Morgunblaðið - 18.04.1935, Blaðsíða 4
4
lf ORGUNBLAÐIÐ
Fimtudaginn 18. apríl 1935.
Skripaleikur landbúnaðar-
ráöhErra i mjalkurmálinu.
Brefar træða
almenning
am varnir gegn
loftárásum.
Hanki hugsar sjer að „leysa
ixiálið þannig, að Egill i Sig-
(únum verði einvaldur i
Samsölunni!
Eins og skýrt hefir verið frá
hjer í blaðinu, er í bráðabirgða-
ákvæði mjólkurlaganna heimild
handa mjólkurbúunum, að yf’r-
taka stjórn Samsölunnar frá 1.
maí, ef samkomulag verður um
það milli búanna.
Mjólkurbandalag Suðurlands
kaus í vetur 7 manna nefnd til
þess að vinna að undirbúningi
þessa máls, og eiga þessir sæti í
nefndinni: Klemens Jónsson Ama-
koti, Einar Ólafsson Lækjar-
hvammi, Ólafur Thors alþm.,
Kristinn Guðláugsson Þórastöðum,'
Sigurgrímur Jónsson Holti, Gísli
Gunnarsson Hafnarfirði og Guðm.
Jónsson Hvítárbakka.
Nefndin fór á fund Hermanns
Jónassonar landbúnaðarráðherra á
þriðjudaginn var, til þess að spyr j-
ast fyrir um það hvaða breytingar
ráðherrann hugsaði sjer að gera á
mjólkursölunni frá 1. maí n. k.
Ráðherrann svaraði því, að ef
mjólkurbúin og fjelög framleið-
enda á verðlagssvæðinu kæmu sjer
saman um að yfirtaka stjórn Sam-
sölunnar, myndi hann afhenda
hana í þeirra hendur skilyrðis-
Jaust.
Var þá ráðherrann spurður, hvað
liann meinti með „sainkomulagi“,
hvort allir aðiljar vrðu að vera
sammála, eða hvort nægja myndi
ákveðinn meirihluti. Mátti skilja
ráðberi-ann þannig, að liann myndi
!íta svo á, að allir aðiljar vrði að
vera sammála.
Var ráðherrann þá spurður að
því, hvaða lausn hann hugsaði
sjer á málinu ef ekki fengist sam-
komulag milli allra aðilja.
Jú, i-áðherrann hafði í því til-
felli hugsað sjer þá lausn, að búin
austan heiðar tilnefndu einn mann
í stjórn Samsölunnar, aðiljar vest-
an heiðar einn og mjólkursölu-
nefnd þann þriðja.
Þannig hugsar landbúnaðarráð-
herrann sjer að fullnægja því á-
kvæði mjólkurlaganna, að fram-
leiðendur sjálfir yfirtaki stjórn
Samsölunnar.
Fer þá seimilega flestum að
verða Ijóst, hvernig framhald
þessa skrípaleiks verður.
Framhaldið verður þannig, að
Mjólkurbú Flóamanna vérður lát-
ið s.já um, að ekkert samkomulag
fáist milli mjólktlrbúanna.
Svo kemur Hermann landbúnað-
arráðherra rauðliða og segir: Þið
getið ekki komið ykkur saman
og þessvegna fáið þið ekki stjórn
Samsölunnar.
Þegar þessu er lokið, kemur Hei'
mann landbúnaðarráðherra aftur
og segir:
Jeg hefi ágæta lausn á málinu
og hún er þessi:
Búin austan fjalls tilnefna einn
mann í stjórn Samsölunnar, að-
iljar vestan fjalls einn og odda-
maður verður tilnefndur af hinni
hlutlausu og rjettlátu mjólkur
sölunefnd.
Lausn Hermanns er m. ö. o. sú,
að þessi eini aðilji, Mjólkurbú
Flóamanna, sem ekkert samkomu-
lag vill í málinu — það á að fá
öll ráð í stjórn Samsölunnar. Hin-
ir sex aðiljarnir, sem hjer eiga
hlut að máli og eru sammála um
lausn málsins — þeir eiga engu
að fá að ráða.
