Morgunblaðið - 18.01.1944, Blaðsíða 11
Þriðjudagur 18. janúar 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11
hyggjufullum augum á Lung
Yen. Seileong settist á rúmstokk
inn og lagði flata lófana á brjóst
föður síns. Ylinn af fingrum
hans lagði gegnum silkiflíkina
og rúmábreiðuna og Lung Yen
fór að líða mun betur. Hann
hætti að skjálfa, en hann hafði
óþægindi af hversu þurrar var-
ir hans voru. Hann vætti þær
með tungunni og brosti við syni
sínum.
„Við förum á mis við kvik-
myndasýninguna“, sagði hann
spaugandi.
„Það er ennþá tækifæri til
þess; jeg verð tvo daga í við-
bót í Shanghai“, sagði Seile-
ong. Lung Yen velti þessu
lengi og vandlega fyrir sjer.
Hann lokaði augunum. Átta
cent. Ef jeg sel kyrtilinn og
fæ mjer hrein dráttarkarlsföt,
get jeg grætt sjötíu cent á'
kaupunum, ef til vill meira.
Ef jeg kem með útlending til
Kv/ei Kvei, fæ jeg tuttugu
cent í ómakslaun- Tveir út-
lendingar ““fjörutíu cent. Fimm
útlendingar handa Kvei gera
tvo dollara handa Yen. Það
eru mörg skip á höfninni og
margir sjómenn. Sjómenn kæra
sig ekkert um Reykinn Mikla,
þeir vilja bara konur. Jeg ætla
að fá kerruna á morgun og
sitja um einhverja forvitna út-
lenda djöfla hjá Shanghai-
hótelinu. Ef til vill mun ungi
hr. Kurt koma með mjer til
Kwe Kvei. Unga hr. Kurt
geðjast vel að Reyknum Mikla.
Það er nú orðið langt síðan
hann kom til Kwe Kvei. Jeg
ætla að bíða eftir honum.
Tíu cent handa dyraverðin-
um. Fjörutíu cent fyrir kerr-
una. Átta dollara skuld. Sonur
minn er hjer. Son minn lang-
ar í kvikmyndahús. Bara að
éinhver kona gleymdi hand-
töskunni sinni í kerrunni.
Stundum eru tuttugu dollarar
í töskum útlendu kvennanna,
það segir Kvei, og hann ætti
að vita það, þar sem hann var
rummungsþjófur í æsku. Tutt-
ugu dollarar í einni tösku.
Hvernig líta tuttugu dollarar
út?
Hann opnaði augun og sá
rannsakandi augu sonar síns
hvíla á sjer. „Verðurðu ekki
að fara? Þú hefir ekki leyfi
fyrir nóttina. Færðu ekki refs-
ingu annars?“ spurði hann
kvíðandi.
„Jeg æt,la að vera hjerna hjá
þjer“, sagði Seileong. „Þú ert
veikur. Flokksforinginn hlýtur
að fyrirgefa mjer það“.
„Jeg er ekkert veikur“, sagði
Lung Yen. Hann var feginn að
hafa látið taka skítuga flugna-
netið niður. Að vísu var her-
bergið lult af suðandi flugum,
en rúmfötin voru hrein og
flugurnar sóttu ekkert á hann,
blóð hans var ekki nógu sætt
fyrir þær. Hann teygði úr sjer
og lagði hendurnar á gráa
silkikyrtilinn, sem var breidd-
ur ofan' á hann.
„Jeg er ánægður, sonur“,
sagði hann og deplaði augun-
um. Seileong rjetti úr sjer og
byrjaði að tala.
„Borgin er þjer óholl“, sagði
hann. „Hversvegna býrðu hjer
og lætur fjölskyldu þína vern
eina? Þykir þjer vænna um
búðina þína en okkur? Get-
urðu ekki selt hana? Pening-
ar eru ekki fyrir öllu, enda
þótt sagt sje, að þeir gefi þeir í
blindu sjón og daufu heyrn.
Komdu aftur til okkar; móðir
mín mun gefa þjer heilsuna á
ný. Hún læknaði mig þrisvar
sinnum, þegar flest önnu.'
börn dóu og plágan var svo
mögnuð, að líkkistur voru ekki
lengur fáanlegar í borginni".
Hann hugsaði si| um og kem
siðan með gullkorn, er hanr.
hatði einhverntíma heyrt.
„Betra er að vera lifandi betl-
ari en dauður konungur“,
sagði hann hátíðlega. „Borgin
er þjer óholl, faðir. Viltu ekki
koma með mjer, þegar við yf-
irgefum Shanghai?“
Orð hans hljómuðu í eyrum
Lung Yen sem gamall vöggu-
söngur. Hann vissi ekki, hvort
hinn gáfaði sonur hans hat'öi
hugmynd um líferni hans ems
og það raunverulega var.
Hafði hann sjeð gegnum síIkí-
klæðin og hina lánuðu vei-
megun þann smánarlega sann-
leika, að hann átti ekki einu
sinni sjálfur rúmið, sem hann
lá í. Sjeð visnaðan og hrörn-
andi líkama hans, þrétt fy.ir
viðleitni hans til að hylja
hann? Hann andaði djúpt og
(reglulega. Hann fann engar
kvalir "húna, alls engar kvalir.
