Morgunblaðið - 08.07.1942, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 8. júlí 1942.
Avarp Thor Thors
FEAMH. AJP ÞRIÐJU SÍÐU.
Bagt nú, að jeg hefi alltaf fund-
ið í starfi mínu hjer, að Banda-
ríkjastjóm lætur sjer mjög ant
um, að allar skuldbindingar
bennar við Island sjeu haldnar.
„En samt er ekki algjörlega
komið á daginn, að Bandaríkin
standi við sumar skuldbinding-
ar sínar við Island, fyrr en stríð-
inu er lokið. Þetta er rjett að
því ’ er snertir það loforð, að
Bandaríkjamertn muni hverfa
brott af fslandi með her-
afla sinn strax að stríðinu
loknu; og í öðru lagi að því, er
snertir loforðið um að viður-
kenna algjört sjálfstæði fs-
lands og fullveldi og gera allt,
sem í þeirra valdi stendur til
þess að þau ríki, sem semji
friðaskilmálana muni einnig
viðurkenna fullkomið sjálfstæð.
og fullveldi íslands.
1 þessum sáttmála eru þess-
ar tváer skuldbindingar mikil-
vægastar, af því að þær snerta
framtíð fslands.
Jeg treysti því, að hver sá ís-
lendingur, sem frelsi unnir muni
alltaf trúa því statt og stöðugt,
að þetta volduga lýðræðisríki,
sem færir svo gríðarmiklir fórn-
ir um allan heim í baráttu sinni
fyrir frelsi og mannrjettindum,
muni út í ystu æsar sjá sóma
sinn í því að standa við skuld-
bindingar sínar gagnvart
minnsta barninu í samfjelagi
hinna frjálsu þjóða.
Við sjáum nú þegar, að sum
lofotrðin e^u uppfyllt, einkum
þau, að Bandaríkin skuli gæta
hagsmuna íislands í hvívetna.
Þau birgja landið upp að nauð-
synjavöru. Þau tryggja þeim
rúm í höfnum Ameríku. Og þau
gera viðskiftasamninga við ís-
land, sem eru þagkvæmir fyrir
landið.
Sjerhver fslendingur verður
að vita, hve mikið Bandaríkin
hafa þegar gert til að standa við
loforð sín. Vegna starfs míns
hjer hefir enginn íslendingur
haft jafngott tækifæri og jeg til
að kynnast því, hve mjög
Bandaríkin gera sjer far um að
þóknast íslendingum. í þessu
sambandi langar mig til að
benda á, að Bandaríkin hafa
þegar greitt íslandi meira en
100 miljónir krónur fyrir vör-
ur, sem seldar hafa verið til ann-
ara landa en Bandaríkjanna.
Þetta f je hefir gert okkur kleift
að annast sívaxandi kaup á
nauðsynjum okkar hjer.
Bandaríkin skamta nú marg-
ar vörur. Margar verksmiðjur
neyðast nú til að hætta störfum
sínum og taka upp hergagna-
framleiðslu. Á hinn bóginn höf-
um við fengið því næ allt, sem
við höfum beðið um, jafnvel
vjelar. Margt er geri til þess að
útvega vörur til íslands. . Það,
sem mest hák* okkur, er of lífíð
lestarrúm til flutninga til ís-
iands. En einnig í þessum vand-
læðum hafa Bandaríldn hlaupið
undir bagga með skipasmíða-
stöðvum sínum. — ísland hefir
fengið mörg skip, mikið vöru-
magn, sem framleitt hefir verið
til hernaðar þarfa og hefir stund
um verið látið sitja í fyrirrúmi
fyrir hinum þýðingarmestu hern
aðaraðflutningum til Rússlands.
Þegar við berum kjör okkar
íslendinga nú saman við Norð-
manna og Dana, þá getum við
verið þakklátið fyrir okkar hlut
skifti. Bandaríkjamenn hafa
búið vel og drengilega að okk-
ur, og við skulum vona og óska
þess, að svo verði framvegis.
Því miður hafa orðið ýmsir
árekstrar milli setuliðsmanna
úr Bandaríkjahernum og íslend
inga, sen. valdið hafa sársauka
á íslandi. En jeg veit, að þeir
hafa einnig valdið sársauka í
Washington og með Bandaríkja
þjóðinni allri. — Roosevelt for-
seti sagði við mig á síðastliðnu
hausti, að hann vissi, að Banda-
ríkjaherinn væri góður her, en
að oft væri misjafn sauður í
mörgu fje. Hann sagði einnig,
að alt yrði gert, sem unt væri,
til þess að fyrirbyggja slík mis-
tök framvegis.
Við vitum ekkert um fram-
tíðina, en jeg þori að fullyrða,
að vinátta muni haldast með Is-
lendingum og Bandaríkjamönn-
um og að viðskipti með þessum
þjóðum muni haldast.
