Morgunblaðið - 12.01.1944, Blaðsíða 1
31. árgangur.
8. tbl. — Miðvikudagur 12. janúar 1944.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
* ______________
Aramótaboðskapur Roosevelts:
Vinnuskylda ein getur trygt skjótan sigur
Ráðist á
skipalest
London í gærkveldi.
ÞÝSKA frjettastofan segir í
dag frá því, að þýskar tundur-
skeytaflugvjelar hafi í gær ráð
i ist á skipalest bandamanna
undan Algierströndum, og
voru skipin fullhlaðin. Segir
frjettastofan, að fimm skip
hafi orðið fyrir tundurskeytum
og sokkið, voru þau alls 12500
: smálestir að stærð, og var eitt
þeirra 8000 smálesta skip.
Þakkir frá Slysa-
varnafjelaginu
ÍJUÐl 5.TARTUR ÓLAFS-
SOX forseti Slysavarnafje-
lags íslands hefir beðið blaðið
í nafni Slvsavafafjelagsins, að
flvtja öll'um þeim mörgu, er-
lendu og innlendum mönnuni,
sínar hjartanlegustu . þakkir
fyrir framxirskarandi ötula og
fórnfúsa hjálp við björgun-
ina á fai‘])egum og skipverjum
af m.s. Laxfossi í fyrrinótt.
AHLAUP GEGN
FINNUM MIS-
HEPNAST.
Stokkhólmi í gærkveldi
Finnar segja 1 dag, að ekk-
ert hafi verið um að vera á víg-
stöðvuni þeirra í gær, nema
hvað Rússar hafi gert áhlaup
á stöðvar þeirra á einum stað
á Kyrjálaeiði, en áhlaupinu hafi
-verið hrundið. — Reuter.
Loflárásir á Ífalíuvígstöðvunum
Amerisk flugvjel sjest hjer á myndinni er hún hefir ný-
lokið við að gera loftárás á stöðvar Þjóðverja á ítalíuvíg-
sstöðvimum. Sjást reykjarmekkimir þar sem sprengjurnar
fjellu niður.
Rússland
FALL SARNY
YFIRVOFANDI
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
TILKYNNING Rússa í kvöld
ber með sjer, að fall fyrsta
stærri bæjarins í Póllandi, Sar-
ny, er yfirvofandi. Eru rúss-
neskar hersveitir nú komnar á
vesturbakka árinnar Sluch, og
eru þar með aðeins 11 km. fyrir
norðan Sarny, en svo lítur út
af fregnum Þjóðverja, að Rúss-
Rússnr ætla sjer alt
Austur-Pólland
POLSKA ST.JÓRNIN í London situr mi á stöðugum fund-
um, vegna ojiinberrai' tilkynningar. sem gefin hefir verið út
í Moskva um framtíðarlandamæri Póllands og Sovjetríkj-
anna. Vilja'Rússar, að landamæri þessi verði við ('urzon-
línuna svonefndin sem dregin var 1919 og er hún því nœr á
sama stað og landamæri þau, sem urðu milli Þýskalands og
Rússlands, er þessi veldi skiftu Póllandi 1939.
1 ,yfirlýsingu sinni segir
►Sovjetstjórnin, að ekki sje
nema sjálfsagt, að Rússar fái
lívíta-Rússland og Vestur-
Ukrainu, en bæði þessi lönd
lutu Pólverjuni fram til 1939,
eftir sigur þeirra í Rússlandi
árið 1923, Segir Riissneska
stjórnin, að Pólverjar geti
fengið lönd í staðinn, sem
lelíin verði af Þjóðverjum og
ar sjeu jafnvel komnir nær
bænum að austan.
Herir Rússa hafa tekið bæ-
inn Selzk fyrir norðan Sarny og
Nemowitz fyrir sunnan Sarny,
og eru hvortveggja sagðir
járnbrautarstöðvar. I fregnum
Rússa segir ennfremur, áS þeir
hafi tekið bæinn Yatun, all-
miklu suðaustar, eða eins og
tilkynningin kallar það, ,,á Zi-
tomirsvæðinu“.
Þá ségja báðir aðilar frá
hörðum orustum fyrir suðvest-
an Berdychev, og kveðast Rúss
ar hafa hrundið þar mörgum
gagnáhlaupum Þjóðverja og
sótt fram. Einnig kveðast Rúss-
Framh. á 2. síðu.
Óhófteg bjartsýni
tefur framleibsluna
Washington í gærkvöldi.
