Morgunblaðið - 20.08.1932, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fengnm mjög góða tegund ai
Kartöflum
mefl e s. Brnarfoss.
Flestir ferðamem
lesta sig í LIVERPOOL því þar er stærst og best
érval a! Blla. — Svo sem:
Kjötueti.
Fistmeti, niflnisoðna.
Ávöstnm
Sælgati og reybvfirnm.
Tilbnnar súpnr i pðkknm.
fieiri tegnndir.
Pappadlskar.
Ennfremnr nýir ávextir.

fld Hesiavöllum
í Grafningi fara bílar í kvöld kl. 6 síðd. og og til baka á
stinnudagskvöid. einnig kl. 10 árd. á sunnudagsmorgun og
til baka um kvöldið.
A Ncsjavöllum er besta berjapláss á Islandi. Þar er
nóg af krrekíberjmn. bláberjum, aðalbláberjum og hrúta-
bcrjum. —
Þeir, sem þess óska, geta fengið að veiða á stöng í
Þingvallavatni. Allskonar veitingar á staðnum. Sæti geta
menn fengið hjá Vörubílastöðinni í Reykjavík. Símar 971
og 1971.
SigvaMi Jótsa&son,
Nesjavöllum.
Samtal.
Hami: „Heyrðti gó8a mín, hvað eigum við að hafa í matinn
á sunnudaginn?“
Hún: „Jeg var að hringja í Nýju kjötbúðina, og þar fæst: Nýtt
diikakjöt, lifur og hjörtu, Sviðin svið, Frosið kjöt, Stór blómkál
25 aura, Rófur, Gulrætur o. m. m. fl.
Hann: „Senda þeir ekki nm allan bæinn?“
Hún: „Jeg held það nú; síminn er 19 47.“
Nýja Kjötbáðin,
Hverfisgötu 74.
6 kerbergja íbáð
mjög sólrík, rjett við Miðbæinn er til íðigu frá 1. október
næstkomandi. — Öll þægindi.
* . • ‘
Fyrirspurnir auðkendar „Sólríka, sendist A. S. I.,
Austurstræti 17.
Rannsóknir
firna Friörikssonar
Hvernig menn fá
leiðbeiningar um
göngu síldarinnar.
Árni Friðriksson magister er
nýkominn frá Siglufirði.Hann hef-
ir, sem kunnugt er, unnið þar að
rannsóknum símim á síld og síld-
argöngum o. fl. Hann hefir altaf
nokkuð mörg járn í eldinum, enda
eru verkefnin mörg og mikil á
sviði fiskirannsóknanna.
Morgublaðið hafði tal af Árna
í gær. Hann sagði nokkuð frá
siðustu rannsóknum sínum. Honum
fórust m. a. orð á þessa leið:
í s'umar lagði jeg megin
áherslu á að rannsaka síldarátuna,
mæla hve mikil áta var í síldinni,
sem kom í land á Siglufirði, frá
mismunandi stöðum.
Komst jeg að raun um, að átu-
magnið í síldinni, þeirri sem veidd
var í snurpinót, var 30—40%
minna, en átumagn síldarinnar,
sem veiddist á sama tíma í fyrra.
Áftur á móti var átumagn rek-
netasíldar meira en í fyrra, og það
að mun, þó átan væri minni, í rek-
netasíld en snurpinótasíld; en það
er algild regla að svo sje. Að átán
er tiltölulega lítil í síldinni í ár,
en tiltöloilega minni rnunnr á
átumagni í reknetasíld og í
snuprinótasíld, tel jeg stafa af
því, að átan befir í ár staðið
dýpra í sjónum en venja er til.
Við rannsóknir á átumagni síld-
ar er það mest um vert, að fá
bendingar um það um síldveiðif
tímann, á, hvaða miðum síldin hefir
mesta átu. Gera má ráð fyrir, að
þar sem síldin er átumest, þar sje
mest veiðivon — þar yeiðist mest.
Kannsóknirnir í snmar benda til
að svo sje. Á síldveiðasvæðinu
hefir síldin verið átumest, sem
veldd hefir verið á austanverðum
Húnaflóa, innarlega, og í mynni
KV-jafjarðar (síðast í júlí). Á þess-
um slóðum hefir og einna mest
Veiðst.
