Morgunblaðið - 14.06.1934, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
3
.„Úrræði* sósíalista Samuinnufjelögin
3 Hafnarfirði. ensku.
Sigurjón Á. Ólafs-
son talar um loforð
og svik.
Sigurjón Á. Olafsson spilaði
íiijer nm dág'iml sína slitnu granimó
fónplötu í Alþýðublaóinu um það,
hvernig bæjarútgerð breytti hag'
sjómanna. Því bæjarútgerð ljeti
togarana vei'a að veiðum livernig
sem áflaðist, og hvernig sem mark-
aður væri.
Til samáriburðar gat liann þess,
livernig hjer væri í Reykjavík „alt
í gamla fárinu“ — „skipunum
iagt, ef ekki fæst mokafli“.
■ Sigurjón Á. Ólafsson og aðrir
Tauðmagar í Reykjavík eru orðnir
: svo vanir að gefa loforð sem þeir
•aldrei þurfa að efna, að þeir
-g'leyma því, þó loforð þau sem
'þeir gefa hjer, sjeu svikin í Hafn-
arfirði.
N'ú er þáð engin furða, þó bæj-
-arútgerð rekin með tapi, á kostii-
að bæjarfjelagsius, verði að leita
• einhverra ráða til þess að draga
úr kostnaði og minka tapið, sem
lendir á skattborgurunum.
Og einmit.t ])etta, sem reykvísk-
ir rauðmagar segja að aldrei muni
koma fvrir við reykvíska bæjarút-
gerð, það framkvæma einmitt nú
liinir liafnfirsku sósíalistar. Því
svo segir ,,Hamar“ blað Sjálf-
• stæðismanna í Hafnarfirði', að það
er bæjarútgerðin þar, sem fyrst
leg'gur skipum sínum og lætur
þau hætta veiðum. Það er einmitt
bæjarútgerðin, sem lendir þar
í „gamla farinu“ hans Sigurjóns
A. Olafssonar, því hinu sama fari,
sem reykvísk bæjarútgerð lendir
í, ef Sigurjón mætti ráða og reyna
;að efna, loforð sín.
. Nokkrum dögum áður en Sigur-
Jón spilar „plötu“ sína í Alþýðu-
. •
'blaðinu, þá.er bæ.jarútgerðar tog-
aranum Júní lagt upp, en aðrir
hafnfirskir togarar á veiðum. —
‘•Oarðar farinn til Bjarnareyjar,
- Júpíter og Andri á ísfiskveiðar,
- og Yenus að fara á ísfiskveiðar.
Má þakka Sigurjóni Á. Ólafs-
syni fyrir að almenningi er gefinn
kostur á að bera saman loforð
hans hjer í Reykjavík við svikin í
Hafnarfirði.
Flfbrýðismorð
I Osló.
Osló 12. júní. F.B.
Cirkusstjóri að nafni Carsten-
• sen danskur að æ'tt, en norskur
ríkisborgari, skaut 26 ára gamla
vinstúlku sína til bana í gær í
' Osló. Því næst framdi hann sjálfs
morð. Afbrýðissemi er talin or-
:sökin.
United Press.
I E-iisti í
i i
er listi
Sjálfstæðismanna
í alþingiskosningunum
24. júní.
;Hlllllllllll1ll|||lllllllllllllll!l1il!.lllllillMmi!!lllllllllijllllillllinf
Krafa um að stjórnin
skattleggi þau.
Á aðalfundi samvinnufjelag-
anna ensku, sem haldinn var í
Rhyl seint í maímánuði, var með-
al annars samþykt að færa íit
kvíarnar stórkostlega.'Vakti fregn
in um þetta mikla athygli og eru
kaupmenn nú að taka saman
höndum til þess að berjast gegn
þeirri hættu, sem þeim er búin af
þessu.
Þeir telja, að þetta sje fyrsta
alvarlega tilraunin um það, að j
„socialisera“ alla verslun og við-
skifti í Englandi. Þess vegna liafa*
þeir nú látið öll kaupmannaráð
um land alt skipa eina allsherjar-
nefnd til að gæta rjettar kaup-
mannastjettarinnar. í kaupmanna-
fjelögum þeim, sem þessi nefnd
er fulltrúi fvrir, en nimlega milj-
ón kaupmanna.
