Morgunblaðið - 02.03.1937, Blaðsíða 5

Jmðjudagur 2. mars 1937.
M ORGUN BLAÐIÐ

HvaOa kvikmyndir eru
bannaðar lyrir börn?
t af grein þeirri, er birt-
ist í Morgrmbl. í fyrra
dag: eftir Magíía Júl. Magn-
ús lækni um störf Barna-
verndarnefndar, bar sem
minst var á óhollustu ýmsra
kvikmynda á unglin^a og
börn, hefir blaðið snúið sjer
til frú Aðalbjargar Sig'urð-
,;ardóttur, sem hefir eftirlit
kvikmynda og kvikmynda-
skoðun á hencli fyrir Barna-
verndarnefnd, og beðið hana
að skýra lítilsháttar frá,
hvernig' byí sje hagað hjer í
Reykjavík.
— Jeg vil taka það fram strax,
segir frú Aðalbjörg, — að sam-
starf niilli mín og bíóstjóranna
befir ávalt frá því fyrsta verið
íhið besta í þessu efni, og hafa
•þeir sýnt mikinn áhuga og skiln-
ing á ])vi, hvert nauðsynjamál
það er, að vandað sje til valsins
i kvikmyndum fyrir börn.
— Hverskonar myndir bannið
J)jer helstj
iÓheppalegar barnamyndir.
— Jeg fer alveg eftir vissum
Teglurn í því efni, segir frúin. —-
En fyrst og fremst er það mín
grundvallarregla, að leggja
strangt bann við öllum þeim
myndum, sem morð, innbrot, rán,
vasaþjófnaðir og óknyttir korna
fyrir í, því að þær tel jeg skað-
legastar óþroskuðum unglingum.
Bannið er miðað við 16 ára aldur.
Síðan jeg fór að hafa kvik-
myndaskoðun á hendi, heldur frú-
an áfram, hefi jeg orðið vör við,
að því fer svo fjarri, að kvik-
myndafjelögin geri sjer grein fyr
ir, hvað börnum er holt að sjá og
óholt.
Cowboy-myndir, myndir með
„Litla og Stóra“, og- Gög og
Gokke, eru mikið sýndar erlendis,
og frekar taldar barnamyndir.
Þessar myndir hefi jeg' að mestu
leyti bannað — einmitt vegna
þess, að í þeim eru þjófnaðir,
Lnupi og alskonar óknyttir tíðir,
og morð og- rán eru mjög algeng
í Cowboymyndunum, sem drengir
á þessum aldri hafa verið mjög
sólgnir í.
En þessar þrjár tegundir kvik-
mynda eru orðnar miklu sjald-
gæfari hjer nú en áður, og er
það fyrir þær sakir, að bíóstjór-
arnir, sem hafa hug á því að
vinna í samráði við Barnaverud-
arnefnd í þessu mál, hafa beðið
kvikmyndaf jelög sín hætta að
.senda þær hingað.
Kvikmyndabannið strang-
ara hjer en erlendis.
— Er ekki einnig kvikmynda-
' bann fyrir börn innan viss aldurs
* erlendis ?
— Jú, að vísu. En mjer er ó-
hætt að fullyrða, að það er ekki
nándar nærri eins strangt og hjer.
Að minsta kosti er annað lagt til
grundvailar banninu þar en hjer
. er gert, eða jeg geri.
Hverskonar glæpamyndir ,-ættu
. að mínu áliti að vera bannaðar,
en margar af þeim myndum, sc.n
leyfðar eru fyrir biirn erlendis,
finst mjer geta talist til þeirra,
þó að þær virðist saklausar.
Jeg nefni t. d. ýmsar myndir,
sem Shirley Temple leikur í.
Slrirley er „stjarna“ barnanna og
dáð af öllum. Það þykir sjálfsagt
að lofa börnunum að horfa á
Shirley Temple, þegar tækifærið
gefst. Jeg ætti bágt með að banna
börnunum að sjá Shirley-Temple-
mynd. En þær eru oft ekki eins
heppilegar að efni til fyrir börn
og æskilegt væri.
