Morgunblaðið - 06.10.1934, Qupperneq 3
msm
MORGUNBLAÐIÐ
atwnTOMffiii|»iw«i> ws!gg<w^Bwa«p»8BB|i
mm
Alt i uppnámi á §páni
Alisherfarverklall í mót-
mælaskyni gegn Lerroux-
stjórninni.
Sljórnin segist hvergi smeyk.
Alcala Zamora foraeti(X) að koma út úr þinghöllmni.
meðlima, ræða með sjer þátt-
töku í verkfallinu.
Hersveitir hafa verið sendar
af mikilli skyndingu til Saba-
telle, þar sem sagt var að upp-
reisnarmenn hefðu umkringt
lögreglustöðvarnar, og sjálf-
stæðisfáni hefði verið dreginn
að húni á ráðhúsinu.
Barda^air hyrjaðir víða.
Bækistöð sósíalista föBilbao lok-
..
að og leiðtogarnir handteknir.
• Madrid 5. okt. FtJ.
Samkvæmt óstaðfestum fregn-
um er talið, að um 25 menn
hafi verið drepnir í óeirðum á
ýmsum stöðum á Spáni, en um
50 særst.
Alvarlegastar óeirðir hafa
orðið í Asturias-hjeraði og hafa
verið sett herlög þar.
í nokkrum borgum stóðu yf-
ir bardagar milli lögreglunnar
og uppreisnarmanna, er síðast
frjettist.
Borginni Mieres del Camino
nálægt Oviedo, náðu kommún-
istar á sitt vald, að afstaðinni
baráttu við lögregluliðið. Fjellu
allmargir lögreglumenn í bar-
daganum.
Óeirðir hafa brotist út á ýms
um stöðum í Madrid, en ógn-
aröld virðist ríkjandi í Barce-
lona. Þar hafa allir flutningar
stöðvast. Búðir eru þar lokaðar
og öll viðskifti í dái.
Aðalbækistöð sósíalista í Bil-
bao hefir verið lokað og leið-
togar þeirra teknir fastir og
settir í fangelsi. (UP).
Skilur Caíalon-
' .:cr- ':rnr
ia vifi Spán?
LRP 5. okt. FÚ.
Samkvæmt síðustu fregnum
frá Spáni, hefir þing Kataloniu
verið kallað saman, og er búist
við, að þar verði samþykt álykt-
í un um það, að Katalonia verði
' sjálfstætt ríki.
Aukið samsfarf ríkis
og afvinnnvega.
Alit enskra íkaldsmanna.
Madrid, 5. okt. FB.
Allsherjarverkfalli hefir verið
yfirlýst á Spáni og hófst það á
miðnætti síðastliðnu. Þrír menn
hafa beðið bana, en allmargir
meiðst í öeirðum, sem orðið hafa
í sambandi við verkfallið. Eftir-
Mti með skeytasendingum hefir
verið komið á. Allir hinna svo-
köllnðu lýðveldisflokka hafa i
sameiningu birt yfirlýsingu þess
efnis, að þeir hafi slitið ölln sam-
bandi við Alcala Zamora, ríkis-
forseta. Einnig, að þeir muni ekki
taka þátt í þingstörfum. — Alls-
herjarverkfallinu hefir verið lýst
yfir í mótmælaskyni gegn því, að
menn úr fasistaflokknnm hafa
fengið sæti í Lerroux-stjóminni
nýju. (BP.).
London 5. okt. FÚ.
Aísherjarverkalíi hefir ver-
íð lýst yfir á Spáni, og skyldi
það hefjast á miðnætti síðast-
liðna nótt.
Vinstri flokkarnir biðu ekki
boðanna, heldur svöruðu stjórn
Lerroux með mótþróa þegar í
stað. Leiðtogar verkfallsmanna
láta það 1 Ijós, opinberlega,
um það leyti sem frjettin var
send, að verkfallið sje alment
um land alt. Fylgir það frjett-
inni, að búðum í Madrid sje
ílestum iokað, og samgöngu-
teeki eru sett úr notkun, svo að
ekki gangi í Madrid nema nokk
urir almenningsvagnar, vopn-
aðir með byssum.
Af blöðum komu aðeins tvö
íhaldsblöð út í dag í Madrid,
og voru ófjelagsbundnir iðnað-
armenn notaðir við undirbún-
ing þeirra og prentun.
Miklar æsingar eru í Madrid
út áf þessum atburðum, og hafa
orðið alvarlegar róstur þar í
horginni. Voru þrír menn drepn-
ir og állmargir særðir, er hóp-
ur röttækra manna rjeðist á
hermannaskála í borginni.
Oti um landið er vinna öll
lögð niður. í Austurias hefir
hernaðarástandi verið iýst yfir,
og alvarlegar óeirðir orðið i
borginni Oviédo.
