Morgunblaðið - 18.01.1944, Page 8

8
'TrTil
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 18. janúar 1944
Katrín Gunntaugsdóttsr
í * KATRÍN GUNNLAUGS-
IpÓTTIR á Smáragötu 16 á
sjjötugsafmæli í dag.
Hún er fædd í Ytra Skóg-
ltoti í Miðdölum. Þar bjuggu
þá foreldrar hennar, Gunn-
4
l^tugur Guðmundsson og Guð-
rún Jónasdóttir kona hans.
Þau hjón fluttu síðan að Alfa-
tföðum og bjuggu þar lengi.
Þau voru í miklu vinfengi við
þrestshjónin að Breiðabólstað
áj. Skógarströnd, sr. Guðmund
Einarsson og Katrínu Ólafsdótt
ur. Heitir Katrín í höfuðið á
prestskonunni. Atta ára gömul
fór Katrín til nöfnu sinnar á
Breiðabólstað. En skömmu síð
ar andaðist sr. Guðmundur og
flutti ekkja hans þá vestur á
Bíldudal til dóttur sinnar Ást-
hildar og tengdasonar Pjeturs
J. Thorsteinsson. En Katrín
Gunnlaugsdóttir var heima í
Ðölum fram til fermingarald-
urs. Þá fór hún vestur til Bíldu
dals og settist að á hinu fjöl-
menna myndarheimíli Thor-
steinssons-hjónanna þangað
til hún flutti árið 1904 til Kat-
rínar nöfnu sinnar og Eggerts
Briem, er þau reistu bú í Við-
ey.
Meðan Katrín Gunnlaugs-
dóttir átti heima á Bíldudal,
var hún eitt ár í Hússtjórnar-
skólanúm hjer í bæ og eitt ár
var hún í Edinborg til að læra
hússtjórn o. fl.
Maustið 1912 rjeðst hún sem
ráðskona tilN Hannesar Haf-
stein, er um það leyfi tók við
ráðherrastöðu í annað sinn.
Frú Ragnheiður kona Hannes-
ar Hafstein hafði þá tekið sjúk-
dóm þann, er árið eftir varð
henni að bana. Katrín tók því
Við bússtjórn og umsjá á hinu
mikla heimili Hafsteins og
leysti það vandasama verk af
hendi með frábærum dugnaði,
lægni og myndarskap. Er frú
Hafstein andaðiat, gekk hún
yngstu börnum þeirra hjóna í
móðurstað, með svo alúðlegri
umönnun, að ekki varð á betra
kosið. Og þegar HafStein misti
heilsuna, nokkrum árum
seinna, stundaði Katrín hann
sem hin umhyggjusamasta
hjúkrunarkona, í hinum löngu
og erfiðu veikindum hans. Eft-
ir andlátHafsteins flutti Katrín.
með Sigurð son Hafsteins á
heimili Hauks Thors og frú
Soffíu. Hefir hún verið þar önn
ur hönd húsmóðurinnar síðan.
Katrín Gunnlaugsdóttir er
einstök kona í sinni röð. Hún
er framúrskarandi rösk til
verka og ljett í hreyfingum.
Hún er gáfuð kona, ljóðelsk og
víðlesin og kann vel að haga
orðum sínum, ættfróð og minn
ug vel. Hún er verkhyggin og
verklagin, stjórnsöm, en þó
með þeim hætti, að henni er
gjarnt á að leggja meira á sig
en aðra. Glaðlynd er Katrín og
kann því vel, að glatt sje um-
hverfis ftana. En sterkasti þátt-
urinn í skapgerð hennar, er
hin takmarkalausa umhyggja
hennar, ánægjan af því að
leggja öðrum lið, hvort heldur
eru sjúkir og vanheilir, ung-
börn eða gamalmenni. Alt æfi-
starf hennar héfir verið óslitin
umönnun, þar sem hún gleym-
ir eigin hag af áhuganum fyr-
ir því að verða öðrum til hjálp-
ar, styrktar og ánáegju. í því
istarfi er hún kröfuhörð við
Sjálfa sig, þó hún sé ekkert
jtnnað en umburðarlyndið
gagnvart öðrum.
Þannig fæ jeg í fáum orð-
um lýst þessari ljúflyndu gæða
konu, sem er sjötug í dag að
árum, en er og verður ung í
anda þó árin færist yfir.
V. St.
— Þegar jeg var
kommúnisfi
Framhald af bls. 7
aðbúnaði verkalýðsins. — Eftir
því, sem lengra leið, sannfærð-
ist jeg um það, að leiðtogar
flokksins miðuðu að því, að
efna til verkfalla sjálfum sjer
til hagsbóta, en ekki fyrst og
fremst í þeim tilgangi að bæta
hag verkamannanna. Sarn-
kvæmt kenningum þeirra eru
verkföllin flokknum ávinn-
ingur, þótt hinir einstöku verka
menn tapi á þeim, því að verk-
föll og meiri verkföll nálægir
byltinguna sífelt meir. — Jeg'
hafði hrifist af hugmyndinni
um einingu alls verklýðs til
baráttu fyrir sameiginlegan
málstað, en er jeg komst að
raun um það, að starfsemi mín
var til eflingar einræði, er not-
aði lýðræðisheitið sem beitu
fyrir hina grandalausu, þá
hafði jeg glatað þeirri einu
von, er jeg hafði stuðst við.
Vipur minn starði út um
gluggann. Löng stund leið,
áður hann svaraði.
„Komstu með bókina þína?”
„Já, og jeg kom einnig með
bók konu minnar. Þú óskar þá
ekki eftir því, að jeg komi á
deildarfundinn?”
„Nei, jeg held að best sje,
að jeg taki nú þegar á móti
bókum ykkar”.
