Morgunblaðið - 06.03.1937, Qupperneq 2
2
MORGUisBLAÐíÐ
Laugardagur 6. mars 1937.
’lflorsmtMsðifc
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Ritstjórar: Jón Kjartansson og
Valtýr Stefánssoa —
ábyrgðarma15ur.
Ritstjórn og afgreiðsla:
Austurstræti S. — Sfati
Heimasímar:
Jón Kjartansson, ir. 8742
Valtýr Stefánsson, ir. 4221.
Árni Óla, nr. 3045.
Áskriftagjald: kr. 8.00 k mánuVi.
í lausasöiu: 15 aura eintakið.
25 aura með L.esbók.
Sjálfstæðismálið.
Umræðurnar, sem fram fóru &
Alþingi í gær um sjálfstæðis- og
utanríkismálin, settu nýjan »rip
á löggjafarstofnun þjóðarinnar,
■rip, sem því miður er alt of íjald
sjeður innan þeirra Teggja í
aeinni tíð.
Dagurinn í gær var sannkallað-
ur hátíðisdagur á Alþingi. Yfir
umræðunum hvíldi alvörublær, og
þar fjellu ekki óþingleg orð af
munni nokkurs manns.
Það væri óskandi, að þetta
mætti akoða sem fyrirboða þess,
að ailir flokkar telji það hjer eft-
ir skyldu sína að halda sjálfstæð
is- og ntanríkismálunum utan við
deilumálin, en á þessu hefir áður
orðið misbrestur. Enda á það svo
*ð vera, að þegar þessi mál eru á
dagskTá, á aðeins einn flokkur að
vera til og ein skoðun.
*
Stjórnarflokkarnir segja í
greinargerð fyrir tillögu sinni ura
meðferð utanríkismála, að ekki
liggi fyrir nein yfirlýsing frá
Sjálfstæðisflokknum í sjálfstæðis-
málinu. Þeir segja að Sjálfstæð-
isflokkurinn hafi ekki verið til
þegar flokkarnir gáfu yfirlýs-
ingu í þessu máli á Alþingi 1928,
og væri því æskilegt að fá að
vita hvað flokkurinn vill í þessu
efni.
Það vill nú svo til, að Sjálf-
stæðisflokkurinn gaf skýra og á-
kveðna yfirlýsingu í þessu máli
þegar þann var stofnaður 1929.
Þar segir:
„Aðalstefnumál flokksins eru
þessi:
1. Að vinna að því og undir-
feúa það, að ísland taki að fullu
öll sín mál í sínar eigin hendur
og gæði landsins tií afnota fynr
landsmenn eina, jafnskjótt og 25
ára samningstímabil sambands-
laganna er á enda“.
*
Skýrara verður ekki mörkuð
stefna Sjálfstæðisflokksins í sjálf
stæðismálinu. Og því má bæta við,
að Sjálfstæðisflokkurinn er eini
stjórnmálaflokkurinn hjer á landi,
sem hefir markað stefnuna í sjálf
stæðismálinu í stefnuskrá flokks-
ins.
Tillaga sú, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn flytur nú á Alþingi,
er í fullu samræmi við yfirlýsta
stefnuskrá flokksins. Og þar sem
langt er uin liðið síðan flokkarn-
ir gáfu yfirlýsingu á Alþingi í
sjálfstæðismálinu, og miklar breyt
ingar hafa orðið síðan, taldi
Sjálfstæðisflokkurinn rjett að fá
uýja yfirlýsingu allra flokka í
málinu.
öefst nú stjórnarflokkumnas
tækifæri að kveða skýrt á um,
hvað þeir vilja.
y
FRANKINN ER AFTUR GULLMYNT.
* '~vym]FC jHS? I? 0? ? 9* w 'T* 4*
Fundur franska ráðu-
neytisins í gær.
Frakkar taka vígbúnaðarlán.
L
FRÁ FRJETTARITARA VORUM:
KAUPMANNAHÖFN I GÆE.
