Alþýðublaðið - 14.02.1929, Blaðsíða 2
ALfeÝÐUBLAÐIÐ
2
„Sbfppnnd er sklppnnd.((
Afilf Skallagrínts og Mánnessip ráölieri’ac,
Ölafinr Tfiiops og Jón élafsson.
Ólafur Thors tilkyamr mér há-
ííðlega í blaði sínu „Mgbl.“ í
fyrra dag, að nú hsetti hann að
„rökræða“ við mig um útgerð
Skallagríms.
Mér pykir petta ákaflega leið-
inlegt. Því lengux og meira sem
Ólafur skrifar um þessi mál, því
Ijósara verður almenningi, að
ekkert mark er takamdi á full-
yrðingum hans og „óræku töl-
um“. Var ég því að vona, að Ól-
afur myndi ekki gera alvöru af
þessari hótuiúsinm, og virðist mér
greinarstúfur hans í „Mgbl.“ í
gær bera þess vott, að hann hafi
séð sig um hönd. „Rökx,æðurnar“
eru þar hinar sömu og áður.
Ólafi svipar enn til hafna sins.
Svo mun lengi. I gær segir hann
'tíl dæmis:
„60 þús. kr. gróðimn er orðinn
að 21 þúsuíndi. — Útreikningur
um andvirði ársafla efti-r lifsrar-
magni úr sögunni. — 1 kr. 40
lýsisverðið er komið niður í 80
aura. __ Endemisvitleysan um, að
„ein smálest af fiski konxi móti
eiínu lifrarfatr er nú kveðin nið-
ut, svo að nú er ekkert eftir
nenxa að taka síðustu vígtönnina
úr Haraldi."
! „Failega iá hamn, piltar.“
Eins og lesendur muna, sýndi
ég fram á, hvílík reginFjarstæða
útreikningar Ólafs um tapið á
Skallagrimi og fiskmagm borið
saman við lifrariinagn væru, og
hver útkoman yrði af saltfisk-
veiðum Skallagríms í fyrra, ef
reiknuð væri með hinum „óræku
tölum“ Ólafs, að eftir þeirn hefði
Kveidúlfur átt að tapa á því að
„veita" skipstjóra og skipverjum
á Skallagrími „atvimnu“ yfir salt-
fiskveiðitímann í fyrra.
Þessu hefir ólafur aldrei svar-
að. Hamn hefir kosið þann kost-
inn, sem vænstur var, að þegja
um þessi atriði. í næstsiðustu
svargrein sinni til m]n nefinir
hann þau ekki einu oxði.
Af þessunx ástæðum mintist ég
ekki á þessí atriði i síðasta and-
. svari minu til hans. Ég lxafði
engu að svara þar að lútandi.
Þá er „síðasta vígtönnin“:
Samanburðurinn á afla Skalla-
grjrns og Hannesar ráðherra.
Ólafur heldur því enn fram, að
Aliiance hafi að eins gefið upp
6—70/0 meiri afla hlutfallslega af
Hannesi en Kveldúlfur gaf upp af
Skallagrími, ef miðað er við lifr-
armagn, eða tæplega 60/0 meiri
fjskþyxxgd.
Ófeiminn er Ölafur:
Hannes ráðherra gáf upp til
Fiskifélagsxns 700 skpd. af fiskx
og 193 föt af Íifxxr.
Skaiiagrimur gaf upp 540 skpd.
af fiski og 195 föt af lifur.
Mismuuurinn á fiskinum er
30%, en ekki 6%, eins og Ólaf-
ur segir.
Fiskurinn var’ svipaður, enda
voru bæði skipin að veiðum á
sömu slöðum á svipuðum tírna.
„Fáir ljúga unx meira en helml-
ing“, — en Ólafur e.r stórtækur.
„Skippund er skippund,“ segir
Ólafur. Rétt er það. En jafnvíst
er hitt, að í framtali á afla Hann-
esar er miðað við skippund af
fuilverkuðum fiski.
