Morgunblaðið - 26.10.1934, Blaðsíða 2

2
MORGUNJBLAÐIÐ
JPIotigimHitMft
Útget.: H.f. Ámknr, Reykjavtk.
Rltstjörar: J6n KJartanaaon,
Valtýr Stefansson.
Ritstjörn og afgrelOsia:
Auaturatrætl 8. — Slml 1*00.
Auglýalngastjörl: H. Hafberg.
Auglýsingaakrlfatofa:
Austurstræti 17. — Stml ST00.
Helmaslmar:
Jön KJartansson nr. S742.
Valtí'r Stef&nsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 2045.
K. Hafberg nr. S7T0.
Áskriftagjald:
Innanlanda kr. 2.00 A m&nuOl.
Utanlanda kr. 2.50 & m&nuOi
1 lausasölu 10 aura elntaklO.
20 aura meO Lesbök.
Þeir kúguðu.
Aldrei hefir það komið eins
greinilega í ljós og í gær, við
atkvæðagreiðslu í Nd. um frv.
um vinnumiðlunarskrifstofu,
hverhig eósíalistar hafa gersam
lega stiingið Framsóknarmönn-
um í vasa sinn.
Við umr. um þetta mál ját-
uðu sósíalistar, að ástæðan-fyr-
ir því að frv. þetta var fram
komið, væri einungis sú, að bæj
arstjórn Reykjavíkur hafði sett
á stofn ráðningarskrifstofu og
ráðið þar forstöðumann, sem
burgeisar sósíalista gátu ekki
felt sig við.
Til þess að brjóta á bak aftur
þessa ákvörðun Reykjavíkur fá
sósíalistar ríkisstjórnina til að
bera fram frv. um stofnun
vinnumiðlunarskrifstofu í öllum
kaupstöðum landsins, sem kost-
uð sje að Vz hluta af ríkinu, en
atvinnumáiaráðherra skipi odda
mann í stjórn skrifstofanna á
hverjum stað.
Slík löggjöf er ekki aðeins
furðuleg vegna þess, að hjer
eru bæjarfjelögin svift umráða
rjetti sinna mála, sem þeim þó
tvímælalaust ber að ráða sam-
kvæmt stjórnarskrá landsins.
Hún er máske enn furðulegri
fyrir það, að hjer er verið að
baka ríkissjóði stórra útgjalda,
gersamlega að ástæðulausu. Og
þetta gera stjórnarflokkarnir
samtímis því, sem þeir vita ekki
sitt rjúkandi ráð, hvernig hægt
verði að afla ríkissjóði tekna
til að forðast yfirvofandi
greiðslubrot.
Vitað er, að margir Fram-
sóknarmenn vildu ekki sinna
þessu máli sósíalista. En þá var
gripið til handjárnanna, eftir
fyrirskipun frá Hjeðni. Það
dugði.
Og veslings Magnús Torfa-
son rjetti einnig upp lúkur sín-
ar. Hjeðinn hafði í vasa sínum
frv. um ríkiseinkasölu á lýfjum;
það dugði á Magnús.
Einkasölu á olíu
í Manchuko mótmælt.
London 25. okt. F.T’.
Bandaríkin hafa sent Japönum
mótmæli gegn því, að komið verði
á einkasölu á olíu í Manchukuo.
En það hefir nýlega verið tilkynt,
að slík einkasala væri væntanleg-
Segja Bandaríkjamenn, að slík
einkasala komi í bága við hags-
muni amerískra olíufjelaga og
sje brot á ákvæðum níuvelda-
samningsins um viðskift.afrelsi
þeirra í Asíu.
Fleiri Iöhd þ. á m. Bretland
hafa sent samskonar mótmæli.
Misnús Torfasoa geisur
i lið með rauðliðum
i ofsóknarsfarfina
hendur Reykjavík.
á
Ferðamannaskrif -
stofa ríkisins.