Þegar rannsóknir þessar eru
komnar í gott horf, ætti að mega
gera nppdrætti af veiðisvæðinu
á síldarvertíðinni, þar sem gerð
sje grein fyrir því, hvar mest
sje óg hvar mest af átu í síld-
inni. Ættu þessir yfirlitsuppdrætt-
ir að verða síldveiðamönnuni' til
mikilla leiðbeininga, ef reynslan
á annað borð sannar, það sem hún
bendir til, að það fari að jafnaði
saman, að mest sje nm veiði, þar
sem síldin er átumest.
Þó má ekki í blindni fara eftir
átnmagni síldarinnar, því enn er
það ekki vitað á bvaða tímum
sófarhringsins síldin tekur helst
til sín fæðuna. Jeg hefi rannsakað
hetta nokkuð, með því að rann-
snka átumagn síldar frá sama
stað, sem veiddar eru á mismun-
ajidi tímum sólarhringsins, Hefi
jeg af rannsóknum þessum fengið
nokkra hugmynd um, að eigi gildi
einu á hvaða tímum hún sje veidd
sje hún að jafnaði átumeiri á sum-
um tímum sólarhríngsins en pðr-
um. Bn fullnaðar rannsóknir eru
ekki geiðar um það efni.
En eltki er nóg að fá vitneskju
úm á hverri veriíð hva.r mest er
af síldarátunni. Menn þurfa að
koma'-t að raun um hvernig á því
stendur, að meira er af si'ldarát-
unni á einum stað en öðrum.
Gera má fylliiega ráð fyrir í,
að hita.stigið i sjónum hafi úr-
-liia áhrif á átumagnið. p e. siná-
krabbategundir þær, sem eru aðal
fæða síldarinnar, þrífist best og
kunni best. við sig þar sem eitt-
hvað ákveðið hitastig er í sjónum.
Til þess að afla mjer vitneskju
um hitastig sjávar á síldveiðasvæð-
inu, hafa mörg síldveiðaskip tekið
að sjer hitamælingar sjávar. Með
því að bera saman hitamælingar
þessar og átumagnið, ætti mikils-
varðandi fróðleikur. að fást um
þetta efni.
Fæða síldar, tvenns konar
smákrabbar.
Um síldveiðitímann nærist síld-
in svo að segja eingöngu' á smá-
kröbbum, sem skiftast í tvo flokka
og nefndir eru rauðáta og ljós-
áta. ðíú þarf að ran'ösaka hvaða
sjávarhitastig hæfir hvórúm flokki
fvrir sig.
Það er vitað, að ranðátan þarf
'heitari sjó en íjósátan. Því er til-
tölulega meira af ljósátunni á
vorin, og eins þegar kemur fram
á haustið.
Því er það og, að hættan á svo
nefndri ,grænátu‘ vex, þegar fram
á haustið kemur. Bn nafnið „græn-
áta“ er mjog óheppilegt, því að
„grænátan“ er ekki sjerstök átu-
tegund, heldur er það skemd í
síldinni. Bn það sem veldur skemd
þessari, er svo nefnt augusíli í
átúnni -— l jósátutegund ein. Á—
Verði tiltölulega mikið af þessari
átutegund í síldinni, og sjeu augn-
síli átunnar fullorðin, en tiltölu-
lega iengi dregst að salta síldina,
frá því hún veiðist, þá 'er hætta_
á, að grænátu skemdin komi fram
í síldinni.
Þyngd og lengd síldarr * 1
Venjulega er lilutfallið milli
lengdar og þyngdar á fullorðínni
síld þannig, að þegar lengd síldar-
íinnar í sentimetrum er margfölduð
með 10, kemnr út þyngd hennar í
grömmum. En um síldveiðitím-
ann í ár, er síldin ekki eins feit
og bústin eins og venja er til, og
þyngdin því minni, í hlutfalli við
lengdina, en oft endranær.