Jeg gekk í kommúnista-
flokkinn vegna þess, að jcg
unni frelsinu, og jeg gekk úr
honum til þess að verða aftur
frjáls.
-Úrdaglegalífinu
Framhald af bls. 6.
gesti, að komast að og fi;á kvik-
myndahúsunum rjett fyrir sýn-
ingar.
Lögreglan ætti að kynna sjer
þetta nokkur kvöld og athuga
hvbrt ekki er hægt að gera eitt-
hvað til að bæta úr. Lögreglu-
samþyktin bannar mönnum að
hópast saman á almannafæri
og lögreglan ætti því að geta
tekið sig til og sjeð um að að-
göngumiðaokrararnir teppi ekki
alla umferð við kvikmyndahús-
m.
Best ú auglýsa í Morgunblailinu
Sjötugur:
Jóhannes Reykdal
að Þórsbergi
FRAM að aldamótum má
segja að marga alda kyrstaða
ríkti í atvinnumálum þjóðar-
innar. Að vísu má segja, að
farið hafi að rofa til á síðari
helming 19. aldarinnar, en það
er fyrst eftir aldamótin, að at-
hafnalífið verður .fjölbreyttara.
Hver athafnamaðurinn rís upp
af öðrum. Þeir eru fátækir, en
hafa alla hina góðu kosti braut
ryðjandans. þekkingu á starfi
sínu, hugkvæmni, ódrepandi
áhuga og starfsgleði og síðast
en ekki síst, traust á landinu
og möguleikum þess og traust
á sjálfum sjer.
Einn þessara brautryðjanda
er Jóhannes Reykdal.
Fátækur fluttist Jóhannes
hingað til Hafnarfjarðar laust
eftir aldamótin og í rúm 40
ár hefir hann rekið sitt fjöl-
þætta athafnálíf hjer í bænum
og í nágrenni hans og með hug
kvæmni sinni, dugnaði og
þekkingu, orðið brautryðjandi
á ýmsum sviðum.
Hafnfirðingar vita það, að
fyrsta timburverksmiðjan hjer
á landi var reist í Hafnarfirði
og var knúin af vatnsafli. —
Þessa verksmiðju reisti Jó-
hannes Reykdal. Hafnfirðingar
vita líka, að nokkrum árum
síðar var hjer reist fyrsta raf-
ljósastöð landsins, sem knúin
var af vatnsafli. Þessa stöð
reisti Jóhannes Reykdal.
Á ýmsum öðrum sviðum á-
orkaði hugkvæmni Jóhannesar
og dugnaður það, sem aðrir
töldu ógérning, svo var um
björgunarstarf hans á skipum
og farmi hjer í Hafnarfirði og
víðar. '•
I mörg ár bjó Jóhannes búi
sínu að Setbergi við Hafnar-
fjörð og var þar mikilvirkur
um allar jarðræktir og hús-
byggingar á jörðinni. Nú býr
hann að Þórsbergi, nýbýli, er
hann hefir reist 1 Setbergs-
landi og er þar sami myndar-
bragurinn á. Auk þess rekur
hann timburverksmiðju og
frystihús í Setbérgslandi.
Það er því orðið æði marg-
brotið og mikilvirkt starf Jó-
hannesar og sýnir, að þar er
enginn meðalmaður að verki.
En auk þessa alls hefir hann
látið mikið til sín taka í opin-
berum málum, setið í sýslu-
nefnd og hreppsnefnd og var
oddviti hennar um skeið og má
það þakka hugkvæmni hans og
góðri forystu, hve fjárhagur
hreppsins var góður á kreppu-
tímunum. í safnaðarlífinu hefir
Jóhannes tekið mikilvirkan
þátt. Hann var einn af stofn-
endum Frikirkjunnar í Hafn-
arfirði og hefir lagt fram mik-
ið fje til byggingu kirkjunnar.
Á stjórnmálum hefir Jó-
hannes haft mikinn áhuga og
vérið þar tillögugóður og fram
sækinn og tekur það sárt, eins
og góðum dreng fósturjarðar-
innar sæmir, úrræðaléysi og
öngþveiti það, er nú ríkir í
stjónmálunum.
Jóhannes hefir átt því láni
að fagna, að eiga ágæta konu,
frú Jórunni Reykdal, trygg-
an lífsförunaut í blíðu og
stríðu, enda vérður maður þess
fljótt var, hve þakklátur hann
er fyrir þá gjöf. Það hefir líka
komið sjer vel, hve ástríkt
hjónaband þeirra hefir verið
og hve heilsteyptar þau hafa
bæði verið, því oft „hefir sól
brugðið sumri”. Af 12 mann-
vænlegum börnum þeirra
hjóna, eru einungis fimm á lífi,
tveir synir og þrjár dætur, en
hin dóu flest með stuttu milli-
bili í blóma lífsins.
Framh. á bls. 10.
5|OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO<XXX>OOOOOOOOOOOO0ðOðOOOOOOOOÖOOO<>O<KK><XXXX>O<XX>O<X>OO«OOO]
X - 9
ioo<x>oo<xxxxxxxx>o<xxxxx><xxxxy
Eítir Robert Storm
O^X^OOOOOOOOOOOOOOOOOOOÍKiOOOi
Lögreglumaðurinn: Jeg rakst á náunga, sem var
að snuðra í lestinni. Hann sló mig niður og stakk
að gefá'skýrslu strax. Á meðan kemur önnur lest á
stöðina. X—9: Ef Alexander hefir komist í flutn-
ingalest, þá er þetta sú lest. Augnablik piltar.
Hvað hefir komið fyrir hjer?
af. Þetta er mál fyrir bæjarlögregltiha. Jeg aétlar"