Nokkur frv., sem komin eru
frá „skipulagsnefnd“ voru til 1.
umr. í Nd. í gær.
Meðal þeirra var frv. um
ferðamannaskrifstofu ríkisins.
ungunarstarfsemi stjórnarflokk-
anna — skipulagsnefndinni eða
Rauðku — því málin væru flest
eða öll hreinasta humbug. En
sá böggull fylgdi þessu hum-
bugi, að ríkissjóði væri með því
bakaður stórfeldur útgjalda-
„ , * auki, enda vitanlegt, að útung-
B. J. fylgdi frv. ur hlaði með . ®
nokkrum orðum. Jóh. Jós. kvað
mál þettið vert allrar athygli,
en slik skrifstofa myndi hafa
töluvérðan kostnað í för með
sjer- og væri eðlilegast, að'1,*því , . ,
.*. , ekki sama hvað yrði um þessi
yrði þannig fynr komið, að
unarstarfinu væri ætlað það
eina hlutverk, að úthluta bit-
lingum og beinum til gæðinga
stjórnarinnar. Þetta kostaði rík-
ið stórfje — og þess vegna væri
skrifstofan gæti sjálf aflað s;
nauðsynlegra tekna, svo ríkis-
sjóður þyrfti þar ekki að koma
til. Bað hann nefndina að at-
huga þetta. Frv. fór til 2. umr.
Sameining pósts
og síma.
Þetta frv. er einnig komið
.íöniWM-. .
H.ieðmn þagði, en frv. for til
2. umr. með tregðu þó.
V innumiðlunar-
skrifstofan.
Var nú fram haldið 2. umr.
um vinnumiðlunarskrifstofu sósí
alista.
Sigurður Kristjánsson hóf
frá „skipulagsnefnd" og fer umr ag þegsu sinni Leiðrjetti
fram á að hraða sameinmgu þann fyrs't ósannindi er H. V.
pósts og síma meir en lög ráð- þafði viðþaft um nafngreindWh
gera. Bj. Bjarnason fylgdi frv. utanþingsmann á Vestfjörðum.
f. h. samgmn., er flutti það fyr- Þyí nægt fórugt g Rr orð á
ir .st.jórnina. þessa leið:
G. Sveinsson kvað þetta ekki %H v hefir veri6 að tala um
nýtt mál, því til væru log fra einhveria hœttu> sem vofði yfir
1929, er legðu fyrir að samema þfóðinni af byltingarhug Sjálf-
póst og síma þar sem það þætti stæðismanna. Jeg yeit ekki til
hentugt og sparnað myndi leiða að nokkrum manni hafi dottið
af. Þetta hefði verið gert og . hug bylting. j sambandi við
myndi verða gert framvegis, Sjálfstæðisflokkinn. Hitt veit
þar sem.:rskilyrði fyrir samein- jeg> að menn láta gjer detta j
ingu væru fyrir hendi. Væri því
hug byltingu í sambandi við
aði þannig til, að eigi vær
kleift að sameina án mikils
ekki þörf nýrrar löggjafar urn ákveðinn mann j flokki SÓ3Íal.
þetta, en „skipulagsnefndin“ igta _ Qg gá maður er Hieðinn
svonefnda væri að demba mn i Valdimarsson. Enda hefir hann
þingið málum algerlega órann- gkki hjkað yið að grípa ti]
sékuðum. Víða út um land hag- vopna Þeggi valdasjúki maður
væri búinn að sjá það, að með
lýðræðiskosningu gæti hann
kostnaðarauka fyrir ríldssjóð ekki náð voldum. 0g þó hon.
(byggingar o. fl.). Meira að um hefði nú tekist að legg.ja
segja myndi eins og ástatt væn undir gig annan flokk> myndi
nú erfitt að sameina yfirstjórn h&nn reikna með því> að fullttó+
þessara mála án þess að bygt ar þænda yrðu ótryggir. Þess
yrði nýtt pósthús í sambandi við vþgna Væri einmitt þessi maður
hið nýja símahús.^ . . r'faí’inn að undirbúa byltingu.
