.
Leiðangursm'enn frá Miehigan-
háskólanum (í Ann Arbor) fara í
sumar til vetursetn í Grænlandi.
Fararstjóri verðnr Ralph Belknap,
verkfræðingur og jarðfræðingur.
Hinir eru námsmenn við háskól-
ann, Max Demorest, Evans Schme-
Iing og Herbert Gardn'er. Þeir ætla
að vera upp undir ár í Grænlandi
í nánd við Cornell-jökulinn. Þeir
ætla að vinna að jarð- og veðnr-
fræðilegum athugunum. Enn frem-
ur ætla þeir að gera uppdrátt af
svæðinu fyrir norðan jökulinn.
Skémtiför fer Hestamannafjé-
en hjá kaupmönnum, að „dreifing- |lagið Fákur í dag upp að Sel-
arkostnaðurinn" er þá eins mikill fjallsskála.
COLGATES
RAKKREM
vinnur bug á biTitii
hörðustu skeggrót-
Allar lyf jabúðimar
og flestallir kaup-
menn selja COL-
GATES rakkrem.
Frá Ottauia.
Setið um líf nýlendumálaráð-
herranns breska.
Ottawa, 5. ágúst.
United Press. FB.
Bresku fulltrúarnir á ráðstefn-
Unni undirhna nú um helgina svar
við tillögum Canadamanna, sem
fara fram á það að þeir njóti sjer-
stakra innflutningsívilnana á eft-
irtöldwm vörutegundum: Hveiti,
timbri, mjoíkurbúaafuroum, stór-
grípnm, fiski .grænmeti, óunnum
mélmum, en bjóða hins vegar Bret-
latidi innfltftmngsívflnanir á járni,
stáli. vjelum, bifreiðum, kolum,
leðurvörum.
Ottawa, 6. ágúst.
United Preas. FB.
Vegna þess að grunur ljek á,
að gera ætti tilraun til að ráða J.
U Thomas nýlendumálaráðherra
Bretlands af dögum, hefir öflngn
lögregluliði verið skipað að vera
á verði við hús það. sem hann
býr í, og auk þess verður lög-
régluvörður með honum, hvert sem
háínn fer. írskur maður að nafni
Din Malotfe, hefir verið handtek-
inn í Toronto. Hann er sagður
héítur Sinn Fein-isti.
Giftinga-markaður.
í borginni Gaina í Riimeníu er
sá siður að halda giftingamarkað
einu sinni á ári, nú síðast sunnu-
daginn 24. júlí. Þenna dag faija
foreldrar með gjafváxta dætur sín
ar á markaðstorgið og reka með
sjer hóp af kvikfj'é, sem á að vera
heimanmundur dætranna. Ungu
mennirnir koma á markaðinn til
þess að skoða stúlkurnar, en þó
aðallega kvikfjárhópana, því að
mest þykir í það varið að konu-
éfnið hafi nóg til bus að leggja.
Undir kvöldið eru stúlkurnar
gengnar út, og þá efnir bæjar-
stjórnin til stórveislu fyrir nýju
hjónaefnin.
Bennett forsætisráðherra
í Kanada, sem er forseti bresku
alríkisráðstefnunnar í Öttawá.
Skipafrjettir. Gullfoss var í
Siglufirði í gær. — Goðafoss er
væntanlegur hingað í dag frá út-
löndum. — Brúarfoss kom til
Kaupmannahafnar í fyrra morg-
un. — Lagarfoss kom til Leith
í gærmorgiin. — Déttifoss ér á
leið til Hull og Hamborgar. —
Selfoss er væntanlegur til Vest-
mannaeyja í dag.