Morgunblaðið - 24.12.1934, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
5
Jólablað II. 1934.
c E
GLEÐILEG JÓL
og farsælt nýár.
Pjetur Kristinsson.
ILimnuiiiiimiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiium
| GLEÐILEG JÓL! |
= E
S.f. Kolasalan.
iiriiiiiuiminimimimiimmmimmmmiimiiuumuiuiimrTT
GLEÐILEG JÓL!
Versl. Brynja.
miiiiiiiiiuuilliimiiiililiiililiit(llliiiiiiiuiiiiii!iiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiii:iiii!iiiii^iíiiiiiíiiiíjiíiijnín^il
GLEÐILEG JÓL!
Geir Konráðsson.
I
£
1
iiiiiiiiinmuniiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!
GLEÐILEG JÓL! $
Guðni Jónsson,
úrsmiður.
Engum, sem þekkir Emil Thor-
oddsen, getur dul'st, að hann
er meðal merkilegri listamanna
okkar Islendinga, málari, tón-
skáld, rithöfundur og frábær
píanóleikari, alt í senn. Hver
Reykvíkingur kannast við nafn
hans sem höfund hinna skop-
legu stælinga svo sem „Húrra,
krakki!“ og „Karlinn í kass-
anum“, sem Leikfjelagið sýndi
hjer í eina tíð, og nú kannast
hvert mannsbam á landinu við
hann fyrir „Mann og konu“,
sem mikið frægðarorð fór af
bæði hjer í Reykjavík og á Ak-
ureyri — auk þess, sem við
hlustum daglega á hann í út-
varpinu.
Emil Thoroddsen hefir í
„Pilti og stúlku“ bætt inn ýms-
um þektustu kvæðum afa síns
og samið við þau lög, svo sem:
„Yngismey eina sá“, „Litfríð
og ljóshærð", „Búðar í loftið
hún Gunna upp gekk“, „Ó,
fögur er vor fóstufjörð“ o. fl.
Er þá hinni vinsælustu skáld-
sögu valið hið vinsælasta leik-
ritsform: söngleiksformið, og er
það trúa mín, að í hinni nýju
mynd muni ..Piltur og stúlka“
ná meiri vinsældum en nokk-
urn tíma áður — verða íslenskri
leiklist nýtt „Æfintýri á göngu-
för“, — og það ramíslenskt.
Lárus Sigurbjömsson.
I. Ilf oq E. Petrov.
1 Rauður Robinson
i.
Ritstjórn „Ævintýrsins“ —
hálfsmánaðarrits með myndum
fyrir böm og unglinga — var
í stökustu vandræðum; það
hafði í seinni tíð verið fátt um
sn.ldarverk, sem gátu gripið
hugi hinna unga lesenda. Það
var enginn hörgull á skáldskap,
en það var ekki þeirrar teg-
undar, sem ritstjórnina van-
hagaði um. Það var alt ritað
af svo mikilli alvöru, og ung- j
lingunum mundi leiðast það, í
staðinn fyrir að hafa gaman af
því. Ritstjórnin ákvað því að
byrja á framhaldssögu. Hún
stefndi til sín sagnaskáldinu
Moldavantsev, og hann kom
daginn eftir og hlammaði sjer
niður í hægindastól ritstjórans.
— Þú skilur, sagði ritstjór-
inn, að sagan verður að vera
spennandi, fjörug, full af
skemtilegum atvikum. — Ilún
verður að vera um rauðan Ro-
binson Crusoe og svo skemtileg,
að lesandinn geti ekki lagt hana
frá sjer.
— Robinson, rjett, sagði
skáldið.
— Nei, ekki aðeins Robinson
Crusoe, heldur rauður Robinson
Crusoe.
Skáldið ansaði ekki; hann
var sýnilega ekki skrafgefinn,
heldur athafnamaður.