Nei, hugsaði hann, þessi borg
er mjer ekki holl; hún hefir
verið slæm fyrir mig frá upp-
hafi. Honum varð hugsað til
styrjaldarinnar, sem var orsök
þess, að hann lenti þarna. Það
er sagt, að önnur styrjöld sje
í aðsigi, enn verri en nokkur
hinna fyrri, hugsaði hann.
Hann hugsaði um byrðarnar,
sem hann hafði borið og verk-
smiðjuna, sem hann hafði
þrælað í. Sameinist, samein-
ist, hafði verið viðkvæðið.
Hver var árangurinn? Tuttugu
cenj, fregin frá launum hans
vegi^^verkfallsins. Verksmiðj
urnar lokaðar, magi hans tóm-
ur. Sameinist, sameinist. Þrjá-
tíu cent til dráttarkarlasam-
bandsins, og aftur og aftur
þrjátíu cent. Sameining fylti
engar tómar skálar hrísgrjón-
um. Nei, borgin var ekki holl.
Jeg er fátækur dráttarkarl,
sonur minn, vesæll, aumur
dráttarkarl, sem á ekki neitt,
ekki einu sinni. .kerruna, sem
hann dregur, nje mottuna, sem
hann sefur á. Ekki einu sinni
höfuðið, sem situr á öxlum
mjer, tilheyrir mjer, hugsaði
hann fullur skelfingar. Án
Reyksins Mikla er jeg of veik-
burða til að geta unnið og
þjáningar mínar óbærilegar.
En ef jeg reyki, kemst upp um
mig, og jeg verð tekinn af lífi,
og kem aldrei heim aftur.
„Sonur“, sagði hann. „Mig
langar til að segja þjer nokk-
uð —“.
„Já, Faðir?“ sagði Seileong
með eftirvæntingu. Lung Yen
langaði mest til að segja allan
sannleikann, hann fann, að það
myndi ljetta þungum steini af
brjósti' hans. „Jeg er fátækur
dráttarkarl“, byrjaði hann á
ný, „fátækur, aumur dráttar-
karl, sem á ekki neitt“.
„Já?“ sagði Seileong spyrj-
andi, og Lung Yen tók þá eft-
ir, að hann hafði aðeins verið
að hugsa; ekkert orð hafði
farið yfir varir hans. Það er
of erfitt, hugsaði hann dapur
í bragði.
„Perutrjeð“, sagði hann
staðinn. „Ber það margar per-
ur? Það hlýtur að vera orðið
mjög stórt“.
ýHvá^ða perutrje?“ spurði
Seileong.
„Perutrjeð við hliðina á húsi
forfeðra vorra“, sagði Lung
Yen þreytulega.
„J>að er ekkert perutrje“,
sagði sonur hans.
„Ekkert perutrje!“' hrópaði
Lung Yen. „Það er ómögu-
legt!“ Þjer hlýtur að hafa sjest
yfir það. Þú ert barn borgar-
innar og berð ekkert skynbragð
á trje og akra. Það hlýtur að
Vera vaxið upp fyrir þakið
núna, perutrjeð við hliðina á
húsi okkar í Þorpi-Hinna-
Björtu-Fjalla. Ekkert peru-
trje!“
„Komdu með mjer og sjáðu
það með þínum eigin augum“,
sagði Seileong íbygginn. „Mjer
þætti gaman að vita, hvað þú
sjerð mikið af trjám og ökr-
um“.
„Jeg ætla að íhuga málið“,
isagði Yen. Jeg skulda átta
dollara, hugsaði hann. Jeg þarf
að vínna í ár og greiða skuld-
ir mínar. Siðan get jeg farið
heim. Ár er ekki lengi að líða,
hugsaði hann aftur. Jeg mun
fara heim og læknast. Lofts-
lagið í þorpinu mínu mun
lækna mig. Það eitt að horfa á
son minn er betra en allir
draumarnir, sem Reykurinn
Mikli getur gefið.
Seileong hjelt áfram að
strjúka rúmábreiðuna, en hönd
hans fór æ hægar.
„Sonur“, sagði Lung Yen.
„Faðir þinn er ekki ríkur.
m
Sagan af töfrabandinu bláa
Æfintýr eftir P. Chr. Aasbjörnsen.
7.
eftir af þeim, og síðan lögðust ljónin alt í kringum pilt-
inn aftur. Hann vaknaði ekki fyr en liðið var á daginn,
og þegar hann vár búinn að núa stýrurnar úr augunum.
fór hann að furða sig á því, hvað eiginlega hefði gengið á í
kringum hann. ~
En þegar piltur kom heim í höllina, sá hann þar unga
stúlku, sem hafði fylgst með því, sem gerðist, og hún
sagði: „Þú getur þakkað Guði fyrir að þú varst ekki í
þessum bardaga, því annars væri ekki mikið af þjer
heldur“.