„Dailj’ Mail“ hefir átt tal við
nokkra helstu kaupsýslumenn um
Jietta mál og sjest á því, sem þeir
segja hve nauðsynlegt sje að af-
nema sjerrjettindi samvinnufjel.
Merkur kaupsýslumaður segir með
al annars, að fram að þessu hafi
samkepnin milli kaupmanna og
sarnvinnufjelaganna aðeins verið
barnaleikur lijá því sem hún verði
framvegis. Eina ráðið til sjálfs-
varnar fyrir smákaupmenn sje það,
að taka höndurn saman áður en
það sje um seinan. Hjer megi ekki
líta á pólitíska flokkaskiftingu,
allir verði að leggjast á eitt,
hvaða flokki sem þeir fylgi, óg
þessi nýi flokkur eigi að hafa
það markmið að berjast gegn þjóð
nýtingu í hvaða formi, sem hún
komi fram. Hvað eftir annað hafi
verið vakið máls á því, að nauð-
synlegt sje að varast „sócialism-
ann“, sem ekki þolir samkepni í
neinni mynd.
Ummæli annara fara í líka átt.
Það er fullyrt að hin nýja sókn
samvinnufjelaganna muni koma
mörgum smákaupmanni á höfuðið,
nema því aðeins að stjórnin taki
í taumana og verndi þá. Afstaða
samvinnufjelaganna er talin stór-
hættuleg fyrir alt þjuðf jelagið.
Og af hverju? Vegna þess að
stefna þeirra er sú, að komast hjá
að g'reiða alla skatta. Nú verði
þess krafist að þau horgi skat.ta
eins og aðrii- kaupmenn, en það
hafa þau aldrei gert. í rúm 40 ár
hafa þau haft sjerrjettindi í rík-
inu og safnað sjer varasjóðum, sem
þau ætli nú að nota til þess að
koma á liöfuðið smákaupmönnum,
sem liafa borið hita og þunga
dagsins með skattgreiðslum.
Aðrir lialda því fram, að þetta
tiltæki samvinnufjelaganna, sje
upphaf að baráttu þeirra um að
ná völdunum í Englandi í sam-
bandi við soeialista, og undir-
stryka það, að stjórnin megi vita
að kaupmenn hafi rneiri þýðingu
fyrir þjóðfjelagið heldur en kaup-
f jelögin.
—------------------
Auglýsing?
I veitingahúsi einu í Salters-
götu í Englandi hefir eldurinn
elcki dáið út í ofninum í síðustu
133 ár. Hjátniin segir, að ef eld-
urinn deyi út .stökkvi draugnr út
úr reykháfnum.
Ófriðarhættan
og stefnurnar tvær.
1 sendiherrafrjett frá 11. júní
er frá því sagt, að kjósendur P.
Munch utanríkisráðherra í ráðu-
neyti Staunings, liafi á srrnnudag-
inn var staðið fyrir liátíð á Langa-
landi fyrir hann. En P. Munch hef
ir nú verið þingmaður í 25 ár.
I fregninni er tekinn upp stutt-
ui útdráttur úr ræðu P. Munch.
Þar seg'ir m, a.;
Enn á ný finnum við ófriðar-
hættuna vofa yfir höfðum okkar.
Ef til styrjaldar lremur, verður
hún svo ægileg, að hún mun á fá-
um vikum eyða menniug vorri.
Tvær stefnur eru ríkjandi með-
al manna nú á tímum.
Önnur þeirra leggur meginá-
hérslu á sjálfbyrging' þjóða og
stjetta, en hin á persónulega á-
hvrgð og sjálfstæða hugsun.
Öðru megin frá er það brýnt
fyrir æskunni, að nú sje tími stál-
anna. og hnefarjetturinn sje æðri
öllu. Þar er því 'haldið fram, að
sjálfstæð liugsun sje hættuleg,
einn eigi að hugsa fyrir alla, og
allir þannig að hugsa eins.
En við, segir P.. Munch, viljum
skipa okkur undir merki hinnar
persónulegu ábyrgðartilfínningar.
