Morgunblaðið - 23.11.1934, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIB
Ötgref.: H.f. Átvakur, Reýkjavlk.
Ritstjórar: J6n Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Rítstjórn ©g afgreiösla:
Austurstræti 8. — Síral 1600.
Auglý8ingastjöri: B. Hafberg.
Auglýsingaskrif8tefa:
Austurstræti 17. — Sími 3700.
Heimasímar:
J6n Kjartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni 6la nr. 3046.
B. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innaniands kr. 2.00 á. mánuöi.
Utaniands kr. 2.60 á raánuöi
í, iausasöiu 10 aura eintakiö.
20 aura með Lesbök.
Fjdagseinræði
stjórnarinnar.
Stjórnarliðið með utanflokka-
dindlinum, Ásg-. Ásg., hefir nú
samþ. þau lög, að aðeins megi
vera eitt byggingafjelag verka-
manna í hverjum kaupstað, er
nýtur hlunninda þeirra er lands-
iög mæla fyrir. Það er ekki
beinlínis tekið fram.í lögunum,
eins og frá þeim hefir verið
gengið í þetta sinn, að þetta
eina leyfilega fjelag skuli vera
undir stjórn fiokkseinræðis Al-
þýðuflokksins, og að húsin, sem
reist verða með hinum opinbera
styrk, skuli við hátíðleg tæki-
færi bera rauða fána, með mat-
goggsmerki sósíalistabrodd-
anna.
En í framkvæmdinni kemur
það út á eitt.
Það kann að vera, að ein-
hverjir af þingmönnum þeim
sem samþykt hafa þessa laga-
breytingu, er bannar Bygginga-
fjeíag sjáifstæðra verkaxnanna
hjer í bænum, hafi ekki áttað
sig á því til fulls, út á hvaða
Þraut þeir þar voru teymdir.
En vera má, að skilningarvit-
in sjeu rokin úr þeim, að öðru
leyti en því, sem þeir finna tií
„handjámanna“.
En frjálsir menn og frjáls-
huga í þessu landi sjá undur
vel, %ð hverju hjer er stefnt.
Fjelagsfrelsi er afnumið í
landinu, og það á hinn frekleg-
asta hátt, enda hefir það áður
verið skert með yfirgangi sós.íal-
istabrodda. Eigi má vera nema
eitt byggingafjelag í kaupstað
hverjum, sem nýtur hinna opin-
beru hlunninda.
Hliðstæð dæmi eru nærtæk.
Næst gæti hinn rangfengni
rauði meirihluti á Alþingi sam-
þykt: Eigi má vera nema eitt
kaupfjelag í sýslu hverri, sem
nýtur hlunninda samvinnulag-
anna, og það fjelag sje í Sam-
bandi ísl. samvinnufjelaga.
Og enn má búast við, eftir
ofbeldisverkið við Byggingarfje
lag sjálfstæðra verkamanna, að
fjelagsfrelsi manna *verði tak-
markað á öðrum sviðum.
Eða hve langt er sporið, þang
að til ofbeldisherrarnir í rauðu
samfylkingunni segja:
Eigi má vera nema eitt stjórn
málafjelag á hverjum stað og
það vort eigið?
Það er viðbjóðslegt að hlusta
á slíka einræðisbröltara sí og
ae japla á því að þeir sjeu að
vernda lýðræðið í þessu landi.
Slík hræsni og skinhelgi get-
ur engan mann blekt.
En aumkvunarverðasta, lítil-
mótlegasta hlutverkið í þeim
skrípaleik leikur utangátta
mmmmmamamnm
Bjaiðeyris- og innflutnings-
hömlur.eru hcetfulegar fyrir
útflutningsuerslunina.
Uer5lunarrdð Dana og stórkaup-
mannasambanöið í Kaupmanna-
höfn senöa öanska þinginu dlit
urn haftastefnuna.
Kalundborg, 22. nóv. FÚ. því hvort þær sjeu nauðsynleg-
Stjóm danska verslunarráðs- ar eða æskilegar eins og hú
ins hefir sent þinginu íillögui standi sakir, en smám saman á
um afnám gjaldpyris- og inn- að fella þær alveg niður.
flutningshaftanna. Stórkaupmanna3ambandið frá
í áliti því, sem fylgir tillög- 1930 hefir einnig sent þinginu
unum segir svo,. að skyndilegí tillögur og álit, sem fer í sömu
afnám haftanna geti hsft al- átt og bendir á það, að gjald-
varlegar afleiðingar, en hins- eyris- og viðskiftahömíurnar
vegar sjeu* höftin eins og þau sjeu haettulegar fyrir danskan
eru nú til ills eins og muni ekki útflutning, sem umfram alt
verða hjá því komist að afnema þurfi að efla.
