Morgunblaðið - 16.12.1943, Blaðsíða 11

Fimtudagur 16. des. 1943.

11
MORGUNBLAÐIÐ
ífUg
YÍCKI mm
Sagan af kongsdóttur
og svarta bola
þess að æsa hann upp. Hvern-'
ig getur hlutur verið mjög góð
ur, sem þeir þurfa að hæla á
hvert reypi til að hann sje
keyptur? hugsaði hann með
sjer. Sölumennirnir notuð mis-
munandi aðferðir til að fá hann
til að kaupa. Sumir voru drýg-
indalegir og reyndu að hræða
hann með að hrifsa af honum
jakkann, sem hann var að
þukkla á í tíunda sinn og sögðu:
„Ef þessi fíni jakki er of dýr
fyrir þig, þarftu ekki að eyða
honum upp til agna með að
þukla á honum. Við höfum strá
heil dráttarkarlaföt á fjörutíu
sent“.
Aðrir voru við hann eins og
•hvern annan burgeis, þeir köll
uðu hann herra og jafnvel gaml
,an herra og frumburð, svo langt
gengu þeir í kurteisinni. Þeir
sögðu: „Þessar fínu buxur eru
ekki nógu góðar handa gamla
herramanninum, baðmull er
ekki nærri nógu göfug handa
yður,.en hjerna eru svartar silki
buxur sem verða jafn fallegar
eftir tíu ár og þær eru þann
dag í dag“.
í fyrstu varð hann hálf ringl-
aður á öllum þessum lofræðum,
en er hann hafði dvalið um
stund í Fooking stræti þekkti
hann hverja flík sem þar var
til sölu, hann var einnig orð-
inn vanur skrumi yngri versl-
unarmannanna og hættur að
gefa því gaum. Hann var þeg-
ar búinn að ákveða hvernig
hann ætlaði að vera klæddur
er hann tæki á móti syni sínum
og því ekki í neinum vafa um
hvað hann ætti að kaupa: svart
ar buxur, bundnar um öklann,
hreina hvíta sokka óg svarta
skó, síðan gráan frakka og hatt
eins og útlendingarnir báru.
En það var komið kvöld þeg-
ar hann gerði fyrstu kaupin —
keypti sokka og skó fyrir fjöru
tíu og þrjú sent. Síðan sá hann
hvar maður gekk fram hjá* með
fullan vagn af mat í eftirdragi.
Hann rankaði við sjer og mundi
allt í einu eftir að hann hafði
gleymt morgunhrísgrjónunum
sínum í ákafanum að versla.
Hann var ekki beint svangur, en
kendi undarlegs tómleika og
sársauka í maganum. En hann
stafaði af hinni nýteknu ákvörð
un hans að ganga fram hjá
Reyknum mikla, Kwei hafði af
visku sinni ráðlagt honum að
borða mikið næstu daga.
„Fínustu klæði munu eigi
dylja það fyrir syni þínum að
þú ert horaður eins og betlari
eða flækingshundur. Enda þótt
þú getir aldrei orðið svo feitur
á þrem dögum að þú getir skip-
að heiðurssess við borð, geturðu
að minsta kosti komist í sómá-
samleg hold“, sagði Kwe Kuei
honum til ráðleggingar; hann
var orðlagður fyrir ráðdeild
sína. Afgangurinn af dollurun
um átta, sem Yen hafði fengið
til fatakaupanna átti að fara
til að fita hann.
Mennirnir, sem lánuðu hon-
um fjeð voru allir óskyldir
honum, því að Yen átti enga
ættingja í Shanghai; það eitt
var í sjálfu sjer meiri smán en
fátæktin nokkurntímann. En
Kwe þekkti þrjá menn sem báru
einnig nafnið Lung, og hann
mæltist til þess við þá að þeir
tækju að sjer að heita ættingjar
Lung Yen meðan sonur hans
stóð við. Yen vildi ekki láta
viðleitni allra þessara vina
verða til einskis og þrammaði
því áleiðis til næsta útieldhús
til að fá sjer eitthvað að borða.
Hann lenti einnig í hálfgerð-
um vandræðum, þegar til þess
kom að ákveða hvað hann ætti
að fá sjer; hann átti völ á bæði
grænmeti og kjöti með hrís-
grjónunum. Það voru mánuðir
jafnvel ár síðan Yen hafði etið
kjöt, svo að hann var lengi í
vafa um hvort hann gerði rjett ■
í að bragða það.
„Láttu mig fá skál, bæði af
grænmeti og kjöti“, sagði hannn
loks og kokkurinn svaraði
kurteislega. „Ef þú kaupir kjöt
þá færðu ókeypis eins mikið te
og þú villt“.