Jafnrjetti á að ríkja. Enginn á
að hafa rjett til að kúga aðra.
Af mannkynssögunni lærum við,
að það er þessi stefna, sem leiðir
þjóðirnar fram á við, að framfar-
ir þróast þegar samrið. rjettlæti og'
sjálfstæð hugsun er markmið
maima, Því aðhyllumst við þessi
öfl í mannfjelaginú. Við viljuln
helgá þeim stai’f okkar, því þau eru
ráðandi í hugum manna á fx*am-
faratímum. — Yið viljum stuðla
að því, að þessar rjettlætishug-
sjónir fái að þróast í þjóðlífi voru.
Engin stjórnarskifti
í Horegi.
Osló 12. júní. F.B.
T Morgenbladet birtist í dag'
gre.in xxm stjórnmálaástandið og
segiv þar, að þess verði greini-
leg'a vart ,að horfurnar hafi
batnað. Meðal þingmanna og
stjórnmálamanna hxxist nxx rneiri
lilutinn við, að unt verði að koma
í veg' fyrir, að til stjórnarskifta
komi. Ilinsvegar sje enn við nokk
ura erfiðleika að stríða, bæði iiin-
an bændaflokksins og vinstri
flokksins, sem vinna verði sigur
á, áður en samkomulag náist. Ny-
gaai'dsvold StóX'þingsforseti hefir
sagt í viðtali við Arbeiderbladet
að ekki mxxni til stjórnarslxifta
koma. Fyrirspurn Huudseid verð-
ui til umræðu í Stórþinginu á
nxorgun síðdegis.
Mowinekel forsætisráðherra er
veikur sem stendur og liggtir rúnx
fastur. Veikindin eru ekki alvar-
legs eðlis.
Uni(»«i PrMM.
Gyðingar
eru taldir alls um 18 miljónir.
! Evrópu eru 11 miljónir, í Ame-
ríku 4.600.000, í Asíu 745.000. í
Afríku 457.000 og í Ástralíu 25.-
000. 'í Nexv York og umhverfi
hennar bxxa nú 1.750.000 Gyðing-
ar, en fyrir 100 árum voru ekki
nema 45 þús. Gyðinga í allri Ame-
víku. —
Knattspyrnumót íslands
í kvöld kí. 8 1» keppa
Fram
09
Vfkingur
Stefán Benediktsson
skipstjóri,
Öldugötu 55, anxtaðist í Landa-
lxotsspítala í gær.
. Dagbók.
Veðrið (miðvikudag kl. 17): Við
SV-lancl er SA-strekkingur, hæg'
N-átt á N- og NV-landi en S-gola
Servíeffur,
fjölda margar nýjar ieg"
undir og geymslumöppur
fyrir serviettur.
Pappírsdúkar
á borð, kökuföt, tliska og
matarföt.
Pappadiskar og
Pappaföt,
ýmsar tegUndir og sxaerð-
eða kaldi víðast hvar á A-landi.
Veðxxr er yfirleitt þurt og víða
bjai't. Hiti frá 7 og alt upp í 17
st. Yfir Atlantshafi ei* allstór
laigð, sem þokast hægt til norð-
urs, en við N-lanil er smálægð á
hægri hreyfingu A-eftir. Vindstaða
mun verða breytileg næsta sólar-
hring og vindxxr fremur hægur.
Úrkoma lítil eða engin. Nolckur
hætta er þó á skxirum suðvestan-
ands á morgun.
Veðurútlit í Rvík í dag: Bi*eyti-
leg átt og- hægviðri. Sennilega úr-
ir.
Brauðapappír
í öskjum, pökkum og
heilum örkum.
Smförpappir,
g-óð tegund í ' og heil
örkum.
BokMaiúH
Lækjargötu 2, sími 3736.
komnlaust.
E-listinn er listi Sjálf-
stæðismanna.
Eimskip. Gxxllfoss er í Kaup-
mannahöfn. Goðafoss er á leið
til Vestmannaeyja frá Hull. Brxx-
arfoss A'iir á ísafirði í gærmorg-
1111. Dettifoss fór til Hull og Ham-
borgar í gærkvöldi kl. 10. Lag-
arfoss var á Kolkuósi í gærmorg-
un. Selfoss er á leið til Vest-
mannaeyja frá Leith.