Hermann Jónasson hugsar lausn
ina sem sje þannig: Egill Thor
arensen verður kjörinn í stjórn
Samsölunnar af búunum austan
heiðar (því að í þeirri kosningu
ræður Flóabúið); Eyj. Jóhanns-
son eða einhver verður tilnefndur
af aðiljum vestán heiðar; svo kem-
ur Egill Thorarensen og klíka
hans í mjólkursölunefnd og til-
nefnir oddamanninn!!
Með þessu yrði harðstjóranum
í Sigtúnum trygð öll ráð 1 stjórn
Samsölunnar, þeim manninum,
sem beinlínis virðist æskja eftir
viðskiftastríði, við Reykvíkinga!
Búnaðarsamband
Skagafjarðar.
Hellulandi í apríl. FU,
Aðalfundur Búnaðarsambands
Skagafjarðar var haldinn á Sauð-
árkróki dagana 5.—-6. þ. m. —
Fundinn sóttu fulltruar frá öllum
bændaf jelögum sýslunnar. Eins og
að undanförnu leggur Sambandið
aðaláherslu á að styrkja menn til
þess að koma upp safnþróm og
haughúsum. Lánar Sambandið ó-
keypis við í steypumót og mann
til verksins. — í þessu skyni er
varið 2200 krónum.
Sambandið hefir starfrækt
skinnasútun á SaUðárkróki fyrir
bændur og varið til þess 800 kr.
Sambandið hefir eignas^ mót og
látið steypa nokkuð af skólppíp-
um.
Þá heíir Ssmbandið útvegað fje-
lögunum gulrófnafræ ókeypis, og
lætur nú af liendi nokkur kg. af
sáðkorni ókeypis, handa þeim, er
vilja reyna kornrækt.
Sambandið styrkir nú í fyrsta
sinni framræslu með því að leggja
t i I kunnáttumenn handa þeim f.je-
lögum, er hafa vinnuflokka starf-
andi við framræslu. Hefir Sam-
bandið haft tAro menn starfandi í
þjónustu sinni, annan til jarða-
bótamælinga og leiðbeininga um
jarðrækt, en hinn við smíði haug-
húsa og sútun skinna, Hygst Sam-
bandið að halda áfram á næsta
ári svipað því, sem verið hefir, að
viðbættu því, sem áður er tahð.
Sjóðseign Sambandsins er nú
7400 kr., en allar eignir eru tald-
ar 8200 króna virði.
London 16. apríl. FÚ.
— Innanríkismálafulltrúinn
breski tilkynti í dag í þinginu,
að nú hefði verið sett á stofn
í ráðuneytinu ný deild, sem
ætti að hafa með höndum
fræðslu um vamir gegn loft-
árásum.
Deildin mundi verða í full-
um gangi í byrjun næsta mán-
aðar. Nú þegar væri búið að
undirbúa tilsagnarit, sem ætti
að senda til hjeraðsfulltrúa, og
síðar myndu verða gefnar út
frekari upplýsingar fyrir al-
menning.
Góð g|»(.
Kvennadeild S. V. í. hefir frá
því fyrsta átt miklum vinsældum
að fagna, og hlotið þess mörg
merki, bæði með gjöfum og ann-
ari hjálp og velvild. Og nú fyrir
skemstu barst deildinni allsendis
óvænt stórhöfðingleg gjöf, sem
eígi ber að láta ógetið, gefendum
til verðugrar viðurkenningar og
—- ef tíl vill — öðrum -til eftir-
breytni.
Gjöf þessi er stórt og prýðilegt
málverk, er þau hjónin Ey.jólfur
J. Eyfells og kona hans frú Ingi-
björg Einarsdóttir Eyfells, Skóla-
vörðustíg 4, færðu deildinni þ. 2.
þ. m.
