Morgunblaðið - 06.03.1937, Síða 3
Laugardagur 6. mars 1937.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Sjálfstæðis- og utanríkis-
málin rædd á Alþingi.
Togaranjósnamálið.
Þrjár nýjar
málshöfðanir
Hannsókn málsins
senn lokið.
T\T ýlega hef ir verið
áM höfðað mál gegn
þremur mönnum í tog-
aranjósnam^linu að
undangenginni rannsókn
Menn þessir eru Loftur
Bjamason útgerðarmað-
ur í Hafnarfirði, Geir
Zoega útgerðarmaður í
Hafnarfirði og Aðal-
steinn Pálsson skipstjóri
á togaranum Belgaum.
Jónatan Hallvarðsson, lög-
reglustjóri, sem er skipaður
rannsóknardómari í togara-
njósnamálinu hefir undirfarn-
ar vikur unnið að rannsókn
þessa. yfirgripsmikla máls. Eft-
ir því sem hann skýrði blaðinu
frá í gær, má fastlega búast
við að rannsókn sje rú senn
lokið.
Búist er við að fleirí máls-
höfðanir komi til greina.
Enn fremur skýrði lögreglu-
stjóri frá því, að útgerðarstjóri
togirans ,,Ver“ (Jóhann Ár-
mann), hefði lagt fram dul-
málslykla útgerðarinnar af
frjálsum vilja og að við rann-
sókn á skeytum milli togarans
„Ver“ og útgerðarstjórnarinn-
ar í landi, kom í ljós að ekki
hefir verið haldið uppi varð-
skipanjósnum fyrir ,,Ver“.
Umfangsmikil rannsókn hefir
farið fram í málinu eins og áð-
ur er getið og 'hefir hún verið
mjög tafsöm, þar sem rannsak-
aðar hafa verið skeytasending-
ar til alls íslenska togaraflotans
á löngu tímabili.
Sundhöllin
opnuð 20. marz
Kaup starfsíólke.
Ráðgert er, að Sundhöllin verði
opnuð til afnota fyrir al-
menning þ. 20. þessa mánaðar.
Á bæ.i rráðsfundi í gær var
til umræðu kaupkjör starfsfólks-
ins við Sundhöllina.
Var 'kveðið, að karlmenn, sem
/inna við sundlaugargæslu, bað-
vörslu og klefavörslu, fái 201 kr.
mánaðarkaup, en kvenfólk fá. j.00
kr. mánaðarkaup, er vinnur við
aðgöngumiða'iölu og 'slu 'törf.
Gert er rá, fyrir, ao sundkenn-
arar "" svipuð laun og leikfim-
iske narar í barnaskólunum.
SjálfstæDisflokkurinn flytur
tillðgu um að íslendirgar
neyti að fullu uppsagnar-
ákvæðls sambandslaganna.
Vonir um að tillagan
verði samþyht.
Sjálfstæðis- og utanríkismálin voru all-
mikið rædd í sameinuðu Alþingi í gær.
Voru umræðurnar á margan hátt á-
nægjuiegar, og gefa vonir um að flokkarnir muni,
þrátt fyrir alt, geta staðið sameinaðir í þessum
málum.
Tilefni þessara umræðna var þingsályktunar-1
tillaga sú, sem stjórnarflokkarnir flytja um und-
irbúning skipulags á meðferð utanríkismála, en
Sjálfstæðisflokkurinn flytur breytingartillögu við
hana.
Göring á
veiðum í
Póllandi.
Göring var nýlega í pólitískum eriudum í Póliandir, en látið
var í veðri vaka, að hann færi þangað í veiðiför. Göring sjest hjer
j með bráð sína. Að baki honum stendur Moseicki forseta.' Póllands.
Til þess að lesendur geti bet-
ur glöggvað sig á málinu, er
rjett að birta báðar tillögurnar.
Tillaga stjórnarflokkanna er
svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að undirbúa í
samráði við utánríkismálanefnd
skipulag. á meðferð utanríkis-
mála, inanlands og utan, sem
best kann að henta, er íslend-
ingar taka alla stjórn þeirra
mála í sínar eigin hendur. og
bera síðan tillögur um þessi mál
undir Alþingi. Kostnað þann, er
ályktun þessi hefir í för með
sier, skal greiða úr ríkissjóði".
Tillaga Sjálfstæðisflokksins,
sem er breytingartillaga við að-
altillöguna er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að hefja nú
þegar undirbúning að því, að ís-
lendingar, með því að neyta upp
sagnarákvæðis Sambandslag-
anna, taki öll málefni landsins
í eigin hendur. í þessu skyni
skorar Alþingi á ríkisstjórnina
að skipa fjögurra manna nefnd,
eftir tilnefningu frá miðstjórn-
um þingflokkanna, er geri til-
lögur til Albingis um framtíð-
arskipun utanríkismála og um
tilhögun atkvæðagreiðslu sam-
kv. 18. gr. sambandslaganna.
