Morgunblaðið - 24.12.1934, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ
Jólablað II. 1934,
o
§ Óska öllum mínum
o viðskiftavinum
o
§ GLEÐILEGRA JÓLA
o
g og góðs og farsæls nýárs.
o
o
<o
o
<=>
o
o>
o
^ Jón Thoroddsen — Emil Thoroddsen:
sPiltur og stúlka'
o
o
o
Bergsveinn Jónsson.
o
GLEÐILEG JÓL!
Sigurður Kjartansson.
GLEÐILEG JÓL!
Verslunin Snót.
GLEÐILEG JÓL!
og farsælt nýár.
Verslunin Áfram.
GLEÐILEG JÓL!
Kolaverslun
Ólafs Ólafssonar.
HJIIIllllllllllllllIlllllllllllliilllllllllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIH
i 1
GLEÐILEG JÓL!
Húsgagnaverslun I
Erlings Jónssonar,
Baldursgötu 30.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniíi;
GLEÐILEG JÓL!
Milnersbúð.
Emil Thoroddsen.
<§J
}§J
7$
}§J
2$j
}§!
2§j
^j
I hinni merkilegu ritgerð
sinni í Skírni 1919 á aldaraf-
mæli sýslumannsins og skálds-
ins Jóns Thoroddsens, kemst
Sigurður skólameistari Guð-
mundsson að þeirri niðurstöðu
um langlífi skáldverka Jóns
Thoroddsens, að lengst muni
uppi haldast þjóðsöngurinn ,,Ó,
fögur er vor fósturjörð", og
hann giskar á, að hann muni
lifa Gróu á Leiti ,,þó að kerl-
ingin sje ólseig og engin elli-
mörk á henni sýnileg." Hvort-
tveggja, þjóðsöngurinn og Gróa
á Leiti, koma í fyrsta sinn fram
í skáldsögunni „Pilti og stúlku“,
sem skáldið samdi og gaf út á
Hafnarárum sínum, þá umkomu
lítill, próflaus stúdent, 1847—
1850, og re'sti með einu átaki
sjálfum sjer óbrotgjarnan bauta
stein og merki íslenskrar skáld-
sagnagerðar.
„Piltur og stúlka“ ber þess
greinilega minjar, að vera eftir
ungan höfund, fullan dirfsku
og áræðis um menn og málefni
og með allri viðkvæmni æsku-
mannsins fyrir hinu gróanda
lífi. „Maður og kona“, sem
samin er á fullorðinsárunum
— rjett fyrir andlát skáldsins,
er hinsvegar stílhreinna verk,
seinlátara og gerhugult í at-
hugasemdum sínum um mann-
lífsins margvíslegu meinleys-
ingja og misendismenn. í „Pilti
og stúlku“, er hlaupið á, hrund-
ið upp, þar sem aðeins er seigl-
ast í síðari skáldsögunni, við-
burðarásin er örari og skemti-
legri, þó sumstaðar skorti á sam
hengið og þó sjerstaklega milli
höfuðþáttanna tveggja: Þáttar
Gróu á Leiti (sveitalífslýsingin)
og þáttar Möllers kaupmanns
(Reykjavíkurlífið), svo þætt-
irnir sje kendir við hin verri
öflin, sem starfandi eru í sög-
unni. Gletnin og fyndnin eru
rámmelfd í „Pilti og stúlku“
engu síður en í „Manni og
konu“ og „skapgerðarpersón-
ur“ gerðar þar af hinni mestu
list og mælsku hins talaða orðs.
Það er haft fyrir satt, að Jón
Thoroddsen hafi skrifað leik-
rit: „Lífið við ísafjörð, drama
í ljóðum“, en leikrit þetta hefir
hvergi komið fram og mun full-
komlega glatað. En hvað sem
því líður þessu ,drama í ljóðum‘
þarf það ekki að finnast upp
á það, að Jón Thoroddsen hafi
ekki verið leikritaskáld. Hann
var það. Og eitt hið merkasta
leikritaskáld, sem vjer höfum
átt, þó hann aldrei notaði sjálft
leikritaformið. Leggið þjer að-
eins eyrun við orðalag hverrar
persónu hjá honum og þjer
munið heyra raddblæinn og tón
hæðina og enda |sjá alla persón-
una ljósl'fandi eins og á besta
leiksviði. Þess var bví að vænta,
að skáldsögurnar tvær „Piltur
og stúlka“ og „Maður og kona“
myndu „skrifa sig“ sjálfar inn
á íslenskt leiksvið fyr eða síð-
ar, eins og þær eru löngu inn-
skrifaðar í hug og hjarta þjóð-
arinnar. Um alþýðusjónleikinn
„Mann og konu“ þarf ekki að
fjölyrða hjer, tilraunin var gerð
og aðsóknin að leiknum hjer
í leikhúsinu í fyrra sýnir best
hverjar undirtektir hún fekk.
Aldrei hefir á íslensku leiksviði
verið sýnt leikrit við jafn gíf-
urlega aðsókn. Og nú kemur
„Piltur og stúlka“.
En mörg Ijón verða á vegi
þess, sem teku,r að sjer milli-
gönguna milli skáldsögunnar
og leiksviðsins. Milli 60—80 ár
lágu skáldsögur Jóns Thorodd-
sens hálfkaraðar fyrir leik-
sviðsnotkun áður en fram kom
maður, sem áræddi að ganga
framan að öllum ljónunum,
hverju nafni, sem þau nú nefn-
ast, og snara hinum þjóðkæru
sögum inn á leiksviðsgólfið, en
maðurinn hafði tvent í hendi
til að stugga við ljónunum,
skyldleika við þjóðskáldið og
næma persónulega listhneigð.
IannaDonaDaDDCXJOoaoDaoaDn □□□□□□□□□□□□
oooonooooooooooooooonooooooo*ooooooooooooooooooo|
GLEÐILEG JÓL!
L DO
□ □O
□ □O
□ □O
□ □O
□ □•
Soffíubúð,
S. Jóhannesdóttir.
□□□□□□□□□□□□
□
I GLEÐILEGRA JÓLA I
og nýárs óskum við öllum viðskiftavin- n
um okkar, og þökkum viðskiftin á þessu
ári.
Kjötbúðin Herðubreið,
Hafnarstræti 18.
GLEÐILEGRA JÓLA
óska jeg öllum mínum viðskiftavinum,
nær og fjær, og góðs og farsæls nýárs,
með þökk fyrir viðskiftin á liðna árinu.
Guðjón Jónsson, Hverfisgötu 50.
GLEÐILEG JÓL!
O. Ellingsen.
ék
mmmmmmmmmmmmmm
uiuiiiiiiiuiuiuiuiuimuiuiuim
GLEÐILEG JÓL!
vmBAm
9 VEIOARFÆRAVtRStUN
mmmmmmmmmmmmmm
uiuiinuiuiiuuiumiuiuiuiuiui