Tildrög þau, sem liggja til
gjafar þessarar, eru í skemstu
máli þessi: Þann 2. apríl 1908 —
eða fyrir rjettum 27 árum, var
Eyjólfi bjárgað úr sjávarháska, er
hann var að koma úr fiskiróðri,
Níu manna áhöfn var á skipi því,
er Eyjólfur rjeri á, og gekk það
til sjóróðra frá Loftstöðum í Ár-
nessýslu, og hvolfdi því á svoköll-
uðu Loftstaðasundi, rjett fyrir ut-
an lendinguna, vegna þess, að
gengið hafði snögglega í brim,
meðan bátar voru á sjó úti við
veiðiskapinn. Komust 5 skipverja
á kjöl, og var Eyjólfur einn
þeirra, en hinir 4 náðu aldrei í
skipið og druknuðu þegar. En svo
vel vildi til, að þá er slysið vai'ð,
var annar bátur ný-lentur. Voru
skipverjar búnir að bera af og»
setja upp skip sitt, en formaður
Ijet óðara set.ja, það fram og reri
ásamt hásetum sínum lífróður úí
í brimgarðinn, til að bjarga.
Tókst þeim það giftusamlega, þót'
ill væri aðstaða, og þakka þeir,
sem af komust, það sjerstöku
snarræði og framúrskarandi kunn
áttu, og s.jómensku formanns og
skipshafnar, er björguðu öllum
þeim fimm mönnum, sem komist,
höfðu á kjölinn. Hafði sjór þá
slitið einn manninn, Hallmund
Einarsson, af kjölnum, en hann
vissi ekki fyr til, en sín árin var
komin undir hvorn handkrika
hans, og varð það honum til lífs.
Maður þessi er nú búsettur hjer í
bænum, og var hann í fylgd með
Eyjólfi Eyfells ,og konu hans, er
þau afhentu málverkið.
Formaður bátsins, sem vann
hina frækilegu björgun, var Guð-
mundur Hannesson, þá bóndi að
Tungu í Rangárvallasýslu; er
hann nú til heimilis á Darónsstíg
75 ára afmæli.
Það er góður og án efa gamall
siður að minnast stórafníaela
ágætra manna .Bæði má það verða
ungum mönnum td fyrirmyndar,
að minst sje dáðríkrar mannsæfi,
og svo er það einnig maklegt, að
þeirra sje getið, „sem æfinnar
magn fyrir móðurlands gagn hafa
mestum af trúnaði þreytt“ ; en það
getur jafnt átt við um bóndann
og fiskimanninn eins og hinn, sem
fengið hefir það hlutskifti að fara
með vandainál almennings og ráða
þeim til lykta. Þetta skildi Long-
fellow, þegar hann orti um járn-
smiðinn í litla þorpinu, og Grím-
ur þegar hann kvað eftir I)aða
Níelsson, úti orðinn á snæbreið-
unni norðlensku.
f m
Þvi mmnumst við þess niargir
Borgfirðingar, að í dag liefir Ólaf-
Ur Þorsteinsson, trjesmiður á
Leifsgötu 16 í Reykjavík, s.jeð sól
þriggja aklarfjóðunga hníga til
viðar. Á þessum afmælisdegi hans
liugsum við til hans með þakklæti
fyrir óvenju athafnaríkan ’ og
fagran æfiferil, og vottum honum
virðingu okkar sem eins hins mæt-
asta manns, sern í okltar bygðar-
lagi hefir starfað á þessum tíma.
Qlafur er fæddur í Kambshól í
ÍSvínadal 18. apríl 1860, ólst ■þur
upp lijá foreldrunÁshuim. rei :fi þú
á Vestra-Miðfelli á Mvalfjnrðar-
strönd og bjó þar nokkur ár ’| ið
rausn og prýði, bætti jörðina,
liygði upp öll hús á henni og
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
fyrir sveitarfjelagið. En uin alda-
mótin brá hann búi og fluttist út
á Akranes. Þar dvaldi hann í nær
10 hjer í bænum, hniginn að aldri
og orðinn blindur fyrir nokkrum
árum.