þau eða breyta þeim stórlega, Loks er bent á það, í báðurn
og sje því best að byrja á af- álitsgerðunum, að hömlurnar og
námi þeirra nú þegar, og ef- ríkisíhlutunin hafi komið mis-
nema þau smám saman. jafnlega og ósanngjarnlega nið-
Stungið er upp á því, að ur meðal ann'ars þannig, að iðn-
skifta nauðsynlegum gjaldeyris- aðinum hafi verið veitt ýms for-
ráðstöfunum og verslunaríhlut- rjettindi umfram verslunina.
unum hins opinbera í þrent eftir
Kreppuráðstafanir Dana.
Stjórnin slakar á kröfunum
og býður andstöðufiokkun-
um samvinnu.
Kaíundborg. 22. nóv. FÚ.
Stjórnarflokkarnir buðu í
dag st.jórnarandstæðingurn sam-
komulag um framkvæmd og
samþyktir krepjmráðstafana.
Stjórnin vill samkværht því láta
framkvæma lánabreytingamár
einar nú þegar, en sleppa öðr-
um ákvæðum í tillögu stjórnar-
innar, þó þannig, að jafnframt
verði samþyktur hlutafjárskatt-
urinn og heimild verslunarráð-
herrans tii þess aö lækka inn-
lán^ytjxti, ‘' •••'
íhaldsflokkurinn hefir tjáð
j sig fús^n til samninga um mál-
j ið, en er þó á móti hiutafjár-
j skattinum og innlánsvaxcalækk
j uninni.
Vinstrimenn vilja einnig
j semja við stjórnarflokkana, en
; eru þó líka á mcffi vaxtalækk-
uninni. Samt er talið líklegt, að
samvinna takist 'milli þeirra, og
stjómarinnar.
Landsbankinn
lækkar vexli af fiskveðslánuiD'
Hinn 28- mars s-1. skrifaði milji arinnar skrifaði svo sjávarútveg®
þinganefndin í sjávái-útvegsmál- nefnd neðri deildar bankanum «u
um bankaráði Landsbankans og fyrir skemstu og spurðist fyrir’
óskaði- Jiess. að bankaráðið tæki livað málinu liðj og í fyrradag
til athugunar, hvaða ieiðir væru fekk sjávarútvegsnefndin sval
færar til þess að lækka útláns- bankastjórnarinnar. Segir þar, að
yextina. bankinn hafi ákveðið að lækk®
Va r sjerstaklega farið fram á vexti af nýjum fiskveðsvíxlum
að bankinn lækkaði vexti af svo- an í og að framlengingar'
köllúðum fiskveðsvíxlum niður í gjald af þeim víxlum verði
það sama sem haim tekur af vöru reiknað fyr en liðnir eru 6 inilD
víxlum,( eða ■'ix/ic/c. Ennfremur að uðir frá stofnun skuldarinnai’.
framlengingargjald verði ekki Verði slíkir víxlar eldri en 9 »áD'
reiknað af fiskveðslánum fyr en aða. segir i brjefi bankastjor11!,r
liðnir eru (i mánuðir. ’innar, reiknast af þeim venjuletl
Tók bankaráð Landsbankans ir forvextir, að viðbættu fram
vel í Jiessa málaleitun milliþinga- lengingargjaldi.
nefndarinnar og lofaði að taka Sjómenn og útgerðarmenn mullD
þetía til athugunar svo að til kunna milliþingariefndinni þa^
framkvæmda gæti komið - nú í ir fyrir forgöngu í þessu máli>
haust. ba nkastjórunutn fyrir undirt^
Eftir tilmælum milliþinganefnd- irnar.
Kfósendur
i Genfarfylki
neita skallaálögum sósíalis^
og knýja sósíalislasljóm
til aÖ segja af sfer.
Sósíalistar ætluðu að rjetta við
fjárhaginn - en það fór öðruvísi*
Genf, 22. nóv. FB.