J'eg veit, að margir landar
setja hlutleysið framar öllu
öðru, en við megum aldrei verða
hlutlausir um okkar eigin vel-
ferð. Það er okkar sameiginlegt
áhugamál að grundvalla lýð-
veldi, sem byggist á rjettlæti og
mannviti, er muni hljóta aðdá-
un annarra þjóða.
Bandaríkin líta til okkar ís-
lendinga með aðdáun, velvild
og umhyggju. — Hamingjan
fylgi íslandi.
Kosnin^a-
úrslitin
ntAMH. AF ÞRIÐJU *lÐU
mann Jónasson (F) 632, Pálmi
Einarsson (B) 311.
SKAGAFJARÐARSÝSLA.
Þar voru kosnir Sigurður
Þórðarson (F) með 1125 atkv.
Og Pálmi Hannesson (F) 1099
atkv.; Pjetur Hannesson (S)
hlaut 751 atkv., Jóhann Haf-
stein (S) 657, Ármann Hall-
dórsson (A) 74, Ragnar Jóhann
esson (A) 75, Pjetur Laxdal
(K) 73, Þóroddur Guðmunds-
son (K) 71. Auðir seðlar 8, ó-
gildir ■
Á kjörskrá voru 2534.
1937 voru úrslit þessi: Pálmi
Hannesson (F) 1072, Steingr.
Steinþórsson (F) 1066, Magnús
Guðmundsson (S) 983, Jón Sig-
urðsson (S) 972.
NORÐUR-ÞINGEYJAR-
SÝSLA.
Þar var kosinn Gísli Guð-
mundsson (F) með 608 atkv.,
Benedikt Gíslason (S) hlaut
133 atkv., Kristján Júlíusson
(K) 49, Benjamín Sigvaldason
(A) 23.
Á kjörskrá voru 1087.
1937 voru úrslitin þannig:
Gísli Guðmundsson (F) 539,
Jóhann Hafstein (S) 183, Bene-
dikt Gíslason (B) 85. Oddur
Sigurjónsson (A) 48, Elísabet
Eiríksdóttir (K) 34.
VESTUR-SKAFTAFELLS-
SÝSLA.
Þar var kosinn Sveinbjöm
Högnason (F) með 460 atkv.;
Gísli Sveinsson (S) hlaut 378
atkv., Hlöðver Sigurðsson (K)
21, Guðjón B. Baldvinsson (A)
13. — Auðir seðlar 8, ógildir
2.
Á kjörskrá voru 985.
Hjer tapaði Sjálfstæðisflokk-
urinn þingsæti til Framsóknar-
fiokksins
1937 voru úrslitin þessi: Gísli
Sveinsson (S) 436, Helgi Lárus-
son (F) 289, Lárus Helgason
(B) 105, Ármann Halldórsson
(A) 32.
ÁRNESSÝSLA.
Þar voru kosnir Jörundur
Brynjólfsson (F) með 1341 at-
kv. Og Páll Hallgrímsson (F)
með 1214 atkv.; Eiríkur Einars-
son (S) hlaut 861 atkv., Sigurð-
ur Ólafsson (S) 713, Gunnar
Benediktsson (K) 238, Ingi-
mar Jónsson (-A) 194. — Auð-
ir seðlar 13, ógildir 10. — Á
kjörskrá voru 3014.
1937 voru úrslitin þessi: Jör-
undur Brynjólfsson (F) 1305,
Bjarni Bjarnason (F) 1253, Ei-
ríkur Einarsson (S) 1075, Þor-
valdur Ólafsson (B) 989, Ingi-
mar Jónsson (A) 170, Jón Guð-
laugsson 127.
MkiRimBNCSaaM«Fi
Einar B. Guðmundsaon.
Guðlaugur Þorláksson.
Símar 3602, 3202 og 2002.
Austurstræti 7.
Skrif*tofutími kl. 10—12 og 1—fi
Nýtt skipstjóra-
og stýrimanna-
fjelag
O kipstjóra- og stýrimanna-
^ fjelagið Grótta var stofn-
að sunnudaginn 14. júní s. 1.
Er það fjelag skipstjóra og
stýrimanna með hinu minna
fiskimannaprófi. Tilgangur fje-
lags þessa er að vinna að hags-
muna og launamálum meðlima
sinna, svo og kynnum þeirra í
milli. Þá vill og fjelagið vernda
rjett meðlima sinna og einnig
láta til sín taka endurbætur á
sviði sjávarútvegsins.
Starfsvið fjelagsins er Reykja
vík og útgerðarstöðvar við Faxa
flóa, þó að Akranesi undan-
skildu. — Þegar hafa nær 100
skipstjórar og stýrimenn gerst
meðlimir, þó mun tala meðlima
aukast en að mun.
Stjórn fjelagsins er skipuð
fimm mönnum og þrem til vara.