Fyrir utan þær þrjár tegundir
kvikmynda, sem jegNiefndi áður,
banna jeg að jafnaði um fjórða
hluta af þeim myndum, sem hing-
að koma og leyfðar eru fyrir börn
erlendis. Jeg gæti þess líka að
banna myndir, þar sem drykkju-
skapur sjest og knæpulíf.
— Kemur það fyrir, að myndir,
sem bannaðar eru börnum erlend-
is, eru leyfðar hjer?
— Já, það kemur fyrir. Þar
virðist mjer börnuin aðallega
bannað að sjá myndir, sem eru
átakanlegar og alvarlegar. En jeg
leyfi oft stórmyndir sögulegs
efnis, sem samdar eru eftir fræg-
um listaverkum. Jeg tel, að börn,
eldri en 12 ára, hafi gott af að
sjá þær. Og auðvitað tek jeg og
mikið tillit til, hvernig myndirnar
eru teknar og færðar í búning.
dr. Franz Mlxa svarar í
samlali við Morgunblað-
ið spurningunni
Hvað er
„komisk opera“.
Sum börn hafa óknyttina
eftir.
— Eru þess dæmi, að börn hafi
beinlínis haft eftir óknytti, sem
þau hafa sjeð í kvikmyndahúsi ?
— Já, þess eru dæmi. Kennarar
hafa sagt mjer, að stundum hefði
mátt þekkja úr þau börn dag'inn
eftir, sem liefðu verið í bíó o
sjeð óheppilega raynd, með ærsl-
um og óknyttum, því að þá hefði
þau verið að spreyta sig- á því að
leika það, ‘-em þau liöfðu sjeð.
— En því miður, segir frúin að
lokum, — er erfítt að fá góðar
barnamyndir. En meðan kvik-
myndafjelögin sjálf skilja ekki
sitt hlutverk, hvað snertir fram-
leiðslu á kvikmyndum, sem sniðn-
ar eru við liæfi barna, er hætt
við því, að þetta mál ko’mist ekki
í verulega viðunandi liorf.
\
Súldnila5«
hefir hloiifl
bestu meðmaii
Spikfeitt kjöt
af fullorðnu fje.
Nautakjöt — Hangikjöt.
Versl. Búrfell,
Laugaveg 48. Sími 1505.
Frumsýmno' operunnar
verður á mánudaginn
8. þ. m. Fresta varð frum-
sýningunni (sem átti að
verða í gærkvöldi) vegna
veikinda eins leikarans.
I samtali, sem Mbl. átti
við dr. Mixa í gær, lýsti
hann m. a. hver væru ein-
kenni komiskra ópera, og
auk þess undirbúningsstarf-
inu undir bessa fyrstu óp-
erusýninfru á íslandi.
— Það er mikið og erfitt verk
að æfa óperur, segir dr. Mixa. En
það er líka skemtilegt að líta til
baka yfir farna leið nú, þegar að
frumsýningu er komið.
- Hvers vegna varð „Systirin
frá Prag-“ fyrir valinu, þegar
Hljómsveitin úkvað að efna til ó-
perusýningar ?
— Já, hvers vegna ekki einmitt
Systirin frá Prag“? Þessi ljetta
og skemtilega ópera hefir alla þá
kosti, sem við gátum liugsað okk-
ur: Ljett og dillandi músík, fjör-
ugur gangur, sólskin og sumar.
úuk þess skoðar Hljómsveitin það
hlutverk sitt að kynna almenningi
hið besta í tónlist. Hljómleikar
hennar eru ekki eins vel sóttir og
skyldi, en sýningin, á „Meyja-
skemmunni" í hitteðfyrra var
með fádæmum vel sótt. Ur því að
fólk fæst ekki til að sækja hljóm-
leika með hljómsveitinni einni
saman, þá er það upplagt mál að
flytja hana á annan kærkomnari
hátt.
— Hvað einkennir helst liinar
svonefndu „kómisku óperur“?
— Fyrst. og fremst segir nafnið
til um það: Kóniísk ópera er ópera
um ljett og hlægilegt efni. Að
öðru leyti greinast þær í flokka,
aðallega eftir þjóðerni, eins og
skiljanlegt er, vegna þess að húm-
or hinna ýmsu þjóða er með ólík-
um hætti.