„Aflinn ,er miðaður við fuii-
verkáðan fisk“, segir í bréfi
Fiskifélagsins; sem birt va.r í Ai-
þýðublaðinu. Stoðar því lítið fyrir
Ólaf að fimbulfaiuba um það,
hve mörg kg. af saltfiski fari i
„labrador-verkaðan“ og hve mörg
í „Iéttþurkaðan“ fisk. Allra sízt,
þegar Ólafur sjálfur segist hafa
miðað við „fullverkaðan“ fisk,
lagt 4 skpd. á rnóti smálest, eða
250 kg. á móti 1 skpd., og þar
með viðurkent, að þeirri reglu
beri að fylgja. Enginn efast um
að Jón Ólafsson hafi miklu betux
vit á fiski og togaraúfgerð en Ól-
afur Tlxors. Jafnvel Qlafur Thors
veit þetta. Þess vegna reynir hann
nú að bera Jón fyrir sig. En
honum sézt yfir það, að ,,orð-
sending“ Jóns til mfn um „labra-
dor-ve,rkaðan“ og „léttverkaðan"
fisk, kemur málinu ekkert við.
Aflaframtal Jóns fyrír Hann«
es er 700 skpd., en afiaframfal
Ólafs fyrir Sktsilagrím að eins
540 skpd. Hvortveggja „aflinn
er miðaður við fullverkaðann
fisk“ (sbr. bréf Fiskifélagsins).
Lifrarfengurinn er heldur meiri
hjá Skallagrími.
Bæði framtölin geta ekkí
verið rétt. Annar hvor telar
rangt fram, eða báðir. Hið
priðja er ekki til.
Ég hefi engan hitt, sem leggur
trúnað á þetta framtal Ólafs, að
á roóti 195 tn. af lifur hafi að'
eins fengist 135 smálestir eða 540
skpd. En framtal Jóns, 700 skpd.
af fullverkuðum fiski, er af kunn-
ugunx talið ekki ósennilégt.
Með Jögum nr. 26 frá 27. júní
1925 er öllum fiskiskipum, þar á
meðal botnvörpuskipunx, fyrir-
skipað að gefa Fiskifélaginu eða
umboðsmönnum þess skýrslu um
aflafeng. Leggi skip afla á land
þar sem það er skrásett „ber út-
gerðarmaður skipsins ábyrgð á,
að skýrslurnar séu sendar.“
Á bls. 192 í Sjómannaalmanak-
inu nýjasta er yfirlít yfir „þunga
fisks á ýmsu stigi miðað við
skippund af fullverkuðum fiski.“
Þeinx reglum fylgir Fiskifélagið
og samkvæmt þeim eru afla-
skýrslur þess gerðar. Þar segir
svo:
„í 1 skpd. af fullverkuðum fiski
fara: . . . 255—260 kg. (510—520
pd.) af söltuðunx fiski upp úr
skipi, 240 kg. (480 pd.) af sölt-
uðum fiski fullstöðnum í landi.“
Fiskur upp úr togurum er tal-
inn mitt á milli, eða 250 kg, ætluð
í 1 skpd. af fullverkuðum fiski.
og við það eru skýrslur Fiskifé-
lagsins miðaðar.
Annað væri líka fullkomimx ó-
gerningur. Fæstir útgerðarmanna
hafa hugmynd um, þegar aflinn
kemur á land, hve mikið af smá-
fiskinum þeir láta „labradpr-
verka“ og hve mikið „fullvferka",
eða hve mikið af stórfiskinum
verður ;,fullverkað“ eða ,,léttvíerk-
ab“, „5/8 — þurkað“ eð;a „7/8
— þurkað“.
„Aflinn er miðaður við full-
verkaðan fisk“ í framtalinu til
Fiskifélagsms. Framhjá því geta
hvorki Jón eða Ólafur komist,
hvað sem þeir krota í bækur sínr
ar, enda læzt' Ólafur hafa fylgt
þeixri xeglu við framtal sitt.
Mér þykir Ólafur gera sig æði
húísbóndalegan við stjórn Fiski-
félagsins. Ég veit ekki til þess,
n.ð hann hafi þar nokkurt húB-
bó'ndavald að lögurn. Félagið lifir
eingöngu á opinberu fé og éngin
leynd á að hvíla yfir aflaframtöl-
um einstakxa manna eða félaga,
hvorki Kveldúlfs né annara. Sézt
það á þvf, að skýrslur um lifr-
arfeng eru daglega birtar í blöð-
unurn. Og óþarft er fyrir Geir
að gljúpna þótt Ólafur snupri eða
byrsti sig.
Þetta er bara hávaði í piltinum.
