Morgunblaðið - 02.12.1934, Blaðsíða 2
2
>i ilMimnn
JPlofgtmMa&ð
titget.: H.f. Áxvakur, Reykjavlk.
Ritatjórar: Jðn KJartansson,
Valtýr Stefánsson.
Ritstjðrn og afgrelðsla:
Austurstrætl 8. — Simi 1600.
Auglýsing-astjðri: B. Hafberg.
Auglýsingaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Slml S700.
Helmasfmar:
Jðn KJartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. 3045.
E. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánutil.
Utanlands kr. 2.50 á mánutSl
í lausasölu 10 aura eintakið.
20 aura metS Lesbðk.
Skaítarnir og
bæjarfjelögin.
Bins og' skýrt var frá* hjer í
blaðinu, lögðu Sjálfstæðismenn í
fjárhagsnefnd neðri deildar til,
að hinum gífurlega tekju- og
éignarskatti. sem frumvarp ríkis-
stjórnarinnar ráðgerir, yrði skift
til helminga milli ríkissjóðs og
viðkomandi bæjar- eða sveitar-
sjóðs, þar sem skatturinn 'er inn-
heimtur .
S.jálfstæðismenn bentu á, að
hin stórkostlega hækkun á tekju-
skattinum, sem stefnt er að með
frumvarpi stjórnarinnar myndi
íaöga svo freklega á tekjustofn
|i06Sar- og sveitarfjelaga, að þau
ynin alveg gerð ósjálfbjarg'a og
jafnframt neydd til þess að fara
ípSmuklpddar tollaleiðir, til þess
að afla tekna til sinna þarfa.
Sjálfstæðismenn voru fúsir til
jamkomulags um aðra skiftingu á
skat.tinum. er fólst í tillögu
þeirra. En stjórnarliðið vildi ekki
við þessu líta og feldi tillögu
Sjálfstæðismanna og- ljetu sig
engu skifta. hvað yrði um bæjar-
og sveitarfjelögin.
En það er ekki víst, að bæjar-
og sveitarstjórnir þakki stjórn-
arliðinu fyrir afgróiðslu þessa
máls, enda eru þegar farnar að
heyrast raddir utan af landi í
þessu máli.
Þann 22. nóv. s. I. barst Al-
þingi svohljóðandi símskeyti frá
bæjarstjóranum á ísafirði:
„Bæjarstjórn ísafjarðar sam-
þykti á fundi í gær, að skora á
Alþingi að tekjn- og eignarskatt-
nr kaupstaða og sveita sje eftir-
leiðis skift til helmings milli rík-
issjóðs og viðkomandi bæjar- eða
sveitarsjóðs“.
Áskorunin var samþ. með 6:2
atkvæðum.
Pjárlögin. Önnur umræða fjár-
laganna stóð yfir til kl. rúmlega
3 aðfaranótt laugardags og' var
þá umræðunni lokið, en atkvæða-
greiðsln frestað, enda orðið fá-
ment í þingsalnum síðast — aðeins
ræðumaður, forseti og einn áheyr-
andi. /
125 flöskur af „landa“. í gær
fann lögreglan 125 flöskur af
heimabrugguðu áfengi í Aðal-
stræti 11 B, einnig þrjár flöskur af
smygluðu áfengi. Yínið var falið
í bananakössum, undir rusli. í
gærkvöldi hafði ekki hafst upp á
eigandanum, en lögreglan mnn
samt hafa nokkra vitneskju hver
eiga muni þessar birgðir.
Farþegar með Brúarfossi frá
útlöndum: Einar Benediktsson,
skáld, frú Hlín Jónsson, hr. Rebild
verkfr., Mrs. Stella Flygenring,
hr. Jóhann Kristjánsson. Mr. W-
J. Pearse, frú Katrín Einarsdóttir,
frk. Guðfinna Guðmundsson.
r
MORGUNBLAÐIÐ
Embætta- og sfarfsmanna-
fjölguii §t|ói,iaai,!ið§iii§.
\
Eysteinn Jónsson
fjármálaráðherra rauðliða.
í Iramvörpam st|órnarliglsiii§,
sem Alþingl Iiefir til meðícrð-
ar, er gerf ráff fyrlr aðlminsta
kosli
125
nýfuiti embæffum,
sföðum og bitlingum.
Hjeðinn Valdimarsson
og matsgoggsmerki sósíalista.
F jármála vitringur
rauðu flokkanna.
Sennilega hefir aldrei í tíð
núlifandi manna verið eins dökt
yfir atvinnuvegum þjóðarinnar
og nú.
Framleiðendur til lands og
sjávar hafa verið að tapa fje
undanfarin ár og safnað stór-
feldum skuldum. Að þeir ekki
hafa þegar gefist upp hrönnum
saman, stafar eingöngu af því,
að þeir lifðu í voninni — þeirri
von, að hin margumtalaða
kreppa myndi Iíða hjá og að
henni lokinni myndi aftur birta.