Hjeði-nn og Gísli G. vildgvv-^nn þefði sjest hlaupa kóf-
ólmir sameina alstaðar stl’apí —
án tillits til þess hvað hagkvæm
ast yrði fyrir ríkið.
Frv. fór til 2. umr.
„Y fir“-stjórnar-
ráðin.
Frv. „skipulagsnefndar“ urn þess að vera ræningjaforingi.
.eftirlit með opinberum rekstri* Hann skortir traust fólksins og
var einnig til 1. umr. Frv. þetta velvild og því mun svo fara,
fer sem kunnugt er fram á að að jafnvel hans eigin flokks-
skipa þrjú þrigg.ja manna ráð menn munu snúa við honum
til þess að hafa^ eftirlit með bakinu.
ríkisstofnunum. Enn urðu nokkrar umr. um
Hjeðinn fylgdi þessu afkvæmi þetta mál, sem eigi eru tök á
sveittur á línklæðum til heræf-
inga.
Svo er ástatt um þenna mann,
H. V., að hann skortir ekki að-
eins lýðfylgi — hann skortir
alla hæfileika til lýðforystu;
hann hefir aðeins hæfileika til
Rauðku úr hlaði með nokkrum
hjartnæmum orðum og kvaðst
ekki búast við, að neinn á-
greiningur gæti risið um slíkt
nauðsynjamál.
Jakob Möller: Vissulega ætti
það svo að vera, að menn gætu
látið sig ,einu skifta um þau
mál, sem kæmu frá þessari út-
að rek.ja hjer.
Var því næst gengið til atkv.
Brtt. Jóh. Jós. um að vinnu-
miðlunarskrifstafa skyldi aðeins
sett á stofn, að bæjarstjórn
samþ. það, var feld með 18:15
atkv. (með till. voru allir Sjálf-
stæðismenn og Hannes).
Höfuðdeilan stóð um þá brtt.
Mlfilknnisrðið iskkar
nm lcr. 2.35 á ári fyr-
ir hvern Reykvíking.
Hvernig stjórnarflokkunnm
tókst að svíkja til beggja handa
Alþýðublaðið tilkynti í gær
með fjórdálkuðum fyrirsögnum,
að mjólkurverðið væri lækkað frá
1. nóvémber að telja- Er þeim
fyrirsögnum 0g blekkingavaðlin-
uin, sem undir þeim stendur, ætl-
að að hýlja þann sanuleika, að í
þessu máli hafa. stjórnarflokkarn-
ir orðið sjer til skammar, eins og
í svo mörgurn öðrum málum.
Mánuðum saman hefir Alþýðu-
blaðið lofað neytendum í Reykja-
vík mikilli verðlækkun á mjólk-
inni. Allan þann tíma hefir Her-
marfíi Jónassoh lofað fátækum
bændum, að mjólkurverðið-skyldi
ekkí lækka. Báðir þóttu líklegir
til svika. hvor Við sinn málstað,
og- enginn vissi hvor hæfari reynd-
ist til þeirra verka.
Þá óð fram Sigurður útvarps-
klerkur og bauðst til að taka af
allan vafa.
Hann tilkynti í Alþýðublaðinu,
að hann krefðist þess að mjólkin
iækkaði strax um 3—4 aura, og'
fvrir. eða um áramót um 7—8
aura. Ella kvaðst hann ekki
fylgja stjórninni.
Alþýðublaðið 'fók hndir.
Þótti nú sýnt að halla mundi á
Hermann. «•»**»
Síðan eru liðar vikar og- mán-
uðir, og' nú loks koma efndirnar.
Þær eru þessar:
í Reykjavík seljast árlega um
5 miljónir mjólkurlítrar. Er um
helmingur þeirrar mjólkur seld-
ur ur búðum, en liinn helmingur-
inn fluttur heim til neytenda.