Til Jóns óláfssonar vil ég' að
eins béina þessari fyrirspum
vegna þess, að hann drepur á
„einkas.amtal“ okkar á bæjar-
st’jóxnarf undi:
Álítur þú ekki nú, að afli
Skallagrims hafi verið skratti lágt
áætlaður ?
Haraldnr GiiBmundsson.
Farsóttirnar.
Alþbl. átti í morguri tal við
Jandlæknirm um heilsufarið í
borginni, og gaf hann því þessar
upplýsingar:
Nýja „inflúenzu“-aldan hefir
risið bæði fljótar 0g íiærra en
hin í haust. Vikuna, sem leið,
tóku 482 manns veikina. Hins
vegar er mjög eftirtektaxvert, að
samkvæint skýrslum læknanna
hafa miklu færri tekið lungna-
bólgu nú en í haust. 1 oktöber-
mánuði fengu 59 lungnabólgu, en
iiú síðustu vikuna 4 og næstu
viku þar á undan 8. Er það mest-
alt kvef-luhgnabólga. Hafa sum-
ir þessara lungnábólgusjúklinga á
undanförnum inánuðum vafalaust
fengið hana upp úr mislingum,
því að þeir halda stöðugt áfram,
en eru vægir. Vikuna, sem leið,
tóku 132 manns mislingana.
1 Dómtórkjupresturinn hefir skýrt
landlækninum svo frá, að unid-
anfarnar vikur hafi ekki fleiri dá-
íð hér í Reykjavik en venja er
til um þetta leyti árs, heldur e. t.
v. niokkru færri en oft hefir áöjur
verið. Eru þó tvær útbreiddai’ far-
sóttir á ferðinni hér, og sýnir
það bezt, að þær hafa ekki reynst
skæðax. '
Ástæðan til sóttvai'narráðstafan-
anna er hin öra útbreiðsla veik-
innar. Með þeim er reynt aö
draga úr henni. Þær samkomur,
sem bannaðar eru, danz og hluta-
velitur, eru álitnar miklu hættu-
legri til sóttburðar en allar aðrar
samkomux.
Bariaslliólanmn lokað.
Skólanefnd samþykti á fundí.
■sínumi í dag að loka barnaskólan-
um fyrst um sinn í eina. viku
vegna inflúenzu-faraldursins.
Isinn við Danmerimrsíieiiður.
Flutningar stöðvast.
Kol skömtuð.
(Sendilierrafrétt.)
Erfiðlei'karnir vegna hinna.
nxiklu kulda og ísalaga við Daa-
merkurstrendur hafa aukist mjög
síðustu fjóra daga. Mestir hafa
erfiðleikarnir orðið á því aö haldœ
uppi skipaferðum við útlönd,
en mikið hefix þó veriö
unnið að því að kola- og landbúri-
aðarafurðaflutningar stöðvist ekki..
Isbreiðurnar eru mestar í Jót-
landshafi, Eyrarsundi og Litla-og
Stóra-belti og fyrir suixnan Stevns-
klint fram undan Möen og Gjed-
ser. Víða eru miklar ishrarinix,
sem ómögulegt' er að komast í
gegn um. tsbrjótar og guíuskip
vinna sleitulaust að því að ryðja
sundin. Öll umferð . uxn
Stórabelti er stöðvuð. Að-
faranótt mánudags urðu tvær
ferjur með um 1100 farþega fast-
ar í ísnium og hrakti þær með
honum alla nióttina. Óxnögulegt
er áð ferðast á ísnum. ísbrjótar
hafa verið motaðir til flutninga.
milli Helsingjaeyrar og Helsingja-
borgar. Ferðirnar milli Kaup-
manniahafnar <og Árósa og Kaup--
mannahafnar og Álaborgar stöðv-
uðust alveg aðfaranótt þriðju-
dags, en búist var við, að hægt
v,æri að byrja þær aftur i gær.
Sambandinu við Bornholm er slit-
íð. Kuldinn er afskaplegur umi
alla Danmörku, en engin hætta
virðist á að kolaforðínn þrjóti.
Hefir bæjarstjórn Kaupmanna-
hafnar þó tekið að skamta
koks og lætur hún að eins 5,*
hl. af koksi til hvers emstaklings
í einu. Ef allar ferðir um sundin.
stöðvast, er ákveðið, aö'
póstsfjórnin hafi á hendi
hina nauösynlegustu fiutniinga
með flugvélum, og eru 50>
flugvélar þegar til taks.