En þegar batavonin virtist nálg-
ast í nálægum löndum, dregur
nýjan sorta yfir atvinnulíf þjóð
arinnar, sorta, sem ennþá sjest
hvergi rofa í. Þessi sorti er
hin illræmda haftastefna í
verslun og viðskiftum, sem rutt
hefir sjer rúms meðal viðskifta-
þjóða okkar.
Enn verður ekki sjeð hve
þungar búsifjar þessi stefna
kemur til að baka okkur ís-
lendingum. Hitt er fullvíst, að
við bíðum stórtjón af hennar
völdum. Og það getur svo farið,
að þessi háskalega viðskifta-
stefna ríði okkar fjárhagslega
sjálfstæði að fullu.
Þegar svona er ástatt, ríður
á ehgu eins mikið og því, að
gætnir og vitrir menn haldi um
stjórnartaumana. Einkum og
sjer í lagi er áríðandi, að vel
sje haldið á fjármálunum; þar
sje gætt sparsemi og ráðdeildar
í hvívetna.
Það er því síst að undra. þótt
mikinn óhug hafi slegið menn,
er þeir sáu að á þessum tímum
skyldi vera lagt fyrir Alþingi
langhæsta f járlagafrumvarpið,
sem þar hefir nokkru sinni
sjest. En þannig hefir fjármála-
ráðherra rauðu flokkanna, Ey-
steinn Jónsson farið að.
En ekki nóg með það, að Ey-
steinn Jónsson leggi fyrir Al-
þingi hæsta fjárlagafrumvarp-
ið, sem þar hefir sjest, heldur
hefir hann um tveggja miljóna
króna tekjuhalla á frumvarp-
inu.
Skattabrjálæðið.
Þenna gífurlega tekjuhalla
— 2 milj. króna — ætlar fjár-
málaráðherra rauðu flokkanna
að ná með nýjum sköttum á
þjóðina. Heitir það á hans máli.
að auka kaupgetuna í landinu !!
» Þessi sami f jármálaráðherra
hjelt því fram í útvarpsumræð-
um á dögunum, að hinir nýju
skattar kæmu ekki niður á fram
leiðendum, ekki á sjómönnum
eða verkamönnum, heldur ein-
göngu á kaupsýslumönnum og
hálaunamönnum! Auðvitað eru
þetta vísvitandi ósannindi og
ble-kkingar, sem best má sjá,
þegar athuguð eru tekjuauka-
frumvörp stjórnarinnar.
Tekju- og eignarskatturinn á
að hækka stórkostlega. Er
hækkun tekjuskattsins mest á
lágum tekjum, eins og margóft
hefir verið sýnt fram á hjer í
blaðinu. Þessi skattauki á að
færa ríkissjóði um 900 þúsund
krónur.
En hvaðan er þessi skattur
tekinn? Fyrst og fremst af
sveitar- og bæjarfjelögum, því
það er þeirra skattstofn, sem
hjer er ráðist freklega á. Af-
leiðingin verður vitaskuld sú, að
sveitar- bg bæjarfjelög verða
að afla sinna tekna með grímu-
klæddum tollaleiðum — með
því að leggja á svokölluð um-
setningar- eða rekstursútsvör,
eins og þegar er farið að tíðk-
ast víða. Þessi háskalega skatta-
stefna stjórnarinnar kemur því
áreiðanlega til að hvíla á öllum
almenningi, beint og óbeint.
Neysluskattar. Stjómin hækk
ar stórkostlega toll á allskonar
tóbaki, brjótsykri ,átsúkkulaði
o. fl. Þenna skattauka áætlar
fjármálaráðherra 2S0 þús. kr.
Þó hjer sje um „óþarfa“ vöru
að ræða, er þetta neysluvara
almennings og kemur jafnt nið-
ur á þeim fátæku sem ríku.
Hjer er því. allur almenningur
skattlagðup.
Bensmskatturiim. Ilann á að
hækka um 100% — eða työr;
faldast og mun áætlað, að, sá,
skattauki nemi um 300 þús. kr.
Fæst nokkur heilvita maður til
að trúa þeirri staðhæfingu fjár-
málaráðherra, að þessi skattur
snerti enga aðra en hálauna-
menn og kaupsýslumenn?
Að sjálfsögðu snertir þessi
skattur bensínsalann Hjeðinn
Valdimarsson. En ætli þeir fái
ekki að borga brúsann, sem
bensínið k;appa af Hjeðni? Bíla
eigendurnir fá áreiðanlega að
borga Hjeðni; hann mun sjá
um sig. Skatturinn kemur niður
á þeim,, er ferðast og flytja vör-
ur með bílunum — eða m. ö. o.