EOM BLUM stjórnin ákvað á ráðuneytis-
fundi í gær að festa frankann aftur við
gullið, og hefir frankinn þá aðeins
tœpt hálft ár verið pappírsmynt.
Fundurinn ákvað að leyfa aftur frjálsa versl-
un með gull og verðfesta frankann og er talið
að núverandi gengi verði látið halda sjer. Skráð
gengi er nú 105 frankar gagnvart sterlingspundi.
Þá ákvað stjómin að fara að dæmi bresku stjórnarinnar og
taka lán til vígbúnaðar.
Lánið verður boðið út þegar á mánudaginn kemur
og munu margir helstu stjómmálamenn Frakklands, þar
á meðal þeir Herriot og Daladier hvetja menn opinberlega
til þess að kaupa skuldabrjefin (skv. Lundúnafregn FÚ).
Stjórnin mun gera alt sem í hennar valdi stendur til þess
að koma út skuldabrjefunum, og hefir m. a. lofað því, að ekki
skuli verða tekin önnur lán á þessu ári.
Stjómin lýsti yfir því, að fyrir öðrum útgjöldum yrði hæg-
lega sjeð, og með þeim ráðstöfunum, sem áður hafa verið gerðar,
og er öllum stjómardeildum bannað að fara fram úr áætluðum
útgjöldum. (Skv. FÚ).
_________________________ Fundurinn í morgun hef-
Leon Blum.
---- Grískt skip --------
ferst við Spán:
Rakst á tundur-
dufl.
London í gær. FÚ.
Igær rakst grískt flutn-
ingaskip á tundurdufl,
út undan Palmos á austur-
strönd Spánar. Það kviknaði
samstundis í skipinu, og hefir
aðeins einn maður af áhöfn-
inni bjargast.
Bresk skipafjelög hafa nú
símað skipstjónun á skipum
sínum, sem fara um Miðjarð-
arhafið, að fara austar en
venjulega er farið með fram
austurströnd Spánar og aust-
an við Baleareyjar (símar
frjettaritari vor).
'lfe-
■if
15000 nýir breskit
BES*——~"aSSSS.íífciu---sA'
^nass——bkws •
hernaOarflugmenn
á nsesta ári.
Útgjöld til loftflotans
næstum 2 miljarði kr.
London í gær. FÚ.
Svinton lávarður, flugmálaráðherra Breta
. lagði í dag fram áætlun stjórnarinnar
. um útgjöld til flugflotans.
Þessi útgjöld fara nú í fyrsta skifti fram úr
íætluðum útgjöldum til landhersins.
Nema þau 88 miljónum sterlingspunda og er það 31 miljón
-^Trviwn A / knr-fin n O 1/n TMll lómr L11 1 Q Y1 9S
Rauðliðar
3 km. frá
Toledo.
FRÁ FRJITTARITARA
VORUM.
KHÖFN í GÆR.
RANCO er nú að undir-
búa nýja stórfelda sókn
á vígstöðvunum suðaustan
við Madrid, við Valencia-
veginn.
Illviðri hafa gengið und-
anfarið við Madrid, en í dag
gerðu uppreisnarmenn á-
hlaup suðaustan við borg-
ina. Rauðliðar segjast hafa
hrundið áhlaupinu.
í skeyti frá Madrid segir, að
rauðliðar sæki fram til Toledo
og sjeu aðeins 3 km. frá horg-
inni.
Hafa þeir hafið fallbyssuskot-
hríð á borgina og eyðilagt aðal-
bækistöðvar þær, sem uppreisnar-
menn höfðust við í áðnr, nálægt
Alcazarvíginu.
Gæslustarfið hefst í nótt.
London í gær F.Ú.
Uppreisnarmenn halda því þó
enn fram í frjettum sínum, að
þeir bafi engan ósigur beðið við
Oviedo, en hafi þvert á móti bætt
aðstöðu sína þar.