Það er ósk gefenda, að gjöf
þessi mætti verða til þess að auka
björgunarskútusjóð deildarinnar,
og ákvað deildin því á fundi sín-
um 10. þ. m. að hafa happdrætti
um málverkið innan fjelags, og er
nú verið að undirbúa það. Fund-
urinn vottaði einnig gefendum
bestu þakkir fyrir hina fögru og
hugulsömu gjöf, sem sýnir svo
ljóslega, að starfsemi K. S- V.'í.
og slysavarnastarfsemin yfirleitt
eiga ítök í hugum langt um fleiri
landsmanna, en þeirra, sem bein-
línis leggja fram störf til efling-
ar því velferðarmáli jijóðar
vorrar,
Reykjavík 16. apríl 1935.
Htjórn K. S. V- I.
Guðrún Jónasson.
Guðrún Brynjólfsdóttir.
Inga Lárusdóttir.
Ingibjörg Pjetursdóttir.
Jónína Jónatansdóttir.
Lára Schram.
Sigríður Pjetursdóttir.
þrjátíu ár og lagði stund á smíðar.
Hefir kunnugum mönnum talist
svo til, að reist hafi hann eigi
færri en 50 timburhús og stein-
hús víðsvegar um Borgarfjörð,
enda var hann ávalt mjög eftir-
sóttur, því saman fóru hagsýni,
atorka og vandvirkni. Stærst hús,
þeirra er hann bygði, eru Báruhús-
ið (samkomuhús) á Akranesi,
ltirltjan á Leirá (steinkirkja, er
hann varð að byggja eftir upp-
drætti, sem hann var harla óá-
nægður með og lagfærði þó til
muna), og íshúsið á Akranesi. —
Þegar reisa átti það, þekti hvorki
hann nje neinn annar á Akranesi
til íshúsa og fór hann því á fund
Jóhannesar Nordals til þess að fá
leiðbeiningar hjá honum. Minnist
hann Jóhannesar jafnan af mikl-
um hlýleik síðan og dáist að því,
hve hann liafi lagt sig í framkróka
um að gera sjer alt sem ljósast-
En líklega hefir Jóhannes ein-
hverntíma haft tornæmari nem-
anda.
Það er hvorttveggja, að Ólafur
hefir verið óvenjulegur fram-
kvæmdamaður og miklum mann-
kostum búinn, enda hefir hann
ætíð notið- mikillar virðingar og
vinsælda. Hann er nú hættur smíð-
um og dvelur með dætrum sínum
og tengdasyni, Guðmundi kaup-
manni Gunnlaugss. þar sem hann
nýtur góðrar umönnunar. Hann
hefir alla æfi unnað hverskonar
fróðleik og er sjálfur hinn fróð-
asti í mörgu, en einkum ættvísi.
Nú hefir liann fengið næði og tóm
til að lesa og- til að
hlýða á útvarperindi. — En
mesta unun mun hann þó hafa af
því, er kunningjar koma og.skiafa
við hanri, enda var heimili hans
ávalt frábært sakir gestrisni. —
Hann er ungur í anda og fylgir
öllum nýjungum með vakandi at-
hygli; hefir ]íka alla æfi unnað
hverju því, er til framfara horfði
og menningar.
Það er fagurt aftansltin, sem
lækkandi sól varpar á æfikvöld
þessa vinnulúna heiðursmanns.
Borgfirðingur.
Ekkjufrú
Halldóra Snorradóttir
Prakkastíg 12
er í dag, 18. apríl, 70 ára. Hún er
ekkja eftir Ketilbjörn Magnússon
frá Tjaklanesi í Dalasýslu, sém var
vel þektur sómamaður. — HalJ-
dóra er vel greind og væn kona,
sem margir þekkja, og að góðu
einu. Hún er sí glöð í anda, þrátt
fyrir mikla lífsreynslu og margra
ástvina missir. Hún á marga vini,
þessi heiðurskona, sem munu minn-
ast hennar á sjötíu ára fæðingar-
degi hennar. H. J.