Verðlækkuti sú, sem Alþýðublaðið
gumar af, er 2 aurar á lítir í búð-
ar-sólu og T evri á heimsendri
mjólk, eða að meðaltali iy2 eyri
á mjólkurlítir. Nemnr lækkuni.n
því alls 75 þús. krónum árlega,
en það er um 2 krónur 35 aura á
mann á ári.
Það er voh að Alþýðublaðið
miklist af afrekunum!
Þessi lækkun er svo óveruleg,
að hún dregur neytendur engn.
Hitt er annað mál, að fátæka
bændur kann að muna um tekju-
missirinn.
Þessari • viðureign bræðranna,
Ásg. Ásg., að yfirstjórn þessar-
ar skrifstofu skyldi vera hjá
bæjarstjórnum í stað atvinnu-
málaráðherra.
Þessi brtt. Ásg. Ásg. var feld
með 17:16 atkv. (með till. voru
allir Sjálfstæðismenn, Ásg. Ásg.
og Hannes) ; M. Torfason
greiddi í þessu máli, eins og
öllum öðrum ágreiningsmálum
atkv. með rauðliðum og rjeði
hann hjer úrslitum.
Frv. sjálft var því næst afgr.
til 3. umr. með atkv. rauðliða
og M. T.
Tímasósíalistanna og Alþýðu-
blaðssósíalistanna, hefir því lok-
ið með því að hvorugur hafði bet-
ur, en báðir ver.
Tímasósíalistarnir hafa sannað
svikráðin við bændur.
Alþýðublaðssósíalistarnir hítt,
að þeir drag'a dár að neytendum.
Hins þarf svo varla að geta, að
alt sem Alþýðuhlaðið segir um
Sjálfstæðisflokkinn og einstaka
þingmenn hans í sambandi viS
þetta mál er aðeins venjulegur
þvættingur.
Síldveiði bönnuð
í Emglandi.
Yarmouth 25. okt. F.B.
Yfirvöldin í Yarmouth og Lovrc-
stoft hafa lag't. bann við því, aS
síldarskipin færi á veiðar, vegna
þess hve síldarverðið er iágt. —
Á ráðherrafundi í gær var rætt
um síldarútg'erðina. Voru menn á
einu máii um, að gera yrði til-
raunir tii þess að ráða bót á þrí
hörmulega ástandi, sem þessi máJ
eru í. Er búist við, að nýrrar lög-
g.jafar sje að vænta um þessi efm
innan skams. Alment eru meni
þeirrar skoðunar, að um þjóðar-
tjón yrði að ræða, ef ekki fæst
bót ráðin á því ástandi, sem nú
er ríkjandi.
Unlted Pi'esw.
Ikveikja sem hefnd
veldur 100.000 króna tjóni.
Osló 25. okt. F.B.
A búgarði einum í Þrændalög-
um brunn allar byggingar til
kaldra kola í nótt. Tjónið er á-
ætlað 100.000 kr. — Vinnupiltur
á bænum, sem hafði verið rekin*
úr vistinni, hefir játað á sig aS
hafa kveikt í húsunum.
Skip ferst
með 14 manna áhöfn.
Osló 25. okt. F.B.
Fjóra björgunarhringa af
sænska eimskipinu Gtmhild hef-
ir reltið á vesturströnd Jótlands.
Á skipinu var 14 hianna áhöfia.
Er nú talið víst, að skipið hafi
farist með allri áhöfn.
H. Ostenfeld
biskup látiim.
Harald Ostenfeld Sjálands-
biskup, ljest í gær, 70 ára að aldri.
Hann var vígður til biskups
1911. Ilm mörg ár var hann for-
maður danska prestafjelagsins og
ritstjóri að blaði þess. Árið 1923
1 var hann gerður að heiðursdoktor
i í gnðfræði við háskólann í Lundi.