Uppreisnarmenn segja, að her-
skip sín hafi tekið 2 spönsk skip
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
ir kveðið niður í bili allan
orðróm um það, að í vænd-
um sjeu breytingar á Le-
on Blumst jóminni og að
Leon Blum ætli að fara að
dæmi Mac Donalds og
breyta stjórn sinni í þjóð-
stjóm (símar frjettar. vor).
Einnig þykir sýnt eftir fund-
inn að stjómin ætli ekki að
fella frankann úr 105 í 112
franka fyrir hvert sterlings-
pund. Orðrómur um það, að
gengislækkun væri í vændum
á rót sína að rekja til fjár-
magnsflóttans, sem aukist hefir
gífurlega undanfarið og komið
óþyrmilega við gengisjöfn-
unarsjóðinn, sem stofnaður var,
er frankinn var leystur frá gull-
inu í haust.
SAMVINNA VIÐ
BRETA OG
BANDARÍKJAMENN
London í gær. FÚ.
Nefnd verður sett til þess að
ráða yfir gengisjöfnunarsjóði og
verður formaður hennar fræg-
asti fjármálasjerfræðingur
Frakka, en forstjóri Frakklands
banka verður einnig í nefndinni,
ásamt þektum hagfræðingum.
Samningaumleitanir um verp-
festingu frankans hefjast þegar,
milli Frakklands, Bandaríkj-
anna og Bretlands, en franska
stjórnin lýsir yfir því, að hún
ibyggi gjaldeyrisstefnu sína á
gjaldeyrissáttmálanum, er þessi
lönd gerðu með sjer síðastliðið
haust.
Erlend blöð eru flest sam-
mála um það, að þessar ákvarð-
anir frönsku stjórnarinnar muni
hafa lítil áhrif erlendis.
— Vígbúnaðar- —
útgjöld Breta
á næsta ári.
London í gær. FÚ.
Áætluð hemaðarútgjöld
Breta fyrir yfirstandandi ár
nema alls 619Vjj miljón ster-
lingspunda, eða 82 V2 miljón
meira en í fyrra.
Eiga 80 miljónir að greið-
ast með láni því, er breska
stjómin fær nú heimild til að
taka í þessu skyni.
(Samkv. þessu þarf Cham-
berlain ekki að auka skatt-
ana á næsta ári, vegna víg-
búnaðarins, nema um 2Va
miljón £).
KRÝNINGARATHÖFN-
IN KVIKMYNDUÐ.
London í gær. FÚ.
rýningarathöfn Georgs VI
Bretakonungs og Elísabet-
ar drotningar, sem á að fara
fram 12. maí í Westminster
Abbey, verður kvikmynduð.
Það var tilkynt í dag, að
tveim kvikmyndafjelögum hefði
▼erið veitt leyfi til þess að
mynda athöfnina.
Tilkynti ráðherrann að á
þessu ári þyrfti að auka
mannafla flugflotans um
ÍSOO flugforingja og 13
þúsund flugmenn, auk þess
sem bæta þyrfti miklu við
varaflugliðið.
Hann eagði, að í byrjun næsta
mánaðar myndu verða komnar
upp 100 flugstöðvar í landinu,
20 flugvjeladeildir vijð heima-
deild sjóflotans, og 26 deildir
við flotastöðvar erlendis.
Aukningu loftflotans miðaðí
vel áfram, sagði hann, enda
þótt henni væri ekki eins langt
komið og stjórnin hefði á síð-
astliðnu ári gert sjer vonir um
að yrði.
Winston Churchill hafði áð-
ur lýst ótta sínum við það, að
vígbúnaðinum miðaði ekki nógu
vel áfram, og að breski flug-
flotinn ætti langt í land með að
verða eins öflugur og flugfloti
Þjóðverja.
Stjórnir ítalíu og Þýskalands
sagði hann, væru að gera þess-
ar þjóðir að einni „hernaðar-
▼jel“.
Hann sagðist vera á sama máli
og Halifax lávarður, að ekki
þyrfti að óttast að ný heims-
styrjöld brytist út strax —
„ekki í vor, og ekki í sumar“,
sagði Churcliill, „en á næsta árí
má eiga þess von.“