Útvarpið í dag: 10.00 Veður-
fregnir. 12.15 Hádegisútvarp. 15.00
Veðurfregnii'. 19.00 Tónleikar.
19.10 Veðurfregnir. Lesin dagski’á
niestu viku. 19.30 Grammófónn:
Beethoven: Sonata í Es-dúi*, Op.
81 a) (Leopold Godoxvsky). 19.50
Tónleikar. 20.00 Klukkusláttur.
Frjettir. 20.30 Erindi: Lýðveldið á
Spáni, II (Þói’hallur Þorgilsson).
21.00 Tónleikar: a) Útvarpshljóm-
sveitin. b) Gi*ammófónn: Sjöberg:
. Fi'idíts bok“ Daniel Hertzman).
c) Danslög.
E-listinn er lísti Sjálf-
stæðismanna.
Hafnarfjarðar Bíó sýnir í kvöld
kl. 9 liina ágætxx mvnd: „5 kátar
stelpur“. Alt er inn kemur á
þessa sýningxx rennur til bág-
staddra á landskjálftasvæðinu.
Bragi kom af ísfiskveiðum í
gærmorgun með 2100 körfur.
Tafði lijer svo sem klukkustund
og fór sxm út í flóa og ætlaði að
bæta við sig. Fer sennilega áleið-
is til Englands í dag.
Dánarfregn. Bernharðxxr Jóns-
son bóndi að Hrauni á Ingjalds-
sandi andaðist eftir langvinna
sjxxkdómslegu hinn 10. f. m., 72
ára að aldri. Hafði hann bixið áð
Hrauni mesta mynclarbúi í 30 ár.
Ekkja hans er Sigríður Finns-
dóttii'. Þau eignuðúst 8 börn, 5
syni og- 3 dætur, sem öll eru hin
mannvænlegustu.
E-listinn er listi Sjálf-
stæðismanna.
Bílslys. Á íaugardaginn var,
x'arð bílslys hjer á Hverfisgötunni.
l'arð slysið með þeim hætti, að
fólksbíllinn RE 295 kom akaxidi
inn Hverfisgötu, en á móts við
húsið nr. 40 stóð bíll á götunni og
í því, að RE 295 ólt fram hjá
kemur telpa hlaupandi út úr húð
og hleypur fyrir frarnan bíliún,
sem þarna stóð. Lenti hxxn á RE
295. fi'amantil á aurbrettið og mrin
svo hafa dottið aftur yfir, sig og
meiddist mjög mikið á höfði. Vái*
hún flutt á Landsspítalann og
leiddi læknisskoðun í ljós, að, höf-
'xxðkiipan liafði brotnað og' mun
enn tvísýnt um líf stxxlkxxnnar.
Stixlkan heitir Ingunn Helgadott-
ir. 8 ára, til lieimilis á Lindar-
göhx 2. Bílstjórinn á RE 295 hafði
verið undir áhrifum víns, er slys-
io yildi tll. Málið er í rannsókn
lijá lögreglmmi.
ísland er væntanlegt hingað í
dag.
Sjálfstæðiskjósendur, sem fara
úr bænum fyrir kosningarnar, ern
ámintii' um að kjósa áður en þeir
fara. Kosið er á kosningasbrif-
stofu lögnianns í Pósthússtræti 3
(gömlu símastöðinni) og’ er skrif-
stofan opin lcl. 10—12 og 1—4.
Sjálfstæðiskjósendur utan af
lancli, sem staddir eru í bænum,
eru ámint-ir um að greiða hjer at-
bvæði sitt sení fyrst, ef þeir sjá
fram á. að þeir verði ekki komnir
heim til sín fyrir kosningar. Aliar
nánari upplýsingar í Varðarhú's-
inu.
Gúlli en ekki Búlli átti ' að
standa í sa m skot al i sta num á
þriðjudagimi.
Betanía- . Saumafundur verður í
dag. fimtudag 14. jxiní kl. 4.síðd.
á Sjafnargötu 9. Utanfjelagskon-
ur eru einnig velkomnar.