Fjármálastjórn Genfarfylkis
hefir hætt störfum í bili vegna
erfiðíeika og ágreinings við
aambandsstj ómina og starfs-
mönnum hefir.verið veitt hvíld
frá störfum, uns úr þessu greið-
ist. Þetta er afleiðjngin af því,
að kjósendurnir hafa hafnað til-
lögum hinnar sósíalistisku
.tjcrnar fylkisins um að auka
fskattána og bæta við mörg'1101
nýjum, vegna hins mik18,
greiðsluhalla sem er á búskaP
' fylkisins. -- Talið er, að ÞesStf
atburðir verði sósíalistum 1
talsverður hnekkir, því að ®^sl
-'ilistar í Genfarfylki höfðu hel ^
ið því, að koma fjárhag.ft7^1^
ins á traustan grundvöll- 1
ted Press).
Holbergs-hátíðin
í Höfn.
Kalundborg. 21. nóv. FÖ.
Ýmiskonar hatíðahölci fára
fram í Kaupmannahöfn um mán
aða mótin vegna' HÖlbérgsáf-
mælisins. í konunglegá leikhús-
inu verður hátíðásýhirig, og sjer
stakur fyrirlestur 1 háskólanum.
Stúdentar og fleiri haida sjer
staka Hoíbergshátið i ráðhúsinu
1. des. Þar les Johannes Poul-
sen formála eftir Johs. V. Jen-
sen, en Vilhelru Andersen og
Roose flytja ræður og kaflar úr
leikritum Holbergs verða sýnd-
ir. Þessari athöfn verður út-
varpað.
ingmannsmyndin, Ásgeir Ás-
eirsson, sem hefir kosið sjálf-
n sig fyrir yfirverndara hins
lenska lýðræðis, og sýnir
jrndarhug sinn með þeim hætti
ð drepa fjelagafrelsið meðal
mdsmanna.
Slórkostle$|
seðlafölsun.
Kalundborg, 22. nóv. FÚ.
í Lögreglan í New York hefir
I í dag kornist fyrir einhverja
j mestu seóiafölsun, sem kunnug't
I er utn í Bandaríkjunum. Ein
| koria ,og 11 karlar hafa verið
tekin föst, Talið er, að seðla-
! falsaraflokkur nn hafi sett í um
j ferð um 2 miljarða dollara af
fölskum seðlum.
Anknar
flugferðir.
London, 22. nóv. FÚ.
Imperiai Airways, breska
flugfjela'gið sem heldur uppi
póst- og farþegaferðum frá Eng
landi um meginland Evrópu,
og til bresku nýlendanna í Asíu
og Afríku, tilkynti í dag, að
það myndi bætt við flugvjelum
á leiðinni milli Englands og
Calcutta, og á leiðinni milli Eng-
lands og Johannesburg, þannig,
að ferðir yrðu fram og til baka
á sama, tíma. .
UnguErjar ekki ékæröfr
fyrir marð niEKandErs
en Jugoslafar leggja tf*}*
Þfóclabandalagill skýf^*11
Jrá sínu sfónariniíli**-
Berlín 22. nóv. FÚ.
Laval, utanríkisráðh. Frakka,
átti í gær tal við Yevtitch utan-
ríkisráðherra Júgóslafíu í Genf
til þess að reyna að mjðla mál-
um í deilunni milli Júgóslafíu
Og Ungverjalands út af kon-
ungsmorðinu. ' Árangurinn af
milligöngu hans varð sá, að
Júgóslafar hafa nú hætt við að
senda Þjóðabandalaginu ákæru
á Ungverja, en munu aðejns
leggja fram skýrslu um málið
frá sínu sjónarmiði. — Þessi
skýrsla mun sennilega ekki
koma til umræðu fyr en á fundi
Þjóðabandlagsins i janúar.
/ * 'v
Genf, 22. nóv. FB.
Júgóslavía hefij" sent Þjóða-
bandalaginu brjef um konungs-
morðið og segir í því, að rann-
áknir júgóslavnesku ríkhst',tf _
rinnar hafi leitt í ljós, a^ .*
öidin í Ungverjalandi haú
5 það viðgangast, að sa111^ j
xennimir hafi dvalist . ^
indi til undirbúnings k*rlUgjeU
irðilega athæfi sínu, ^ pyí
ví samsek þeim, þar eð a^ ^
ð þetta var liðið leiddi þa ’ .g
• • • 'f fl’íH*1
amsænsmennirnir ^lu ,
mn andstyggilega ÚJ(l.
inn. Tjekkóslóvakía pjóða'
nía hafa einnig sent „nings
andalaginu brjef til stL1 gir
tjórninni í Júgóslaviu &
því brjefi, að ástand Þa ^arjn3
afi skapast vegna atbuf •£ á
Marseilles, hafi bern f-^gir*
ambúðina við nágrannaW ^
r og kunni að leiða ti
riðinum verði steínt 1
United Press).