Af mæiingum þeim, sem gerðár
hafa verið í sumar er t. d. 34
sentimetra löng síld að meðal-
táli ekki' 340 grömm að þyngd,
heldur aðeins 304 grömm. Bn ann-
ars er það oft mjög héntugt, að.
rnenn geti gert sjer grein fyrir
þyngd síldarinnar, Svo hægt sje
að segja með nokkurri vissu hve
margar síldar, fara í tunnuna. En
um það spýrjí! kaupendur öft.
Kúskelin veiðist hvergi að ráði
nema hjer. '
Er Árni Briðriksson magister
var að því spurður hvaða rann-
sóknir hann hefði haft áður með
höndum í sumar, en rannsóknir á
síld, nefndi hann m. a. rannsóknir
sínar á kúskelinni.
Honum fórust m. a. örð á þessá
leið:
Kúskelin er, sem kunnugt er,
eitt af nytjasjávardýrum okkar ís-
lendinga, þar eð kúfiskurinn er
mikið notaður til beitu.
Kúskelin og lifnaðarhættir h'enn-
ar er lítt ránnsakað efni vísinda-
lega. En það er alyeg sjerstök á-
stæða til þess fyrir okkur íslend-
iuga að rannsaka kúskelina, vegna
þess að hvergi í heimi veiðist hún
Til Pingvalla
og Fljótshlfðar
daglega
Frá Steiaáári.
Lifur, hjörtu
og svið.
K l e i n,
Baldursgötu 14. Simi 73,
neitt að ráði, nema hjer við ísland.
•)ég hefi gert’ mjér sjerstakar
reglúr til ! að' merkja kúskel, og
liefi slept talsverðu af merktum
kuskéíjum'víos vegar um land.
Merkingar fiska og annara sjáv-
ardýra eru gerðar með það fyrir
aúgum. 1. Áð géfa bendingar um
göngu fiska. 2. Að sýna vöxt fisk-
anna, með því- að bera saman
stærðina er fiskurinn var merktur
og þegar hann ór veiddur. 3. Að
gefa manni hngmyndir um hve
mikið aflast af umræddri tegund, í
hlutfalli við þann stofn, sem á
miðunum er.
Ennþá sem komið er, héfi jeg
fengið sárafáar aftur. Svo merk-
ingarnar hafa að því leyti engan
beinan árangur borið.
T. d. merkti jeg 100 kúskeljar
á grunnsævi inni í Siglufirði, þar
sem þurt er um fjöru. En engin
fanst þarna af þeim merktu skelj-
!um; er ’ til átti áð taka, nema
nokkrar dauðar.
" 4 j ti á miðum hefi jeg merkt kú-
skeljar, og fengið menn til að
reyna að veíða þær þar, en mjög fá
ar af þeim merktu hafa komið þar.
fram. Þessar athuganir færa manni
heim sanninn um, að kúskelin er
•ekki staðbundin ,heldur flytur hún
sig til. En hvernig „göngum“
hennar er háttað veit jeg ekkert
enn. —
En úr því að svo erfiðlega reyn-
ist að finna ltúskeljarnar, sé'm*
slept er í sjóinn, hefi jeg sett lif-
andi kúskeljar í þilfarslausan
skipsskrokk á Siglufjarðarhöfn, og
eins læt jeg lifandi skeljar í lok-
aðá járnka8sa í sjó vestur í Isa-
firði svo jeg með því móti geti
fengið vitneskju um vaxtarþroska
og aldur kúskeljarinnar.
En þegar lokið er rannsóknun-
nni á gongum, lifnaðarháttum og
tímgun þe.ssn skelfisks, þá á að
vera hægt. að,koma. upp kúskelja-'
klaki. Þá ér og að athuga' hvernig
hægt. er að matreiða kúfiskinn
og gera hann að útgengilegri versl-
unarvöru. Þegar svo langt er kom-,
ið stöndum við Islendingar vel að
vígi, því kúskel er e,kki hægt að<
veiða að nokkru ráði, nenia hjer
við land.
Fluj? Piccards.
Honum gekk ágætlega að
lenda.
Milan, 18. ágúst.
United Press. EB.
Piccard gekk ágætlega að lenda.
Lenti hann á akri í smáþorpinu
Callaro di Monzanbano milli Volta
Mantovana og Dezenzano. — Pic-
card komst í 16.500 metra hæð.