Nefndin vinni kauplaust“.
Rúmsins vegna eru ekki tök
á að skýra hjer nákvæmlega
frá umræðum þeim, sem fram
fóru á Alþingi um þessa mál,
heldur verður að nægja að
stikla á aðalatriðunum.
Afstaða
Framsóknar-
flokksins.
Bjarni Ásgeirsson hafði orð
fyrir Framsóknarflokknum.
Hann gat þess, að þar sem
tæpi 4 ár væru til stefnu þar til
Islendingar (og Öanir gaetu
borið fram óskir um endurskoð-
un sambandslaganna, og þar
sem tæp 7 ár væru þar til neyta
mætti uppsagnarákvæðis lag-
anna, væri full ástæða til að
Alþingi og þjóðin gerði sjer
Ijóst hvað gera ætti að þeim
tíma liðnum.
Að vísu mætti segja, að fyrir
lægi yfirlýsing flokkanna í
þessu efni, og vísaði B. Á. þar
til þeirra svara, er flokkarnir
gáfu á Alþingi 1928 við fyrir-
spurn frá S. Eggerz. Taldi hann
svörin sem þá voru gefin góð og
gild að því er snerti Framsókn-
ar- og Alþýðuflokkinn, en þar
sem Sjálfstæðisflokkurinn og
Bændaflokkurinn hefðu þá ekki
verið til, væri ekki fyllilega
vitað um þeirra vilja í þessu
efni.
Þessu næst rakti B. Á. sögu
sjálfstæðisbaráttunnar í stórum
dráttum, og þeirrar þróunar,
sem orðið hefði síðan 1918.
Að lokum kvaðst B. Á. vona
að samkomulag næðist milli
allra flokka um afgreiðslu
málsins. Breytingartillaga Sjálf-
stæðismanna gengi að vísu
nokkuð lengra, en efnislega
væri enginn ágreiningur.
Afstaða
Alþýðu-
flokksins.
Næst talaði Hjeðinn Valdi-
marsson f. h. Alþýðuflokksins.
Að því er sjálfstæðismálið
snerti, vísaði hann einnig til yf-
irlýsingar er Alþýðuflokkurinn
gaf 1928.
PRAMHALD Á FJÓRÐU SÍÐU.
Netakúla full af
peningum (sjá bls. 6).
Bjargaðl tveimur
piltum sem voru
að drukna.
Akureyri, föstudag.
Tveir drengir fjellu gegnum
ís á Pollinum í fyrradag.
— Hefðu þeir sennilega báðir
drukknað ef unglingspiltur Páll
Emilsson hefði ekki bjargað
þeim með snarræði sínu og
dugnaði.
Páll Emilsson var að renna
sjer á skautum á Pollinum, er
hann sá drengina falla gegnum
ísinn.
Fleygði hann sjer tafarlaust
út í vökina og heppnaðist hon-
um að bjarga báðum drengj-
unum.
Páll varð að kafa eftir öðr-
um piltinum undir ískörina.
Kn.
ráða ákærunnl.
DÓMUR var uppkveðian í
undirrjettj í gærmorgun
í landráðamáli því, |Sem höfðað
var gegn S Þjóðemissinnum og
prentsmiðjustjóra og yfirprent-
aranum í Steindórsprenti.
Hinir ákærðu voru ajli^ sýkn-
aðir af landráða ákær^nni.
Þeir, sem ákærðir ^voru í
þessu máli, voru:
Jens Benediktsson ritstj. „Is-
lands“, Guttormur Erlendsson
stud. jur. fyrv. ritgtj. „Islands“.
Jón Aðils, formaður Flokks
þjóðemissinna, Sigurður Sig-
urðson gjaldkeri flokksins,
Björn Halldórsson, Steindór
Gunnarsson prentsmiðjustjóri
og Einar Jónsson yfirprentari.
Þegar þessi fáránlega land-
ráðaákæra kom fram hinn 19.
desember s.l. benti Morgunbí.
á hve hún væri fjarri öllii Sannii
og benti rjettilega á í því sam-
bandi hver háski borgurum
þjóðfjelagsins gæti af því staf-
að, að ákæruvaldið væri í hönd-
um pólitísks ráðherra.
ÍBÚÐARHÚS VIÐ AK-
UREYRI BRENNUR.
Akureyri, föstudag.
Ibúðarhús á Skarði við Akur-
eyri, brann í gærkvöldi.
Mikill fóðurbætir, um S0
tunnur af kartöflum ásamt inn-
anstokksmunum, eyðilagðist í
eldinum.
Húsið var eign Jóns Guð-
manns kaupmanns. — Upptök
eldöina erú ókunú. Kn.