Hann lauk við söguna á til- j
settum degi. — Moldavantsev
hafði ekki vikið mjög frá sinni
frægu fyrirmynd. Hann var
beðinn um Robinson Crusoe, og
það var einmitt það, sem hann
skilaði af sjer. Ungur'Rússi
lendir í skipreika og er skolað
upp á eyðieyju. Hann er al-
einn og hjálparvana. Náttúran
ægir honum. Hættur steðja að
úr öllum áttum, villudýr, frum-!
skógar, steypiregn, en sá ungi,
rauði Robinson yfirstígur allar
torfærur. Eftir 3 ár finnur hann
rússneskur leiðangur. Hann er
þá hraustur og ánægður, hefir
sigrast á náttúruöflunum, reist
sjer hús og ræktað garða um-
hverfis það, komið upp kanínu-
búi og saumað sjer föt úr apa-
skinnum. Hann hefir tamið
páfagauk, sem vekur hann á
hverjum morgni með þessum
orðum: „Á fætur! Á fætur!
Mundu morgunleikfimina!“
— Ágætt, sagði ritstjórinn,
og þetta með kanínurnar hrein-
asta snild, nýtísku hugmynd.
En líttu nú á. Grundvallar-
hugsunin. Hún er mjer ekki
alveg Ijós.
— Barátta mannsihs við nátt-
úruöflin, svaraði Moldavantsev
stuttaralega, eins og hans var
vandi.
enginn snefill af sovjet-skipu-
lagi. Hvar er til dæmis sveit-
ar-ráðið eða verkamannafje-
lagsskapurinn, sem öllu á að
ráða?
Moldavantsev varð heitur. —
Undir eins og hann skildi, að
þeir kynnu að gera skáldsög-
una afturreka, varð honum lið-
ugra um tungutakið. Hann varð
blátt áfram mælskur: — Hvaða
sveitarráð? Eyjan er óbygð.
— Auðvitað er hún óbygð,
en sveitarráð verður þó að vera
til. Jeg er hvorki skáld nje
listamaður, en væri jeg í yðar
sporum, hefði jeg komið ráðinu
að með einhverju móti, til þess
að sýna skipulagið.
— En sagan er einmitt bygð
á því, að eyjan er gersam-
lega óby-----Moldavantsev tók
eftir augnaráði ritstjórans og
stansaði í miðju orði. Augu rlt-
stjórans leiftruðu. Það var svo
mikil birta og vorblámi í aug-
um hans, að skáldið sá sjer
vænst að láta undan.
— Rjett hjá þjer, sagði hann
og hafði vísifingurinn á lofti.
En að mjer skyldi ekki detta
þetta í hug strax. Robinson er
skolað upp á ströndina í of-
viðrinu, og með honum for-
manni sveitarráðsins.
— Og 2 öðrum ráðsmönnum
líka, skaut ritstjórinn fram L
— Hjálpi mjer,stundi Molda-
vantsev.
— Hversvegna „hjálpi mjer“.
Jeg segi tvo ráðsmenn, og svo
getum við bætt við myndarlegri
stúlku, sem gengst fyrir fjár-
söfnun.
— Til hvers væri það? Frá
hverjum ættu samskotin að
koma.
— Frá Robinson.
— Nú, en það væri þá hlut-
verk formannsins.
— Nú skjátlast þjer, Molda-
vantsev fjelagi. Ráðsformaður
getur ekki lagt s:g niður við
sníkjur. Hann er önnur kafinn
við alvarleg formannsstörf.
— Jæja, þá skulum við bæta
við stúlkunni, sem gengst fyrir
fjáröflun, sagði Moldavantsev
auðmjúkur. Hún getur gifst
formanninum eða jafnvel Ro-
binson. Það gerir söguna meira
spennandi.
| — Kemur ekki til nokkurra
mála. Óheilbrigt ástabrall á
ekki heima í barnabókum. —
Hún tekur aðeins við samskot-
unum og geymir fjeð í perir
ingaskáp,
| Moldavantsev ókyrðist í hæg-
indastólnum: — En, sjáðu til,
það getur ekki verið til pen-
ingaskápur á eyðiey.
I
II.
— Jú, rjett er það, en það Ritstjórinn varð hugsi: —
er enginn ráðsstjórnarbragur á Bíddu við, bíddu rólegur, sagði
þessu. : hann, — þarna kemur dásam-
— En páfagaukurinn. Hann legt upphaf á fyrsta kapítula.