Nákvæm ritskoðirn hefir ver-
ið innleidd um iand alt, bæði
að því er snertir blöð og skeyti,
Stjórnin hefir lýst yfir þvi,
að hún hafi í öliujii höndum
við verkfallsmenn, og telji ekki
nauðsynlegt að lýsa Madrid í
hemaðarástandi, með því líka,
að viðskifti gangi svipað og
vant er.
Séðari fregnir:
Vinstri flokkárnir hafa neit-
að að hafa neitt saman við rík-
isforsetann, Zamora, að sælda,
því hann hafi svikið lýðveldið
með því að táka gilt ráðuneýti,
sem myndað væri með aðstoð
kaþólska flokksins.
Svohljöðandi ályktun var
samþykt á ársþingi verkamanna
flokksi'Tis breska, sem lauk í
Southport í dag: ,,Vjér fögnum
yfir því, að það er ljóst orðið,
að f jélagsskapur spánskra
verkamanna er reiðubúinn tíl
þess, að veita mótspyrnu þeim
ráðstöiunum, sem hú eru gerðar
til þess, að innleiða fascista-
stjórn á Spáni.“
r
Astandið hríðversnar.
Samgöngur teppast. Nauð-
synjaskortur.
LRP 5. okt. FÚ.
í Valenciu er hið versta á-
stand. Þar vantar bæði gas og
rafmagn, og búist er við al-
mennum nauðsynjaskorti.
I Madrid ganga fregnir um
| það, að í Baskahjeruðunum fari
ástandið síversnandi.
Við Bilbao eru allar sam-
göngur teptar.
Frá San Sebastian kemur
fregn um það, að allmargir hafi
beðið bana, óg allmargir særst,
í árásum, er gerðar voru á
vopnaverksmiðju.
í Barcelona og nágrannaborg-
unukn er ástandið einnig að
versna. Er ritsíma- og talsíma-
sambandi þangað gjörsamlega
slitið, vegna verkfallsins, sem
öllum kom á óvart Vopnaðir
lögregluflokkar halda vörð á
öllum götum Barcelona, með
byssur reiddar um öxl.
Stjórnin hefir látið taka 3000
riffla og skammbyssur úr vopna
smiðjunum í Barcelona, af ótta
við að þær verði rændar. Þrjú
hundruð manns hafa þegar ver-
ið teknir fastir í borginni.
Stjórnleysingjasambandið í
Iberiu, sem telur 50 þúsundir
meðlima, og verkamannasam-
bandið, sem telur 20Ö þúsund
• London, 5. okt. FÚ.
Á fundi enska íhaldsflokksins,
sem haldinn er í Bristol, var ræt!
í dag, meðal annars, um samband
iðnaðar og ríkisstjórnar. Kvað
einii ræðumaður tlma kominn til
þess, að; ra,upsakg., ,hvort hið g'amla
sanikepn'is-fyrirkomulag ætti leng-
ur fyllilega við nú á tímum. —
Lagð'i hann fram ályktun sem fói
í sjer þá sfeoðrm, að þörf væri á
méira samstarfi milli ríkis og at-
\iunuv-ega.
Þá tók fulltrúi frá Sheffield til
máls, «g hjeit því fram, að íhalds-
flokkurinn væri að hverfa um of
frá hinni gömlu stefnu, þar sem
að einstaklingshyggjan færi rjen-
andi, en allir reiddu sig á ríkið.
Væri tími kominn tii þess að taka
þuð itil athugunar, hvort stjórnin
ætti ekki fyrst og fremst að
stjórna, eins og' tíðkast hefði, en
ekki að vera að hlynna að iðnaðar-
greimrm, sem ekki væru færar að
standa á eigin fótutm.
Fyrri ályktunin var samþykt
með miklum meirihluta.
Nasistar senda Saarbúum
kveöjur.
London, 5. okt. FÚ.
í dag eru 100 dagar, þangað til
þjóðaratlvvæðagreiðslan á fram að-
fara í Saar.
Þýski Nasistaflokkurinn hefir'
gefið út sjerstakt almanak fyrir
þessa 100 dagá, og útbýtt í Saar.
Eru í almanakinu prentuð ýms
hvatningarorð og tilvitnanir, þar
á meðal þessi orð úr ræðu, sem
; Hitler hjelt nýlega: „Það verður
j mesta gieðistund í lífi voru, þeg-
ar múrarnir verða brotnir niður
I
og vjer sjáum vður aftur í Þýska,-
iandi“.
feikna úrval nýkomið. Ágætir, með gullpenna,
frá 5 krónum.
Munið, að þjer fáið nafn yðar grafið ókeypis á þá sjálf-
blekunga, sem keyptir eru hjá okkur.
Xeiknibestik
afbragðsgóð, einnig nýkomin. — Líka einstakir
cirklar og rissfjaðrir. — Verð og gæði útilokar
alla samkeppni.
INGÓLFSHVOLI= SiMI 21f4«