Yen át þrjár skálar fullar af
hrísgrjónum, ásamt grænmeti
og kjöti, enda þótt magi hans
væri fullur þegar eftir aðra skál
ina. Kokkurinn ljgt fáein te-f
blöð í bolla og hellti heitu vatni
yfir þau, og Lung Yen sötraði
drykkinn með áfergju. Hann
sleikti út um og smjattaði eins
og hæfði ríkum og vel nærðum
Kínvdt-ja og sagði „Hrísgrjón
in þín eru næstum eins góð og
hrísgrjónin sem eru á boðstól-
um í Hongkew“. Hann sagði
þetta þó af einskærri vinsemd,
því að enda þótt hann gæti í-
myndað sjer að góð fæða væri
í matsölum Hongkew ...........
hafði hann aldrei komið þang-
að sjálfur.
„Meira te“, spurði kokkur-
inn og helti meiru af heitu vatni
á sömu teblöðin. — Lung Yen
drakk það græðgislega, því að
honum fanst að heitt teið hlyti
að seðja hið undarlega hungur
sem gerði vart við sig þrátt fyr
ir allan matinn, sem hann hafði
neytt. Svo var þó ekki, en þeg-
ar Lung Yen yfirgaf eldhúsið
var hann staðráðinn í að leyfa
sjer annari munað. Hann fór og
keypti sjer sígarettupakka, með
mynd af fallegri stúlku utan á,
fyrir sex koparskildinga. Hann
hafði stundum verið svo hepp-
inn að finna hálfreykta vindl-
inga í útlendingahverfunum,
en því var ekki að heilsa í Foo-
king stræti. Landar Yen reyktu
ætíð vindlinga sína upp til agna
og kæmi það fyrir að þeir skildu
eitthvað eftir, var það hirt af
gömlum mönnum, sem höfðu
það að atvinnu að búa til nýja
vindlinga úr gömlum stúfum.
• Með vinlding milli varanna
og fullan maga lagði Yen af stað
til að kaupa síða frakkann, sem
átti að gefa honum þann virðu-
leika, sem hann skorti til að
geta verið mikill maður. — Að
síðustu átti hann aðeins eftir að
velja á milli þriggja, en það var
liðið alllangt fram á kvöld er
hann tók endalega ákvörðun.
Verst var þó að hann langaði
mest í silkikyrtil sem hæfði hon
um alls ekki. Hann kostaði fjóra
dollara, en Yen þóttist sann-
færður um að honum myndi
takast að koma honum niður í
hálft verð með dálitlu þrefi.
Hann var sniðinn úr þykku, en
ekki þó of þykku dökkgráu
silki, með fallegu munstri í
sama lit. Þrem dögum áður
hefði hann ekki getað dreymt
um að eignast ódýrasta kyrtil.
En nú fanst honum allt í einu
allar baðmullarflíkur tötraleg-
ar í samanburði við þennan
dýrðlega dökkgráa silkikyrtil.
Hann gat ekki gert sjer grein
fyrir hvers vegna, en hann þótt
ist engu að síður viss um að
þannig búinn myndi hann vinna
og virðingu sonar síns á svip-
stundu. Hann tók kyrtilinn upp
hvað eftir annað og þuklaði á
honum og bar hann upp að aug
unum til að gá hvort hann
■væri gallaður. „Herramaður-
ber gott skynbragð á föt, það
leynir sjer ekki“, sagði sölumað
urinn. „Þetta er mjög bléssun-
arríkt munstur. Mikill gamall
kennari átti þennan kyrtil. —
Hann er svo dýrmætur að erf-
ingjarnir gátu ekki hugsað sjer
að láta hann fara í honum til
annars heims“.
Það var tekið að rökkva og
búið að kveikja í verslununum.
Sumir kaupmannanna voru
farnir að loka búðum sínum.
Lung Yen sleit sig lausan frá
silkikyrtlinum og keypti Ijós-
gráan baðmullarkyrtil, sem var
aðeins of stuttur honum. Hann
borgaði áttatíu cent fyrir hann.
Síðan hjelt hann til húsa skradd
arans Lung Wang, sem ætlaði
að skjóta skjólshúsi yfir hann
fyrst um sinn.
Vinir hans höfðu einnig kom
ið sjer saman um, að Lung Yen
mætti ekki fást við að draga
kerru næstu tvo dágana. Þeir
sögðu: „Uxinn fitnar ekki með-
an hann dregur plóginn, og
meira að segja járn verður
þunnt af miklum núningi“.
Yen samþykkti að það væri
ekki mikið vit í að kaupa mat
fyrir beinharða peninga og
eyða honum svo öllum í blóð
Æfintýr eftir P. Chr- Ásbjörnsen.
4.
ungsdóttur: „Þegar við komum inn í skóginn, verður þú
að gæta þess vel, að snerta ekki einu sinni eitt einasta
blað, annars er úti um bæði þig og mig, því í skóginum
býr þríhöfðaður þursi, og' hann á skóginn“.
Nei, hún sagðist skyldi vara sig á að snerta ekki neitt í
skóginum. *
Hún var mjög varfærin og beygði sig til þess að rekast
ekki á greinarnar, en trjen voru þjett, og hvernig sem
hún gætti sín, varð henni það samt á að rekast á blaú,
gvo það rifnaði af.