á almenningi.
Sama er að segja um önnur
skáttafrumvörp stjórnarinnar.
Þau hvíla ýmist á neysluvöru
almennings (öl,i gosdrykkir,
kaffibætir o. s. frv.) eða leggj-
ast með öllum sínum þunga á
nauðsynjavöru almeönings, eins
og stefnt er að með hinum
mörgu einokunarfrumvörpum.
Er það því furðu bíræfið af
fjármálaráðherra að halda því
fram, að nýju skattamir komi
aðeins til að hvíla á hálauna-
mönnum og kauþsýslumönnum.
\
Til hvers á að nota
fjeð?
En til hvers á nú að nota
fjeð, sem fjármálaráðherrann
hygst að pína enn á ný út úr
skattþegnunum ?
Ekki má verja einum einasta
eyri til að bjarga frá hruni að-
alatvinnuvegi þjóðarinnar, sjáv
arútveginum.
Þegar Sjálfstæðismenn fara
fram á, að verja megi á næstu
árum útflutningsgjaldi sjávar-
afurða til viðreisnar hinum að-
þrengda sjávarútvegi, ætlar
stjóm rauðliða gersamlega að
tryllast. Meirá ábyrgðarleysi
hafði stjórnin aldrei þekt!
En hvað er það, sem stjórnin
setur framar viðreisn þessa höf
uð atvinnuvegar þjóðarinnar —
atvinnuvegar, sérú þjóðarbú-
skapurinn stendur og fellur
með?
Með því að skygnast um í
frumvörpum stjómarinnar og
hennar samherja, sem liggja nú
fyrir Alþingi, má nokkuð sjá,
til hvers stjórnin ætlar að nota
fjéð.
Hún ætlar að nota fjeð til
hóflausrar embætta- og starfs-
mannaf jölgunar og til bitlinga-
gjafa til pólitískra samherja.
Til þess að sýna og sanna, að
hjer er ekki farið með stað-
leysu út í loftið, þykir rjett að
láta þjóðinni nú þegar í tje
nokkum fróðleik í þessu efni.
Embættaf jölgun
stjórnarliðsins.
Yfirlit það, sem hjer fer á
eftir, um ný embætti, sýslanir
og störf, launuð úr ríkissjóði,
sem stjórnarliðið hefir sumpart
stofnað og sumpart vill að stofn
uð verði, er engan veginn tæm-
andi. Það ber því nánast að
skoða sem sýnishorn.
Pf'/S‘S
Ríkisútgáfa skólabóka. Sam-
■ /; ' u
kvæmt frumvarpi þessu á ríkið
að annast útgáfu allra kensty-
bóka í barnaskólum. Yfirstjórn
þessarar ríkisútgáfu skipa 3
menn: fræðslumálastjóri og 2
menn aðrir, annar tilnefndur af
stjórn Sambands ísl. barnakenn
ara og hinn skipar ráðherra.
Ráðherra ákveður þóknun til
þessara manna. — Hjer bæt-
astþví 3 við starfsmannahópinn.
Vinnumiðlunarskrifstofur. —-
Frumvarp þetta er orðið að lög-
um. Samkvæmt þeim lögum getr
ur ráðherra fyrirskipað að stofn
uð verði vinnumiðlunarskrifT
stofa í hverjum kaupstað lands"
ins. Yfir hverri skrifstofu skal
skipuð 5 manna stjóm. Kaup-
staðirnir á landinu eru 8 talsins
og geta því komist 40 menn a$
í þessar stöður. Auk þess segir
í lögunum, að stjórn vinnumiðl-r
unarskrifstofu ráði forstöðu-
mann skrifstofunnar og aðstoð-
armenn, ef þurfa þykir. Bætast
því við hópinn a. m. k. 8 for-
stöðumenn og verða þá alls 48
rtýir starfsmenn. Kostnað af
þessum skrifstofubáknum greið
ir ríkið að Vs ,og bæjarsjóðir
að %.
Eftirlit með opinberum
rekstri. Samkvæmt frumvarpi
þessu skulu skipuð þrjú þriggjg.
manna ,,ráð“, til þess að haf^,
„yfirumsjón og eftirlit“ með
opinberum rekstri. „Ráðin“ eiga
að koma saman einu sinni á
mánuði og fær hver „ráðs“-
maður 400 króna þóknun fyrir
starfið. Hjer bætast því 9 vi?
starfsmannahópinn.
Skipulagsnefnd eða ,Rauðka‘
—„Rauðka“ er svo kunnug al-
menningi, að óþarft er að kynna
hana hjer. Hún er skipuð 5
mönnum og allir fá þeir rífleg
laun. Hún hefir ráðið skrif-
stofustjóra með 7200 kr. árs-
launum; skrifstofustúlku hefir
\
i