Þessir hlutu kjör í stjórn fje-
lagsins á stofnfundi þess:
Formaður: Agnar Hreinsson,
ritari: Guðmundur Ó. Bærings-
son, gjaldkeri: Gísli Jónsson.
Meðstjórnendur: Valgarð Þor-
kelsson og Auðunn Sæmunds-
son.
í varastjórn fjelagsins eru:
Varaformaður: Bjarni Þor-
steinsson, vararitari: Ágúst
Snæbjörnsson, varagjaldkeri:
Þorsteinn Jónsson.
Þeir, sem hafa í huga að ger-
ast meðlimir fjelagsins, snúi
sjer til Gísla Jónssonar að Hofs-
vallagötu 16, sími 5580, sem
mun láta allar frekari upplýs-
ingar í tje.
Greln próf, Alexanders
FRAMH. AF FIMTU «ÍÐU
undar, og Framsóknarmenn geta
verið leirskáld, og öfugt. Nordal
hefir aldrei haft áhuga á stjórn-
málum og hefir eingöngu litið á
listamennina frá áðurnefndu sjón
armiði. Listirnar eiga að vera
fi-jálsar, og þótt illgresi hafi
sprottið upp á meðal fagurra
blóma, mun það visna og deyja,
því að aðeins það mun lengi lifa,
er ber sjer einkenni sannrar
listar. Alexander Jóhannesson.
Víðhorfiö l Rússlandi
FRAMH. AF ANHARI SlÐU.
í fyrra og hitteðfyrra. — Rússar
tóku þann kostinn að verja hvert
fótmál af landi sínu, svo lengi,
sem unnt var og eyðileggja á und-
anhaldinu hvern þann hlut, sem
Þjóðverjum mátti að gagni verða.
Menn minnast þess, er þeir
sprengdu í loft upp aflstöðina
miklu við Dniepropetrovsk, aðra
stærstu rafstöð heimsins (.sú
stærsta er við Boulder Dam x
Bandaríkjunum) og það mann-
virkið, sem þeir voru hreyknastir
af. Þeir lýstu heldur ekki borgir
sínar opnar og óvarðar, ef ske
kynni, að þeim yrði hlíft við eyði •
leggingu, enda hefir sá varnagli
reynst haldlítill í þessum ófriði,
og er skemmst að minnast lihit-
skiptis Varsjáborgar, Beígrad og
Rotterdam, sem nú eru í rústum,
enda þótt þær væru óvíggirtar
borgir, eða smáborganna í Nor-
egi, svo sem Molde Narr.sos og
Elverum.
Auk þess hafa óbreyttir borg-
arar í Rússlandi tekið virkan þátt
í vörn landsins, hinir svonefndu
smáskæruflokkar, og oft unnið
fjandmönnunum mikið tjón.
★
ÁRIÐ 1812 rjeðust hersveitir mesta
herveldis Evrópu, undir stjórn
mesta hershöfðingja þeirra tíma,
Napoleons inn í Rússland. Rúss-
ar brendu Moskvu. Árið 1941
rjeðist öflugasti her 20. aldar-
innar inn í Rússland. Rússar
sprengdu Dniepropetrovsk í loft
upp.
★
VEL MÁ VERA, að það geti veriö
vísbending um endanleg úrslit í
orustunum um Rússland.
»
er miðstöð verðbrjefa- l
viðskiftanna. Sími 1710. Z
AUGAÐ hvílist T U I I h
meö glerangnm frá I I L I f
EF LOFTUR GETUR ÞAÐ
EKKI — — ÞA HVER’
FYRIRLIGGJANDI
Sýróp
Pakkað í tunnur og dósir V/2, 3 og 5 lbs.
Eggerl KrÍsl|ánssoii & €o. h.ff.
Bifreiðaviðgerðir
Maður getur fengið góða vinnu við
bílaviðgerðir.
BifreiðosfðA Sleindórs
Auglýsing um hámarksverð
Dómnefnd 1 kaupgjalds- og verðlagsmálum hefir sam-
kvæmt heimild í lögum 29. maí 1942, ákveðið að setja eftir-
farandi hámarksverð:
Kaffibætir íheilds. kr. 4.50 pr. kg. í smás. kr. '5.20 pr. kg.
Egg í júlí og ágúst - — — 9.00 —• — - — — 10.80-
Hveiti - — — 54.60100 kg.---— 0.68---
Molasykur - — — 118.50 — — - — — 1.48 -
Strásykur - — — 109.20 — — - —• — 1.36---
Þrátt fyrir þessa ákvörðun um hámarksverð, má
álagning á hveiti, molasykri, og strásykri aldrei fara fram
úr (P/2% í heildsölu og 25% í smásölu.
Reykjavík, 3. júlí 1942.
Dómnefnd í kaupgjalds- og verðlagsmálum.
flmi 1880 I LITLA BILSTðBIN Er nokkaö »tor,
UPPHITAÐIR BÍLAR.