ROOSEVELT BANDARÍKJAFORSETI birti hiftn ár-
lega áramótaboðskap sinn til þingsins í gær, en flutti
ekki ræðuna sjálfur að þessu sinni, þar sem forsetinn
var ekki vel heilbrigður um þessar mundir. í boðskap sín-
um lagði forsetinn fast að þinginu að samþykkja al-
menna vinnuskyldu í Bandaríkjunum til stríðsloka, og
kvað slíkt átak geta flýtt mjög fyrir sigrinum og sparað
miklar fórnir. Forsetinn ávítaði menn einnig fyrír mjög
svo óhóflega bjartsýni, sem spilt hefði fyrir hernaðar-
átakinu á liðnu ári.
eiiinig aðgang að Balkanskaga
Landamærin, sem Curson-
línan ákveður, er um 288 km.
austan höfuðbörgarinnar,
Warsjá, on 1939-landamrorin
liggja 568 km. austan borgar-
innar, svo landssvæði það,
sem Pólverjar yrðu að láta a£
hendi vœri mikið. Ekki er liú-
ist við tilkvnningu frá pólsku
stjórninni að svo stöddu.
Svíar vilja hjálpa
við endurreisn
Stokkhólmi í gærkveldi.
GÚSTAF Svíakonungur
hjelt ræðu í dag og sagði, að
Svíar væru sorgmæddir vegna
örlaga frændþjóða sinna og
annara þjóða, sem hart hefðu
verið leiknar í styrjöldinni, og
að þeir vonuðust til að Norð-
urlönd öll fengju fljótlega frið
og frelsi á ný. — Ennfremur
sagði konungurinn, að Svíar
álitu það skyldu sína að vera
viðbúnir að leggja fram hjálp
til viðreisnar eftir stríðið, þar
sem þeir gætu því við komið.
—Rtuter.
Fimti herinn
nær hæðum
London í gærkveldi.
FIMTA HERNUM varð all-
vel ágengt í gær í sókn sinni til
Cassino og eiga framsveitir
hans nú eftir um 5 km. til borg-
arinnar á einum stað. Hafa am-
erískar og breskar hersveitir
náð tveim þýðingarmiklum
hæðum, hvorri sínum megin
við þjóðveginn til Róm, og eru
hinar amerísku hersveitir nú
komnar nálægt bænum Tabero,
sem er nærri Cassino, og sem
búist er við að sje vel víggirt-
ur. Onnur hæðanna tveggja var
tekin með áhlaupi í hörðum
bardögum, en á hinni hrundu
Þjóðverjar fyrsta áhlaupi
bandamanna, en höfðu yfirgef-
ið bæinn, er annað áhlaupið
var gert.
Frá stöðvum áttunda hersins
berast þær fregnir, að nokkru
meira hafi verið þar um fram-
varðaskærur í gær en undan-
farna daga, og einnig eru þar
háðar stöðugar stórskotaliðs-
viðureignir. Skjóta Þjóðverjar
á stöðvar Breta fyr-ir sunnan
Arelli-ána, en það er fyrsta áin
af þrem á leiðinni til Pescara.
— Reuter/
SPELLVIRKJAR
DÆMDIR TIL DAUÐA
London í gærkveldi. — Tveir
spánskir menn hafa verið
dæmdir til dauða í Gibraltar
fyrir spellvirki. Hafði annar
þeirra komið fyrir sprengju í
birgðastöðvum breska flotans
og olli hún miklum éldsvoða,
er hún _ sprakk. Hinn hafði
komið sp.rengjum til Gibraltar
og reynt að fá spánska verka-
menn til spellvirkja. — Reuter.
Það var áætlun í fimm
liðum, um það, hvernig
mætti vinna stríðið sem
fyrst, er forsetinn bar fram
og aðalatriðið var vinnu-
skyldan, sem gerir stjórnar
völdunum fært að ráða yfir
starfskröftum hvers manns
og konu, sem vinnuhæf er
um öll Bandaríkin. — Þá
óskaði forsetinn eftir sann-
gjörnum skattalögum, til
þess að háa skatta mætti
leggja á strðsgróða allan,
einstaklinga og fjelaga. —
Kvað forsetinn verða að
koma í veg fyrir óhóflegan
gróða og einnig að tryggja
það, að hið opinbera þyrfti
ekki að kaupa neitt með ok-
urverði. Einnig kvað hann
verða að hafa strangt verð-
lagseftirlit, og sagði að
framlengja bæri verðlags-
löggjöf þá, sem er úr gildi
gengin í júní næstkomandi.
Vinnuskyldan
I ávarpi forsetans sagði:
„Jeg myndi ekki mæla
fram með vinnuskvldu,
nema vjer hef.ðum líka lög
sem miða að því, að halda
niðri verði á nauðsynjum,
og að hver beri rjettlátan
hluta af skattabyrðinni og
eins og komið sje í veg fyr-
ir óhóflegan gróða“. Askor-
un forsetans um það, að
vinnuskylda sje upp tekin,
stingur mjög í stúf við frá
fyrri skoðun hans, að hægt
sje að fá nægan vinnukraft
með frjálsu framboði, enda
kemur þessi uppástunga í
kjölfar stál- og járnbrautar
verkfallanna. — Forsetinn
sagði í ávarpinu, að slík
vinnulöggjöf hlyti að koma
í veg fyrir öll verkföll til ó-
friðarloka, og koma því til
leiðar að hið opinbera hafi
aðgang að öllu verkfæru
fólki í landinu.
í ávarpinu sagði forsetinn
Framh. á 6. síðu.