„Æ, æ, hvað gerirðu nú?“ sagði boli. „Nú verð jeg að
berjast upp á líf og dauða. En geymdu vel blaðiðj sem þú
reifst af“.
Skömmu síðar komu þau út úr skóginum, og þá kom
þríhöfðaður þursi æðandi á móti þeim.
„Hver snertir koparskóginn minn?“ spurði hann.
„Jeg á nú eins mikið í honum eins og þú“, sagði boli.
„Við skulum nú berjast um það“, sagði tröllið.
,,Já, komdu þá bara“, sagði boli.
Svo ruku þeir saman og börðust, og boli stangaði alt
hvað hann orkaði, en risinn barði og lamdi, og þetta gekk
allan daginn, en loksins gat svarti boli gert út af við
þursann, en þá var boli orðinn svo meiddur og móður,
að hann gat varla staðið. Svo urðu þau að hvíla sig heiian
dag, en þá sagði boli við konungsdóttur, að hún skyldi
taka horn með smyrslum, sem risinn hafði við belti sjer,
og smyrja smyrslunum á meiðslin. Þá bötnuðu þau og svb
hjeldu þau áfram aftur.
Þau hjeldu nú áfram í marga, mafga daga, og svo komu
þau loksins að stórum skógi, þar sem trje og blöð, og
alt var úr skýru silfri.
Áður en þau fóru inn í skóginn, sagði boli við Katrínu
konungsdóttur: „Þegar við komum inn í þenna skóg, verð-
ur þú í guðanna bænum að fara varlega og gæta þess að
koma ekki við trje, grein nje blað, því annárs er úti um
okkur bæði, þar er sexhöfðaður þursi, sem á skóginn, og
hann er jeg hræddur um að jeg ráði ekki við“.
,,Nei“, sagði konungsdóttir, „jeg skal reyna að gæta
vel að mjer, og snerta ekki við því, sem þú ekki vilt láta
mig koma við“.
uTliXÍ nnrus^iqiÁmhcJ^Á/ruiL
—• Ja, þó jeg sje fátækur
núna, var sú tíðin, að jeg
ók í mínum eigin vagni.
— Þú segir það ekki.
— Jú, barnavagni.
★
— Jeg myndi ekki giftast
þjer þó að þú værir eini karl-
maðurinn í öllum heiminum.
— Það er jeg líka viss um,
þú myndir verða troðin undir
í þrengslunum.
★
— Þenna kjól hjerna skal jeg
kaupa, ef þjer viljið gera á
honum smávægilega breytingu.
— Auðvitað get jeg gert
breytingu.
— Það er ágætt. Viljið þjer
þá ekki gera svo vel að breyta
verðinu úr 200 krónum í 100
krónur.
★
Ungfrú A.: Nei, enn hvað þú
ert komin með fallegan hring.
— Hvað heldurðu að öfunds-
sjúkar stelpur segi nú?
Ungfrú B.: Það var einmitt
það, sem jeg ætla að spyrja þig
um.
J Lars gamli Peter hefði verið
í höfuðborginni og var nú á
heimleið með lestinni. — Alla
leiðina glápti Lars á manninn,
sem §at beint á móti honum í
klefanum, en að lokum þraut
þolinmæði mannsins. Hann
þrumaði:
1 „Hvernig í ósköpunum stend
'ur á því, að þjer sitjið þarna og
'starið alltaf á mig?“
„Hi-hi“, hló Lars Peter.
Þjer minnið mig svo hlægilega
mikið á konuna mína. Fyrir ut-
an skeggið eruð þjer nákvæm-
,lega eins og hún.
| „Nú, en jeg hefi ekkert
,skegg“, svaraði maðurinn byrst
ur.
„Nei, en það er konan mín,
sem hefir skegg“, svaraði Lars
Peter.
Hálf miljón smálesta af járn-
grindum hafa verið rifnar niður
[í Bretlandi og bræddar upp til
stríðsþarfa. — Girðingarnar
heyrðu til hálfri fjórðu miljón
'eigenda. En það merkilegasta
' í þessu sambandi er það, að
aðeins 130.000 þessara eigenda
báðu um skaðabætur (minna
en 4%). Allir hinir gáfu stjórn
inni sínar járngrindur endur-
gjaldslaust.
★
Mussolini leggur til að kon-
ungur Itala sje rekinn. Þessi
tillaga getur ekki verið lögum
samkvæmt, því að Ítalíukon-
ungur rak Mussolini áður.
★
■— Gefðu mjer koss, María.
— Taktu hann sjálfur, bján-
inn þinn. Ef þú ert einn af
þeim, sem þarf að þjóna með
allt, þá vil jeg ekki sjá þig“.
★
Árið 1918 gerði Clemenceau
þá uppgötvun, að „styrjaldir
væru of þýðingarmiklar til þess
að láta hershöfðingjana eina
um þær”.
I
★
Oscar Levant er sagður hafa
eitt sinn spurt George Gersh-
win: „Ef þú ættir að lifa lífið
upp aftur, heldurðu að þú mun-
ir þá fella ástarhug tií sjálfs
þín í annað sinn?”