„Hvað segirðu? Ekki mikið eftir af mjer?“ sagði pilt-
ur. „Það er nú ekki mikil hætta á því að svoleiðis fari fyr-
ir mjer“.
Svo bað hún hann að koma inn, svo hún gæti talað við
hann, því ekki sagðist hún hafa sjeð mennskan mann,
síðan hún kom í höll þessa.
Þegar hann opnaði dyrnar, vildu ljónin líka komast inn,
en þá varð stúlkan svo hrædd, að hún hljóðaði upp yfir
sig, og þá skipaði piltur þeim að leggjast fyrir utan. Svo
töluðu þau um margt og piltur spurði hvernig stæði á því,
að hún, svona falleg, væri hjá þessum Ijótu tröllum. Hún
sagðist ekki hafa farið þangað af frjálsum vilja, heldur
hefðu tröllin numið hana á brott, en hún væri dóttir kon-
ungsins í Arabíu. Og þegar þau sátu þarna og skröfuðu,
spurði hún hvernig það væri, hvort hún ætti að fara heim-
til föður síns aftur, eða hvort hún ætti að giftast pilt-
inum. Hann hjelt að' það væri nú ekki mikill vandi að
ráða fram úr því, því enga vildi hann heldur eiga fyrir
konu.
Svo gengu þau um höllina og lituðust um, hún sýndi
honum þar alt. Meðal annars komu þau í stóran sal og
þar hengu sverðin tröllkarlanna uppi á vegg, og þau voru
níi engin smásmíði.
„Ef þú værir nú maður til að berjast með öðru hvoru
af þessum sverðum“, sagði konungsdóttir.
„Hver? Jeg?“, sagði piltur. — „Skyldi jeg ekki valda
sverðunum þeim arna? Ekki skil jeg í, að mjér verði
skotaskuld úr því.“ Svo tók hann þrjá stóla, setti þá
hvern ofan á annan og klifraði upp á þá, náði öðru sverð-
inu, því sem stærra var, kastaði því upp í loftið og greip
það aftur og stakk því niður í gólfið, svo alt ljek á reiði-
skjálfi. Þegar hann var kominn niður, festi hann við sig
sverðið og bar það með prýði. ’
Þegar þau höfðu dvalið þarna saman í höllinni um
„Hvað er hvolpavit?“
„Það er byrjun á hundalífi".
★
„Hvað í fjándanum áttu við
með að segja Maríu, að jeg sje
asni og fífl?“
„Fyrirgefðu, en jeg vissi ekki
að það væri leyndarmál“.
★
,^Jæja, velkominn aftur frá
tónskáldinu. Hvar fannstu það?
„O, jeg bara greiddi hár þess
til hliðar, þá kom það í ljós“.
★
„Hversvegna hefir fólk kerti
á afmælistertunni?"
„Það er til þess að varpa
ljóma yfir liðinn aldur.“
★
Frú Sigríður: Hver er þessi
kona, sem þú heilsaðir áðan?
. Frú Guðrún: Ó, það er kon-
an, sem býr í næsta húsi við
okkur.
Sigríður: En hún endurgalt
ekki kveðju þína.
Guðrún: Nei, hún endurgeld
ur aldrei neitt.
„Sagðirðu henni ekki, að þú j
gerðir ráð fyrir, að þú værir
ekki verður að fá hana fyrir
konu? Það hefir altaf góð á-
hrif“.
„Ja, jeg ætlaði að fara t.l
þess, en hún var á unden“.
★
„Astin mín, ef jeg hefði vit-
að, hvað jarðgöngin voru löng,
hefði jeg kyst þig“.
„Guð hjálpi mjer. Varst það
ekki þú?“
★
Litla dóttirin: Hversvegna
syngur pabbi svona mikið í
nótt?
Móðirin: Hann er að reyna
að syngja litla bróður þinn í
svefn.
Dóttirin: Jæja, ef jeg væri
'litli bróðir, myndi jeg þykjast
vera sofnaður.
★
Presturinn: Biðurðu ekki hl
guðs á hverju kvöldi, Ósvald?
Ósvald,: Nei, sum kvöldin.
langar mig ekki í neitt.
Barbara (að biðja bænirnar
sínar): . . . og blessaðu pabba
og mömmu og gerðu þau ham-
ingjusöm — ef þau eru þá ekki
orðin of gömul fyrir slíkt.
★
„Pabbi, verð jeg líkur þjer,
þegar jeg verð stór?“
„Já, vinur minn, þú verður
það“.
„En heyrðu, pabbi, jeg verð
voða lengi að verða stór, er
það ekki?“
★
Lítill d,rengur: Hvað verð
jeg lengi að verða svo gamall,
að jeg megi gera alt, sem mig
langar til?
Gamall maður: Jeg veit það
ekki, drengur minn. Enginh
hefir lifað svo lengi.
★
Móðirin (hugsi): Jeg er
hrædd um, að Róbert hafi
kveikt á báðum endum kert-
isins.
Faðirinn: Drengurinn hefir
skorið kertið í tvent og brenn-
ir nú fjóra enda þess.