á að tákna útvarpið, þaulæfður Sjórinn skolar Robinson og
þulur. ráðsmönnunum upp á eyna, og
— Páfagaukurinn er ágætur, þar að auki mörgum þarfleg-
garðræktin fyrirtak, en hjer er um hlutum.
B. Cofjen,
11 & 15 Trinity House Lane,
Hull,
England,
óskar öllum vinum sínum gleði-
legra jóla og góðs og farsœls
nýárs og mun hafa mikla á-
nœgju af að sjá þá, hvenœr
sem þeir koma til Hull.
— öxi, byssu, áttavita,
rommkút, glasi með meðali við
skyrbjúgi, rausaði skáldið hróð-
ugur.
— Sleppum romminu, flýtti
ritstjórinn sjer að segja. Og
hvers vegna glas af meðali við
skyrbjúgi. Hver þarf á því að
halda? Nei, blekbytta, það væri
miklu betra, og peningaskápur.
Endilega peningaskápur.
— Þú með þinn peningaskáp!
Samskotafjeð má vel geyma í
holum trjábol. Hver ætli svo j
sem færi að stela því?
— Hver? En Robinson og
ráðsformaðurinn og skipulags-
nefndin.
I
— Svo að skipulagsnefndin
hefir líka komist af? spurði
Moldavantsev og dró niður í
honum. — Einmitt það!
Stundarþögn. — Kannske
borð í fundasalinn hafi líka
rekið? spurði skáldið háðs-
lega.
— Vitanlega. Þú verður að
sjá verkafólkinu fyrir því, sem
það þarf til vinnunnar. Gott og
vel! Láttu þá hafa vatnsflösku,
bjöllu og borðdúk. Einn eða
tveir borðdúkar hefðu vel get-!
að skolast upp, annar rauður
og hinn grænn. Jeg skal ekk-,
ert skifta mjer af sköpun þessa
listaverks, en þó er eitt, sem
umfram alt verður að koma
fram. Þú verður að draga upp ,
mynd af alþýðunni, hinni vinn- i
andi stjett.
— En öldurnar hefðu ekki
getað skolað mannfjölda upp
í fjöruna, ansaði Moldavantsev.
Það er beint á móti frumhug-
mynd sögunnar. Gættu nú að.
Hvemig ætti úthafið að geta
skolað tugum þúsunda upp á
eyðiey. Það er hlægileg vit-
leysa.
— Bíddu við, sagði ritstjór-
inn. Lítill, hressandi, hjartan-
legur hlátur gerir engum mein.
— Nei, öldur úthafsins gætu
það aldrei.
— Nú, en hvað höfum við
að gera við öldur? spurði rit-
stjórinn.
— Hvernig ætti fólkið að
komast til eyjarinnar. Jeg gekk
p*3-mm—1
GLEÐILEG JÓL! ,.
Jón Sigurpálsson
(verslunin).
út frá, að hún ætti að vera
óbygð.
— Hver hefir sagt þjer það.
Þetta er mesti misskilningur. —
Nú veit jeg, hvernig þetta á að
vera. Það er eyja, eða miklu
fremur skagi. Það er miklu
skemtilegra, og þar koma fyrir
mörg nýstárleg, skemtileg og
spennandi ævintýri. í hvíldar-
tímanum er unnið að því, að
skipuleggja verkamannafjelags-
skapinn. Myndarlega stúlkan
; finnur margt athugavert í f jár-
| söfnun sinni. Alþýðan og for-
maðurinn hjálpa henni. í sögu-
lok geturðu haft samfylkingar-
fund. Það yrði mjög raunveru-
legt, einkum frá listarinnar
sjónarmiði, og það er fyrir öllu.
— En Robinson, stundi
Moldavantsev upp, og nú var
mjög af honum dregið.
— Vel á minst. Robinson er
til trafala. Burt með hann. —
Hann er hjákátleg og sífrandi
vandræðaskepna.
— Nú skil jeg, andvarpaði
Moldavantsev. Sagan verður
tilbúin á morgun.
— Ágætt. Vertu sæll. Haltu
áfram þínu skapandi verki. —
Stattu við! I upphafi sögunnar
var skipreiki. Við skulum ekki
hafa neinn skipreika. — Það
verður skemtilegra. Ertu með?
P. S. þýddi.