ítölsku „buffo“-óperurnar
til komnar á þann einkennilega
hátt, að á milli þáttanna í alvar-
legu óperunum var byrjað að
skjóta inn stuttum, þjettum óperu-
köflum, til þess að fyrirbyggja
það, að fólki leiddist öll þessi al-
vara. Loks rak að því að íarið
var að semja lieilar, sjálfstæðar
óperur í þessum stíl.
Þýska kómíska óperan á sjer
nokkuð aðra og styttri sögu. Það
þýðir t. d. ekki að telja óperur
Mozarts til þýskra ópera, af því
að þær eru samdar í ítölskum stíl
og með ítölskum texta.
Wenzel Muller var einn þeirra,
Franz Mixa.
„Systirin frá Prag“ til greina,
er þið ákváðuð að sýna óperu í
Reykjavík ?
— Við vorum að hugsa um Lortz-
ing, sem samið hefir margar góð-
ar óperur. En jeg held að okkur
hafi hepnast vel valið, er við að
lokum kusum „Systirin frá Prag'
A því veltur líka talsvert. Tak-
ist þessi fyrsta tilraun vel, munum
við reyna að fylg'ja þeim árangri
eftir og láta ekki sitja við eina
óperu. Takist hún illa — nú, þá
er hætt við að þess verði all langt
að bíða, að önnur tilraun verði
gerð.
Textabók.
Fyrir óperugesti skal þess get-
ið að lokum, að prentuð hefir
verið leikskrá og textabæklingur
(með texta óperunnar), sem kem
ur í bókabúðir nokkrum dög-
um fyrir frumsýninguna. Er þetta
til liægðarauka fyrir óperugesti.
TILMÆLI TIL ÚT-
VARPSRÁÐS.
I
sem varðaði veginn frá söngleik-
um
(Sangspiele) til kómiskra
ópera og A’erður á þann
hátt fyrirrennari seinni tíma ó-
peruhöfunda, eins og Nicolai og
Lortzing.
— Komu ekki aðrar óperur en
haust, áðúr en vetrardagskrá
útvarpsins byrjaði, auglýsti
eru útvarpsráðið að venju yfirlit yfir
liana og- lofaði þar á meðal, að á
þriðjudagskvöldum myndu verða
flutt veigamikil tónverk í útvarp-
inu. Tónlistarvinir glöddust yfir
þessu, nú ættu þeir í vændum að
geta að minsta kosti einu sinni í
viku haft not af viðtækjum sínum
til þess að hlusta á íslensku stöð-
ina.
Því miður varð minna úr efnd-
unum þegar fram í sótti, því síð-
an á nýári hafa flest þriðjudags-
kvöldin verið tekin til annars og
oftast fyrir þessi meira eða minna
ömurlegu „kvöld“. Nú vil jes
leyfa mjer að fara fram á það
við útvarpsráðið, úr því það getur
ekki unnað tónlistarvinum eins
einasta kvölds í viku, að vera ekki
að vekja hjá þeim tálvonir, með
þAÚ að vera að lofa því, sem það
ætlar sjer ekki að efna.
Fyrv. þriðjudagshlustandi.
EF þjer viljið gefa konu
yðar eða dóttur smekk-
lega afmælisgjöf, þá má
benda yður á úrvalsljóðin.
Af þeim eru komin út 3
bindi: Jónas Hallgrímsson,
Bjarni Thorarensen og
Matth. Joehumsson. -— Bæk-
ur þessar eru einstæðar í ís-
lenskum bókmentum fyrir
fegurð og smekklegan frá-
gang. Þær eru litlar og nett-
ar, bundnar í mjúkt alsltinn
og gyltar í sniðum. — Úrval
Jónasar er nii nærri uppselt,
svo að þeir, sem vilja eiga öll
biudin eða gefa þau vinum
sínum, ættu ekki að draga
það úr þessu. — Hvert bindi
kostar 8 krónur.
Nolið
Plisering.
Tökum að okkur að plisera,
hullfalda og yfirdekkja
hnappa. Fyrsta flokks vjelar
osr vmna.
M. Arnesen.
Vonarstræti 12. Sími